Η Φέι Ντάναγουεϊ και η ζωή με την κρυμμένη διπολική διαταραχή

Περιγράφεται ως ίσως η καλύτερη φωτογραφία του Χόλιγουντ που τραβήχτηκε ποτέ. Εκεί απεικονίζεται η Φέι Ντάναγουεϊ ξαπλωμένη σε μια καρέκλα δίπλα στην πισίνα του Beverly Hills Hotel το πρωί μετά τη νίκη της με το Όσκαρ.

Οι εφημερίδες με τίτλο την απονομή των βραβείων είναι διάσπαρτες κοντά σε ένα τραπέζι στο οποίο προΐσταται το λαμπερό χρυσό αγαλματίδιό της. Όμως το βλέμμα της ηθοποιού στο απόλυτο τρόπαιο μοιάζει απογοητευμένο καθώς την πιάνει η πραγματικότητα.

«Αυτό που μου αρέσει είναι το ‘αυτό είναι όλο;’ ύφος που κυριαρχεί», λέει η άγρια ταλαντούχα θρυλική περσόνα, η οποία είναι το θέμα ενός ντοκιμαντέρ που έκανε πρεμιέρα στο HBO πρόσφατα.

Δείτε το τρέιλερ του «Faye»

Συχνά χαρακτηριζόταν δύσκολη

Το «Faye» είναι ένα ειλικρινές, στοργικό πορτρέτο μιας γυναίκας που κυριάρχησε στη μεγάλη οθόνη από τα τέλη της δεκαετίας του 1960 έως τα μέσα της δεκαετίας του 1970, όταν ο αμερικανικός κινηματογράφος πρόλαβε να ανταποκριθεί στην αναταραχή και την ταραχή του σύγχρονου κόσμου.

Αν είστε GenXer, ίσως αναγνωρίσετε την 83χρονη σήμερα Ντάναγουεϊ και θυμηθείτε μία ή δύο ταινίες της, ενδεχομένως το κλασικό camp του 1981 «Mommie Dearest», τη βιογραφία για τη Τζόαν Κρόφορντ που σχεδόν κατέστρεψε την καριέρα της. Πολύ πριν από την ύπαρξη της τεχνολογίας, η εικόνα της Ντάναγουεϊ ως Κρόφορντ να φωνάζει «Όχι συρμάτινες κρεμάστρες!» στην υιοθετημένη κόρη της ήταν έμπνευση για meme πριν ανακαλυφθεί ο όρος.

Όσοι ανήκουν στη γενιά Z μάλλον δεν είναι εξοικειωμένοι με τη Ντάναγουεϊ , γεγονός που καθιστά το ντοκιμαντέρ του HBO μια αξιοσημείωτη ευκαιρία να γνωρίσουν οι νεότεροι μια σύνθετη καλλιτέχνιδα που συχνά χαρακτηριζόταν δύσκολη. Όπως αποκαλύπτει με ευαισθησία το «Faye», η Ντάναγουεϊ δεν πολεμούσε απλώς τον συνήθη σεξισμό της show business κατά των ανεξάρτητων γυναικών.  Πάλευε με την διπολική διαταραχή την εποχή που έφτανε στο μεγαλείο της.

Σε μια πρώιμη συνέντευξή της η Ντάναγουεϊ είπε ότι «η επιτυχία είναι ελευθερία», μια κοινοτοπία που ίσχυε μόνο εν μέρει για τον γυναικείο πληθυσμό στον κινηματογράφο

Photo: Wikimedia Commons

Με επικεφαλής τον σκηνοθέτη Ελία Καζάν

Σε σκηνοθεσία του Λοράν Μπουζερό, το «Faye» περιλαμβάνει εκτενείς συνεντεύξεις με τη Ντάναγουεϊ, μαζί με αποσπάσματα ταινιών, αρχειακό υλικό και διαφωτιστικές συνεντεύξεις με τον γιο της, Λίαμ Ντάναγουεϊ Ο’Νιλ, και τη στενή φίλη της Σάρον Στόουν, μεταξύ άλλων.

