Δεν είναι μόνο ο ανεπαρκής Τζο Μπάιντεν που έχει γεράσει άχαρα. Τα πλούσια έθνη του κόσμου γερνούν και οι συνέπειες θα είναι πολύ πιο οδυνηρές από την παροδική ταπείνωση ενός δυτικού ηγέτη (φωτογραφία, επάνω, από το Χ).

Αντί να στραβώνουμε με τις αγωνιώδεις προσπάθειες του προέδρου ν’ αποδείξει τη νοητική του ικανότητα, θα έπρεπε να κοιταχτούμε προσεκτικά στον καθρέφτη. Ο Δάντης δεν θα μπορούσε να έχει εφεύρει έναν κάτοικο της Κόλασης που να προσωποποιεί με τον ιδανικότερο τρόπο τη γήρανση της Δύσης.

«Οι χώρες χωρίς παιδιά είναι αδιάφορες για το μέλλον τους και απαθείς για το παρόν τους»

Αναλογία ανάμεσα στο κατά κεφαλήν ύψος του εισοδήματος και των ηλικιών για εργασία (γράφημα από Asia Times)

Χωρίς μια άνευ προηγουμένου (και πρακτικά αδύνατη) αξιοσημείωτη αλλαγή στη γεννητικότητα, ο πληθυσμός σε ηλικία εργασίας των χωρών υψηλού εισοδήματος του κόσμου (πάνω από 16.000 $ ΗΠΑ σε κατά κεφαλήν ΑΕΠ) θα συρρικνωθεί κατά 20% στη διάρκεια του παρόντος αιώνα. Αυτό θα έχει ανατρεπτικές οικονομικές συνέπειες με την πάροδο του χρόνου και, ήδη, προκαλεί προβλήματα στην παγκόσμια στρατηγική.

Οι χώρες χωρίς παιδιά είναι αδιάφορες για το μέλλον τους και απαθείς για το παρόν τους. Αυτή είναι η τεκτονική δύναμη που ωθεί τον κόσμο στην πολυπολικότητα, υποστήριξε στις 10 Ιουλίου, σ’ ένα δοκίμιο για το Law & Liberty, ο David P. Goldman, υπεύθυνος χάραξης οικονομικών στρατηγικών, συγγραφέας και γνωστός αρθρογράφος.

Ο πληθυσμός σε ηλικία εργασίας των λεγόμενων χωρών μεσαίου εισοδήματος θα συνεχίσει να αυξάνεται στο υπόλοιπο του αιώνα, αν και πιο αργά, και ο παγκόσμιος Νότος θα διαθέτει το κυρίαρχο μερίδιο στον σπανιότερο πόρο του κόσμου: άτομα σε ηλικία εργασίας που μπορούν να εκπαιδευτούν για να εργαστούν σε μια σύγχρονη οικονομία.

Εχασε τον πόλεμο πριν πολεμήσει

Οπως ανέφερε ο Grant Newsham στις 9 Ιουλίου, η Ιαπωνία πέρυσι απέτυχε να στρατολογήσει το μισό στρατιωτικό προσωπικό που χρειαζόταν. Ο συνταγματάρχης Newsham έγραψε:

«Οι JSDF (οι ιαπωνικές ένοπλες δυνάμεις) ποτέ δεν πήραν μέρος σ’ έναν πραγματικό πόλεμο, αλλά υπέστησαν μια συντριπτική ήττα πέρυσι – έχασαν τους στόχους στρατολόγησης κατά 50%.

»Το προηγούμενο έτος κατέγραψαν απώλειες κατά 35%. Και εδώ και χρόνια έχουν έλλειμα 20%. Ετσι, οι JSDF μοιάζουν με μια παλιά, υποστελεχωμένη και καταπονημένη δύναμη».

