Εκλογές στη Γαλλία: Προεδρικό… silver alert για τον Εμανουέλ Μακρόν

Μαύρο μπουφάν και καπέλο τζόκεϊ, συνδυασμένα με γυαλιά ηλίου, φουλάρι, παντελόνι τζιν και αθλητικά παπούτσια: δεν είναι ακριβώς η εμφάνιση που θα περίμενε κανείς από τον Εμανουέλ Μακρόν, εν μέσω των κρίσιμων εκλογών στη Γαλλία.

Εάν δεν τον συνόδευαν μισή ντουζίνα σωματοφύλακες και η σύζυγός του, Μπριζίτ, λίγοι θα τον είχαν πάρει χαμπάρι, καθώς περιφερόταν με επιτηδευμένο cool ύφος στους δρόμους της παραθαλάσσιας πόλης Τουκέ, στο βόρειο διαμέρισμα Πα-ντε-Καλέ.

Εκεί όπου το προεδρικό ζεύγος άσκησε την περασμένη Κυριακή τον εκλογικό του δικαίωμα και, a propos, διαθέτει εξοχική κατοικία.

Ήταν η προτελευταία δημόσια εμφάνιση του Μακρόν μέσα στην τελευταία εβδομάδα, ανάμεσα στους δύο γύρους των πρόωρων βουλευτικών εκλογών.

Ζητούμενο δεν είναι προφανώς το casual της αμφίεσης.

Είναι παραπάνω από εμφανής η προσπάθεια του Γάλλου προέδρου να περάσει αυτή την περίοδο σχεδόν απαρατήρητος, κάτω από τα ραντάρ.

Μοναδική εξαίρεση αποτέλεσε την περασμένη Τρίτη η επιθεώρηση που έκανε στα στρατεύματα, που θα λάβουν μέρος στη μεγάλη (μετεκλογική) παρέλαση για την Ημέρα της Βαστίλης, στις 14 του μήνα, στο Παρίσι.

Αιτία για αυτή την αποστασιοποίηση δεν είναι απλά το γεγονός ότι αυτές οι κάλπες αφορούν στην εκλογή νέας Εθνοσυνέλευσης και όχι προέδρου.

Ούτε πρόκειται ακριβώς για μια συνειδητή επικοινωνιακή στρατηγική του Ελιζέ, προκειμένου ο πρόεδρος να πάρει  αποστάσεις ασφαλείας από το εν εξελίξει «στραπάτσο» του κυβερνητικού στρατοπέδου.

Άλλωστε το χρεώνεται προσωπικά, με την πολιτικά τζογαδόρικη προκήρυξη των πρόωρων εκλογών.

Η εφημερίδα Liberation περιγράφει την κατάσταση χωρίς πολιτικές φιοριτούρες.

«Έχοντας τινάξει τα πάντα στον αέρα υποσχόμενος να κάνει αυτή την επιστροφή στις κάλπες μια «δημοκρατική ανάσα», ο Εμανουέλ Μακρόν καλείται να κρατήσει αποστάσεις, αντιμέτωπος με την απόρριψη και τον αποτροπιασμό των ψηφοφόρων, θαμμένος ζωντανός από μέρος του στρατοπέδου του».

Απο-μακρονισμός

«Όλοι πίστευαν ότι δεν θα κάνει τίποτα μετά τις ευρωεκλογές, τον περνούσαν για ηλίθιο. Τους διέψευσε», λέει ένας τακτικός επισκέπτης του Μεγάρου των Ηλυσίων, ο οποίος συνεχίζει να δηλώνει πεπεισμένος ότι η προκήρυξη πρόωρων βουλευτικών εκλογών ήταν μια κίνηση πολιτικής μαεστρίας.

Πράγματι, στην απερχόμενη Εθνοσυνέλευση το προεδρικό στρατόπεδο είχε σχετική -και όχι απόλυτη- πλειοψηφία και ήταν ήδη αντιμέτωπη με μια προαναγγελθείσα από την κεντροδεξιά για το φθινόπωρο πρόταση μομφής.

Η δημοσκοπική επέλαση της λεπενικής ακροδεξιάς ήταν δεδομένη -πιστοποιημένη άλλωστε από τις κάλπες των ευρωεκλογών.

Όμως η τάχιστη ανασυγκρότηση του κατακερματισμένου μέχρι πρότινος αριστερού εκλογικού συνασπισμού, αυτή τη φορά υπό τη «σκέπη» του Νέου Λαϊκού Μετώπου, άλλαξε άρδην τα δεδομένα απέναντι στο εκβιαστικά πια επαναλαμβανόμενο προεδρικό δίλημμα προς τους ψηφορφόρους «ή η Ακροδεξιά, ή εγώ».

