Τι έχει να περιμένει πρακτικά η Ελλάδα από τον Κιρ Στάρμερ;

Ο Ρίσι Σούνακ ήταν ο μεγάλος απών από τις εκδηλώσεις για την 80ή επέτειο της απόβασης στη Νορμανδία στις 6 Ιουνίου. Ο – έως την περασμένη εβδομάδα – βρετανός πρωθυπουργός προτίμησε να σνομπάρει τον Τζο Μπάιντεν, τον Εμανουέλ Μακρόν και τους υπόλοιπους ηγέτες για να γυρίσει στο Λονδίνο και να… δώσει συνέντευξη σε τηλεοπτικό σταθμό.

Σε συνάντηση με τον Μητσοτάκη, ο Στάρμερ εμφανίστηκε ανοικτός να συζητήσει το θέμα των Γλυπτών όταν βρεθεί στην κυβέρνηση

Αντιθέτως, ο διάδοχός του στην πρωθυπουργία (αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης τότε) φρόντισε να βρεθεί στο αμερικανικό νεκροταφείο απέναντι από την ιστορική Ακτή Ομάχα και να συναντηθεί με τους ξένους ηγέτες. Ενας από τους συνομιλητές του Κιρ Στάρμερ στο γαλλικό παραθαλάσσιο χωριό Κολβίλ-σιρ-Μερ ήταν ο Κυριάκος Μητσοτάκης.

Οπως πληροφορούνται «ΤΑ ΝΕΑ», ο ηγέτης των Εργατικών διέκρινε τον έλληνα πρωθυπουργό μεταξύ των αρχηγών κρατών και κυβερνήσεων που είχαν ταξιδέψει στη Γαλλία για τον εορτασμό της D-Day, τον πλησίασε και τον χτύπησε φιλικά στην πλάτη. «Να βρεθούμε σύντομα για να μιλήσουμε» του είπε ο άνθρωπος που έξι εβδομάδες μετά περνούσε ως θριαμβευτής το κατώφλι του αριθμού 10 της Ντάουνινγκ Στριτ.

Η «πολύ καλή χημεία» που – σύμφωνα με πηγή του Εργατικού Κόμματος – καταγράφεται μεταξύ των δύο ηγετών διεφάνη από το πρώτο κιόλας τετ-α-τετ που είχαν τον περασμένο Νοέμβριο στην ελληνική πρεσβευτική κατοικία στο Μέιφερ του Κεντρικού Λονδίνου.

Συμπτωματικά (ή όχι και τόσο…), την ώρα της συνάντησής τους, σύμβουλος της Ντάουνινγκ Στριτ τηλεφώνησε σε μέλος της ελληνικής αντιπροσωπίας για να του ανακοινώσει ότι ο Σούνακ είχε αποφασίσει να ματαιώσει το – προγραμματισμένο για την επομένη – ραντεβού του με τον έλληνα ομόλογό του. Στάρμερ και Μητσοτάκης συναντήθηκαν ξανά φευγαλέα τέσσερις ημέρες αργότερα, στο Ντουμπάι, στο περιθώριο της διάσκεψης του ΟΗΕ για το κλίμα (COP28) όπου είχαν μια «ιδιαιτέρως θερμή συζήτηση».

Τα επιτελεία των δύο πρωθυπουργών «ξεσκονίζουν» τώρα τα ημερολόγιά τους για να δουν πότε θα οριστεί η πρώτη τους συνάντηση με τη νέα πλέον ιδιότητα του Στάρμερ. Στο τραπέζι έχουν τεθεί τα ενδεχόμενα ενός ραντεβού στο περιθώριο της συνόδου της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Κοινότητας, που θα διεξαχθεί την προσεχή Πέμπτη στο ανάκτορο Μπλένιμ στο Οξφορντσιρ, ή μιας επίσημης επίσκεψης Μητσοτάκη στο Λονδίνο τον Νοέμβριο ή Δεκέμβριο.