Εκτός αυτού, οι Ιάπωνες δεν θέλουν να πολεμήσουν. Ούτε οι Γερμανοί, των οποίων οι ένοπλες δυνάμεις έχουν συρρικνωθεί από τότε που η Ρωσία εισέβαλε στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο του 2022. Ούτε οι Ευρωπαίοι θέλουν να πολεμήσουν. Γιατί θα έπρεπε; Ποιος θα θυσιάσει τη ζωή του για τις επόμενες γενιές, αν δεν πρόκειται να υπάρξουν μελλοντικές γενιές;

Το 2015, σε μια δημοσκόπηση του Gallup, ρωτήθηκαν πολίτες περισσότερων από εξήντα χωρών εάν ήταν πρόθυμοι να πολεμήσουν για την πατρίδα τους. Η Ιαπωνία κατατάχθηκε στην τελευταία θέση με θετικό ποσοστό μόλις 11%.

Καθόλου τυχαία, η ίδια βρίσκεται σχεδόν στον πάτο όσον αφορά τη γεννητικότητα. Οι ισραηλινοί Εβραίοι, με ποσοστό γεννητικότητας τριών παιδιών ανά γυναίκα, αποτελούν το μοναδικό παράδειγμα στο επάνω δεξιό τεταρτημόριο του παρακάτω διαγράμματος (δείχνει τη γεννητικότητα σε σχέση με τη διάθεση συμμετοχής στον πόλεμο).

Γεννητικότητα και μαχητικό πνεύμα

Υπάρχει μια ισχυρή σχέση μεταξύ της γεννητικότητας και του μαχητικού πνεύματος στα βιομηχανικά έθνη του κόσμου. Ωστόσο, από μόνη της δεν εξηγεί τα πάντα. Τόσο η Ρωσία όσο και η Ουκρανία είχαν πολύ χαμηλή γεννητικότητα όταν πραγματοποιήθηκε η έρευνα του Gallup το 2015, αλλά σχετικά υψηλή προθυμία για μάχη.

Ο πόλεμος της Ουκρανίας εμπλέκει μερικές εκατοντάδες χιλιάδες μάχιμους στρατιώτες στην ίδια γη όπου πολέμησαν εκατομμύρια κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Οταν οι Σοβιετικοί ανακατέλαβαν το Χάρκοβο το 1943, έριξαν 1,2 εκατομμύρια άνδρες στην πόλη και έχασαν 200.000 απ’ αυτούς. Η Ρωσία έχει σήμερα ίσως το ένα εκατοστό αυτού του αριθμού γύρω από την ίδια πόλη.

Παρά τις απαιτήσεις των ΗΠΑ από τους συμμάχους τους στο ΝΑΤΟ ν’ αυξήσουν τους στρατούς τους, συμβαίνει το αντίθετο. Η Ιαπωνία και η Γερμανία, με οικονομίες αρκετά μεγάλες ώστε να κάνουν τη διαφορά στις αμυντικές δαπάνες, εγκαταλείπουν σιωπηρά τις δεσμεύσεις τους για αύξηση των στρατιωτικών κονδυλίων τους.

Σ΄ αυτόν τον πίνακα, που δείχνει τη γεννητικότητα σε σχέση με τη διάθεση συμμετοχής στον πόλεμο, το Ισραήλ βρίσκεται μακράν – και μόνο – στην κορυφή (γράφημα από Asia Times)

Η Ιαπωνία υποσχέθηκε 43 τρισεκατομμύρια γιεν (272 δισεκατομμύρια δολάρια) σε αμυντικές δαπάνες έως το 2027, κυρίως με την αγορά αμερικανικών F35 και άλλου ακριβού ξένου εξοπλισμού. Ωστόσο, υπολόγισε το κόστος με συναλλαγματική ισοτιμία 108 γιεν ανά δολάριο όταν σήμερα ανέρχεται περίπου στα 160 γιεν. Αυτό σημαίνει δραστική περικοπή στις πραγματικές προμήθειες.

Συρρίκνωση στρατιωτικών δυνάμεων

Οι διαπραγματεύσεις για τον προϋπολογισμό της Γερμανίας την περασμένη εβδομάδα είχαν ως αποτέλεσμα να διαγραφεί το μεγαλύτερο μέρος της προγραμματισμένης αύξησης στον αμυντικό προϋπολογισμό. «Πήρα πολύ λιγότερα απ’ αυτά που ζήτησα», διαμαρτυρήθηκε ο γερμανός υπουργός Αμυνας, Μπόρις Πιστόριους, «και αυτό πραγματικά μ’ εξοργίζει», πρόσθεσε.

