Τι νέες θεραπείες περιμένουμε τα επόμενα πέντε χρόνια

Τα φάρμακα για την παχυσαρκία, φαίνεται πως διαγκωνίζουν τα αντίστοιχα της ανοσολογίας και ογκολογίας, με στόχο όχι μόνο την απώλεια βάρους ταχύτερα και περισσότερο, αλλά και τη διατήρηση των κιλών που χάθηκαν.

Ως το 2030 η ογκολογία θα παραμείνει στην κορυφή της έρευνας, όμως ο ρυθμός ανάπτυξης του τομέα φαίνεται να επιβραδύνεται, από 9,8% σε 7,35%, εξαιτίας της αυξανόμενης ζήτησης για λύσεις στα μεταβολικά νοσήματα, όπως ο διαβήτης και η παχυσαρκία.

Επόμενος τομέας που αναπτύσσεται είναι τα φάρμακα για το Κεντρικό Νευρικό Σύστημα με νέα φάρμακα για τη σχιζοφρένεια, την Αλτσχάιμερ και τον πόνο, καθώς επίσης και αυτός του αναπνευστικού συστήματος, με φάρμακα για την χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια και την κυστική ίνωση.

Σταθερό παραμένει επίσης το ενδιαφέρον και για τα αυτοάνοσα νοσήματα, με έμφαση την ψωρίαση, την ψωριασική αρθρίτιδα και τη νόσο του Crohn.

Η διαθεσιμότητα κεφαλαίων και οι πιέσεις λήξης των πατέντων θα οδηγήσουν σε ακόμη περισσότερες προσφορές για εξαγορά

Στην κατεύθυνση αυτή, επιστρατεύεται κάθε γνώση που έχει αποκτηθεί στην πορεία των χρόνων από την εφαρμογή των νέων τεχνολογιών, για την ενεργοποίηση πρόσθετων μηχανισμών του οργανισμού, για την καλύτερη απορρόφηση των φαρμάκων με πρόσθετους παράγοντες, αλλά και για την ακριβέστερη στόχευση για το επιθυμητό αποτέλεσμα με τη νέα τεχνολογία των συζευγμένων αντισωμάτων.

Στις εξελίξεις που αναμένονται ως το 2030 από την έρευνα και ανάπτυξη νέων θεραπειών, εστιάζει η εταιρεία μελετών του κλάδου φαρμάκου Evaluate, στην τελευταία έκθεσή της με τίτλο «Η ώθηση ανάπτυξης του φαρμάκου ως το 2030», που προβλέπει οι συνολικές πωλήσεις φαρμάκων ως το 2030 να φτάνουν το 1,7 τρισ. δολ. «τρέχοντας» με ρυθμό ανάπτυξης της τάξης του 7,7% κάθε χρόνο την επόμενη πενταετία, δηλαδή δύο ποσοστιαίες μονάδες παραπάνω από τις περσινές προβλέψεις.

Η έκθεση παρατηρεί ότι στην αγορά φαρμάκου αίρεται η εποχή της αβεβαιότητας που επικρατούσε μέχρι πέρυσι, δίνοντας τη θέση της σε ένα πιο προβλέψιμο περιβάλλον, με το καινούριο χαρακτηριστικό στην έρευνα να είναι η επικράτηση της παχυσαρκίας και άλλων σοβαρών ασθενειών με την αξιοποίηση ενός ευρύτερου φάσματος μεθόδων για την επίτευξη του επιθυμητού στόχου.

Την ίδια στιγμή όμως παραμένει το ζήτημα της αποζημίωσης των φαρμάκων καινοτομίας που έρχονται με ταχείς ρυθμούς, με τα συστήματα υγείας να εστιάζουν στην τιμολόγηση και την αποζημίωσή τους.

Παχυσαρκία

Ειδικότερα, η Evaluate επισημαίνει τη διεύρυνση της κατηγορίας φαρμάκων που αφορούν την παχυσαρκία ως το 2030. «Οι αγωνιστές GLP-1 και οι σχετικές ινκρετίνες συμβάλλουν στην επίτευξη ρεκόρ συνολικής αύξησης των πωλήσεων συνταγογραφούμενων φαρμάκων, ωθώντας τις ηγετικές εταιρείες στην κορυφή της κατάταξης με την κατάκτηση της μερίδας του λέοντος στην πρώτη δεκάδα των προϊόντων του 2030.

