Ζάχαρη: Κάθε γραμμάριο που καταναλώνουμε μας γερνά!

Ακόμη και αν τρώτε σε γενικό πλαίσιο υγιεινά, σε περίπτωση που υποκύπτετε σε γλυκούς πειρασμούς, τότε είστε υπαίτιοι για την… πρόωρη γήρανσή σας! Αυτό ουσιαστικώς προέκυψε από μελέτη ερευνητών του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνιας στο Σαν Φρανσίσκο (UCSF) που δημοσιεύθηκε στο «JAMA Network Open» και η οποία έδειξε ότι μια διατροφή πλούσια σε βιταμίνες και μεταλλικά στοιχεία και κυρίως απαλλαγμένη από πρόσθετη ζάχαρη, συνεπάγεται μικρότερη βιολογική ηλικία σε κυτταρικό επίπεδο.

Η διατροφή και το «επιγενετικό ρολόι»

Οι ερευνητές εξέτασαν πώς διαφορετικές παράμετροι που αφορούν τη διατροφή επηρεάζουν το αποκαλούμενο «επιγενετικό ρολόι» – ένα βιοχημικό τεστ που μαρτυρεί την υγεία αλλά και το προσδόκιμο ζωής – και ανακάλυψαν ότι όσο καλύτερα έτρωγε κάποιος, τόσο πιο νέα ήταν τα κύτταρά του. Ωστόσο, ακόμη και όταν ένα άτομο ακολουθούσε υγιεινή διατροφή, κάθε γραμμάριο επιπρόσθετης ζάχαρης που κατανάλωνε συνδεόταν με αύξηση της επιγενετικής ηλικίας του.

Η κατανάλωση τροφίμων με πρόσθετη ζάχαρη σχετιζόταν με επιτάχυνση της βιολογικής γήρανσης, ακόμη και αν το άτομο ακολουθούσε μια κατά τα άλλα υγιεινή διατροφή.

Η νέα μελέτη – που ήταν μία από τις πρώτες που εξέτασαν τη σύνδεση μεταξύ της κατανάλωσης ζάχαρης και της επιγενετικής ηλικίας – βοηθά στην καλύτερη κατανόηση σχετικά με το γιατί η ζάχαρη είναι τόσο επιβαρυντική για την υγεία, σημείωσε η Ελίσα Επελ, καθηγήτρια στο Τμήμα Ψυχιατρικής και Συμπεριφορικών Επιστημών του UCSF, εκ των κύριων συγγραφέων της και συμπλήρωσε: «Γνωρίζαμε ότι τα υψηλά επίπεδα πρόσθετων σακχάρων σχετίζονται με κακή μεταβολική υγεία και πρόωρη εμφάνιση νόσων, περισσότερο από οποιονδήποτε άλλο διατροφικό παράγοντα. Τώρα μάθαμε ότι η επιτάχυνση της επιγενετικής γήρανσης κρύβεται πίσω από αυτή τη σχέση και αυτός είναι πιθανότατα ένας από τους πολλούς τρόπους με τους οποίους η υπερβολική κατανάλωση ζάχαρης περιορίζει τη μακροζωία».

Η πρόσθετη ζάχαρη και οι συστάσεις

Για να καταλήξουν στα συμπεράσματά τους οι ερευνητές ανέλυσαν τα αρχεία διατροφής 342 γυναικών από τη Βόρεια Καλιφόρνια με μέση ηλικία τα 39 έτη. Οι συμμετέχουσες ανέφεραν ότι κατανάλωναν 61,5 γραμμάρια πρόσθετης ζάχαρης ημερησίως κατά μέσο όρο, αν και υπήρχε μεγάλο εύρος κατανάλωσης: από 2,7 ως 316 γραμμάρια. Ενδεικτικά αναφέρουμε ότι μια πλάκα σοκολάτας γάλακτος έχει περί τα 25 γραμμάρια πρόσθετης ζάχαρης ενώ ένα κουτάκι κόλα περί τα 39 γραμμάρια. Οι αρμόδιοι οργανισμοί συστήνουν στους ενηλίκους να μην καταναλώνουν περισσότερα από 50 γραμμάρια πρόσθετης ζάχαρης ημερησίως.

Οι επιστήμονες εξέτασαν κατά πόσο η διατροφή της κάθε εθελόντριας πληρούσε τα κριτήρια της μεσογειακού τύπου διατροφής η οποία είναι πλούσια σε αντιφλεγμονώδη και αντιοξειδωτικά συστατικά καθώς και μιας διατροφής που συνδέεται με χαμηλότερο κίνδυνο χρονίων νόσων.

Ο δείκτης ΕΝΙ

Τέλος συνέκριναν τη διατροφή της κάθε γυναίκας με έναν δείκτη τον οποίο δημιούργησαν, τον αποκαλούμενο «Επιγενετικό Δείκτη Θρεπτικών Στοιχείων» (ΕΝΙ). Ο Δείκτης αυτός βασίζεται σε θρεπτικά συστατικά τα οποία συνδέονται με αντιοξειδωτικές και αντιφλεγμονώδεις διεργασίες καθώς και με τη διατήρηση και την επιδιόρθωση του DNA. Τα θρεπτικά αυτά στοιχεία περιλαμβάνουν τις βιταμίνες Α, C, Β12 και Ε, το φυλλικό οξύ, το σελήνιο, το μαγνήσιο, τις διαιτητικές ίνες και τις ισοφλαβόνες.

Η αντιγηραντική μεσογειακή διατροφή

Οπως προέκυψε, η υιοθέτηση οποιουδήποτε από τους δύο τύπους διατροφής συνδεόταν ισχυρά με μικρότερη επιγενετική ηλικία – με τη μεσογειακή διατροφή να έχει ισχυρότερη σύνδεση.

Γλυκιά… βιολογική γήρανση

Οι ερευνητές εξέτασαν ξεχωριστά την πρόσληψη ζάχαρης και είδαν ότι η κατανάλωση τροφίμων με πρόσθετη ζάχαρη σχετιζόταν με επιτάχυνση της βιολογικής γήρανσης, ακόμη και αν το άτομο ακολουθούσε μια κατά τα άλλα υγιεινή διατροφή.

Αναστρέψιμη διαδικασία

«Με δεδομένο ότι τα επιγενετικά μοτίβα φαίνεται να είναι αναστρέψιμα, η μείωση κατά 10 γραμμάρια της πρόσθετης ζάχαρης που καταναλώνει ένα άτομο ημερησίως, πιθανότατα μπορεί να γυρίσει πίσω το βιολογικό ρολόι κατά 2,4 μήνες – αν το μοτίβο αυτό διατηρηθεί σε μάκρος χρόνου» τόνισε η δρ Μπάρμπαρα Λαράια, εκ των κύριων συγγραφέων της μελέτης, καθηγήτρια στο Πρόγραμμα για την Τροφή, τη Διατροφή και την Πληθυσμιακή Υγεία του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνιας στο Μπέρκλεϊ (UC Berkeley). Η καθηγήτρια κατέληξε αναφέροντας ότι «η επιλογή τροφών που περιέχουν πολλά θρεπτικά συστατικά – ‘κλειδιά’ και λίγα πρόσθετα σάκχαρα μπορεί να αποτελέσει έναν νέο διατροφικό δρόμο προς τη μακροζωία».