«El Mayo»: Ο αγρότης που έγινε ένας από τους μεγαλύτερους βαρόνους ναρκωτικών

Ο Ισμαήλ Ζαμπάντα Γκαρσία δεν θυμίζει εύκολα βαρόνο ναρκωτικών, αν και θα μείνει στην ιστορία ως ένας από τους μεγαλύτερους του Μεξικού, με το όνομά του να φιγουράρει πλάι στο αυτό του διαβόητου «Ελ Τσάπο».

Ο Γκαρσία ή αλλιώς «El Mayo» είναι γνωστός στον κύκλο του για τη διατήρηση χαμηλού προφίλ και για το ότι απέφευγε με κάθε τρόπο τη βία. Ίσως σε αυτό συνέβαλαν οι αγροτικές του ρίζες.

Αξιοσημείωτο επίσης πως ο Γκαρσία επί 40 χρόνια δεν είχε περάσει ποτέ το κατώφλι αστυνομικού τμήματος.

Ποιος είναι ο El Mayo;

Γεννημένος το 1948 στη δυτική πολιτεία Σιναλόα του Μεξικού, ο Γκαρσία ήταν ευρέως γνωστός με το παρατσούκλι του «El Mayo» –  συντομογραφία του Ισμαήλ.

Αρχικά εργαζόταν ως αγρότης, έπειτα πιστεύεται πως ξεκίνησε την εγκληματική του καριέρα ως εκτελεστής τη δεκαετία του ’70.

Τα ναρκωτικά θα μπουν στη ζωή του λίγα χρόνια μετά, όταν θα αρχίσει να συνεργάζεται με το καρτέλ Χουάρεζ τις δεκαετίες του 1980 και του 1990.

Αργότερα αναδείχθηκε σε σημαντική προσωπικότητα του καρτέλ Χουάρεζ, μέχρι που ο κορυφαίος ηγέτης του, ο Μιγκέλ Άνχελ Φέλιξ Γκαλάρδο, συνελήφθη το 1989 για την απαγωγή και τη δολοφονία του αμερικάνου πράκτορα ναρκωτικών Ενρίκε «Κίκι» Καμαρένα από εμπόρους ναρκωτικών σε μεξικανικό έδαφος.

Ήλεγχε μεγάλο μέρος της παραγωγής και της αποστολής ηρωίνης, μεθαμφεταμίνης και φαιντανύλης από το Μεξικό στις Ηνωμένες Πολιτείες.

Η οργάνωση Χουάρεζ διασπάστηκε και ο El Mayo ένωσε τις δυνάμεις του με τον Ελ Τσάπο.

Για δεκαετίες ο El Mayo ήταν ο στρατηγικός σύμβουλος του καρτέλ και επέβλεπε τις καθημερινές επιχειρήσεις αποφεύγοντας να τραβά τα βλέμματα και τη χρήση βίας όσο αυτό είναι δυνατό. Χρησιμοποίησε τη γενναιοδωρία για να κερδίσει την αφοσίωση των ντόπιων στη Σιναλόα.

Ήλεγχε επίσης μεγάλο μέρος της παραγωγής και της αποστολής ηρωίνης, μεθαμφεταμίνης και φαιντανύλης από το Μεξικό στις Ηνωμένες Πολιτείες.

«Ήταν σαν τον Τζορτζ Ουάσινγκτον των ναρκωτικών στο Μεξικό. Μια τεράστια φιγούρα», δηλώνει η Elaine Shannon, αμερικανίδα δημοσιογράφος και συγγραφέας, μιλώντας στο Associated Press.

Η απόπειρα δολοφονίας

Τον Φεβρουάριο του 2017, ο El Mayo επέζησε από επίθεση που φέρεται να πραγματοποίησε ο Dámaso «Licenciado» López Núñez, ένας άλλος ηγέτης του καρτέλ Σιναλόα. Η ενέδρα είχε επίσης ως στόχο δύο από τους γιους του Ελ Τσάπο, γεγονός που υποδηλώνει μια εσωτερική διαμάχη για την εξουσία μετά τη σύλληψη και την έκδοση του τελευταίου στις Ηνωμένες Πολιτείες νωρίτερα εκείνο το έτος.

