Μεσαιωνικό Κάστρο Χίου: Σε εξέλιξη το έργο αποκατάστασης και ανάδειξης των χερσαίων τειχών

Με το τελευταίο τμήμα των τειχών, από τη Δυτική Πύλη έως τον Προμαχώνα Antonio Zeno, ολοκληρώνεται το έργο της αποκατάστασης και ανάδειξης των χερσαίων τειχών του μεσαιωνικού Κάστρου της Χίου.

Η περιοχή επέμβασης αφορά στο υπόλοιπο τμήμα των χερσαίων βόρειων και βορειοδυτικών τειχών του Κάστρου της Χίου, η οποία περιλαμβάνει δύο Προμαχώνες, τον ημικυκλικό Προμαχώνα στη θέση Ζ΄ και τον ημικυκλικό Προμαχώνα στη θέση Η’, και τρία Μεταπύργια διαστήματα

Οι επεμβάσεις έχουν ως στόχο τη στερέωση – αποκατάσταση του τμήματος ώστε να επανέλθει στην αρχική του γεωμετρία

Το Μεταπύργιο διάστημα μεταξύ του Προμαχώνα Ζ΄ και του προμαχώνα Η΄, είναι κατεστραμμένο στο ανώτερο τμήμα του, το cordone και το parapetto.

Ο Προμαχώνας Η΄ περιβάλλει προγενέστερο πύργο – τον επιπρομαχώνα Η’, που χρονολογείται στην εποχή της Γενουατοκρατίας (τέλη 14ου-15ο αιώνα). Ο Προμαχώνας Η’ έχει οικοδομηθεί σε τουλάχιστον τρεις κατασκευαστικές φάσεις. Για τον προμαχώνα Η’ μεγάλου εύρους ρηγματώσεις εμφανίζονται στο ανώτερο τμήμα της τοιχοποιίας του που θα μπορούσαν εν μέρει να οφείλονται σε γεωλογικά αίτια.

Το Μεταπύργιο διάστημα μεταξύ του Προμαχώνα Η’ και του Προμαχώνα Zeno, αποτελεί το μεγαλύτερο σε έκταση Μεταπύργιο των χερσαίων τειχών του Κάστρου.

Οι εργασίες αποκατάστασης

Η τοιχοποιία των Μεταπύργιων διαστημάτων και των Προμαχώνων σε γενικές γραμμές δεν παρουσιάζει αποκλίσεις από την κατακόρυφο ούτε εμφανείς καθιζήσεις παρά μόνο βλάβες τοπικού χαρακτήρα που εκδηλώνονται με φθορές των υλικών δόμησης.

Για το Μεταπύργιο διάστημα μεταξύ του Προμαχώνα Ζ’ και του Προμαχώνα Η’, η κυριότερη παθολογία που παρουσιάζει είναι η τοπική κατάρρευση στο επίπεδο της scarpa. Στο Μεταπύργιο διάστημα μεταξύ της Δυτικής Πύλης και του Προμαχώνα Ζ’, ο μεγαλύτερος βαθμός φθοράς της τοιχοποιίας εντοπίζεται γύρω από το τοξωτό άνοιγμα της Δυτικής Πύλης. Στον Προμαχώνα Ζ’ απουσιάζει μέρος της εξωτερικής του τοιχοποιίας.

H Δυτική Πύλη, η επονομαζόμενη και «Επάνω Πορτέλο», αποτελεί τη δεύτερη πύλη του Κάστρου. Η κύρια πύλη εισόδου ήταν η Porta Maggiore όπου κατέληγε τοξωτή γέφυρα που διέσχιζε την τάφρο του οχυρού. Η περιοχή της Δυτικής Πύλης καταστράφηκε στα μέσα του 20ου αιώνα προκειμένου να δημιουργηθεί άνοιγμα πρόσβασης στο εσωτερικό του Κάστρου. Εσωτερικά, σώζεται το δίκτυο στοών της Δυτικής Πύλης σε πολύ καλή κατάσταση.

Η ίδρυση του Κάστρου της Χίου ανάγεται στα 1328

Διαθέτει ισχυρούς προμαχώνες από τους οποίους σήμερα διατηρούνται οι οκτώ. Στους πύργους τριών, υπάρχουν εντοιχισμένες πλάκες με το έμβλημα των Ιουστινιάνι (ένα κάστρο με τρεις πύργους και εστεμμένος αετός) μνημονεύοντας το έτος κατασκευής ή επισκευής του οχυρωματικού έργου, στους χρόνους της Γενουατοκρατίας.

Το τείχος αυτό, που κατά πολλούς ταυτίζεται με το προτείχισμα του μεσαιωνικού κάστρου (14ος – 15ος αιώνας), ανοικοδομήθηκε, καθ’ ύψος, με την προσθήκη ενός κεκλιμένου τείχους, διαμορφώνοντας, κατ’ αυτόν τον τρόπο, μία σχεδόν ενιαία επικλινή επιφάνεια, η οποία εξυπηρετούσε τόσο στη στατικότητα του οικοδομήματος, όσο και στην αμυντική του ικανότητα.

Το τείχος περιέτρεχε αρχικά ένυδρη τάφρος, η οποία επιχωματώθηκε, εν μέρει τον 17ο αιώνα, και στη συνέχεια τον 19ο αιώνα, με αποτέλεσμα να είναι πλέον άνυδρη.