Είναι πράγματι υπέρ της αναγνώρισης παλαιστινιακού κράτους ο Στάρμερ ή…;

Αν και στις καρδιές των αγγλοεβραίων, το Συντηρητικό κόμμα έχει παραδοσιακά την τιμητική του, στις πρόσφατες βρετανικές εκλογές, η εβραϊκή κοινότητα στήριξε, όλως παραδόξως τους μέχρι πρόσφατα «αντισημίτες» Εργατικούς. Τι άλλαξε άραγε;

Υπενθυμίζεται ότι ένα από τα πρώτα βήματα στη δημιουργία του Ισραήλ, ήταν η περίφημη Διακήρυξη Μπάλφουρ του 1917.

Ήταν η ιστορική εκείνη επιστολή του Συντηρητικού υπουργού Εξωτερικών Άρθουρ Μπάλφουρ, προς τον εκπρόσωπο του σιωνιστικού κινήματος στο Λόρδο Λάιονελ Ουόλτερ Ρόθτσιλντ, με την οποία δήλωνε πως η Βρετανική Αυτοκρατορία τασσόταν υπέρ της ίδρυσης εβραϊκού κράτους στην Παλαιστίνη.

Έκτοτε, όμως έχει χυθεί πολύ νερό στο αυλάκι και η στάση του Λονδίνου έναντι του Ισραήλ δεν ήταν πάντα σταθερή και υποστηρικτική, ενώ πρόσφατα ο Κιρ Στάρμερ επανέλαβε την ανάγκη ίδρυσης Παλαιστινιακού κράτους.

Το άλλοτε «αντισημιτικό» κόμμα

Τα τελευταία χρόνια η εβραϊκή κοινότητα στο Ηνωμένο Βασίλειο είχε δείξει την αντιπάθειά της στο Εργατικό Κόμμα.

Εργατικοί πολιτικοί και πολιτευτές υποστηρικτές του Ισραήλ είναι απομονωθεί από το κόμμα λόγω της στάσης τους στο καθεστώς του απαρτχάιντ του Ισραήλ. Η Εργατική βουλευτίνα Λουτσιάνα Μπέργκερ είχε κατηγορήσει το 2019 συναδέλφους της ως αντισημίτες επειδή είχαν αντιταχθεί στο απαρτχάιντ. Η Μπέργκερ, όμως, φαίνεται πως υπήρξε στενή συνεργάτιδα της Ισραηλινής πρεσβείας στο Λονδίνο, καθώς χρημάτισε διευθύντρια των Εργατικών Φίλων του Ισραήλ, που τυχαίνει να αποτελεί βιτρίνα της ισραηλινής πρεσβείας στο Λονδίνο, όπως είχε καταδείξει ρεπορτάζ του Al Jazeera.

Επί ηγεσίας Τζέρεμι Κόρμπιν, το Εργατικό Κόμμα είχε υιοθετήσει σκληρή γλώσσα εναντίον του Ισραήλ, κάτι που όχι μόνο αποξένωσε Εργατικούς εβραϊκής καταγωγής, αλλά έδωσε αφορμή στο εβραϊκό λόμπι να κάνει λόγο για αντισημιτισμό στους κόλπους του κόμματος.

«Μόλις πριν από πέντε χρόνια, ήταν ένα κόμμα παλαβών, εξτρεμιστών, μεγαλομανών και αντισημιτών» έγραψε πρόσφατα στο The Spectator ο συντάκτης του Jewish Chronicle Τζέικ Γουόλις Σίμονς.

Ξαφνικά, όμως, αυτό το αντισημτικό κόμμα, «αγάπησε» τους Εβραίους. Ο νέος ηγέτης Κιρ Στάρμερ άλλαξε την πορεία του κόμματος.

Ο Στάρμερ άρχισε να καλεί ξανά τους πικραμένους εβραίους, και να βάζει στη θέση τους όσους ασκούσαν κριτική στου Ισραήλ, όπως η Κιμ Τζόνσον, που αποκάλεσε το ισραηλινό κράτος «φασιστικό» για το καθεστώς του απαρτχάιντ που εφαρμόζει στα παλαιστινιακά εδάφη. Το κόμμα πέταξε έξω και τον βουλευτή Άντι ΜακΝτόναλντ διότι τόλμησε να κάνει «βαθιά προσβλητικά» σχόλια σχετικά με τον πόλεμο Ισραήλ-Γάζας, μετά την 7η Οκτωβρίου.