Κάπως έτσι λοιπόν ο Εθνικός Συναγερμός της Μαρίν Λεπέν βρέθηκε μετά τον α’ γύρο στην πρώτη θέση.

Το Λαϊκό Μέτωπο στη δεύτερη θέση και ο μακρονικός συνασπισμός «Μαζί» μόλις στην τρίτη.

Τώρα, για τον δεύτερο γύρο αυτής της Κυριακής, οι δύο τελευταίοι έχουν συγκροτήσει ένα «δημοκρατικό μέτωπο» με αστερίσκους, με αποκλειστικό στόχο να ανακόψουν τη φόρα της Ακροδεξιάς προς την απόλυτη πλειοψηφία και την εξουσία.

Όμως αντί να συσπειρωθούν γύρω από τον αρχηγό του κράτους, οι βασικοί σύμμαχοι του Εμανουέλ Μακρόν δείχνουν να χαράζουν πια τη δική τους πορεία.

Αποκηρύσσοντας πρακτικά την ονομασία του μακρονικού συνασπισμού «Μαζί», ακόμη και οι υποψήφιοί του προτιμούν να δώσουν μόνοι τη μάχη για την πολιτική τους επιβίωση στις εκλογικές περιφέρειες, χωρίς τον «φθαρμένο» πρόεδρο.

Πολλοί έβγαλαν μέχρι και την εικόνα του από τις προεκλογικές αφίσες.

Το προεδρικό ζεύγος Μακρόν κατά την ψηφοφορία στον πρώτο γύρο των πρόωρων βουλευτικών εκλογών, στις 30 Ιουνίου (REUTERS/Yara Nardi/Pool)

«Αθεράπευτα αισιόδοξος»

Ενώ ο πρόεδρος Μακρόν δεν έχει επί της ουσίας εγκαταλείψει τη διχαστική ρητορική περί δύο «άκρων» στα Δεξιά και στα Αριστερά -καλώντας με ανοιχτή επιστολή σε «ένα ευρύ, ξεκάθαρα ρεπουμπλικανικό και δημοκρατικό μέτωπο» αυτή την Κυριακή- ο απερχόμενος πρωθυπουργός, Γκαμπριέλ Ατάλ, ζητά ρητά «καμία ψήφο στην Ακροδεξιά», ως «ηθικό καθήκον».

Ο πρώην πρωθυπουργός, Εντουάρ Φιλίπ -επικεφαλής του κόμματος «Ορίζοντες» και επίδοξος προεδρικός υποψήφιος το 2027- είναι της λογικής «ψήφο ούτε στη Λεπέν, ούτε στον Μελανσόν» της ριζοσπαστικής Αριστεράς «Ανυπότακτη Γαλλία» (ο οποίος έχει επίσης εν μέρει απομονωθεί στο στρατόπεδο του Λαϊκού Μετώπου).

Στο ίδιο μήκος κύματος κινούνται στελέχη της απερχόμενης κυβέρνησης, όπως ο υπουργός Οικονομικών, Μπρουνό Λεμέρ.

Κάπου στη μέση στέκει ο Φρανσουά Μπαϊρού, επικεφαλής του κεντρώου κόμματος MoDem.

Άλλοι -όπως ο εξόχως αμφιλεγόμενος υπουργός Εσωτερικών, Ζεράλ Νταρμανέν- φέρονται να βρίσκονται σε μεγάλη σύγχυση με τις κινήσεις του προέδρου.

«Ο καθένας έχει να κρύψει τους δικούς του τύπους», συνοψίζει ο Ρισάρ Ραμός, υποψήφιος βουλευτής με το MoDem, που στον δεύτερο γύρο αυτής της Κυριακής αναμετριέται στο Λουαρέ, στα βορειο-κεντρικά, με έναν υποψήφιο της λεπενικής ακροδεξιάς, με ώθηση την αποχώρηση από την «τριγωνική» κούρσα του υποψήφιου του Λαϊκού Μετώπου με τους Σοσιαλιστές.

«Οι Σοσιαλιστές κρύβουν τον Μελανσόν, η Μαρίν Λεπέν κρύβει τους φασίστες της και εμείς», είπε, «κρύβουμε τον πρόεδρο».

Αλλά αυτό προφανώς θα τελειώσει με την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων του β’ γύρου, αυτή την Κυριακή.

Η έκβασή του -με το εφιαλτικό σενάριο μιας κυβέρνησης της ακροδεξιάς, μιας πρωτόγνωρης κυβέρνησης συνασπισμού μετριοπαθών ή μιας τεχνοκρατών- είναι κάτι που μένει να  φανεί.

