Άσθμα: Η θεραπεία ίσως κρύβεται στα βακτήρια του εντέρου

Η κατανάλωση αντιβιοτικών στην αρχή της ζωής αυξάνει τον μακροπρόθεσμο κίνδυνο άσθματος, σύμφωνα με νέα μελέτη ειδικών του Πανεπιστημίου Monash στην Αυστραλία. Ηταν όμως σημαντικό το γεγονός ότι οι ερευνητές απομόνωσαν ένα μόριο που παράγεται από τα βακτήρια του εντέρου και το οποίο εκτιμούν ότι στο μέλλον θα μπορεί να αποτελέσει τη βάση μιας απλής θεραπείας σε μορφή συμπληρώματος διατροφής που θα χορηγείται σε παιδιά υψηλού κινδύνου για άσθμα και θα προλαμβάνει την εμφάνιση της νόσου στην ενήλικη ζωή.

Το προστατευτικό μόριο ΙΡΑ

Το άσθμα «χτυπά» περισσότερα από 260 εκατομμύρια άτομα παγκοσμίως και προκαλεί περί τους 455.000 θανάτους κάθε χρόνο. Η νέα μελέτη που δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό «Immunity» και της οποίας ηγήθηκε ο καθηγητής Μπεν Μάρσλαντ έδειξε ότι ένα μόριο που ονομάζεται ΙΡΑ είναι άκρως σημαντικό για τη μακροπρόθεσμη προστασία ενάντια στο άσθμα.

Η επιβλαβής χρήση αντιβιοτικών στην αρχή της ζωής

Σύμφωνα μάλιστα με τον καθηγητή Μάρσλαντ το εύρημα σχετικά με το μόριο ΙΡΑ που παράγεται από βακτήρια του υγιούς εντέρου παρέχει και μια εξήγηση στο γιατί η επαναλαμβανόμενη χρήση αντιβιοτικών αυξάνει τον κίνδυνο άσθματος. «Γνωρίζουμε ότι η επαναλαμβανόμενη χρήση αντιβιοτικών νωρίς στη ζωή παρεμβαίνει στο μικροβίωμα του εντέρου και αυξάνει τον κίνδυνο αλλεργιών και άσθματος. Ανακαλύψαμε ότι μια από τις συνέπειες της χρήσης αντιβιοτικών θεραπειών είναι η μείωση του αριθμού των βακτηρίων που παράγουν ΙΡΑ – μειώνεται έτσι ένα μόριο- ‘κλειδί’ του οργανισμού που έχει την ικανότητα να προλαμβάνει το άσθμα».

Πώς διαμορφώνεται το μικροβίωμα του εντέρου

Ο καθηγητής υπογράμμισε ότι τα πρώτα χρόνια ζωής είναι σημαντικά για την ανάπτυξη ενός σταθερού μικροβιώματος του εντέρου. «Το εντερικό μικροβίωμα διαμορφώνεται μέσω της λήψης τροφής – τόσο γάλακτος όσο και στερεών τροφών – ενώ καθοριστικό ρόλο παίζει επίσης το γενετικό υπόβαθρο και η έκθεση σε περιβαλλοντικούς παράγοντες. Βρέφη υψηλού κινδύνου για αλλεργίες και άσθμα παρουσιάζουν, σύμφωνα με στοιχεία, καθυστερημένη ωρίμαση του εντερικού μικροβιώματος».

Υποψήφιο μόριο για πρόληψη της φλεγμονής των αεραγωγών

Σύμφωνα με τον δρα Μάρσλαντ, η χρήση αντιβιοτικών κατά το πρώτο έτος ζωής μπορεί να μειώσει τους πληθυσμούς βακτηρίων που προάγουν την υγεία. «Από τη νέα μελέτη μάθαμε ότι τα αντιβιοτικά οδηγούν σε μειωμένα επίπεδα του μορίου ΙΡΑ το οποίο, όπως ανακαλύψαμε, είναι ζωτικής σημασίας νωρίς στη ζωή καθώς τα κύτταρα των πνευμόνων ωριμάζουν. Το γεγονός αυτό καθιστά το συγκεκριμένο μόριο υποψήφιο για πρόληψη της φλεγμονής των αεραγωγών που οφείλεται σε αλλεργίες».

Το… αλλεργικό πείραμα σε ποντίκια

Μελετώντας ποντίκια με προδιάθεση για ανάπτυξη άσθματος η ερευνητική ομάδα είδε ότι όταν τα πειραματόζωα έλαβαν αντιβιοτικά στην αρχή της ζωής τους έγιναν πιο ευάλωτα σε αλλεργία στα ακάρεα της οικιακής σκόνης – η αλλεργία αυτή διήρκεσε μάλιστα ως την ενήλικη ζωή τους. Να σημειωθεί ότι το άσθμα πυροδοτείται συχνά από την έκθεση στα ακάρεα της σκόνης.

Μακροπρόθεσμη τάση για αλλεργία

Η τάση για αλλεργία ήταν μάλιστα μακροπρόθεσμη – παρέμεινε ακόμη και όταν το εντερικό μικροβίωμα καθώς και τα επίπεδα του μορίου ΙΡΑ των ζώων επανήλθαν στο φυσιολογικό, γεγονός που μαρτυρεί ότι η λειτουργία του ΙΡΑ είναι ιδιαιτέρως σημαντική στα πρώτα έτη της ζωής.

Το θεραπευτικό συμπλήρωμα διατροφής

Οταν όμως τα ποντίκια αυτά έλαβαν ως συμπλήρωμα διατροφής το ΙΡΑ στην αρχή της ζωής τους θεραπεύθηκαν από την αλλεργία στα ακάρεα της οικιακής σκόνης και το άσθμα στην ενήλικη ζωή τους. Το εύρημα αυτό, κατά τους ερευνητές, ανοίγει τον δρόμο για ένα τέτοιο συμπλήρωμα που θα σώζει από αλλεργίες και τους ανθρώπους.