Ο τέως ηγέτης των Εργατικών Τζέρεμι Κόρμπιν είχε δεχτεί σφοδρή κριτική από μέλη της εβραϊκής κοινότητας στο Ηνωμένο Βασίλιο για την κριτική του απέναντι στο Ισραήλ.

Αυτό που είχε δηλώσει απλά είναι «Δεν θα ησυχάσουμε μέχρι να έχουμε δικαιοσύνη. Μέχρις ότου όλοι οι άνθρωποι, Ισραηλινοί και Παλαιστίνιοι, μεταξύ του [Ιορδάνη] ποταμού και της [Μεσογείου] θάλασσας, να μπορούν να ζήσουν ειρηνικά ελεύθεροι».

Μία εβδομάδα πριν από τις εκλογές του Ιουλίου, δημοσκόπηση της Jewish Policy Research, έδειχνε ότι οι Εργατικοί προπορεύονταν 16 μονάδων των Συντηρητικών στην εβραϊκή κοινότητα.

«Ο λεκές των χρόνων του Κόρμπιν, άρχισε να σβήνει» όπως θα υποστήριζε και ο Σίμονς.

Οι αξίες των Εργατικών και ο χρηματοδότης τους

Η μεγάλη στροφή του κόμματος προς το Ισραήλ, συνέπεσε και με τις αποκαλύψεις για χρηματοδότηση ισραηλινούς. Το καλοκαίρι του 2023, οι Financial Times είχαν αποκαλύψει πως ο Ισραηλινός κροίσος Γκάρι Λούμπνερ, ήταν ο νέος μεγάλο χορηγός του κόμματος.

Το παρελθόν του Λούμπνερ, ο οποίος ήθελεν να ξεριζώσει τον «αντισημιτισμό» από το κόμμα, ήταν κάπως σκοτεινό, καθώς φαίρεται να υποστήριξε το απαρτχάιντ στη Νότια Αφρική -όπως αναφέρεται σε αρχειακή έρευνα στη Νότια Αφρική- αλληλογραφώντας με το καθεστώς και δίνοντας δωρεές στο κυβερνών Εθνικό Κόμμα κατά την εποχή του απαρτχάιντ!

Ο πολυεκατομμυριούχος δώρισε 5 εκατ. λίρες για να γίνει ο μεγαλύτερος δωρητής των Εργατικών και ένας από τους μεγαλύτερους πολιτικούς δωρητές στη Βρετανία. Ήταν μάλλον ο σωτήρας για ένα κόμμα, που επί  Τζέρεμι Κόρμπιν, έχασε περίπου 200.000 μέλη και συνεπώς αρκετά εκατομμύρια λίρες σε χαμένες συνδρομές.

Σύμφωνα με αποκαλύψεις του έγκριτου ερευνητικού φορέα Declassified Uk, περίπου 41 από τους 197 εν ενεργεία βουλευτές του Εργατικού Κόμματος είχαν αποδεχθεί χρήματα από το λόμπι του Ισραήλ.

Η αξία των δωρεών ανερχόταν σε πάνω από 280.000 λίρες, με ομάδες λόμπι του Ισραήλ να πληρώνουν για τους βουλευτές των Εργατικών να επισκεφθούν το Ισραήλ σε περισσότερες από 50 περιπτώσεις από το 1999.

Ταξίδια στο Ισραήλ με έξοδα πληρωμένα

Οι χρηματοδότες περιλαμβάνουν επίσης την κοινοβουλευτική ομάδα Εργατικών Φίλων του Ισραήλ (LFI), φιλο-ισραηλινές προσωπικότητες όπως ο φιλοϊσραηλινός εκατομμυριούχος Τρέβορ Τσιν και κυβερνητικούς φορείς, συμπεριλαμβανομένου του Ισραηλινού Υπουργείου Εξωτερικών.

