Κάτοικοι στα σύνορα Ισραήλ – Λιβάνου προετοιμάζονται για σύγκρουση – «Έχω δει πολλούς πολέμους»

Οι κατάφυτοι δρόμοι του Kfar Rosh HaNikra είναι σιωπηλοί και αυτό δεν είναι μόνο συνέπεια του καύσωνα του Ιουλίου. Το κιμπούτς απέχει μόλις μερικές εκατοντάδες μέτρα από τα σύνορα του Ισραήλ από τον Λίβανο, στο δυτικότερο σημείο αυτού που οι Ισραηλινοί αποκαλούν βόρειο μέτωπο στον συνεχιζόμενο πόλεμο.

Οι 1.000 κάτοικοι του κιμπούτς εκκένωσαν την περιοχή αμέσως μετά την αιματηρή επίθεση που εξαπέλυσε η Χαμάς στο νότιο Ισραήλ στις 7 Οκτωβρίου 2023, σκοτώνοντας 1.200, κυρίως αμάχους, και απαγάγοντας 250.

Εννέα μήνες αργότερα, παραμένουν στο κιμπούτς 6 άτομα, ενώ οι υπόλοιποι είναι διασκορπισμένοι στο βόρειο Ισραήλ, μένοντας με συγγενείς, σε ενοικιαζόμενα διαμερίσματα ή ξενοδοχεία.

«Λένε ότι δεν θέλουν να επιστρέψουν στην πατρίδα τους γιατί δεν αισθάνονται ασφαλείς», δήλωσε η 73χρονη Τζάνετ Τας, η οποία έφυγε μαζί με τους άλλους πέρυσι, αλλά επέστρεψε στο μικρό της σπίτι μόλις ένα μήνα περίπου μετά. «Το συναίσθημα της έλλειψης αυτού του τόπου ήταν τόσο βαθύ και τρομερό που δεν μπορούσα να το αντέξω», εξηγεί η ίδια.

Με τον πόλεμο μεταξύ Ισραήλ και Χεζμπολάχ να παραμονεύει λίγοι σπεύδουν να επιστρέψουν στα σπίτια τους.

«Θυμάμαι να βάζω τα παιδιά μου για ύπνο και στη συνέχεια να τα μεταφέρω στο καταφύγιο»

Εδώ και μήνες, η ισλαμιστική οργάνωση εκτοξεύει όλμους, πυραύλους και ρουκέτες και στέλνει μη επανδρωμένα αεροσκάφη για βομβαρδισμούς στο Ισραήλ, στοχεύοντας κυρίως τις κοινότητες ακριβώς νότια της ελεγχόμενης από τον ΟΗΕ συνοριακής γραμμής. Από τις επιθέσεις έχουν σκοτωθεί 16 στρατιώτες και αρκετοί πολίτες.

Σε απάντηση, το Ισραήλ βομβάρδισε χωριά όπου η Χεζμπολάχ είχε εγκαταστάσεις της και δολοφόνησε ανώτερους διοικητές της με αεροπορικές επιδρομές. Τα ισραηλινά πλήγματα στο Λίβανο από τον Οκτώβριο έχουν σκοτώσει 450 ανθρώπους, οι περισσότεροι από τους οποίους ήταν μαχητές της Χεζμπολάχ, αλλά και τουλάχιστον 97 πολίτες. Σχεδόν 100.000 έχουν αναγκαστεί να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους.

Ένας πόλεμος «χωρίς κανόνες και χωρίς ταβάνι»

Καμία από τις δύο πλευρές δεν επιθυμεί έναν ολοκληρωτικό πόλεμο αυτή τη στιγμή, λένε οι αναλυτές, αν και όλοι συμφωνούν ότι η κλιμάκωση παραμονεύει. Το Ισραήλ έχει αποσύρει τις δυνάμεις του στη Γάζα και δημιουργεί συνθήκες για να επιστρέψουν στα σπίτια τους οι περισσότεροι από 60.000 Ισραηλινοί που έχουν εκτοπιστεί από κοινότητες κατά μήκος των συνόρων με το Λίβανο.

Ανώτεροι ισραηλινοί στρατηγοί ανακοίνωσαν ότι υπέγραψαν σχέδιο επίθεσης για την εκδίωξη της Χεζμπολάχ από τα σύνορα, ενώ ο ηγέτης της μαχητικής οργάνωσης, Σαγίντ Χασάν Νασράλα, προειδοποίησε για έναν πόλεμο «χωρίς κανόνες και χωρίς ταβάνι».

Ορισμένοι παρατηρητές λένε ότι θεωρούν απίθανο ο Νετανιάχου να διακινδυνεύσει μία νέα σύγκρουση εναντίον ενός εχθρού που οι ειδικοί λένε ότι είναι πολύ πιο ικανός και δυνητικά καταστροφικός από τη Χαμάς. Η αλήθεια είναι ότι κανείς δεν γνωρίζει πότε θα μπορούσε να συμβεί μία τέτοια καταστροφική σύγκρουση ή πώς θα μπορούσε να αποτραπεί, σημειώνει ο Guardian.

