Πρωτοβουλίες που θα σπάσουν το αδιέξοδο αναζητά η ελληνοκυπριακή πλευρά, θέτοντας ως στόχο την επανέναρξη των συνομιλιών για το Κυπριακό. Ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας, Νίκος Χριστοδουλίδης, μιλώντας στο in, ενώ συμπληρώνονται 50 χρόνια από την τραγωδία της Κύπρου, το πραξικόπημα και την τουρκική εισβολή και κατοχή, επαναλαμβάνει σαφώς την ετοιμότητα του «για επανέναρξη των συνομιλιών και της ξεκάθαρης πολιτικής μου βούλησης για επίλυση του Κυπριακού».

Ο Χριστοδουλίδης τονίζει την ανησυχία για τα τετελεσμένα επί του εδάφους, ενώ υπογραμμίζει ότι έχει τεθεί και το ζήτημα της δραστηριότητας ισραηλινών πολιτών στον τομέα του real estate στα κατεχόμενα. Όσον αφορά δε το ρόλο του διεθνούς παράγοντα ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημορκατίας σημειώνει ότι «το τι συμβαίνει στην Ουκρανία και τη Μέση Ανατολή είναι μια απόδειξη προς τη διεθνή κοινότητα ότι η ειρήνη δεν μπορεί να θεωρείται δεδομένη σε μια ανώμαλη κατάσταση, όπως υπάρχει στην Κύπρο παρά το γεγονός ότι δεν υπάρχουν συγκρούσεις αυτή τη στιγμή».

50 χρόνια μετά την εισβολή που βρισκόμαστε στο κυπριακό και το πρέπει να γίνει για να αρχίσει ξανά η διαδικασία των συνομιλιών;

Πέρασαν 50 χρόνια, μισός αιώνας, από την τουρκική εισβολή και μετά από ένα παρατεταμένο αδιέξοδο βρισκόμαστε, μετά από δική μας πρωτοβουλία, ενώπιον μιας νέας προσπάθειας του ΓΓ των Ηνωμένων Εθνών, με στόχο  την επανέναρξη των συνομιλιών από εκεί που διακόπηκαν το 2017. Η απεσταλμένη του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών κα Ολγκίν κατέθεσε ήδη την έκθεση της με εισηγήσεις προς τον Γενικού Γραμματέα για ποια θα είναι τα επόμενα βήματα και αναμένουμε τις αποφάσεις του Γενικού Γραμματέα.

Θετικό επίσης θεωρώ το γεγονός ότι η κα Ολγκίν με ανοιχτή επιστολή της δηλώνει την ετοιμότητα της να συνεχίσει  την προσπάθειά της, ενώ όπως προανέφερα βρισκόμαστε, σύμφωνα με δήλωση του Εκπροσώπου του Γενικού Γραμματέα των ΗΕ, σε αναμονή για να μας ανακοινώσει ο κ. Γκουτέρες, ίσως, διά ζώσης τις προθέσεις του για τα επόμενα βήματα.

Εν αναμονή των ανακοινώσεων του Γενικού Γραμματέα, θέλω να επαναλάβω την ετοιμότητα μου για επανέναρξη των συνομιλιών και της ξεκάθαρης πολιτικής μου βούλησης για επίλυση του Κυπριακού.

Σας ανησυχούν τα τετελεσμένα επί του εδάφους στα κατεχόμενα όπως το άνοιγμα της κλειστής πόλης της Αμμοχωστου; Και τι μέτρα έχετε λάβει και προς σύμμαχες χώρες της Κύπρου, όπως το Ισραήλ, για όσα γίνονται στο Τρίκωμο;

Βεβαίως και με ανησυχούν τα τετελεσμένα που δημιουργούνται επί του εδάφους με την πάροδο του χρόνου. Για  αυτό και η μη λύση δεν είναι λύση και η παρούσα κατάσταση πραγμάτων δεν μπορεί να αποτελεί την λύση του κυπριακού. Σε αυτή μας την προσπάθεια ενεργοποιούμε πολύ περισσότερο τον ευρωπαϊκό παράγοντα, τους ευρωπαϊκούς θεσμούς και ισχυρά κράτη της ΕΕ. Έχω την έντονη πεποίθηση ότι η ΕΕ έχει τις λύσεις και στα πιο ακανθώδη θέματα των διαπραγματεύσεων προς όφελος του συνόλου του Κυπριακού λαού.