Παρά τη συνεχιζόμενη σφαγή αμάχων που πραγματοποιθούν οι Ισραηλινές Αμυντικές Δυνάμεις, τουλάχιστον μία βουλευτής του Εργατικού Κόμματος, η Μάργκαρετ Χοτζ, συνέχισε να δέχεται κεφάλαια από το ισραηλινό λόμπι για να ταξιδέψει στη χώρα. Όπως μπορεί κανείς να δει στο βρετανικό μητρώο, πράγματι η Hodge δέχθηκε 2.500 λλιρες από το LFI για την επίσκεψη.

Το LFI μέτρούσε 75 Εργατικούς βουλευτές ως κοινοβουλευτικούς υποστηρικτές ή αξιωματούχους, ένας αριθμός που έχει αυξηθεί μετά την 7η Οκτωβρίου.

Μία από τις κύριες δραστηριότητες του LFI είναι η μεταφορά βουλευτών του Εργατικού Κόμματος σε αποστολές «εξεύρεσης δεδομένων» στο Ισραήλ.

Η οργάνωση έχει πληρώσει για 32 από τους εν ενεργεία βουλευτές του Εργατικού Κόμματος να ταξιδέψουν στο Ισραήλ από τότε που εκλέχτηκαν για πρώτη φορά στο κοινοβούλιο, σύμφωνα με το βρετανικό δημοσίευμα. Η αξία αυτών των δωρεών είναι πάνω από 64.000 λίρες, με το Υπουργείο Εξωτερικών του Ισραήλ να καλύπτει συχνά πρόσθετες δαπάνες στο Ισραήλ. Δεκαπέντε βουλευτές του Εργατικού Κόμματος έχουν δεχθεί οικονομική βοήθεια απευθείας από το ισραηλινό κράτος για αυτές και άλλες επισκέψεις.

Τα ταξίδια των βουλευτών στο Ισραήλ έχουν επίσης χρηματοδοτηθεί από την Πολιτιστική Ανταλλαγή Αυστραλίας-Ισραήλ (AICE) -η οποία έχει συνιδρυθεί από τον Ισραηλινό Μπέντζαμιν Νετανιάχου- και την ELNET UK, ύψους άνω των 10.000 λιρών.

Το ELNET δημιουργήθηκε το 2007 για να «αντεπεξέλθει στην ευρεία κριτική του Ισραήλ στην Ευρώπη» και έκτοτε περιέγραψε την υπόθεση εγκλημάτων πολέμου της Νότιας Αφρικής κατά του Ισραήλ στο ICJ ως «πολιτικά υποκινούμενη και νομικά αδύναμη».

Οι εν ενεργεία βουλευτές του Εργατικού Κόμματος δέχτηκαν επίσης περίπου 210.000 λίρες από μεμονωμένους φιλο-ισραηλινούς λομπίστες. 11 βουλευτές –ακόμα και ο Τόνι Μπλέρ- έχουν χρηματοδοτηθεί από τον Τρέβορ Τσιν, έναν πολυεκατομμυριούχο επιχειρηματία και εξαιρετικά δραστήριο στο φιλοϊσραηλινό λόμπι. Η αξία των δωρεών του Τσιν σε βουλευτές του Εργατικού Κόμματος είναι 195.210 λίρες, με πάνω από το 1/4 να καταλήγει στον Στάρμερ, σύμφωνα με το δημοσίευμα.

Από τη δεκαετία του 1980, ο Τσιν έχει χρηματοδοτήσει το LFI και τους Συντηρητικούς Φίλους του Ισραήλ και διαδραμάτισε ηγετικό ρόλο σε ομάδες όπως το British Israel Communications and Research Centre (BICOM) και το Jewish Leadership Council.

Σύμφωνα με τη Guardian, η BICOM ήταν η «πιο ενεργή οργάνωση συμφερόντων υπέρ του Ισραήλ στη Βρετανία – η οποία μεταφέρει δημοσιογράφους στο Ισραήλ για διερευνητικά ταξίδια και οργανώνει πρόσβαση σε ανώτερα κυβερνητικά στελέχη».

Ο πατέρας του Τσιν, υπήρξε πρόεδρος του Εβραϊκού Εθνικού Ταμείου (JNF) στη Βρετανία, μια οιονεί κυβερνητική οργάνωση που έχει παραδεχτεί ότι χρηματοδοτεί τους παράνομους ισραηλινούς οικισμούς στη Παλαιστίνη. Ο πρόεδρός της Σάμιουελ Χάγιεκ, μάλιστα είχε ισχυριστεί ότι λόγω του αντισημιτισμού στο Ηνωμένο Βασίλειο, «σε 10 χρόνια, ίσως λιγότερα, ποιος ξέρει, οι Εβραίοι δεν θα μπορούν να ζουν στο Ην. Βασίλειο».

