Μια φορά κι έναν καιρό, καθώς η δυσαρεστημένη Αγγλία πλησίαζε στη δεκαετία του 1980, η κουλτούρα της νυχτερινής διασκέδασης έγινε μια εξέγερση, ένα όπλο επίθεσης, μια παιχνιδιάρικη χειρονομία διαμαρτυρίας ενάντια στη σιδερένια γροθιά της Μάργκαρετ Θάτσερ.

Το clubbing όπως το ξέρουμε σήμερα γεννήθηκε εκείνες τις μέρες, όταν ο πανκ μηδενισμός έδωσε τη θέση του σε μια πολύ πιο πολύχρωμη μορφή ανατροπής. Οι στάχτες του glam, μια αντίδραση στο αμερικανικό κίνημα της ντίσκο και ο φουτουρισμός του Ντέιβιντ Μπόουι έβαλαν τα θεμέλια του Blitz, ενός μικρού κλαμπ στο Λονδίνο που χρησίμευε μέχρι αργά το βράδυ ως καταφύγιο για σπουδαστές σχολών τέχνης και μόδας καθώς και για ντανταϊστές της εργατικής τάξης που είχαν πάει κόντρα στις ματαιοδοξίες των μανάδων τους.

Το κλαμπ άντεξε μετά βίας 18 μήνες, μεταξύ 1979 και 1980, αλλά αποτέλεσε το επίκεντρο μιας φιλοσοφίας ζωής που διαρκεί μέχρι σήμερα μέσα από τους gender-fluid επισκέπτες του κλαμπ που ντύνονται με μεταχειρισμένα ρούχα και τους ανήκει η νύχτα.

Δείτε το τρέιλερ του Blitzed!

Με αναφορές στη Γερμανία του ’30

Το ντοκιμαντέρ «Blitzed!», του 2022, του Netflix εξερευνά την ιστορία του βρετανικού κλαμπ μέσα από μαρτυρίες μερικών από τους πιο διακεκριμένους θαμώνες του, όπως ο τραγουδιστής Boy George, ο κιθαρίστας των Spandau Ballet, ο Gary Kemp και η διάσημη σχεδιάστρια κοστουμιών του Game of Thrones, η Michele Clapton.

Η Chrissie Hynde από τους Pretenders, ο Adam Ant, ο Billy Idol, η Siobhan Fahey των Bananarama, η Sade και ο John Galliano άφησαν, επίσης, το έντονο άρωμά τους στο κλαμπ.

Η πιο σημαντική φιγούρα των Blitz ήταν ο Steve Strange, ο οποίος αργότερα έγινε το ήμισυ του συγκροτήματος Visage, το οποίο τραγούδησε το Fade to Grey, μια νούμερο ένα επιτυχία σε μεγάλο μέρος της Ευρώπης. Μαζί με τον μετέπειτα ντράμερ του συγκροτήματος, τον Rusty Egan, ο Strange ανέλαβε ένα μπιστρό στην υποβαθμισμένη περιοχή Covent Garden του Λονδίνου και ίδρυσε το The Blitz, ένα κλαμπ που μιμούνταν την ατμόσφαιρα των παρακμιακών κλαμπ της Γερμανίας της δεκαετίας του 1930.

Όταν ο Μικ Τζάγκερ παρασύρθηκε από τη γοητεία της νέας υποκουλτούρας και θέλησε να μπει στο κλαμπ, ο Strange τον έδιωξε

Photo: YouTube

Οι βασικές διαφορές του με το Studio 54 της Νέας Υόρκης

Σε αντίθεση με το Studio 54 της Νέας Υόρκης, όπου όλα αφορούσαν το σεξ, την κοκαΐνη και τις διασημότητες, το Blitz είχε εντελώς ανδρόγυνο πνεύμα, αμφεταμίνες και ένα underground κοινό. Ενώ ο Egan πειραματιζόταν στο DJ booth και εφηύρε νέους τρόπους χορού με Bowie, Roxy Music και Kraftwerk, ο Strange φύλαγε την πόρτα.

Όταν η εικόνα κάποιου δεν περνούσε τις εξετάσεις, του έλεγε «πήγαινε σπίτι, κάνε μια ακόμα προσπάθεια». Του άρεσε να λέει ότι «εδώ οι άντρες πρέπει να ντύνονται όσο έντονα και εντυπωσιακά όσο και οι γυναίκες- δεν έχει σημασία αν καλλιεργούν ένα ενδουαρδιανό ή ντικενσιανό ή οποιοδήποτε άλλο στυλ».

