Εκλογές στη Γαλλία: Δημοκρατικό ανάχωμα στην Ακροδεξιά, αλλά για πόσο;

Αιφνιδιαστικές και εν τέλει ανατρεπτικές, οι βουλευτικές εκλογές στη Γαλλία -οι πιο κρίσιμες στη σύγχρονη ιστορία της- εξελίχθηκαν στον πρώτο γύρο της 30ης Ιουνίου ως άτυπο δημοψήφισμα για τον… εξαφανισμένο «πρόεδρο των πλουσίων», Εμανουέλ Μακρόν.

Τελικά εξελίχθηκαν στον β’ γύρο της 7ης Ιουλίου σε δημοψήφισμα υπέρ ή κατά της Ακροδεξιάς.

Σηματοδοτώντας μεγάλες ανακατατάξεις, το αποτέλεσμα -όπως προβλέπουν όλα τα exit polls και η πρόβλεψη αποτελέσματος, προς διάψευση των δημοσκοπήσεων- είναι ένα διπλό ηχηρό «όχι».

Έτσι, ενώ η αυξημένη συμμετοχή στον α’ γύρο της 30ης Ιουνίου λειτούργησε προς όφελος της λεπενικής Ακροδεξιάς, αφήνοντάς την να ονειρεύεται ακόμη και την αυτοδυναμία, η ακόμη πιο μαζική συμμετοχή στον β’ γύρο της 7ης Ιουλίου σηματοδότησε την απρόσμενη νίκη του αριστερού-κεντροαριστερού συνασπισμού Νέο Λαϊκό Μετώπο και, πρωτίστως, της Δημοκρατίας.

Ακόμη μια φορά, η εξ αντανακλάσεως συσπείρωση του λεγόμενου «δημοκρατικού μετώπου» λειτούργησε ως ανάχωμα, με τις «πλάτες» του κομμάτων του ευρύτερου χώρου της Αριστεράς.

Οι εκλογικές συμπράξεις απέναντι στη λεπενική ακροδεξιά έγιναν -προσωρινά έστω- «σωσίβιο» για το πολιτικά θνήσκον μακρονικό στρατόπεδο «Μαζί».

Προβλέπεται ότι θα είναι η δεύτερη πολιτική δύναμη στη νέα, κατακερματισμένη και -όπως όλα δείχνουν- βραχύβια γαλλική Εθνοσυνέλευση.

Ηττημένο -τουλάχιστον προσώρας- το ακροδεξιό κόμμα της Λεπέν θα περιοριστεί καταπώς φαίνεται στην τρίτη θέση.

Βάσει των πιθανών μετεκλογικών σεναρίων, δεν θα είναι ούτε καν αξιωματική αντιπολίτευση.

Τέταρτη, επίσης προς διάψευση των Κασσανδρών, είναι η γκωλική κεντροδεξιά των Ρεπουμπλικανών.

Στην προηγούμενη κυβέρνηση, λειτούργησαν ως «δεκανίκι» για το μειοψηφικό κυβερνητικό μακρονικό στρατόπεδο.

Τώρα -αν και σε εσωτερικό διχασμό- θα μπορούσαν επίσης να είναι μεταξύ των ρυθμιστών του μετεκλογικού τοπίου.

Όπως και να έχει, όλες οι παρατάξεις απέχουν παρασάγγας από την απόλυτη κοινοβουλευτική πλειοψηφία.

Σε μια κομβική περίοδο για την Ευρώπη και τον κόσμο, το φάσμα ενός πιθανού κυβερνητικού χάους στη Γαλλία και μιας επικίνδυνης θεσμικής κρίσης είναι όσο ποτέ άλλοτε ορατό.

Ο επικεφαλής της ριζοσπαστικής Αριστεράς της Ανυπότακτης Γαλλίας και βασικής συνιστώσας του Νέου Λαϊκού Μετώπου, Ζαν-Λικ Μελανσόν (REUTERS/Fabrizio Bensch/File Photo)

Ρευστές ισορροπίες

Επικεφαλής της κύριας συνιστώσας του Νέου Λαϊκού Μετώπου, της ριζοσπαστικής Αριστεράς της Ανυπότακτης Γαλλίας –μεμονωμένα τρίτου, αν και με απώλειες, κόμματος στη νέα γαλλική Εθνοσυνέλευση σε έδρες, μετά την ακροδεξιά Εθνική Συσπείρωση και το κεντρώο κόμμα Αναγέννηση του προέδρου Μακρόν- ο Ζαν Λικ Μελανσόν ζήτησε να δοθεί στον αριστερό συνασπισμό η εντολή σχηματισμού κυβέρνησης.

«Η λαϊκή βούληση θα πρέπει να γίνεται αυστηρά σεβαστή», τόνισε, κάνοντας λόγο για μια «νέα Γαλλία», με «δεδομένη την ήττα προέδρου και συμμάχων του», την οποία «πρέπει να αποδεχθεί, χωρίς να αποπειραθεί να την παρακάμψει».

Αρνούμενος δε «συμμετοχή σε διαπραγματεύσεις με το κόμμα του προέδρου», διακήρυξε ότι το Νέο Λαϊκό Μέτωπο είναι έτοιμο να κυβερνήσει, εφαρμόζοντας «όλο το πρόγραμμά του».

Μεταξύ άλλων, μνημόνευσε την κατάργηση της συνταξιοδοτικής μεταρρύθμισης και την αύξηση του κατώτατου μισθού.

Όπως όμως έχει δείξει και η ιστορία του προηγούμενου εκλογικού συνασπισμού της ευρύτερης αριστερής συμμαχίας, του NUPES, έτσι και η μετεκλογική συνοχή του Νέου Λαϊκού Μετώπου δεν θεωρείται δεδομένη.

