Πόση ενέργεια χρειάζεται για να παραχθεί ένα μωρό;

Η αναπαραγωγή είναι μια από τις μεγαλύτερες ενεργειακές επενδύσεις που μπορεί κανείς να αναλάβει –όπως μπορεί εξάλλου να επιβεβαιώσει οποιαδήποτε έγκυος που πεινάει όλη την ώρα. Πόση ενέργεια χρειάζεται όμως για να κυοφορηθεί ένα μωρό;

Οι εκτιμήσεις ποικίλουν, σύμφωνα όμως με τους τελευταίους υπολογισμούς που δημοσιεύονται στο περιοδικό Science, η εγκυμοσύνη απαιτεί γύρω στις 50.000 επιπλέον θερμίδες στη διάρκεια εννέα μηνών. Χονδρικά, το νούμερο αντιστοιχεί σε 25 πίτσες των οκτώ κομματιών η καθεμία.

Το εντυπωσιακό είναι ότι μόνο το 4% αυτής της ενέργειας καταλήγει στο ίδιο το έμβρυο –όλο το υπόλοιπο αντιστοιχεί στην επιπλέον ενέργεια που χρειάζεται το γυναικείο σώμα για να αντεπεξέλθει στη δοκιμασία της εγκυμοσύνης, συμπεριλαμβανομένης της ενέργειας που καταναλώνει ο πλακούντας.

Η μελέτη του Πανεπιστημίου «Μόνας» στην Αυστραλία υπολογίζει το ενεργειακό κόστος της κύησης όχι μόνο στον άνθρωπο αλλά και σε 80 ακόμα είδη ζώων, από έντομα μέχρι φίδια και κατσίκες.

Τα ομοιόθερμα ζώα καταναλώνουν έως και τριπλάσια ενέργεια σε σχέση με τα ερπετά ή άλλα ποικιλόθερμα είδη ίδιου μεγέθους

Οι ερευνητές αναζήτησαν στη βιβλιογραφία πληροφορίες όπως η ενέργεια που αποθηκεύεται στο έμβρυο και ο μεταβολικός ρυθμός των θηλυκών που κυοφορούν, ο οποίος μπορεί να υπολογιστεί μέσω μετρήσεων της κατανάλωσης οξυγόνου.

Όπως ήταν αναμενόμενο, η ενεργειακή δαπάνη της κύησης εξαρτάται από το μέγεθος του οργανισμού. Τα τροχόζωα, για παράδειγμα, μικροσκοπικά υδρόβια ζώα, χρειάζονται λιγότερο από ένα εκατομμυριοστό της θερμίδας για κάθε απόγονο, ενώ τα ελάφια της Βιρτζίνια πάνω από 112.000 θερμίδες.

Σημαντικό ρόλο παίζει επίσης ο μεταβολισμός, με τα ομοιόθερμα («θερμόαιμα») ζώα να καταναλώνουν έως και τριπλάσια ενέργεια σε σχέση με ερπετά ή άλλα ποικιλόθερμα («ψυχρόαιμα») ζώα ίδιου μεγέθους.

Φαίνεται όμως ότι οι υπολογισμοί της μελέτης είναι συντηρητικοί, τουλάχιστον στην περίπτωση του ανθρώπου. Μετα-ανάλυση προηγούμενων ερευνών που δημοσιεύτηκε το 2007 στην επιθεώρηση Public Health Nutrition εκτιμούσε ότι το συνολικό κόστος της κύησης ανέρχεται σε σχεδόν 78.000 θερμίδες: 90 επιπλέον θερμίδες την ημέρα το πρώτο τρίμηνο, 287 το δεύτερο και 466 το τρίτο.

Ακόμα μεγαλύτερη ήταν η εκτίμηση ανασκόπησης του δημοσιεύτηκε το 2019 στην επιθεώρηση Nutrients και κατέληγε στο νούμερο των 78-85 χιλιάδων θερμίδων.

Οι εκτιμήσεις δεν μπορεί παρά να είναι χονδρικές, αφού ο αριθμός εξαρτάται από το σωματικό μέγεθος της εγκύου και δεν μπορεί να μετρηθεί άμεσα.

Σε κάθε περίπτωση, πάντως, η τελευταία μελέτη επιβεβαιώνει ότι η αναπαραγωγή έχει μεγαλύτερο κόστος στα θηλαστικά, σε σχέση με ζώα που γεννούν αβγά.

Και αυτό ίσως εξηγεί, τουλάχιστον εν μέρει, γιατί τα θηλαστικά φροντίζουν τα μικρά τους για πολύ καιρό μετά τη γέννα.

Φροντίζουν, δηλαδή, να μην πάει χαμένη η ενεργειακή επένδυση.