Εκλογές στη Γαλλία: Τα σενάρια της επόμενης μέρας μετά τη νίκη της Αριστεράς

Κόντρα στις δημοσκοπήσεις που τις τελευταίες εβδομάδες εμφάνιζαν τον Εθνικό Συναγερμό της Μαρίν Λε Πεν σίγουρα πρώτο κόμμα, πιθανολογώντας ακόμη και απόλυτη πλειοψηφία εδρών, τελικά η ακροδεξιά ήρθε τρίτη.

Την μεγάλη ανατροπή στο Β’ γύρο των βουλευτικών εκλογών στη Γαλλία έκανε το Νέο Λαϊκό Μέτωπο της Αριστεράς, που κέρδισε την πρώτη θέση, χωρίς όμως να καταφέρει να κερδίσει και την πλειοψηφία (απαιτούνται 289 από τις 577 έδρες) . Στη δεύτερη θέση πλασαρίστηκε το κόμμα του Μακρόν.

Χωρίς κανένα κόμμα να κερδίζει την απόλυτη πλειοψηφία, το αποτέλεσμα θα μπορούσε να οδηγήσει σε πολιτικό αδιέξοδο

Ειδικότερα, σύμφωνα με τα νεότερα αποτελέσματα:

• η συμμαχία της γαλλικής Αριστεράς Νέο Λαϊκό Μέτωπο (NFP) – που αποτελείται από πέντε κόμματα – κατέλαβε στην νέα γαλλική Εθνοσυνέλευση 182 έδρες,
• οι βουλευτές της παράταξης του Εμανουέλ Μακρόν παράταξης θα είναι 168
• ενώ η ακροδεξιά παράταξη της Μαρίν Λεπέν κατέλαβε 143 έδρες

Πηγή: Γαλλικό υπουργείο Εσωτερικών μέσω Le Monde

Πώς έγινε η ανατροπή

Οι Γάλλοι ψηφοφόροι φαίνεται να κινητοποιήθηκαν πρωτίστως για να αποτρέψουν τον σχηματισμό της πρώτης ακροδεξιάς κυβέρνησης μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.

Εξάλλου τόσο το αριστερό Νέο Λαϊκό Μέτωπο όσο και ο σχηματισμός «Μαζί» (η συμμαχία κεντρώων κομμάτων που υποστηρίζουν τον Πρόεδρο Μακρόν) απέσυραν περισσότερους από 200 υποψηφίους από τις αναμετρήσεις του δεύτερου γύρου ώστε ο υποψήφιος που θα απέμενε να είχε περισσότερες πιθανότητες να νικήσει τον υποψήφιο της Λε Πεν στις περιφέρειες που κρινόταν.

Οι πιο πρόσφατες δημοσκοπήσεις -διενεργηθείσες μετά τις αποχωρήσεις των υποψηφίων- δείχνουν ότι η στρατηγική αυτή απέδιδε και το πιο πιθανό σενάριο θα ήταν ένα κοινοβούλιο χωρίς απόλυτη πλειοψηφία, σχολίαζε το Reuters προ των exit poll. Τελικά υπήρξε και η ανατροπή καθώς η πλειονότητα των εδρών πήγε στο Νέο Λαϊκό Μέτωπο.

Η επόμενη μέρα

Σε κάθε περίπτωση όμως η συμμαχία του Μελανσόν (Νέο Λαϊκό Μέτωπο)  δεν κέρδισε την πλειοψηφία των 289 εδρών που απαιτούνται για σχηματισμό κυβέρνησης. Με το δεδομένο αυτό το Παρίσι κινείται σε αχαρτογράφητα νερά και οι εξελίξεις θα δρομολογηθούν μέσα στις επόμενες ημέρες.

