Πλάτων: Η ιδέα του αγαθού (Μέρος Ε’)

Η Ακαδημία ήταν ο χώρος όπου ο Πλάτων επιχειρούσε να δείξει στους προικισμένους μαθητές του το δρόμο που οδηγούσε στην αποκάλυψη της έσχατης γνώσης. Στο πλαίσιο της καθημερινής διδασκαλίας του στην Ακαδημία, απέδιδε ιδιαίτερη σημασία στη διαλεκτική, στη φιλοσοφική συζήτηση, που συνιστούσε το ύψιστο σημείο των φιλοσοφικών σπουδών. Η πλατωνική διαλεκτική στηριζόταν στα μαθηματικά, που ήταν ένα είδος απαραίτητης προπαιδείας – παραδίδεται ότι στην είσοδο της Ακαδημίας Πλάτωνος υπήρχε η ακόλουθη επιγραφή: «αγεωμέτρητος μηδείς εισίτω». Γνωρίζουμε επίσης ότι σημαντικός ήταν και ο ρόλος της διαιρετικής μεθόδου (διαιρέσεως), του χωρισμού των γενικότερων εννοιών, σε ό,τι αφορούσε την προσπάθεια για την απόδοση ορισμών και την κατασκευή ενός λογικά τακτοποιημένου κοσμοειδώλου.

Το 366 π.Χ., έχοντας ολοκληρώσει ήδη από τα μέσα περίπου της προηγούμενης δεκαετίας τη συγγραφή του κορυφαίου έργου του, της Πολιτείας, και έχοντας κατά νουν την εικόνα του σωστού πολιτεύματος, ο Πλάτων επισκέφθηκε εκ νέου τις Συρακούσες, κατόπιν πιεστικού αιτήματος του Δίωνος. Είχε ασφαλώς επίγνωση των δυσκολιών που υπήρχαν στην πρακτική εφαρμογή της θεωρητικής κατασκευής του, στην απόπειρά του να συνταιριάξει την πολιτική δράση με το πνεύμα της φιλοσοφίας του. Στις Συρακούσες, από τον προηγούμενο χρόνο, είχε διαδεχθεί τον Διονύσιο Α’ ο ομώνυμος γιος του, ένας ευφυής νέος που είχε κρατηθεί έως τότε μακριά από την πολιτική. Η εκεί υποδοχή του Πλάτωνος υπήρξε ενθουσιώδης και οι προοπτικές για εκείνον αρχικά ευοίωνες, αλλά σύντομα το σκηνικό άλλαξε, καθώς κύκλοι της αυλής των Συρακουσών εξώθησαν τον Διονύσιο τον Νεότερο στην απόφαση να εξορίσει τον Δίωνα. Ο Πλάτων παρέμεινε φιλοξενούμενος του τυράννου –σε άβολη οπωσδήποτε θέση– έως το 365 π.Χ., όταν επέστρεψε στην Αθήνα.

*Στη φωτογραφία του παρόντος άρθρου, ο Πλάτων, ο οποίος επιχειρούσε να δείξει στους προικισμένους μαθητές του το δρόμο που οδηγούσε στην αποκάλυψη της έσχατης γνώσης.

Πλάτων: Η ιδέα του αγαθού (Μέρος Α’)

Πλάτων: Η ιδέα του αγαθού (Μέρος Β’)

Πλάτων: Η ιδέα του αγαθού (Μέρος Γ’)

Πλάτων: Η ιδέα του αγαθού (Μέρος Δ’)