Καθώς ο ανταγωνισμός αυξάνεται, πιο ισχυρές ενώσεις, συνδυασμοί και πιθανότατα σκευάσματα από του στόματος θα αναδείξουν την κυριαρχία των μεταβολικών ασθενειών την επόμενη δεκαετία και στη συνέχεια», σημειώνει, προβλέποντας ότι η αγορά των ιγκρετινών θα φτάσει συνολικά τα 130 δισ. δολ ως το 2030. Στην κατηγορία αυτή μπαίνουν και νέες εταιρείες με μηνιαίο θεραπευτικό σχήμα αντί των εβδομαδιαίων που έχουν επικρατήσει μέχρι στιγμής, ενώ προχωρούν οι μελέτες για χορήγηση από του στόματος αντί των ενέσιμων  μορφών. Άλλα υποψήφια σκευάσματα αναζητούν την απώλεια λίπους αντί για μυική μάζα και διατήρηση του αποτελέσματος της απώλειας.

Ανοσολογία – ογκολογία

Η ανοσολογία και η ογκολογία βρίσκονται επίσης στην πρώτη δεκάδα του 2030, με δύο σκευάσματα στις πρώτες θέσεις, μαζί με αυτά κατά της παχυσαρκίας.

Η ανάκαμψη των φαρμάκων για το κεντρικό νευρικό σύστημα και το αναπνευστικό είναι και τα δύο εξέχοντα μεταξύ των πιο πολύτιμων αναμενόμενα φάρμακα που βρίσκονται υπό ανάπτυξη, καθώς η καινοτομία της βιομηχανίας φέρνει πρόοδο σε όλο τον κόσμο.

Ειδικά για το αναπνευστικό, ένα πολλά υποσχόμενο μονοκλωνικό αντίσωμα φάσης ΙΙΙ κατά του άσθματος, εκζέματος και της ηωσινοφιλικής οισοφαγίτιδας, διαπιστώθηκε ότι βελτιώνει τις εξάρσεις και την πνευμονική λειτουργία σε ορισμένους ασθενείς της χρόνιας αναπνευστικής πνευμονοπάθειας.

Νέες μέθοδοι και τεχνολογίες συνεχίζουν να ανοίγουν νέους στόχους και μηχανισμούς στόχευσης: τα συζευγμένα αντισώματα (ADCs), τα πολυειδικά αντισώματα, οι θεραπείες που βασίζονται σε RNA, οι γονιδιακές και κυτταρικές θεραπείες και τα ραδιοφάρμακα αναμένεται να αυξηθούν απότομα έως το 2030.

Λήξεις πατέντας

Η τάση των μεγάλων φαρμακευτικών για «μεγάλες» ασθένειες αντανακλά τις συνεχιζόμενες προκλήσεις λήξης των διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας, οι οποίες αναμένεται να εκτιναχθούν αυτή τη δεκαετία. Οι λήξεις των πατέντων αποτελούν πλέον χαρακτηριστικό του τοπίου της φαρμακοβιομηχανίας, όπως επίσης και οι συγχωνεύσεις και εξαγορές που μπορούν να βοηθήσουν στην αντιμετώπισή τους. Οι εξαγορές φαρμακευτικών έφτασαν τα 124 δισ. δολάρια το 2023 και κινούνται αντίστοιχα και φέτος, δίνοντας «αέρα» στις βιοτεχνολογικές φαρμακευτικές.

Εξαγορές

Η διαθεσιμότητα κεφαλαίων και οι πιέσεις λήξης των πατέντων θα οδηγήσουν σε ακόμη περισσότερες προσφορές για εξαγορά, όμως η φαρμακευτική αγορά πρέπει επίσης να προσαρμοστεί σε άλλες πραγματικότητες.

Ο πληθωρισμός και τα επιτόκια έχουν «κολλήσει» περισσότερο απ΄ ότι αναμενόταν, η πολιτική αβεβαιότητα διαρκεί και οι νέες τεχνολογίες όπως η τεχνητή νοημοσύνη υπόσχονται (ή απειλούν) να ανατρέψουν τη ροή εργασίας στον τομέα της Έρευνας και Ανάπτυξης νέων προϊόντων. Αυτοί οι παράγοντες – σε συνδυασμό με την άνοδο των συγχωνεύσεων και εξαγορών – μπορεί ήδη να συμβάλλουν στην επιβράδυνση των προβλεπόμενων δαπανών για φαρμακευτική έρευνα και ανάπτυξη, παρότι ήδη οι ρυθμοί ανάπτυξης για το υπόλοιπο της δεκαετίας που διανύουμε είναι μόλις το ένα τρίτο αυτής που παρατηρήθηκε μεταξύ των ετών 2016 και 2023.

Πιέσεις στα συστήματα υγείας

Την ίδια στιγμή, τα συστήματα υγείας αντιμετωπίζουν στον ορίζοντα έναν πρωτοφανή αριθμό νέων φαρμάκων, οπότε οι δημόσιοι τομείς διεθνώς εστιάζουν στην τιμολόγηση τους, προκειμένου να μπορέσουν να καλύψουν τους ασθενείς, θέτοντας ολοένα και περισσότερες ρυθμίσεις στην κατεύθυνση αυτή.