Εκλογές στη Γαλλία: Πολιτική ρευστότητα στη χώρα – Ποιον θα προτείνει η αριστερά για πρωθυπουργό

Μετά την απόλυτη ανατροπή που πέτυχε η Αριστερά στο β’ γύρο των εκλογών, η Γαλλία εισέρχεται σήμερα στη φάση της αναζήτησης ενός κυβερνητικού σχήματος που, αν καταστεί δυνατό,  να έχει την στήριξη της απόλυτης πλειοψηφίας των 577 μελών της νέας γαλλικής Εθνοσυνέλευσης.

Ωστόσο τίποτα δεν είναι ξεκάθαρο, καθώς η απόλυτη πλειοψηφία στην Εθνοσυνέλευση είναι 289 έδρες και κανείς δεν μπορεί να εγγυηθεί ότι ο Μακρόν και οι σύμμαχοί του θα συμφωνήσουν σε κυβερνητική συμμαχία με το Νέο Λαϊκό Μέτωπο (NFP), τον συνασπισμό της Αριστεράς (Ανυπότακτη Γαλλία, Σοσιαλιστές, Πράσινοι και Κομμουνιστικό Κόμμα).

Από την άλλη πλευρά, το Νέο Λαϊκό Μέτωπο δηλώνει ότι θα κυβερνήσει για να εφαρμόσει το πρόγραμμά του και μόνο αυτό, ενώ η Ανυπότακτη Γαλλία του Μελανσόν, έχει ξεκαθαρίσει ότι δεν θέλει να συνεργαστεί με το κόμμα του Μακρόν. Η εύθραυστη συμμαχία της αριστεράς ούτως ή άλλως θα κληθεί να ξεπεράσει μεγάλες προκλήσεις για την ενότητά της.

Γρίφος ποιον θα προτείνει η Αριστερά

Σήμερα ο πρωθυπουργός  Γκαμπριέλ Ατάλ υπέβαλλε στον Μακρόν την παραίτησή του, η οποία ωστόσο δεν έγινε δεκτή, «προς το παρόν». Σύμφωνα με τη γαλλική προεδρία, ο Μακρόν αποφάσισε την προσωρινή παραμονή του Ατάλ στην πρωθυπουργία με στόχο «να διατηρηθεί η σταθερότητα στη χώρα». 

Ο ίδιος ο Μακρόν από χθες το βράδυ είπε ότι τα αποτελέσματα «δεν δείχνουν πρωθυπουργό».

Στον χώρο της Αριστεράς καταβάλλονται προσπάθειες να βρεθεί ένα πρόσωπο κοινής αποδοχής που θα προταθεί για πρωθυπουργός στον πρόεδρο Μακρόν. Ωστόσο δεν είναι ακόμα σαφές αν αυτό το πρόσωπο θα πρέπει να προέρχεται από την πρώτη σε βουλευτές συνιστώσα του Νέου Λαϊκού Μετώπου, την Ανυπότακτη Γαλλία, ή αν η κοινοβουλευτική ομάδα του Λαϊκού Μετώπου θα πρέπει κατά πλειοψηφία να αποφασίσει.

Το τι θα επακολουθήσει παραμένει εξαιρετικά αβέβαιο. Η επιλογή του μελλοντικού πρωθυπουργού της Γαλλίας ανήκει επισήμως στον πρόεδρο της χώρας, τον Εμανουέλ Μακρόν, ο οποίος δεν δεσμεύεται νομικά από τα αποτελέσματα των εκλογών – αν και το πολιτικό έθιμο υπαγορεύει ότι ο επικεφαλής της κυβέρνησης επιλέγεται από τις τάξεις της ισχυρότερης πολιτικής δύναμης ή συνασπισμού.