Όταν ο Μικ Τζάγκερ παρασύρθηκε από τη γοητεία της νέας υποκουλτούρας και θέλησε να μπει στο κλαμπ, ο Strange τον έδιωξε, με ξέσπασμα στη φωνή: «Συγγνώμη, δεν είσαι αρκετά καλοντυμένος».

Ακούστε το Fade to Gray των Visage 

Κόλπο η «πόρτα» στον Μικ Τζάγκερ

Στο ντοκιμαντέρ, ο Boy George θυμήθηκε τον εκλιπόντα εχθρό του, με τον οποίο περνούσε πολλές νύχτες ανταγωνιζόμενος για τα φώτα της δημοσιότητας. «Κανείς δεν διώχνει τον μεγαλύτερο ροκ σταρ του κόσμου από οπουδήποτε. Ήταν ένα μεγάλο διαφημιστικό κόλπο. Ο Steve ήταν σπουδαίος σε τέτοιου είδους πράγματα».

Πριν από το Culture Club, ο George εργαζόταν σε ένα κατάστημα μόδας με το όνομα Boy και ήταν γνωστός ως κλεπτομανής που σούφρωνε χρήματα από την γκαρνταρόμπα του κλαμπ Blitz, όπου επίσης εργαζόταν.

Η Michele Clapton, σήμερα σχεδιάστρια κοστουμιών, θυμάται το εξαιρετικά ανταγωνιστικό περιβάλλον του κλαμπ: «Δεν άξιζε τον κόπο να πεις, «Δεν θα κάνω την προσπάθεια σήμερα», γιατί τότε ήξερες ότι το ντύσιμό σου θα γινόταν αντικείμενο δηκτικών σχολίων από τους άλλους. Ακόμη και αν δεν είχες χρήματα, έπρεπε να είσαι δημιουργικός».

«Οι νύχτες άρχιζαν δύο ημέρες πριν. Σχεδίαζες την εμφάνισή σου, πήγαινες στα καταστήματα μεταχειρισμένων ρούχων του Oxfam…»

Boy George / Photo: YouTube

«Επαναστατήσαμε κατά του ακαδημαϊσμού και βγήκαμε στους δρόμους»

Εκείνη την εποχή, ο Boy George έκανε κατάληψη σε ένα σπίτι στην οδό Warren με τον Stephen Jones. Φοιτητής στο St. Martins, ο Jones έγινε ένας τρελός καπελάς που κατέληξε να φτιάχνει καπέλα για την ίδια τη βασίλισσα της Αγγλίας.

«Αν σκεφτόσουν οτιδήποτε σχετικό με την κουλτούρα του δρόμου στο σχολείο, έπαιρνες μηδέν. Λογικά, προέκυψε το αντίθετο αποτέλεσμα: επαναστατήσαμε κατά του ακαδημαϊσμού και βγήκαμε στους δρόμους», λέει.

Ο Jones συνοψίζει το τελετουργικό ως εξής: «Οι νύχτες άρχιζαν δύο ημέρες πριν. Σχεδίαζες την εμφάνισή σου, πήγαινες στα καταστήματα μεταχειρισμένων ρούχων του Oxfam, επανεφευρίσκοντας ρούχα καθώς προχωρούσες, ψάχνοντας εκνευρισμένα την ντουλάπα σου. Αφού ετοιμαζόσουν για τουλάχιστον δύο ώρες, έμπαινες στο μετρό, έχοντας εμπιστοσύνη ότι κανείς δεν θα σε χτυπούσε στο δρόμο.

»Μόλις έφτανες στο κλαμπ, έκρινες ανελέητα το ντύσιμο των γύρω σου, προσπαθώντας να καταλάβεις τι στο διάολο εννοούσαν όλοι. Παράγγελνες το φθηνότερο ποτό, προσπαθούσες να το κάνεις να κρατήσει όσο το δυνατόν περισσότερο και δεν το άφηνες σε περίπτωση που το άρπαζαν. Και από εκεί και πέρα, το μόνο που γινόταν ήταν να ποζάρεις για ώρες και να χορεύεις σαν ρομπότ. Αλλά η πραγματική δράση ήταν στις τουαλέτες. Σεξ, ναρκωτικά, δράμα… Η έκρηξη της δημοσιογραφικής κάλυψης της τάσης καβάλησε αυτό το κύμα», εξηγεί χαμογελώντας.

