Η Γαλλία μετά τις εκλογές: Ένα πολιτικό εκκρεμές

Αναμφισβήτητα, οι κάλπες στη Γαλλία έφεραν μία από τις μεγαλύτερες πολιτικές ανατροπές στην πρόσφατη ιστορία της, με μια θριαμβευτική νίκη της Αριστεράς και της Δημοκρατίας έναντι της Ακροδεξιάς.

Για πολλοστή φορά, το δημοκρατικό «τείχος προστασίας» εμπόδισε την άνοδό της στην εξουσία.

Αποτράπηκε έτσι ο κίνδυνος το ρατσιστικό, αντιευρωπαϊκό κόμμα της Μαρίν Λεπέν να ωθήσει τη δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία της ευρωζώνης, από το επίκεντρο, στο περιθώριο της ΕΕ.

Όμως παραμένουν πολλά «αλλά».

Η νέα κατακερματισμένη Εθνοσυνέλευση σίγουρα δεν ήταν το εκλογικό στοίχημα στο οποίο προφανώς «πόνταρε» ο πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν, όταν ανήμερα των ευρωεκλογών προκήρυξε αιφνιδιαστικά πρόωρες βουλευτικές εκλογές.

Ήξερε ότι θα αναγκαζόταν να κάνει αυτή τη κίνηση το αργότερο μέχρι το φθινόπωρο, εν αναμονή πρότασης δυσπιστίας κατά της μειοψηφικής κυβέρνησής του.

Όμως το μακιαβελικά επαναλαμβανόμενο από το 2017 δίλημμα που θέτει στους ψηφοφόρους «ή εγώ ή η Ακροδεξιά» βρήκε τελικά απάντηση μέσω της εκλογικής ενίσχυσης του ανασυσταθέντος συνασπισμού των κομμάτων του ευρύτερου χώρου της Αριστεράς.

Παρά τις σημαντικές απώλειες, η  κεντρώα προεδρική παράταξη κατάφερε να αναδειχθεί δεύτερη πολιτική δύναμη σε έδρες, πίσω από τον απρόσμενο μεγάλο νικητή της κάλπης, το Νέο Λαϊκό Μέτωπο, και μπροστά από το κόμμα της επίδοξης επόμενης προέδρου της Γαλλίας, Μαρίν Λεπέν.

Αλλά ο «μακρονισμός» βρίσκεται πια σε Συμπληγάδες, καθώς η Αριστερά και η Ακροδεξιά είναι πια πιο ισχυρές από ποτέ.

Αποδυναμωμένος στον πρώτο γύρο από την λεπενική Εθνική Συσπείρωση και στον δεύτερο γύρο από το Νέο Λαϊκό Μέτωπο, ο Γάλλος πρόεδρος βρίσκεται αντιμέτωπος με το παζλ της συγκρότησης νέας κυβέρνησης.

Πολλώ μάλλον όταν κανένα πολιτικό μπλοκ δεν κατάφερε να εξασφαλίσει την απόλυτη πλειοψηφία των 289 εδρών.

Από τους πανηγυρισμούς στο Παρίσι, μετά την ανακοίνωση του εκλογικού αποτελέσματος του δεύτερου και τελευταίου γύρου των πρόωρων βουλευτικών εκλογών (REUTERS/Abdul Saboor)

Πολιτικό… καλειδοσκόπιο

Με βάσει τον απόλυτο αριθμό των ψήφων, αλλά και μεμονωμένα ανά κόμμα τον αριθμό εδρών, το ακροδεξιό κόμμα της Λεπέν είναι πρώτο, και δη σημαντικά ενισχυμένο.

Το κόμμα Αναγέννηση του Μακρόν είναι δεύτερο σε έδρες -αν και με απώλειες- χάρη στο εκλογικό σύστημα, που είναι πλειοψηφικό μονοεδρικό.

Τρίτο είναι η ριζοσπαστική αριστερή Ανυπότακτη Γαλλία του Ζαν-Λικ Μελανσόν, κυρίαρχο κόμμα στον συνασπισμό-μεγάλο νικητή της εκλογικής βραδιάς, το Νέο Λαϊκό Μέτωπο.

Στον ίδιο αριστερό συνασπισμό, μεγαλύτερα κέρδη σε έδρες σημείωσαν οι Σοσιαλιστές και οι Οικολόγοι, ενώ απώλειες οι Κομμουνιστές.

Αυτό αλλάζει τις ισορροπίες εντός του Νέου Λαϊκού Μετώπου, όπου ο Μελανσόν συνεχίζει -αν και πολιτικά περιθωριοποιημένος- να διεκδικεί ρόλο ρυθμιστή.

Ο Μακρόν σταθερά τον δαιμονοποιεί, αποκλείοντάς τον από τα μετεκλογικά σενάρια.

Αυτά παραμένουν ποικίλα και δαιδαλώδη σε μια Γαλλία, που μπορεί τώρα να αντιμετωπίσει πολιτική παράλυση και αβεβαιότητα για μήνες.