Παρακολουθεί πώς η Ντόροθι Φέι Ντάναγουέϊ μεγάλωσε με έναν αλκοολικό πατέρα και μια μητέρα που τελικά τον παράτησε και τη μεγάλωσε μόνη της στη Φλόριντα, όπου τα όμορφα κορίτσια του Νότου με φιλοδοξίες για προβολή κυνηγούσαν τίτλους βασίλισσας ομορφιάς.

Αφού η Ντάναγουεϊ κέρδισε έναν διαγωνισμό «Sweetheart of Sigma Chi», ενώ φοιτούσε στο Πανεπιστήμιο της Φλόριντα, μεταγράφηκε στο Πανεπιστήμιο της Βοστώνης και στη συνέχεια κατέληξε σε ένα θέατρο ρεπερτορίου του Lincoln Center με επικεφαλής τον σκηνοθέτη Ελία Καζάν.

Photo: Wikimedia Commons

Εν μια νυκτί σταρ, και trendsetter της μόδας

Η Ντάναγουεϊ έγινε γνωστή για την καταξιωμένη υποκριτική της στο off-Broadway στο «Hogan’s Goat» του 1965, και πήρε το ρόλο του αντιπάλου του Γουόρεν Μπίτι στο «Bonnie and Clyde» του 1967, το πολιτιστικό σημείο καμπής που βοήθησε στη δημιουργία του Νέου Χόλιγουντ με τη βία, το χιούμορ, την αίσθηση της οδύνης και την προθυμία της να απεικονίσει θέματα όπως η σεξουαλική ανικανότητα.

Έγινε εν μια νυκτί σταρ, καθώς και trendsetter της μόδας για τα εντυπωσιακά κοστούμια της (σχεδιασμένα από την Theadora Van Runkle) ως το ένα μισό του διάσημου δίδυμου των ληστών τραπεζών, Μπόνι και Κλάιντ, από την εποχή της οικονομικής κρίσης.

Σε μια πρώιμη συνέντευξή της εκείνη την εποχή, η Ντάναγουεϊ είπε ότι «η επιτυχία είναι ελευθερία», μια κοινοτοπία που ίσχυε μόνο εν μέρει για τον γυναικείο πληθυσμό στον κινηματογράφο. Στη συνέχεια θα έδινε λαμπρές ερμηνείες σε κλασικές ταινίες όπως η σέξι φιγούρα της του 1968 στην «Υπόθεση Τόμας Κράουν» με τον Στιβ ΜακΚουίν, το ζοφερό νεο-νουάρ «Chinatown» του 1974 με τον Τζακ Νίκολσον και την καυστική σάτιρα «Network» του 1976. Ο ρόλος της ως εύθραυστο στέλεχος της τηλεόρασης με προφητικό ταλέντο στο ριάλιτι της τηλεόρασης της χάρισε το Όσκαρ καλύτερης ηθοποιού.

H Ντάναγουεϊ δεν πολεμούσε απλώς τον συνήθη σεξισμό της show business κατά των ανεξάρτητων γυναικών.  Πάλευε με την διπολική διαταραχή την εποχή που έφτανε στο μεγαλείο της

Photo: Wikimedia Commons

Όταν σηκώθηκε κι έφυγε από το πλατό

Στο «Faye», η Ντάναγουεϊ ασχολείται με τα διπλά πρότυπα της κινηματογραφικής παραγωγής εκείνη την εποχή, όταν το να θέλεις περισσότερο έλεγχο στα έργα σου και να έχεις ισχυρή γνώμη ήταν αποδεκτό και ενθαρρυντικό για τους άνδρες, αλλά αντιμετωπιζόταν ως μειονέκτημα για τις γυναίκες.