Αυτό σημαίνει ότι δεν είναι ακόμη σαφές ποιος θα κυβερνήσει τη Γαλλία. Με την εύθραυστη συμμαχία της Aριστεράς  που θα κληθεί να ξεπεράσει μεγάλες προκλήσεις για την ενότητά της, και με την παράταξη του γάλλου προέδρου Εμανουέλ Μακρόν, ανακουφισμένη που κατατάχθηκε δεύτερη μεν, αλλά χωρίς να μπορεί να κυβερνήσει μόνη, η Γαλλία ξυπνά σήμερα σε πολιτική ατμόσφαιρα τόσο άνευ προηγουμένου, όσο και γεμάτη αβεβαιότητες.

Σύμφωνα με τους αναλυτές, πολλά θα εξαρτηθούν από την ισορροπία δυνάμεων εντός του Νέου Λαϊκού Μετώπου. Οι ομάδες που το απαρτίζουν περιλαμβάνουν από σοσιαλδημοκράτες μέχρι σκληροπυρηνικούς αντικαπιταλιστές. Ορισμένοι μετριοπαθείς σοσιαλιστές θα μπορούσαν να μπουν στον πειρασμό να αποχωρήσουν και να ενταχθούν στην ομάδα του Μακρόν για να σχηματίσουν μια κεντροαριστερή κυβέρνηση.

Το μεγαλύτερο κόμμα της συμμαχίας, η Ανυπότακτη Γαλλία (La France insoumise, LFI, ριζοσπαστική αριστερά) είναι ταυτόσημο με «εντάσεις», κι ο χαρισματικός όσο και προκλητικός ηγέτης του Ζαν-Λικ Μελανσόν απωθεί τους κεντρώους — κι ομολογουμένως πολλούς ακόμη και στο δικό του στρατόπεδο.

Η βουλεύτρια του LFI Κλεμεντίν Οτέν κάλεσε την κοινοβουλευτική ομάδα του NFP να συνεδριάσει σήμερα προκειμένου η ολομέλειά της να προτείνει στον πρόεδρο της Δημοκρατίας, έπειτα από ψηφοφορία, ποιος θα είναι ο υποψήφιος για το αξίωμα του πρωθυπουργού, που κατ’ αυτή δεν μπορεί να είναι «ούτε ο (σ.σ. σοσιαλιστής πρώην πρόεδρος, εξελέγη βουλευτής χθες) Φρανσουά Ολάντ, ούτε ο Ζαν-Λικ Μελανσόν».

Πανηγυρισμοί για τη νίκη της Αριστεράς στη Γαλλία

Εξέφρασε την ευχή το Νέο Λαϊκό Μέτωπο, αποτελούμενο από πολλές και πολύ διαφορετικές συνιστώσες, να μπορέσει να καταλήξει σε κάποιον υποψήφιο που θα προσφέρει «ισορροπία» ώστε να μπορέσει «να κυβερνήσει».

Ο βουλευτής Φρανσουά Ρουφέν, που έχει πάρει διαζύγιο από το LFI, κάλεσε από την πλευρά του να σχηματιστεί κυβέρνηση «με ευαισθησία για τους Γάλλους»· η νύξη, όχι και πολύ συγκαλυμμένη, αφορούσε προφανώς τον Ζαν-Λικ Μελανσόν, τρεις φορές υποψήφιο στις προεδρικές εκλογές, στον οποίο επικριτές του προσάπτουν ότι αρέσκεται «στον κρότο και στην οργή».

Αβεβαιότητες

Η Κριστέλ Κραπλέ του ινστιτούτου δημοσκοπήσεων BVA επισήμανε πως υπάρχουν ακόμη πολλές «αβεβαιότητες» ως προς αυτό, ιδίως το αν και κατά πόσον θα διαδραματίσει κυρίαρχο ρόλο το LFI, το αν θα αναζητηθεί νέα ισορροπία με τους σοσιαλιστές, το ποιος θα κυβερνήσει — και «με ποιο πρόγραμμα».

Από την άλλη, η προεδρική παράταξη αναδείχθηκε δεύτερη δύναμη, κάτι που δεν προέβλεπε κανένας μετά τον πρώτο γύρο (152 ως 169 έδρες).

