Τι σηματοδοτεί η απόπειρα δολοφονίας του Ντόναλντ Τραμπ για τη σταθερότητα των ΗΠΑ;

Ακόμη και πριν -πολύ πιο πριν- από την απόπειρα δολοφονίας του πρώην και πιθανότατα επόμενου προέδρου των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, το προεκλογικό κλίμα στις ΗΠΑ ήταν άκρως δηλητηριώδες.

Όμως η ένοπλη επίθεση στην ανοιχτή προεκλογική συγκέντρωση στην πόλη Μπάτλερ της Πενσιλβάνια -η πρώτη κατά προέδρου ή προεδρικού υποψήφιου στις ΗΠΑ έπειτα από εκείνη κατά του Ρόναλντ Ρίγκαν το 1981- έχει αλλάξει άρδην τα δεδομένα.

Ξεπερνούν τις εκτιμήσεις μετατροπής του Τραμπ -από καταδικασμένο για κακουργήματα και ποινικά διωκόμενο για ανατροπή του εκλογικού αποτελέσματος του 2020- σε ήρωα, εκτοξεύοντας τις πιθανότητες επανεκλογής του, τον Νοέμβριο, στον Λευκό Οίκο.

Εγείρονται ερωτήματα για τα επίπεδα που θα φτάσει η ήδη ακραία πόλωση και η αυξανόμενη πολιτική βία στις ΗΠΑ, επηρεάζοντας τη σταθερότητα της μεγαλύτερης οικονομικής, στρατιωτικής και πυρηνικής δύναμης της Δύσης.

Αυτά, ενώ η απόπειρα δολοφονίας του Τραμπ έβαλε μοιραία και αναπάντεχα σε δεύτερη μοίρα στη δημόσια συζήτηση την ανοιχτή αμφισβήτηση του νυν και εκ νέου υποψήφιου προέδρου Τζο Μπάιντεν μέσα στο ίδιο του το κόμμα, τους Δημοκρατικούς.

Η προεκλογική αμηχανία των τελευταίων είναι πλέον έκδηλη, καθώς ετοίμαζαν πολιτική αντεπίθεση στους Ρεπουμπλικανούς για το επίμαχο σχέδιο Project 2025, αλλά τώρα κατηγορούνται ακόμη και για ρητορική μίσους, αποφεύγοντας -στην παρούσα φάση τουλάχιστον- να θίξουν ακόμη το μείζον θέμα της οπλοκατοχής.

Πλέον σε εικόνα ορόσημο της προεκλογικής εκστρατείας στις ΗΠΑ ανάγεται αυτή του Τραμπ με ματωμένο το πρόσωπο να απομακρύνεται από τα μέλη της ασφάλειάς του, υψώνοντας μέσα στο χάος τη γροθιά του, με φόντο την αστερόεσσα και υπό την ιαχή «πολεμήστε».

Από τη Δευτέρα αυτό ακριβώς κάνουν οι Ρεπουμπλικάνοι, που συναντώνται στο Μιλγουόκι του Ουισκόνσιν για το Εθνικό Συνέδριό τους, με αποκορύφωμα την επίσημη εκλογή του Τραμπ ως προεδρικού υποψηφίου τους.

Ο ίδιος ζητά μήνυμα «ενότητας» στο τετραήμερο συνέδριο.

Μένει ωστόσο να φανεί εάν θα αφορά μόνο το κόμμα του ή ολόκληρο το αμερικανικό έθνος.

Όμως λίγοι πλέον «ποντάρουν» στη δεύτερη και περισσότεροι στην πρώτη εκδοχή.

One of the best quality videos I’ve seen of the assassination attempt on Donald Trump from Start to finish. pic.twitter.com/Y3Nda0FPUo

— Mirthful Moments (@moment_mirthful) July 15, 2024

Διχασμένοι στο μίσος

«Δεν μπορούμε να επιτρέψουμε να κανονικοποιηθεί αυτή η βία», προειδοποίησε σε διάγγελμα ο Αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν.

Περιέγραψε την απόπειρα δολοφονίας του Ρεπουμπλικανού αντιπάλου του ως μέρος μιας αλυσίδας επεισοδίων πολιτικής.

Φυσικά δεν εξαίρεσε την εισβολή στο Καπιτώλιο, τον Ιανουάριο του 2021, λίγο πριν ο ίδιος αναλάβει και επίσημα τα ηνία του Λευκού Οίκου.

«Είναι ώρα να ηρεμήσουμε», τόνισε. «Όλοι έχουμε την ευθύνη να το κάνουμε αυτό».

Προφανώς δεν πήραν όλοι το μήνυμα.

Ακόμη και επιφανείς Ρεπουμπλικανοί έσπευσαν να κατονομάσουν τους Δημοκρατικούς και προσωπικά τον Τζο Μπάιντεν ως ηθικούς αυτουργούς στην απόπειρα δολοφονίας του Τραμπ, αντιστρέφοντας τις κατηγορίες για ρητορική μίσους.

Ο ίδιος ο ιδιοκτήτης του Χ, ο Έλον Μασκ -ο οποίος εξέφρασε την υποστήριξή του στον Τραμπ αμέσως μετά την επίθεση- έφτασε στο σημείο να διερωτάται δημόσια εάν η Secret Service (η ομοσπονδιακή υπηρεσία επίλεκτων αστυνομικών που εγγυώνται την προστασία πολιτικών προσώπων) αγνόησε «σκόπιμα» τα κενά ασφαλείας.