Συζητά το περιβόητο ανέκδοτο περιστατικό που την έκανε να φύγει από τα γυρίσματα όταν ο σκηνοθέτης του «Chinatown» Ρομάν Πολάνσκι (ο οποίος αργότερα δήλωσε ένοχος για παράνομη συνουσία με ανήλικο και έφυγε από την Αμερική) της τράβηξε μια αδέσποτη τρίχα από το κεφάλι που παρεμπόδιζε ένα πλάνο.

Στη συνέχεια, λέει, ο Νίκολσον της έδωσε το παρατσούκλι «φοβερή Ντάναγουεϊ» ή «Dread», προς μεγάλη της ευχαρίστηση.

Photo: Wikimedia Commons

«Αν δεν πονούσε τόσο πολύ θα ήταν τόσο καλή;»

Το «Faye» κρύβει το πιο ευαίσθητο σημείο του στις αποκαλύψεις για τα προβλήματα ψυχικής υγείας της Ντάναγουεϊ.  Οι πιο ειλικρινείς παρατηρήσεις προέρχονται από την ίδια την Ντάναγουεϊ, η οποία, κατά τη διάρκεια μιας σεκάνς λέει: «Τώρα λοιπόν βλέπετε τι είναι αυτό που με αφορά. Δεν είναι εύκολο».

Η Ντάναγουεϊ ανοίγεται για τους αγώνες της με τη μανιοκατάθλιψη και τον αλκοολισμό, ιδιαίτερα όσον αφορά τον τρόπο με τον οποίο η διπολική διαταραχή της επηρέασε τη ζωή της πίσω και μπροστά από τις κάμερες. Περιγράφει πώς είναι πιο ευτυχισμένη και υγιής χάρη στη φαρμακευτική αγωγή και τη θεραπεία.

«Νομίζω ότι πρέπει να κάνετε στον εαυτό σας αυτή την ερώτηση: Αν δεν πονούσε τόσο πολύ, θα ήταν τόσο καλή; Το οποίο τότε, με τη σειρά του, δεν θα την έκανε να μπορεί να αγγίζει τους ανθρώπους υποκριτικά», λέει ο γιος της. «Πρέπει να παίρνεις το καλό μαζί με το κακό. Έτσι είναι η ζωή».

Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.

Η δημοσίευση κοινοποιήθηκε από το χρήστη BINGE (@binge)

«Η Φέι Ντάναγουεϊ με μία λέξη: απαράμιλλη»

Χρειάζεται θάρρος για να πας στα μέρη που η Ντάναγουεϊ πήγε συναισθηματικά στις ταινίες της, αλλά χρειάζεται ακόμη περισσότερο για να διατηρήσεις μια πλήρη προσωπική ζωή, ενώ παράλληλα να ανταπεξέλθει στις απαιτήσεις που έπρεπε να ικανοποιήσει.

Το «Faye» γίνεται πιο συναρπαστικό όταν εξετάζει πώς η Ντάναγουεϊ υιοθέτησε έναν γιο με τον τότε σύζυγό της, τον φωτογράφο Τέρι Ο’ Νιλ (ο οποίος τράβηξε τη διάσημη φωτογραφία της για τα Όσκαρ) και άρχισε να αφοσιώνεται στη μητρότητα την ίδια περίπου εποχή που αναλάμβανε μια δουλειά που απαιτούσε να υποδυθεί τον κακοποιητικό γονέα μιας υιοθετημένης κόρης στο «Mommie Dearest».

Καθώς το ντοκιμαντέρ πλησιάζει στην ολοκλήρωσή του, η Ντάναγουεϊ παρουσιάζεται στο Φεστιβάλ των Καννών το 2011, τη χρονιά που επιλέχθηκε ως το πρόσωπο του φεστιβάλ. Καθώς οι φωτογράφοι τραβούν φωτογραφίες, η Φέι, η mega-star, λάμπει.

Όπως λέει ο συγγραφέας και κριτικός Μαρκ Χάρις αποτυπώνοντας την ουσιαστική της ποιότητα. «Η Φέι Ντάναγουεϊ με μία λέξη: απαράμιλλη».