Ο λόγος για τον ίδιο ήταν οι… ολοένα και περισσότεροι Μουσουλμάνοι μετανάστες που έφταναν στη χώρα. Αυτές οι ρατσιστικές όμως θέσεις, δεν φαίνεται να έβλαψαν τις «αξίες» του βρετανικού σοσιαλδημοκρατικού κόμματος.

Τα μασάει ο Στάρμερ

Άραγε τι θα κάνει τώρα ένα κόμμα που από τη μία θέλει ένα Παλαιστινιακό κράτος, και από την άλλη έχει δοσοληψίες με το ισραηλινό λόμπι;

Μπορεί το προεκλογικό μανιφέστο των Εργατικών να περιλαμβάνει την ανάγκη για κατάπαυση του πυρός στη Γάζα, αλλά όσον αφορά την ίδρυση παλαιστινιακού κράτους τα… «μασάει» κάπως.

Μετά το 2019 δεν υποστηρίζει πλέον την άμεση και μονομερή αναγνώριση παλαιστινιακού κράτους, με τον Στάρμερ να υποστηρίζει ότι η αναγνώριση του κράτους θα πρέπει «να αποτελεί μέρος μιας βρετανικής συνεισφοράς σε μια ανανεωμένη ειρηνευτική διαδικασία, ενόψει της επίτευξης λύσης δύο κρατών».

«Είναι αμφίβολο ότι ο Στάρμερ θα επιτρέψει οποιαδήποτε επιστροφή στη ρητορική και τις πολιτικές της εποχής του Κόρμπιν. Ωστόσο, παραμένει κατανοητό ότι η πίεση για μια πιο σκληρή γραμμή κατά της κυβέρνησης του Μπενιαμίν Νετανιάχου θα διαμορφώσει την πολιτική» λέει ο λέκτορας Παγκόσμιας Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο του Αμπερίστγουιθ, Τζέημς Βον.

Έχει αναφερθεί ότι η νέα κυβέρνηση των Εργατικών θα απορρίψει μια νομική προσφυγή στο ΔΠΔ που θα καθυστερούσε την απόφασή της να εκδώσει ένταλμα σύλληψης για τον Νετανιάχου για φερόμενα εγκλήματα πολέμου.

Ενώ προεκλογικά, ο πρώην σκιώδης υπουργός Αφοπλισμού των Εργατικών Φάμπιαν Χάμιλτον, τόνιζε ότι οι βρετανικές πωλήσεις όπλων στο Ισραήλ θα σταματούσαν από μια νέα κυβέρνηση των Εργατικών, ωστόσο αυτό δεν φαίνεται να συμβαίνει.

Ο Στάρμερ μπορεί να επιβάλει κυρώσεις εναντίον Ισραηλινών εξτρεμιστών, μέχρι και όσων βρίσκονται στην κυβέρνηση, και ταυρόχρονα να τα βάλει με εχθρούς του Ισραήλ, όπως οι Φρουροί της Επανάστασης του Ιράν.

«Εν τω μεταξύ, ο Στάρμερ αντιμετωπίζει τεράστιες προκλήσεις εσωτερικής οικονομικής και κοινωνικής πολιτικής» υπογραμμίζει ο Βον, γι΄αυτό και «είναι απίθανο να διακινδυνεύσει να ξανανοίξει τις εσωτερικές διαιρέσεις του Εργατικού Κόμματος με ριζική δράση σε μια σύγκρουση που είναι, τελικά, μόνο μία από τις πολλές συνεχιζόμενες διεθνείς κρίσεις και ανθρωπιστικές ανησυχίες».

Το σίγουρο είναι ότι το Ην. Βασίλειο του 2024, δεν είναι η Βρετανική Αυτοκρατορία του 1917 και έτσι οι δολιχοδρομήσεις είναι προτιμότερες από το κούνημα του δαχτύλου. Και αυτό μάλλον εξυπηρετεί το Τελ Αβίβ.