Δύσκολο να δοθεί λύση χωρίς πόλεμο

«Κανείς δεν θέλει πόλεμο —ούτε το Ισραήλ, ούτε η Χεζμπολάχ, ούτε το Ιράν— αλλά είναι πολύ δύσκολο να δούμε πώς θα λύσουμε την κατάσταση χωρίς πόλεμο», δήλωσε ο καθηγητής Danny Orbach, στρατιωτικός ιστορικός στο Εβραϊκό Πανεπιστήμιο της Ιερουσαλήμ.

Το Kfar Rosh HaNikra έχει επηρεαστεί από όλες τις συγκρούσεις του Ισραήλ. Ιδρύθηκε το 1949 στη θέση ενός παλαιστινιακού χωριού, οι κάτοικοι του οποίου αναγκάστηκαν να φύγουν από τους πολέμους γύρω από τη δημιουργία του Ισραήλ. Οι κάτοικοι πολέμησαν το 1956 και στη συνέχεια στον πόλεμο των έξι ημερών του 1967.

«Ήταν σοκαριστικό για εμάς να φύγουμε»

Όταν οι παλαιστινιακές ένοπλες ομάδες δημιούργησαν τις βάσεις τους στο νότιο Λίβανο στις αρχές της δεκαετίας του 1970, το κιμπούτς βρέθηκε στη γραμμή του πυρός.

«Θυμάμαι να βάζω τα παιδιά μου για ύπνο και στη συνέχεια να τα μεταφέρω στο καταφύγιο», είπε η Tass, η οποία μετακόμισε μόνιμα στο Ισραήλ από το σπίτι της στο Λονδίνο μόλις ένα χρόνο νωρίτερα.

Τα ισραηλινά αντίποινα για τις επιδρομές αυτές προκάλεσαν καταστροφές στο Λίβανο και προκάλεσαν σημαντικές απώλειες μεταξύ των αμάχων. Το 1982, οι ισραηλινές δυνάμεις διέσχισαν τα σύνορα αναζητώντας τους αντιπάλους τους, πολιορκώντας και βομβαρδίζοντας τη Βηρυτό.

«Έχω δει πολλούς πολέμους, αλλά ποτέ δεν μου είπαν να φύγω»

Ακολούθησε ένας χαμηλού επιπέδου αντάρτικος πόλεμος, στη συνέχεια μια μεγάλη σύγκρουση το 2006 που κατέληξε σε αδιέξοδο και μια τεταμένη σχετική ηρεμία που διακόπηκε τον περασμένο Οκτώβριο.

Η Tass έβγαζε βόλτα το σκύλο της στο λόφο πίσω από το κιμπούτς και έμαθε τα νέα όταν επέστρεψε στο σπίτι. Απρόθυμη να ακολουθήσει αμέσως τις οδηγίες, έφυγε με την οικογένειά της για το σπίτι της κόρης της σε ένα κιμπούτς πιο νότια μετά από πέντε ημέρες.

«Έχω ζήσει εδώ 53 χρόνια και έχω δει πολλούς πολέμους, αλλά ποτέ δεν μου είχαν πει να φύγω. Ήμασταν συντετριμμένοι από αυτό που συνέβη στο νότο», είπε στον Guardian.

Αλλά η Tass άντεξε μόνο ένα μήνα με τους συγγενείς της πριν αποφασίσει να επιστρέψει στην πατρίδα της με τον σύζυγό της, τον 91χρονο θείο της και τον σκύλο της.

«Ήταν σοκαριστικό για εμάς να φύγουμε», είπε. «Αλλά οι περισσότεροι άνθρωποι από το κιμπούτς, ακόμη και εκείνοι που δεν έχουν παιδιά, λένε ότι απλά δεν αισθάνονται αρκετά ασφαλείς για να επιστρέψουν», εξηγεί.

Οι τουρίστες δεν πηγαίνουν πλέον στις διάσημες παραλίες και τα σπήλαια κοντά στο Kfar Rosh HaNikra ή στη Nahariyya, μια πόλη ακριβώς νότια του κιμπούτς, όπου οι δρόμοι είναι γεμάτοι με ένστολους εφέδρους που κατευθύνονται προς τις μονάδες του ισραηλινού στρατού που προετοιμάζονται για μια σύγκρουση.

H Tass είπε ότι έχει πλέον παραιτηθεί από έναν πιθανό πόλεμο και τις συνέπειές του.

«Δεν πέφτω στο πάτωμα τώρα όταν υπάρχει συναγερμός. Στην ηλικία μου, μπορεί να μην μπορέσω να σηκωθώ ξανά», είπε. «Εάν με απαγάγουν, δεν θέλω να σκοτωθεί κανείς για να με σώσει», καταλήγει.

πηγή κεντρικής φωτογραφίας: Jason Burke/The Guardian