Όσον αφορά τον σφετερισμό των ελληνοκυπριακών περιουσιών στα κατεχόμενα και από πολίτες του Ισραήλ, έχω θέσει το θέμα δύο φορές με πολύ θετική ανταπόκριση στον Πρωθυπουργό του Ισραήλ.

Εξάλλου, όπως θα έχετε διαπιστώσει, η Κυπριακή Δημοκρατία κινείται νομικά κατά ξένων υπηκόων που με οποιονδήποτε τρόπο συμβάλλουν στον σφετερισμό ελληνοκυπριακών περιουσιών στα κατεχόμενα.

Οι περιφερειακές εξελίξεις και πιο συγκεκριμένα οι πόλεμοι σε Ουκρανία και μέση Ανατολή μπορούν να επιβάλουν στη διεθνή κοινότητα να ασχοληθεί με το κυπριακό; Ακόμα και να πιέσει τις δυο πλευρές να καθίσουν στο τραπέζι, δίνοντας ίσως και ανταλλάγματα στην Τουρκία για να αλλάξει στάση;

Αποτελεί γεγονός ότι η νέα προσπάθεια του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών μέσω της απεσταλμένης του για το Κυπριακό ξεκίνησε εν  μέσω δύο πολύ μεγάλων διεθνών πολεμικών κρίσεων, στην Ουκρανία και στη Μέση Ανατολή. Είναι για αυτό που θεωρούμε ότι η προσπάθεια που καταβάλαμε για επαναδραστηριοποίηση του Γενικού Γραμματέα και του διεθνούς παράγοντα προς την κατεύθυνση της επανέναρξης συνομιλιών για εξεύρεση λύσης στο Κυπριακό είχε αποτέλεσμα παρά το δύσκολο διεθνές περιβάλλον. Την ίδια ώρα, όμως, το τι συμβαίνει στην Ουκρανία και τη Μέση Ανατολή είναι μια απόδειξη προς τη διεθνή κοινότητα ότι η ειρήνη δεν μπορεί να θεωρείται δεδομένη σε μια ανώμαλη κατάσταση, όπως υπάρχει στην Κύπρο παρά το γεγονός ότι δεν υπάρχουν συγκρούσεις αυτή τη στιγμή.

Όσον αφορά τα ανταλλάγματα, στα οποία αναφέρεστε, έχω καταβάλει προσπάθεια, έτσι ώστε να υπάρξουν κίνητρα, για να επιστρέψει η τουρκική πλευρά στο τραπέζι των συνομιλιών. Κίνητρα, τα οποία μπορεί να παρέχει η ΕΕ μέσω των ευρωτουρκικών σχέσεων, αλλά και των τουρκικών επιδιώξεων στην Ευρώπη. Και αυτό που είναι εξαιρετικής σημασίας είναι το γεγονός ότι στα Συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου τον Μάρτιο καταφέραμε να διασυνδέσουμε τα ευρωτουρκικά με την πορεία του Κυπριακού.

⁠Ποιοι οι κίνδυνοι μη λύσης μετά από 50 χρόνια κατοχής;

Η μη λύση του Κυπριακού δεν αποτελεί επιλογή για μας. Δεν θέλουμε οι πολίτες της Κυπριακής Δημοκρατίας να είναι πολίτες δεύτερης κατηγορίας, όπως είναι σήμερα, αφού στερούνται βασικών ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Το σημερινό στάτους κβο δεν εξασφαλίζει την ασφάλεια κανενός και κυρίως του Κυπριακού Ελληνισμού.

Όσο συνεχίζεται αυτή η κατάσταση Ελληνοκύπριοι και Τουρκοκύπριοι είμαστε ηττημένοι. Την ιδιά ώρα, η παρέλευση του χρόνου παγιώνει τετελεσμένα σε σχέση με το περιουσιακό. Για αυτό στοχεύω στη δημιουργία μιας αμοιβαίας επωφελούς κατάσταση πραγμάτων για όλους τους εμπλεκόμενους στο Κυπριακό και είμαι αποφασισμένος να λάβω τολμηρές, αλλά ωφέλιμες αποφάσεις που θα οδηγήσουν σε βιώσιμη λύση και επανένωση της πατρίδας μας.