Παρότι η χώρα μας, αυτονοήτως, δεν έχει για τη Βρετανία τη σημασία που έχουν άλλα κράτη – μεγάλες δυνάμεις, η συνάντηση αυτή έχει αποκτήσει ένα τρόπον τινά «συμβολικό» νόημα για τη νέα κυβέρνηση: ο Στάρμερ θέλει να δείξει ότι είναι ένας «κουλ» και ευγενής ηγέτης, σε αντίθεση με τον Σούνακ, ο οποίος «φέρθηκε απρεπώς και με φοβικότητα», κλείνοντας την πόρτα στον Μητσοτάκη. Τι έχει όμως να περιμένει σε πρακτικό επίπεδο η Ελλάδα από τη Βρετανία των Εργατικών;

Ο γρίφος των Γλυπτών του Παρθενώνα

Ο επί δύο και πλέον αιώνες διαμελισμός των Γλυπτών του Παρθενώνα αποτελεί το πιο προβεβλημένο «αγκάθι» στις ελληνοβρετανικές σχέσεις. Ως αρχηγός της αντιπολίτευσης, ο νέος βρετανός πρωθυπουργός είχε ξεκαθαρίσει ότι η κυβέρνησή του δεν θα αλλάξει τον νόμο που απαγορεύει στο Βρετανικό Μουσείο να εκχωρεί για πάντα αντικείμενα από τη συλλογή του (επιτρέπονται μόνο τα δάνεια). Το ίδιο είπε στα «ΝΕΑ», τρεις ημέρες πριν από τις εκλογές, ο νέος υπουργός Εξωτερικών Ντέιβιντ Λάμι.

Ωστόσο, σύμφωνα με πληροφορίες, στην πρώτη συνάντησή του με τον Μητσοτάκη, ο Στάρμερ εμφανίστηκε ανοικτός να συζητήσει το θέμα όταν βρεθεί στην κυβέρνηση, με σκοπό να αναζητηθεί μια «αμοιβαία αποδεκτή» λύση που δεν θα διέρχεται από την ατραπό της νομοθετικής παρέμβασης.

Η επίσημη θέση του Εργατικού Κόμματος είναι ότι «δεν θα εμποδίσει» μια πιθανή συμφωνία μεταξύ της Ελλάδας και του Βρετανικού Μουσείου – σε αντίθεση με την κυβέρνηση των Συντηρητικών, η οποία είχε «απειλήσει» να μην εκδώσει την άδεια εξαγωγής που θα απαιτηθεί για τη μεταφορά τους στην Αθήνα. Ελληνική κυβερνητική πηγή ανέφερε ότι «δεν πρέπει να αναμένουμε κάποια σημαντική εξέλιξη κατά τους πρώτους μήνες της θητείας του Στάρμερ.

Είναι προφανές ότι η κυβέρνηση του Λονδίνου έχει άλλες προτεραιότητες». Αυτό όμως δεν σημαίνει, πρόσθεσε, ότι «ο πρωθυπουργός και οι υπουργοί μας δεν θα συζητούν το θέμα με τους βρετανούς ομολόγους τους όταν τους συναντούν και ότι δεν θα σημειώνεται πρόοδος στις συνομιλίες».

Την περασμένη εβδομάδα, ο Μητσοτάκης δήλωσε (στο συνέδριο του «Economist») ότι επιθυμεί να αναπτύξει «μια πιο εποικοδομητική σχέση» με τον Στάρμερ. Είναι σημαντικό, συνέχισε, «να διασφαλιστεί ότι η βρετανική κυβέρνηση δεν θα σταθεί εμπόδιο σε μια πιθανή συμφωνία μεταξύ της ελληνικής κυβέρνησης και του Βρετανικού Μουσείου». Και πρόσθεσε με νόημα: «Αν μπορεί να το ενθαρρύνει κιόλας, τόσο το καλύτερο».

Καλά πληροφορημένη πηγή ανέφερε ότι οι διαπραγματεύσεις με τον πρόεδρο του λονδρέζικου Μουσείου – οι οποίες, όπως έχουν αποκαλύψει «ΤΑ ΝΕΑ», άρχισαν τον Νοέμβριο 2021 – βρίσκονται «σε προχωρημένο στάδιο». Στο τραπέζι έχει πέσει η «μερική» ή «τμηματική» επιστροφή των παρθενώνιων γλυπτών.

Ωστόσο, ο μεν Τζορτζ Οσμπορν θέλει – προσώρας – να διασφαλίσει ότι τα Γλυπτά θα γυρίζουν στο Λονδίνο έπειτα από κάποιο χρονικό διάστημα και, κατόπιν, θα αποστέλλονται άλλα στην Αθήνα, ο δε Μητσοτάκης διεκδικεί τη μόνιμη επανένωσή τους. Σε αυτή τη φάση, παραμένει άγνωστο πότε και αν θα προκύψει μια κοινά αποδεκτή συμφωνία.

Premium έκδοση «Τα ΝΕΑ»