Ωστόσο, ο Licenciado συνελήφθη αμέσως μετά στην Πόλη του Μεξικού τον Μάιο του 2017. Στη συνέχεια, ο γιος του, Damáso López Serrano, γνωστός και ως «Mini Lic», παραδόθηκε στις αμερικανικές αρχές τον Ιούλιο. Αυτό άφησε τον El Mayo στην κορυφή του καρτέλ Σιναλόα, μαζί με τους γιους του El Chapo, γνωστούς ως «Chapitos».

Οι απώλειες

Κατά τη δεκαετία που προηγήθηκε της σύλληψής του, ο El Mayo έχασε πολλά βασικά μέλη του στενού του κύκλου.

Οι αρχές συνέλαβαν τον αδελφό του, δύο γιους του και έναν ανιψιό του. Οι γιοι του Ismael Zambada Imperial, γνωστός και ως «El Mayito Gordo», και Vicente Zambada Niebla, γνωστός και ως «El Vincentillo», καθώς και ο αδελφός του Jesús «El Rey» Zambada, συνελήφθησαν και εκδόθηκαν στις Ηνωμένες Πολιτείες μεταξύ 2010 και 2019.

Ένας άλλος από τους γιους του, ο Serafín Zambada Ortíz, συνελήφθη στην Αριζόνα το 2013 και αφέθηκε ελεύθερος το 2018.

Όλοι τους συνεργάστηκαν σε διάφορα μέτρα με τη Δικαιοσύνη των ΗΠΑ, η οποία τους εγγυήθηκε μειωμένες ποινές και πρόωρες αποφυλακίσεις. Μάλιστα, ο El Rey και ο Vicentillo υπηρέτησαν ως μάρτυρες στη δίκη του El Chapo στη Νέα Υόρκη το 2019.

Η σύλληψη και ο κληρονόμος

Ο El Mayo αποδείχθηκε εξαιρετικά ικανός στο να αποφεύγει τη σύλληψη. Οι βαθιές διασυνδέσεις του στην κυβέρνηση και στον τοπικό πληθυσμό της Σιναλόα τον βοήθησαν να περάσει πάνω από 40 χρόνια στη διακίνηση ναρκωτικών χωρίς να δει ποτέ το εσωτερικό ενός κελιού φυλακής.

Αυτό μέχρι το απόγευμα της 25ης Ιουλίου 2024 όταν ταξίδεψε με ιδιωτικό αεροπλάνο προς την αμερικανική συνοριακή πόλη El Paso του Τέξας, συνοδευόμενος, σύμφωνα με πληροφορίες, από τον γιο του El Chapo, Joaquín Guzmán López.

Και οι δύο συνελήφθησαν από τις αμερικανικές αρχές σε μια προφανώς διαπραγματεύσιμη παράδοση.

Αντιμετωπίζει κατηγορίες σε διάφορα ομοσπονδιακά δικαστήρια των ΗΠΑ για διακίνηση μεγάλων ποσοτήτων κοκαΐνης, ηρωίνης, μεθαμφεταμίνης και φαιντανύλης.

Πριν από τη σύλληψή του, η κυβέρνηση των ΗΠΑ είχε προσφέρει αμοιβή 15 εκατομμυρίων δολαρίων για πληροφορίες που θα οδηγούσαν στον El Mayo. Οι μεξικανικές αρχές δεν έχουν διευκρινίσει αν αντιμετωπίζει επίσης ποινικές κατηγορίες στο Μεξικό.

Εικάζεται ότι ο γιος του Ismael Zambada Sicairos, γνωστός και ως «El Mayito Flaco», ο οποίος δεν έχει συλληφθεί, θα μπορούσε να είναι ο κληρονόμος του.