Η τελευταία παράμετρος έδωσε τροφή για έτερες θεωρίες συνωμοσίας στον αντίποδα.

Ακόμη και για το εάν η απόπειρα δολοφονίας -στην οποία σκοτώθηκαν ένας πολίτης και τραυματίστηκαν σοβαρά άλλοι δύο- ήταν «στημένη» από τον Τραμπ, τους Ρεπουμπλικανούς, τη CIA, το «βαθύ κράτος».

Σε αναρτήσεις τους, ορισμένοι Αμερικανοί εξέφρασαν μέχρι και απογοήτευση που γλίτωσε ο Τραμπ από την απόπειρα δολοφονίας.

Η λέξη «εμφύλιος» άρχισε να γίνεται και πάλι τάση στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης στις ΗΠΑ.

«Όλο το σκηνικό, με αμερικανικές σημαίες και πυροβολισμούς σε ένα βουκολικό περιβάλλον, θύμιζε την ατμόσφαιρα περιστασιακού χάους που επικρατεί στην επιτυχημένη καλοκαιρινή ταινία του Άλεξ Γκάρλαντ «Εμφύλιος Πόλεμος», η οποία δείχνει τις ΗΠΑ χωρισμένες σε δύο αντιμαχόμενα στρατόπεδα», σχολιάζει στη στήλη του Brussels Playbook ο ιστότοπος Politico.

«Θεωρήσαμε ότι ήταν καλός κινηματογράφος, αλλά παρατραβηγμένος», αναφέρει.

Όμως «τώρα φαίνεται ότι η πραγματικότητα έχει κάνει ένα μικρό βήμα πιο κοντά στο εφιαλτικό όραμα του Γκάρλαντ».

«Θεός, όπλα και Τραμπ» αναγράφεται στην τεράστια προεκλογική σημαία, σε συγκέντρωση στην Καλιφόρνια υποστηρικτών του πρώην προέδρου των ΗΠΑ, λίγο μετά την απόπειρα δολοφονίας του στην Πενσιλβάνια (REUTERS/Etienne Laurent)

Ο Τραμπ, ο Μπάιντεν και μια υπερδύναμη σε κρίση

Η λέξη εμφύλιος είναι βαριά.

Όμως τέσσερις μήνες πριν από τις κρίσιμες εκλογές του Νοεμβρίου, οι ΗΠΑ εμφανίζουν την εικόνα μιας υπερδύναμης σε αποδρομή, όλο και πιο βαθιά διχασμένης.

Μένουν βέβαια πολλά ακόμη να απαντηθούν στο δρόμο προς τις κάλπες.

Θα στηρίξει πράγματι ο παρ’ ολίγο δολοφονηθείς Ντόναλντ Τραμπ τον στόχο της ενότητας, ανεξαρτήτως του εκλογικού αποτελέσματος;

Θεωρώντας τον πλέον εθνικό ήρωα, σωσμένο από τον Θεό (sic), θα ριζοσπαστικοποιηθεί περαιτέρω και σε πιο βαθμό η εκλογική του βάση;

Θα βάλουν οι εξελίξεις φρένο στις εσωτερικές -παρασκηνιακές και μη- διεργασίες στους Δημοκρατικούς για αντικατάσταση του Τζο Μπάιντεν στην κούρσα για τον Λευκό Οίκο;

Και ποιες θα είναι οι πιθανότητές τους, με ή χωρίς υποψήφιο τον 81χρονο νυν πρόεδρο, για την παραμονή τους στην εξουσία;

Τυχόν δεύτερη προεδρική θητεία του Τραμπ θα έχει ως ώθηση την εκδίκηση για τις ποινικές διώξεις του, που μετά τη μεσοβέζικη απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου των ΗΠΑ περί ασυλίας έχουν αρχίσει σταδιακά να μπαίνουν στον «πάγο» ή στο αρχείο;

Θα μπουν για το επόμενο διάστημα οι ΗΠΑ σε φάση εσωτερικής περιχαράκωσης και πώς θα επηρεαστούν ο διεθνής ρόλος τους και οι σχέσεις τους με συμμάχους και εχθρούς;

Στο φόντο βρίσκεται εν τω μεταξύ ένας κόσμος ήδη σε πολυκρίση, όπου ήδη δοκιμάζονται και αμφισβητούνται τα όρια της αμερικανικής ισχύος.

Βρίσκονται σε εξέλιξη δύο μεγάλοι καταστροφικοί πόλεμοι στην Ουκρανία και στη Λωρίδα της Γάζας.

Θέτουν μοιραία και de facto τη Δύση και τους συμμάχους της έναντι κατηγοριών για υποκρισία στη διακηρυγμένη υπεράσπισης της «διεθνούς τάξης βασισμένης σε κανόνες».

Στον αντίποδα, με προεξάρχουσες την Κίνα και -δευτερευόντως- τη Ρωσία, επιχειρείται η ανάδυση ενός πολυπολικού κόσμου, με τις περισσότερες χώρες του Παγκόσμιου Νότου διεκδικούν ήδη τον δικό τους ρόλο.

Αυτά, ενώ η πολιτική πόλωση εξαπλώνεται και σε άλλα μέρη του πλανήτη. Είναι ήδη ορατή και στην ίδια την Ευρώπη.