Photo: YouTube

Το σημαντικότερο πράγμα στο δωμάτιο

Η παρακμή του Blitz μπορεί να ξεκίνησε με την επίσκεψη του ήρωα που το ενέπνευσε εξ αρχής: ένα βράδυ, ο Bowie πήγε εκεί αναζητώντας ανθρώπους για να εμφανιστούν στο μουσικό του βίντεο Ashes to Ashes και αντέγραψε το γοτθικό λουκ του Pierrot.

Τα μέσα ενημέρωσης έφτασαν, και το κίνημα πήρε το κατάλληλο όνομα: Blitz Kids, new dandies, The Nameless Cult… Ο Richard James Burgess, ο πρώτος παραγωγός των Spandau Ballet, τους έδωσε τον τίτλο: New Romantics.

Το εμβληματικό συγκρότημα ήταν το πρώτο που εμφανίστηκε στο The Blitz. Όπως θυμάται ο κιθαρίστας Gary Kemp: «Κανείς εκεί δεν ήθελε να δει ένα συγκρότημα να παίζει, ήθελαν απλώς να κοιτάζονται μεταξύ τους- ήταν απλά συνηθισμένα παιδιά που ήθελαν να είναι το σημαντικότερο πράγμα στο δωμάτιο. Αλλά ξέραμε ότι κάθε νεανικό κίνημα στην ποπ κουλτούρα είχε πάντα το αντιπροσωπευτικό του συγκρότημα. Και, όσο αλαζονικό κι αν ακούγεται, είπαμε στους εαυτούς μας, αυτή είναι η ευκαιρία μας».

Πριν από το Culture Club, ο George εργαζόταν σε ένα κατάστημα μόδας με το όνομα Boy και ήταν γνωστός ως κλεπτομανής που σούφρωνε χρήματα από την γκαρνταρόμπα του κλαμπ Blitz, όπου επίσης εργαζόταν

Photo: YouTube

Η ακμή και η παρακμή

Ο Chris Blackwell, ο ιδρυτής της Island Records, ήταν εκεί και τους έβαλε να υπογράψουν το ίδιο βράδυ. Μέσα σε έξι μήνες, οι Spandau Ballet εμφανίζονταν στο Top of the Pops ντυμένοι ως διαστημικοί πειρατές.

Η βιομηχανία της μόδας πήδηξε επίσης στο τρένο. Η TopShop αντέγραψε την ουσία του Νέου Ρομαντισμού στις συλλογές της. Η εναλλακτική σκηνή δεν ήταν πλέον εναλλακτική. Όπως θυμάται ο Gary Kemp:

«Ξαφνικά αυτά τα ρούχα ήταν παντού. Η Lady Di φορούσε μπλούζες με βολάν και παντελόνια: τα ίδια πράγματα που φορούσαν αυτοί οι περίεργοι άνθρωποι όταν άνοιξε το The Blitz, τώρα τα φορούσε η βασιλική οικογένεια.

Αυτό είναι μέρος της επιτυχίας και της αποτυχίας του- επειδή παύει να είναι ιδιαίτερο και χάνει τη μυσταγωγία του, αλλά, από την άλλη πλευρά, αυτό ήταν που ψάχναμε, να κάνουμε την υπέρβαση».

Δείτε το βίντεο 

Όταν το πράγμα ξέφυγε από το underground

Ο Stephen Jones αποδίδει την παγκόσμια εξάπλωση (και παρακμή) του φαινομένου στη «σύγκρουση μεταξύ της μόδας και της εμφάνισης των μουσικών βίντεο». Εν μέσω του Do You Really Want to Hurt Me των Culture Club, ο Jean Paul Gaultier είδε για πρώτη φορά τον Jones, στεφανωμένο με ένα πανέμορφο τουρκικό φέσι.

Τον κάλεσε αμέσως και τον έκανε έναν από τους βασικούς του συνεργάτες.

Το ίδιο έκαναν και οι Vivienne Westwood, Thierry Mugler και Claude Montana. Ο σχεδιαστής μόδας John Galliano, ένας άλλος σούπερ σταρ από το St. Martins και την ουρά στις τουαλέτες του κλαμπ Blitz, ζήτησε από τον Jones να ανεβάσουν μαζί τον πήχη της υπερβολής, όταν ο πρώτος υπέγραψε συμβόλαιο με τον οίκο Dior το 1996. Αλλά αυτή η ιστορία απέχει πολύ από το underground.

Photo: YouTube

*Αρχική φωτό: Homer Sykes / frameline.org