Ο πρόεδρος Μακρόν, ο οποίος επέλεξε ως τώρα να μην πάρει τον λόγο, θα περιμένει να μάθει τη «σύνθεση» της νέας Εθνοσυνέλευσης προτού αποφασίσει ποιον θα καλέσει να αναλάβει τη θέση του πρωθυπουργού, γνωστοποίησε χθες βράδυ το Ελιζέ.

Ο απερχόμενος πρωθυπουργός, ο Γκαμπριέλ Ατάλ, ανήγγειλε πως θα υποβάλει σήμερα την παραίτησή του, αλλά δήλωσε έτοιμος να παραμείνει στη θέση για «όσο χρόνο το απαιτεί το καθήκον», καθώς πλησιάζουν οι Ολυμπιακοί Αγώνες.

«Δεν μπορεί να να σχηματιστεί καμιά απόλυτη πλειοψηφία από τους ακραίους», σημείωσε πάντως με εμφανή ικανοποίηση.

Η απερχόμενη πλειοψηφία θα «θέσει προϋποθέσεις σε κάθε συζήτηση» ενόψει του σχηματισμού νέας, προειδοποίησε εξάλλου ο επικεφαλής της προεδρικής παράταξης, της Αναγέννησης, ο Στεφάν Σεζουρνέ, επιμένοντας στον λαϊκό χαρακτήρα του κράτους, στο ευρωπαϊκό οικοδόμημα, στην υποστήριξη στην Ουκρανία. Συμπληρώνοντας πως «ο Ζαν-Λικ Μελανσόν και ορισμένοι από τους συμμάχους δεν θα (μπορέσουν να) κυβερνήσουν τη Γαλλία».

Όσο για τον RN, σημείωσε όσο ποτέ άνοδο της ισχύος του στη γαλλική Εθνοσυνέλευση, παρότι τερμάτισε τρίτο, πολύ μακριά από την σχετική πλειοψηφία που περίμενε, πόσο μάλλον από την απόλυτη πλειοψηφία που ονειρευόταν.

Μελανσόν: Το αποτέλεσμα είναι μια ανάσα για τον λαό της Γαλλίας

Στις πρώτες του δηλώσεις  ο ηγέτης της γαλλικής Αριστεράς, Ζαν Λικ Μελανσόν, ανέφερε ότι η πλειοψηφία του γαλλικού λαού μίλησε: «Απετράπη το χειρότερο σενάριο. Ο  Εθνικός Συναγερμός ηττήθηκε, κάτι που αποτελεί τεράστια ανακούφιση για την Γαλλία». Συμπλήρωσε επίσης πως ο Γάλλος πρόεδρος θα πρέπει να δώσει εντολή σχηματισμού κυβέρνησης στο Νέο Λαϊκό Μέτωπο.

Ο ίδιος τόνισε πως το Νέο Λαϊκό Μέτωπο είναι έτοιμο να κυβερνήσει και «θα εφαρμόσει το πρόγραμμά του, όλο το πρόγραμμα του», απέφυγε όμως να τοποθετηθεί ως προς το αν επιθυμεί να είναι ο ίδιος πρωθυπουργός, απορρίπτοντας ταυτόχρονα οποιαδήποτε συνεργασία με Μακρόν.

Les composantes du #NouveauFrontPopulaire se sont montrées à la hauteur.

La gauche unie a sauvé la République. Elle peut commencer l’œuvre écologique et sociale dont notre peuple, notre époque, notre monde, notre Europe ont tant besoin.#ElectionsLegislatives2024 pic.twitter.com/XznR3LNqFT

— Jean-Luc Mélenchon (@JLMelenchon) July 7, 2024

Πηγές Μακρόν: Θα σεβαστεί την επιλογή των Γάλλων ψηφοφόρων

Ο πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν, θα σεβαστεί την επιλογή των Γάλλων ψηφοφόρων, δηλώνουν πηγές της γαλλικής προεδρίας, ωστόσο, σημειώνουν πως χρειάζεται σύνεση στην ανάγνωση των εκλογικών αποτελεσμάτων.

