Εξόρυξη ανοιχτής θάλασσας: Κρίσιμη διεθνής συνάντηση για το μέλλον των ωκεανών

Διαπραγματευτές από όλο τον κόσμο συμμετέχουν σε σύνοδο του ΟΗΕ που ξεκινά τη Δευτέρα προκειμένου να εξετάσει κανόνες για τις εξορύξεις ανοιχτής θάλασσας, παρά τις εντεινόμενες ανησυχίες για το περιβαλλοντικό κόστος.

Ορισμένες κυβερνήσεις και μεταλλευτικές εταιρείες επιμένουν ότι τα ορυχεία στον βυθό είναι απαραίτητο βήμα προκειμένου να καλυφθούν οι ανάγκες για μέταλλα που θα τροφοδοτήσουν την πράσινη μετάβαση, όπως μέταλλα που χρησιμοποιούνται σε μπαταρίες ή ανεμογεννήτριες.

Από την άλλη πλευρά, επιστήμονες και οργανώσεις προειδοποιούν για περιβαλλοντικές βλάβες και καταστροφή ωκεάνιων συστημάτων που δεν έχουν ακόμα εξερευνηθεί.

Όπως αναφέρει το Reuters, περίπου 27 χώρες ζητούν να επιβληθεί μορατόριουμ στην εξόρυξη ανοιχτής θάλασσας, ενώ την περασμένη εβδομάδα η Χαβάη έγινε η τέταρτη αμερικανική πολιτεία που απαγόρευσε πλήρως την πρακτική.

Το ζήτημα εξετάζεται τώρα στη σύνοδο που πραγματοποιείται μέχρι τις 26 Ιουλίου στο Κίνγκστον της Τζαμάικα, όπου οι 36 χώρες-μέλη που απαρτίζουν το συμβούλιο της Διεθνούς Αρχής Θαλάσσιου Βυθού (ISA) θα διαπραγματευτούν έναν «κώδικα εξόρυξης».

Εδώ και δεκαετίες είναι γνωστό ότι μεγάλες εκτάσεις των ωκεάνιων βυθών είναι καλυμμένες με διάσπαρτους «πολυμεταλλικούς κονδύλους», οι οποίοι περιέχουν μέταλλα όπως μαγγάνιο, σίδηρο, νικέλιο και κοβάλτιο.

Η συλλογή αυτών των κονδύλων ήταν αδύνατη προτού η πετρελαιοβιομηχανία αναπτύξει τεχνολογίες για γεωτρήσεις σε βαθιά νερά.

Παραμένει ακόμα ασαφές αν η τεχνολογία έχει προχωρήσει αρκετά για να αποτρέψει περιβαλλοντικές βλάβες, με την Διεθνή Ένωση για την Διατήρηση της Φύσης (IUCN) να προειδοποιεί ότι τα θαλάσσια ορυχεία θα κατέστρεφαν οργανισμούς που εξαρτώνται από τους κονδύλους, θα σήκωναν μεγάλα σύννεφα σκόνης και θα προκαλούσαν ηχορύπανση και φωτορύπανση.

«Πιστεύω ότι σε αυτή τη συνάντηση θα καταστεί σαφές ότι υπάρχει ακόμα πολύς δρόμος να διανύσουμε» σχολίασε ο Πραντίπ Σινγκ, ειδικός του Ινστιτούτου του Πότσνταμ στη Γερμανία, επισημαίνοντας ότι οι χώρες-μέλη παραμένουν διχασμένες.

Όπως είπε, κάποιοι ανησυχούν ότι ο κώδικας εξόρυξης συντάσσεται χωρίς επαρκή εποπτεία, ενώ άλλοι ζητούν διευκρινίσεις για την κατανομή των κερδών από τις εξορύξεις.

Η βιασύνη για οριστικοποίηση του κώδικα οφείλεται στην πρόθεση του μικρού νησιωτικού κράτους του Ναουρί να υποβάλλει αίτημα για άδεια εξόρυξης για λογαριασμό της καναδικής μεταλλευτικής εταιρείας The Metals Company, η οποία υποστηρίζει ότι τα θαλάσσια ορυχεία θα είχαν μικρότερες περιβαλλοντικές επιπτώσεις από τα χερσαία.

«Ένας αυξανόμενος αριθμός χωρών λένε όχι, δεν επιτρέψουμε να συμβεί» σχολίασε ο Σινγκ, «Τα κράτη που ζητούν παύση παραμένουν δεσμευμένα στη διαπραγμάτευση του κανονισμού, οπότε δεν λένε ότι δεν θέλουν να υπάρξουν εξορύξεις ανοιχτής θάλασσας» διευκρίνισε.

Μετά τη συνεδρίαση του συμβουλίου, οι 168 χώρες-μέλη της ISA θα προσέλθουν για γενική συνέλευση, κατά την οποία εννέα χώρες – ανάμεσά τους η Γαλλία και η Χιλή-, θα ζητήσουν συγκεκριμένες πολιτικές για την προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος σε περίπτωση που αρχίσουν εξορύξεις.

Στην περυσινή σύνοδο η Κίνα μπλόκαρε μια ανάλογη πρόταση.