Τα 4 μπλοκ του Νέου Λαϊκού Μετώπου θα προσπαθήσουν να βρουν υποψήφιο κοινής αποδοχής

Το μεγάλο ερώτημα είναι ποιον θα προτείνει η Αριστερά για πρωθυπουργό. Κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας, το Νέο Λαϊκό Μέτωπο επέλεξε να μην κατέβει με μια φυσιογνωμία, σε αντίθεση με τον Εθνικό Συναγερμό με τον πρόεδρό του Ζορντάν Μπαρντελά και τον συνασπισμό υπέρ του Μακρόν, με επικεφαλής τον απερχόμενο πρωθυπουργό Γκαμπριέλ Ατάλ.

Όπως εξηγεί το Politico, ο ανομολόγητος λόγος ήταν απολύτως σαφής: Τα κόμματα δεν θα μπορούσαν να επιτύχουν συναίνεση επί του θέματος.

Έχοντας πλέον κερδίσει, δεκάδες νεοεκλεγέντες αριστεροί βουλευτές είναι πιθανό να ρίξουν τα ονόματά τους στο «ρινγκ».

Οι δύο κύριες δυνάμεις εντός του συνασπισμού, η Ανυπότακτη Γαλλία και οι Σοσιαλιστές, θα έχουν το μεγαλύτερο βάρος στις επερχόμενες συνομιλίες, οι οποίες θα μπορούσαν να αποκλείσουν εξαρχής την ηγέτιδα των Πρασίνων Μαρίν Τοντελιέ, παρά την έντονη παρουσία της κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας.

Η Ανυπότακτη Γαλλία του Μελανσόν

Το Politico, σε μια προσπάθεια να βρει ποιος προκρίνεται για πρωθυπουργός καταγράφει τους συσχετισμούς στους 4 συνδυασμούς:

Η «Ανυπόταχτη Γαλλία» του Μελανσόν, το πιο ριζοσπαστικό εκ των τεσσάρων κυρίων κομμάτων του Μετώπου, θα πάρει τις περισσότερες έδρες στο κοινοβούλιο.

Η δύναμή τους σε συνδυασμό με την εξαιρετική παρουσία του Μελανσόν στις δύο τελευταίες προεδρικές εκλογές, ουσιαστικά δίνουν το δικαίωμα στην Ανυπόταχτη Γαλλία να δηλώνουν ότι ο μελλοντικός επικεφαλής της κυβέρνησης θα προέλθει από τις τάξεις τους.

Εάν δινόταν η επιλογή στο LFI, η προφανής επιλογή θα ήταν πιθανότατα ο ίδιος ο Μελανσόν — αλλά δεδομένης της σκληροπυρηνικής στάσης σε θέματα που αφορούν από την οικονομία έως τον πόλεμο στη Γάζα, προκαλεί ανησυχία στους  μετριοπαθείς ψηφοφόρους.

Άλλωστε οι επικεφαλής από άλλα μέλη του Νέου Λαϊκού Μετώπου ήταν ανένδοτοι κατά τη διάρκεια της εκστρατείας ότι δεν θα υποστήριζαν τον 72χρονο ηγέτη για πρωθυπουργό. Αλλά και ο Μελανσόν είπε ότι δεν θα «επιβληθεί» σε ηγετικό ρόλο.

Άλλα ονόματα πιστών του LFI έχουν προβληθεί, όπως ο συντονιστής του κινήματος Μανουέλ Μπομπάρ, η πρόεδρος της ομάδας του στο κοινοβούλιο Ματθίλδη Πανό, η ανερχόμενη στην πολιτική σκηνή Κλεμένς Γκουτέ, ή ο Ερίκ Κονκερέλ, πρόεδρος της επιτροπής οικονομικών στη Γαλλική Εθνοσυνέλευση.

Τα αγκάθια

Η πρώτη αμφισβήτηση της ηγεσίας του Μελανσόν και των συμμάχων του θα μπορούσε να προέλθει από βουλευτές που κάποτε αγωνίστηκαν στο πλευρό του τρεις φορές υποψήφιου προέδρου, αλλά έκτοτε έχουν κόψει τους δεσμούς μαζί του.