«Ο πρόεδρος της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν συνέστησε «σύνεση» στην ανάλυση των εκλογικών αποτελεσμάτων» αναφέρεται χαρακτηριστικά από την Γαλλική Προεδρία, που συνεχίζει:

«Οπως απαιτεί η παράδοση, θα περιμένει να διαμορφωθεί η πλήρης εικόνα της σύνθεσης του κοινοβουλίου για να λάβει τις αναγκαίες αποφάσεις.

Ως εγγυητής των θεσμών, θα σεβαστεί την επιλογή του γαλλικού λαού, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές».

Μαρίν Λεπέν: Η νίκη μας απλώς αναβάλλεται

Η Μαρίν Λεπέν είπε την Κυριακή, στο τέλος του δεύτερου γύρου των βουλευτικών εκλογών που έφερε το κόμμα της στην τρίτη θέση, ότι η νίκη του Εθνικού Συναγερμού «απλώς αναβάλλεται».

Παράλληλα τόνισε ότι το RN ήταν «το πρώτο» κόμμα στην Γαλλία. «Η παλίρροια ανεβαίνει. Δεν ανέβηκε αρκετά ψηλά αυτή τη φορά, αλλά συνεχίζει να ανεβαίνει και, ως εκ τούτου, η νίκη μας απλώς αναβάλλεται», δήλωσε στο TF1, προσθέτοντας: «Έχω πάρα πολύ μεγάλη εμπειρία για να απογοητευτώ από ένα αποτέλεσμα όπου διπλασιάζουμε τον αριθμό των βουλευτών μας».

Τα σενάρια

Ελλείψει ξεκάθαρης πλειοψηφίας, ο κίνδυνος ενός πολιτικού αδιεξόδου είναι υπαρκτός. Τα θεσμικά όργανα δεν επιβάλλουν κανένα χρονοδιάγραμμα για τον σχηματισμό κυβέρνησης, αλλά κανένα νομοθετικό έργο δεν μπορεί να εγκριθεί χωρίς τον σχηματισμό κυβέρνησης.

Σημειώνεται ότι η εκ νέου προσφυγή στις κάλπες για το άμεσο μέλλον δεν είναι δυνατή. Σύμφωνα με το άρθρο 12 του γαλλικού Συντάγματος, «δεν μπορεί να διαλυθεί η Εθνοσυνέλευση σε διάστημα ενός χρόνου» και ως εκ τούτου, δεν μπορούν να διεξαχθούν ξανά εκλογές μέχρι το καλοκαίρι του 2025.

Ως εκ τούτου αν και ο Μελανσόν απέρριψε οποιαδήποτε συνεργασία με τον Μακρόν, δεν αποκλείεται να ξεκινήσουν διεργασίες για το ενδεχόμενο συνεργασίας.

Στα σενάρια για την αποφυγή ακυβερνησίας συμπεριλαμβάνονται:

• Ο σχηματισμός μιας «κυβέρνησης εθνικής ενότητας» που υποστηρίζεται από έναν συνασπισμό που προέρχεται από διαφορετικές πολιτικές ομάδες
• Ο διορισμός μιας τεχνοκρατικής κυβέρνησης για τη διακυβέρνηση της χώρας, με υπουργούς χωρίς κομματικές δεσμεύσεις, βάσει του μοντέλου που ηγήθηκε ο Μάριο Ντράγκι στην Ιταλία από το 2021 έως το 2022 .
• Μια κυβέρνηση μειοψηφίας στην Εθνοσυνέλευση, αλλά η οποία θα αναζητούσε συμμαχίες και συμβιβασμούς για την ψήφιση νόμων κατά περίπτωση.
  Το τελευταίο σενάριο ωστόσο ενέχει τον κίνδυνο μιας κυβέρνησης που θα οδηγούσε σε κυβερνητική παράλυση και στην εναλλαγή πολλών κυβερνήσεων.