Οι ένοπλες δυνάμεις της Γερμανίας έχουν συρρικνωθεί μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία. Το 1989, η χώρα διέθετε 12 ετοιμοπόλεμες μεραρχίες. Σήμερα δεν μπορεί να συγκροτήσει ούτε μία.

Η Κίνα συρρικνώνει τον στρατό της καθώς μειώνεται η γεννητικότητα. Συμπεριλαμβανομένων των εφέδρων και της παραστρατιωτικής αστυνομίας, οι ένοπλες δυνάμεις της ανέρχονται συνολικά σε 4 εκατομμύρια, έναντι 3,4 εκατομμυρίων εν ενεργεία, εφέδρων και πολιτικού προσωπικού για τις ΗΠΑ, οι οποίες έχουν το ένα τέταρτο του πληθυσμού της Κίνας.

Αλλά το Πεκίνο, ενώ μείωσε το μέγεθος του χερσαίου στρατού του κατά το ήμισυ, ενισχύει τις πυραυλικές του ικανότητες, το ναυτικό και την αεροπορία. Ποτέ ξανά η Κίνα δεν θα εξαπολύσει μαζικές επιθέσεις πεζικού όπως κατά τον πόλεμο της Κορέας. Διαθέτει ελάχιστους απογόνους και δεν έχει την πολυτέλεια να τους σπαταλήσει. Προτιμά το είδος του πολέμου που διεξάγεται σ’ έναν τερματικό υπολογιστή από ένα καταφύγιο.

Περιζήτητη νιότη

Σ’ αυτή την περίπτωση, οι Κινέζοι έχουν δίκιο. Ολες οι προτροπές του κόσμου δεν θα πείσουν τους Ευρωπαίους να θυσιάσουν την περιζήτητη νιότη τους σε εδαφικούς πολέμους. Οι σύμμαχοι της Αμερικής στο ΝΑΤΟ θα υποσχεθούν να ξοδέψουν περισσότερα και να στρατολογήσουν περισσότερους στρατιώτες, αλλά οι υποσχέσεις τους θ’ αθετηθούν πριν στεγνώσει το μελάνι.

Επιπλέον, η αντίληψη ότι η Ρωσία θέλει ν’ ανασυστήσει τη Σοβιετική Αυτοκρατορία έρχεται σ’ αντίθεση με την αριθμητική. Ο Στάλιν έστειλε 29,5 εκατομμύρια στρατιώτες στο Ανατολικό Μέτωπο. Ο Πούτιν μετά βίας μπορεί να διαχειριστεί δύναμη μισού εκατομμυρίου. Αυτή μπορεί να είναι αρκετή για ν’ ανακτήσει το Ντονέτσκ, το Λουγκάνσκ, την Κριμαία και μερικά άλλα εδάφη, αλλά όχι για να καταλάβει τη δυτική Ουκρανία, πόσο μάλλον να προχωρήσει στην Πολωνία.

Η Ιαπωνία έχει ήδη δείκτη εξάρτησης ηλικιωμένων 50: δηλαδή, 50 ηλικιωμένοι για κάθε 100 Ιάπωνες σε ηλικία εργασίας. Η Ευρώπη θα φτάσει σ’ αυτά τα επίπεδα μέχρι το 2035, η Κίνα έως το 2055 και οι Ηνωμένες Πολιτείες μέχρι το 2075.

Επενδύοντας τα κεφάλαιά της στο εξωτερικό, σε μια προσπάθεια να μειώσει τις επιπτώσεις, η Ιαπωνία έχτισε μια καθαρή διεθνή επενδυτική θέση 3,5 τρισεκατομμυρίων δολαρίων (η Αμερική έχει αρνητική καθαρή διεθνή επενδυτική θέση 18 τρισεκατομμυρίων δολαρίων).

Η Κίνα, με περισσότερο σχεδιασμό και προνοητικότητα, επιδιώκει ν’ αξιοποιήσει την εργασία εκατοντάδων εκατομμυρίων νέων εργαζόμενων στον Παγκόσμιο Νότο, χτίζοντας υποδομές και εξάγοντας την τεχνολογία της. Οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν έχουν κανένα απολύτως σχέδιο.