Στο πνεύμα της διχαστικής ρητορικής του προέδρου Μακρόν περί «δύο άκρων» και «κινδύνου εμφυλίου», ο σύμμαχός του στον συνασπισμό Μαζί -πρώην πρωθυπουργός και επίδοξος προεδρικός υποψήφιος το 2027- Εντουάρντ Φιλίπ, κάλεσε σε μια «συμφωνία» διακυβέρνησης της δεύτερης μεγαλύτερης οικονομίας της ευρωζώνης χωρίς τη λεπενική ακροδεξιά ή την Ανυπότακτη Γαλλία.

Αν και αναγνώρισε ότι θα ήταν «μη βιώσιμη», τόνισε ότι «θα επιτρέψει τη διαχείριση της χώρας όσο το δυνατόν καλύτερα».

Προφανώς μέχρι να παρέλθει ο ένας χρόνος, κατά τον οποίο δεν μπορούν -βάσει του γαλλικού Συντάγματος- να προκηρυχθούν νέες βουλευτικές εκλογές.

Τυχαίο ή μη, τα μηνύματα από στελέχη στις τάξεις των Γάλλων Σοσιαλιστών είναι ήδη συγκεχυμένα.

Βάσει της κατανομής εδρών, φαίνεται ότι θα μπορούσε θεωρητικά να σχηματιστεί μια κυβερνητική πλειοψηφία μεταξύ του μακρονικού στρατοπέδου, των Σοσιαλιστών (ή και των Οικολόγων-Πράσινων) και των κεντροδεξιών -κυρίαρχων στη σημερινή Γερουσία- Ρεπουμπλικανών.

Η ηγέτιδα της γαλλικής ακροδεξιάς, Μαρίν Λεπέν, αντιδρά «παγωμένη» στα επιμέρους αποτελέσματα του δεύτερου γύρου των πρόωρων γαλλικών βουλευτικών εκλογών στο Παρίσι (REUTERS/Sarah Meyssonnier)

Ιστορικές ευθύνες

Ενόψει των σκληρών -και πιθανώς μακρών- μετεκλογικών διαπραγματεύσεων, όλα παραμένουν ρευστά, ενώ οι Ολυμπιακοί Αγώνες Παρίσι 2024 πλησιάζουν.

Πολιτικά, για τη Γαλλία πρόκειται για αχαρτογράφητα νερά.

Μένουν να φανούν οι επόμενες κινήσεις.

Σε κάθε περίπτωση, πρόκειται για μια αλλαγή σελίδας της λεγόμενης «μακρονίας», με τον Γάλλο πρόεδρο να κατηγορείται ευρέως πλέον για «ναπολεόντειο σύνδρομο» και πολιτικό μακιαβελισμό.

Ακόμη και τώρα πάντως βρίθουν στη δημόσια σφαίρα τα σενάρια για επιχειρούμενο πολιτικό εμβολισμό από το προεδρικό στρατόπεδο της Κεντροαριστεράς και της Κεντροδεξιάς της Γαλλίας, ενόσω τα βλέμματα όλων είναι ήδη εστιασμένα στις προεδρικές εκλογές του 2027.

Προς το παρόν, παραμένει άγνωστο εάν θα τα καταφέρει.

Το σίγουρο είναι ότι εάν αυτές οι κάλπες δεν δώσουν μια λειτουργική κυβέρνηση με βάση τα εκλογικά αποτελέσματα, με βιώσιμες λύσεις στα διογκούμενα κοινωνικά και οικονομικά προβλήματα της Γαλλίας, οι συνέπειες θα είναι μακροπρόθεσμα ολέθριες.

«Η νίκη μας έχει απλώς καθυστερήσει», διατράνωσε μετά την ανακοίνωση των exit polls και της εκτίμησης αποτελέσματος η Μαρίν Λεπέν.

Αυτές οι βουλευτικές εκλογές «έβαλαν τον σπόρο για την επόμενη εκλογική αναμέτρηση», επέμεινε, στο φόντο ενός κατακερματισμένου πολιτικού σκηνικού και μιας κλιμακούμενης πόλωσης.

Ήδη η «κανονικοποιημένη» πια λεπενική ακροδεξιά αυξάνει όλο και περισσότερο τα ποσοστά και τις έδρες της σε κάθε εκλογική αναμέτρηση από το 2017, μετά την εκλογή Μακρόν στην προεδρία.

Ο 28χρονος «προστατευόμενος» της Λεπέν και επίδοξος μελλοντικός πρωθυπουργός της Γαλλίας, Ζορντάν Μπαρντελά, σχεδόν προανήγγειλε εν τω μεταξύ την προσχώρηση της Εθνικής Συσπείρωσης στην νέα, διαρκώς διευρυνόμενη ακροδεξιά ευρωομάδα «Πατριώτες για την Ευρώπη», που συγκροτεί ο εθνικιστής Ούγγρος πρωθυπουργός -και προεδρεύων το τρέχον εξάμηνο στην ΕΕ- Βίκτορ Όρμπαν.

Αυτά, ενώ η Ευρώπη της πολυκρίσης βρίσκεται εν αναμονή νίκης της Ακροδεξιάς στις φθινοπωρινές βουλευτικές εκλογές στην Αυστρία, βλέπει την κυβέρνηση Σολτς να κλυδωνίζεται στη Γερμανία και προετοιμάζεται για την πιθανή επανεκλογή του Ντόναλντ Τραμπ τον Νοέμβριο στις ΗΠΑ.