Τέτοιοι υποψήφιοι θα μπορούσαν να ισχυριστούν ότι είναι ιδεολογικά εναρμονισμένοι με τον κυρίαρχο κλάδο του Νέου Λαϊκού Μετώπου, ενώ θεωρούνται λιγότερο διχαστικοί από τον Μελανσόν.

Μεταξύ αυτών περιλαμβάνεται ο Φρανσουά Ρούφιν, πρώην δημοσιογράφος και κινηματογραφιστής, ο οποίος σκοπεύει να θέσει υποψηφιότητα στις επόμενες προεδρικές εκλογές και ο οποίος έχει επικρίνει την Ανυπότακτη Γαλλία για αυτό που περιέγραψε ως έλλειψη προσέγγισης στις αγροτικές περιοχές της Γαλλίας και αποκάλεσε τον Μελανσόν ως «βαρίδι».

Η Clémentine Autain, η οποία συμμετείχε στην ομάδα της Ανυπότακτης Γαλλίας στα δύο προηγούμενα νομοθετικά σώματα, αλλά έχει γίνει όλο και πιο επικριτική απέναντι στον Μελανσόν, θα μπορούσε ομοίως να κάνει μια υπόθεση για τον εαυτό της. Η Autain δήλωσε τον περασμένο μήνα ότι «γνωρίζει» ότι είναι «μία από εκείνους που μπορούν να διεκδικήσουν να γίνουν πρωθυπουργοί σε περίπτωση νίκης».

Οι  σοσιαλιστές

Το Γαλλικό Σοσιαλιστικό Κόμμα έφτασε στο χαμηλό του σημείο το 2022, όταν σημείωσε 1,7% στις προεδρικές εκλογές.

Αλλά έκτοτε ξεκίνησε μια απροσδόκητη αναβίωση, με αποκορύφωμα την ισχυρή της εμφάνιση στις ευρωπαϊκές εκλογές, όπου τερμάτισε πρώτο μεταξύ των αριστερών δυνάμεων με σχεδόν 14 % των ψήφων.

Οι Σοσιαλιστές έχουν ενισχύσει την παρουσία τους στο κοινοβούλιο και έχουν κλείσει το χάσμα με το ριζοσπαστικό LFI του Μελανσόν. Θα μπορούσαν να ελπίζουν ότι θα λάβουν υποστήριξη από τους Πράσινους σε μια προσπάθεια να εμποδίσουν τη Ανυπότακτη Γαλλία, να πάρει τον έλεγχο.

Πιθανοί υποψήφιοι θα μπορούσαν να προέλθουν από τη νέα γενιά σοσιαλδημοκρατών, συμπεριλαμβανομένου του σημερινού αρχηγού του Σοσιαλιστικού Κόμματος Olivier Faure, του απερχόμενου προέδρου της ομάδας του Boris Vallaud ή του επικεφαλής υποψηφίου στις ευρωεκλογές Raphaël Glucksmann.

Ο 48χρονος Vallaud, εξελέγη για πρώτη φορά στο κοινοβούλιο το 2017. Σπούδασε δίπλα στον Μακρόν στην κορυφαία σχολή δημοσίων υπαλλήλων της Γαλλίας και, όπως ο σημερινός πρόεδρος, υπηρέτησε στο παρελθόν ως αναπληρωτής γενικός γραμματέας των Ηλυσίων.

Σύμφωνα με το Politico, θα επιχειρήσει να έχει λόγο και ο Φρανσουά Ολάντ, ο πρώην πρόεδρος της Γαλλίας.

Οι μη κομματικές επιλογές

Ένας τρόπος για να αποφευχθούν οι διαφωνίες μεταξύ των κομμάτων θα μπορούσε να είναι η επιλογή από την αριστερά ενός προσώπου εκτός πολιτικής σκηνής.