Όμως το σίγουρο είναι ότι ο Μακρόν, που αυτοχαρακτηρίζεται «αθεράπευτα αισιόδοξος», δεν θεωρεί στα 46 χρόνια του τον πολιτικό εαυτό του ξεγραμμένο.

Σφιγμένα χαμόγελα του Γάλλου προέδρου για selfie, στον α’ γύρο των βουλευτικών εκλογών (REUTERS/Yara Nardi/Pool)

Ο Μακρόν, το χαμένο κέντρο και τα άκρα

Το βράδυ της πρώτης εκλογής του στη γαλλική προεδρία, το 2017, ο Εμανουέλ Μακρόν είχε δεσμευτεί ότι θα έκανε «ό,τι περνά από το χέρι μου» ώστε οι Γάλλοι να μην έχουν «κανένα λόγο να ψηφίζουν υπέρ των άκρων».

Επτά χρόνια μετά, εν μέσω της δεύτερης προεδρικής θητείας του, στο φόντο της δεξιόστροφης ρητορικής και πολιτικής του -που συνέβαλαν στην «κανονικοποίηση» της Ακροδεξιάς- και κατηγορούμενος για πολιτικό  οπορτουνισμό, «φλερτάρει» με την εξαϋλωση του πολιτικού χώρου που υποτίθεται ότι πρεσβεύει: το οιονεί κέντρο.

Η δημοτικότητά του βρίσκεται στα τάρταρα.

Είχε ήδη πέσει στο 27% πριν καν ανακοινώσει αιφνιδιαστικά τη βραδιά των ευρωεκλογών τη διάλυση της γαλλικής Εθνοσυνέλευσης.

Απόφαση, που για συνεργάτες του και πολλούς Γάλλων παραμένει ακατανόητη.

Όμως για τον πρώην επενδυτικό τραπεζίτη των Ρόθτσιλντ, που το 2016 παραιτήθηκε από υπουργός Οικονομίας επί προεδρίας του σοσιαλιστή Φρανσουά Ολάντ -νυν αναπάντεχα (;) υποψήφιου βουλευτή- για να διεκδικήσει την προεδρία, το ρίσκο δείχνει να είναι μια δεύτερη φύση.

Του βγήκε στις προεδρικές εκλογές του 2017, αλλά και του 2022, ενώ είχε ήδη αποκτήσει πια -λόγω των αντιλαϊκών πολιτικών του- το παρατσούκλι «ο πρόεδρος των πλουσίων».

Πλέον μετά και την αντιδημοφιλή συνταξιοδοτική μεταρρύθμιση -την οποία πέρασε τελικά με προεδρικό διάταγμα- θεωρείται αποκομμένος από τον λαό του.

«Τις πιο σκληρές αποφάσεις τις παίρνεις μόνος σου», αρέσκεται να λέει.

Μιλώντας προεκλογικά σε ένα podcast, απέρριψε τον χαρακτηρισμό που του αποδίδουν όλο και περισσότεροι ως «υπερόπτη».

Μετά το κλείσιμο της κάλπης εν τω μεταξύ αναμένεται να επανεμφανιστεί, εκ θέσεως, ως εγγυητής των θεσμών της Πέμπτης Δημοκρατίας.

Με το βλέμμα στην επόμενη ημέρα

Εάν αναγκαστεί να «συγκατοικήσει» με τη λεπενική ακροδεξιά στην κυβέρνηση, ο Μακρόν θα επιχειρήσει να τη φθείρει στον ένα χρόνο που δεν θα μπορεί να προκηρύξει εκλογές.

Εάν δεν βγουν τα «κουκιά» στο κόμμα της Μαρίν Λεπέν -ακόμη και με επίδοξους συμμάχους- θα εμβολίσει τα κόμματα από τον χώρο της Δεξιάς και της Αριστεράς που βρίσκονται πέριξ του κέντρου.

Ελλείψει ξεκάθαρης πλειοψηφίας, υπάρχει η εναλλακτική μιας τεχνικής κυβέρνησης ή της διατήρησης της σημερινής κυβέρνησης, επιφορτισμένης με τη διαχείριση των τρεχουσών υποθέσεων μέχρι να προκύψει λύση.
Θα είναι ωστόσο μεσοβέζικη, δεδομένης της σταθερής ανόδου της Ακροδεξιάς, εφόσον δεν αντιμετωπιστούν οι αιτίες.

Στο μεσοδιάστημα, πάντως, ο Εμανουέλ Μακρόν διαμαρτύρεται όλο και πιο συχνά για το συνταγματικό όριο στις δύο προεδρικές θητείες.