Τα τελευταία δύο χρόνια εξάλλου -κατά τα οποία το στρατόπεδο Μακρόν είχε σχετική κοινοβουλευτική πλειοψηφία- κατέδειξαν πόσο δύσκολο είναι να κυβερνηθεί η Γαλλία χωρίς αυτοδύναμη κυβέρνηση.

Αυτό σημαίνει ότι ακόμη και εάν ο νικητής των εκλογών, το Λαϊκό Μέτωπο, σχηματίσει τελικά μόνο του κυβέρνηση, θα μπορούσε να ανατραπεί ανά πάσα στιγμή με ψήφο δυσπιστίας.

Εκ θέσεως αρμόδιος να επιλέξει τον νέο πρωθυπουργό, ο πρόεδρος Μακρόν δείχνει προς το παρόν να παίρνει το χρόνο του για την πρώτη «συγκατοίκηση» στα επτά χρόνια παραμονής του στα Ηλύσια Πεδία.

Μέχρι την Παρασκευή θα λείπει εξάλλου στην Ουάσιγκτον για τη σύνοδο κορυφής του ΝΑΤΟ.

Σειρά στην ατζέντα του έχουν οι εθνικοί εορτασμοί για την Ημέρα της Βαστίλης, στις 14 του μήνα.

Δεν έκανε καν δεκτή την προαναγγελθείσα -και εν πολλοίς εθιμοτυπική- παραίτηση του απερχόμενου πρωθυπουργού και «εκλεκτού» του, Γκαμπριέλ Ατάλ.

Θα συνεχίσει μέχρι νεοτέρας ως υπηρεσιακός -ανακοινώθηκε- για «τη σταθερότητα της χώρας», ενώ απομένουν λιγότερες από τρεις εβδομάδες μέχρι την έναρξη των Ολυμπιακών Αγώνων.

Σκισμένες προεκλογικές αφίσες του ακροδεξιού κόμματος της Μαρίν Λεπέν (REUTERS/Benoit Tessier/File Photo)

Δρόμος στρωμένος με αγκάθια

Η πρώτη συνεδρίαση εν τω μεταξύ της ολομέλειας της νέας Εθνοσυνέλευσης αναμένεται στις 18 Ιουλίου.

Θα πρέπει να εκλεγεί πρόεδρος της Βουλής και την επομένη να ληφθούν αποφάσεις για τους αντιπροέδρους του σώματος και τη σύνθεση των επιτροπών του.

Ανεξαρτήτως δε των σεναρίων διακυβέρνησης -με κυβέρνηση μειοψηφίας, συνασπισμού, κατά περίπτωση πλειοψηφιών ή τεχνοκρατών- η πιο κρίσιμη περίοδος θα είναι το φθινόπωρο.

Θα είναι με την ψήφιση του νέου προϋπολογισμού σε μια πολωμένη χώρα, που βρίσκεται πλέον υπό την πίεση της Κομισιόν για συγκράτηση του δημοσιονομικού ελλείμματος και του υψηλού χρέους.

Όπως και να έχει, εκ νέου διάλυση της Βουλής και προκήρυξη νέων πρόωρων εκλογών δεν θα είναι δυνατή για ένα χρόνο.

Μέχρι τότε θα φανεί εάν ο αποδυναμωμένος πολιτικά Μακρόν θα μπορέσει να διασώσει οτιδήποτε από το προφίλ που προέβαλε έως τώρα ως κεντρώος μεταρρυθμιστής της Γαλλίας και υπέρμαχος μιας ισχυρής Ευρώπης.

Ή εάν θα ενισχύσει την εικόνα ενός σύγχρονου Μακιαβέλι, μεταχειριζόμενος τακτικές και παραχωρήσεις για να δημιουργήσει μια νέα πλειοψηφία, με τη συμμετοχή και του δικού του -αγνώστου μέλλοντος- στρατοπέδου.

Όμως οι έως τώρα πολιτικές του και οι ατυχείς προεκλογικοί του υπολογισμοί έχουν πλέον κατακερματίσει και πολώσει το πολιτικό τοπίο.

Ενισχυμένο περαιτέρω από αυτό κινδυνεύει τελικά να βγει το ακροδεξιό κόμμα της Μαρίν Λεπέν.

Έχοντας ήδη αυξήσει σημαντικά τις έδρες του στη νέα Εθνοσυνέλευση, θα έχει μεγαλύτερη επιρροή στο κοινοβουλευτικό έργο, αλλά και μεγαλύτερη χρηματοδότηση, στρώνοντας έτσι το δρόμο του προς τις επόμενες βουλευτικές εκλογές και τις προεδρικές του 2027.

Πολλώ μάλλον εάν σε αυτή την κοινοβουλευτική περίοδο δεν προκύψει μια σταθερή κυβέρνηση, με βάση τη λαϊκή ετυμηγορία και πολιτική βούληση για βιώσιμες λύσεις στα στοιβαζόμενα προβλήματα του μέσου Γάλλου.