Ο σοσιαλδημοκράτης ευρωβουλευτής Glucksmann έθεσε αυτή την επιλογή στο τραπέζι τον περασμένο μήνα, προτείνοντας τον Λοράν Μπέργκερ, πρώην ηγέτη του ρεφορμιστικού συνδικάτου CFDT.

Ο Berger είναι επίσης αναγνωρισμένος, τόσο στην αριστερά όσο και στη δεξιά, για την ικανότητά του να δημιουργεί συναίνεση και να γεφυρώνει χάσματα. Η μετριοπαθής προσέγγισή του θα μπορούσε ωστόσο να μην είναι μια ευκαιρία για τον Μελανσόν.

Ως προς τα πρόσωπα εκτός πολιτικής σκηνής, ο Laurent Berger συγκεντρώνει τις περισσότερες πιθανότητες, σύμφωνα πάντα με το Politico.

Διεργασίες

Στη Γαλλία δεν υπάρχει παράδοση κυβερνήσεων συνεργασίας και ένα τόσο «μοιρασμένο» κοινοβούλιο, χωρίς απόλυτα ξεκάθαρη κυβερνητική πλειοψηφία είναι κάτι πρωτόγνωρο για τη Γαλλία.

Επιπλέον, ο Εμανουέλ Μακρόν πιθανότατα θα χρειαστεί να «συγκατοικήσει» με έναν πρωθυπουργό με τον οποίο δεν συμφωνεί πολιτικά.

Όσο για την νέα Εθνοσυνέλευση εμφανίζεται, όπως αναφέρει το ΑΠΕ, να έχει τέσσερις βασικούς πολιτικούς σχηματισμούς, εντός των οποίων όμως λειτουργούν ετερόκλητες συχνά συνιστώσες.

Αναλυτικότερα και με βάση τα τελικά αποτελέσματα το Νέο Λαϊκό Μέτωπο της αριστεράς εξέλεξε 182 βουλευτές, η προεδρική παράταξη του Μακρόν 168 βουλευτές, ο ακροδεξιός Εθνικός Συναγερμός της Μαρίν Λεπέν 143 βουλευτές και οι Ρεπουμπλικάνοι 68 βουλευτές.

Σε αυτούς θα πρέπει να προστεθούν 14 ανεξάρτητοι βουλευτές προσκείμενοι στην δεξιά, 13 προσκείμενοι στην αριστερά, 6 κεντρώοι και 5 βουλευτές περιφερειακών συμφερόντων.

Σε ό,τι αφορά το Λαϊκό Μέτωπο της αριστεράς, η Ανυπότακτη Γαλλία του Ζαν-Λικ Μελανσόν έχει 75 βουλευτές, το Σοσιαλιστικό κόμμα 65 βουλευτές, οι Οικολόγοι 33 βουλευτές και το Κομμουνιστικό Κόμμα 9 βουλευτές.

Στην κυβερνώσα παράταξη, το κόμμα του Μακρόν «Αναγέννηση» διαθέτει 99 βουλευτές, ενώ οι δύο κεντροδεξιές συνιστώσες του έχουν 59 βουλευτές.

Αν, όπως συνέβη στην προηγούμενη Εθνοσυνέλευση, όλες οι ανωτέρω πολιτικές οντότητες αποφασίσουν να έχουν και ξεχωριστές κοινοβουλευτικές ομάδες, τότε η μεγαλύτερη σε αριθμό βουλευτών πολιτική ομάδα της Γαλλικής Εθνοσυνέλευσης θα είναι ο Εθνικός Συναγερμός της Μαρίν Λεπέν με 126 βουλευτές, που όμως είναι και το μόνο κόμμα που χωρίς αμφιβολία θα βρίσκεται για τα επόμενα τρία χρόνια στην αντιπολίτευση.

Πέραν αυτού όλοι οι άλλοι πολιτικοί χώροι της Γαλλίας βρίσκονται σε φάση διαβουλεύσεων.