Τζιρτζεντάνα, το σπάνιο κατσίκι της Σικελίας που εξαφανίζεται λόγω κλιματικής αλλαγής

Ο καυτός ήλιος πάνω από τους στέρφους λόφους του Σαν Κατάλντο στη Σικελία φέρνει μόνο απελπισία για τον ντόπιο κτηνοτρόφο Λούκα Καμαράτα που προσπαθεί να βρει τροφή για το κοπάδι του στο γυμνό τοπίο.

«Τα βοσκοτόπια εξαφανίστηκαν» λέει στο Reuters ο Καμαράτα, καθώς κοιτάζει λυπημένος το κοπάδι του, κατσίκες της φυλής τζιρτζεντάνα, μιας σπάνιας ράτσας που οι ντόπιοι προσπαθούν να σώσουν από την εξαφάνιση.

Η σικελική επαρχία ττου Αγκριτζέντο φιλοξενούσε κάποτε 30.000 κατσίκες τζιρτζεντάνα, μέχρι το 2013 όμως ο πληθυσμός είχε μειωθεί σε μόλις 390 άτομα.

Η αυτόχθων φυλή ξεχωρίζει για τα σπειροειδή της κέρατα και δίνει γάλα άριστης ποιότητας, από το οποίο παράγονται τυριά όπως η ρικότα.

Άλλοι λένε ότι τα κατσίκια έφτασαν στη Σικελία με τους έλληνες αποίκους γύρω στο 700 π.Χ., άλλοι πιστεύουν ότι μεταφέρθηκαν εκεί από άραβες εισβολείς τον 8^ο αιώνα μ.Χ.

Η λειψυδρία που αποδίδεται στην κλιματική αλλαγή φαίνεται ότι θα καταφέρει το τελειωτικό χτύπημα για τα τζιρτζεντάνα. Το νερό πλέον σπανίζει στις κεντρικές περιοχές της Σικελίας όπως το Σαν Κατάλντο, όπου οι περισσότεροι ταμιευτήρες έχουν στερέψει.

Τα τζιρτζεντάνα έχουν συνήθως άσπρο χρώμα και μακριά γενειάδα (Wikimedia Commons)

Η παρατεταμένη περυσινή ξηρασία είχε αναγκάσει τις τοπικές αρχές να μοιράζουν νερό με το δελτίο, ακόμα και για οικιακή χρήση στις μεγάλες πόλεις.

Οι κτηνοτρόφοι φοβούνται τώρα ότι σύντομα θα αναγκαστούν να στείλουν τα κοπάδια τους για σφαγή.

«Δεν υπάρχει άλλος τρόπος, δεν υπάρχει άλλη λύση

» λέει ο Καμαράτα. «Αν δεν συλλέξουμε κάθε σταγόνας βροχής που πέφτει από τον ουρανό, η Σικελία θα γίνει έρημος».

Το κόστος του νερού έχει διπλασιαστεί για τον κτηνοτρόφο, ο οποίος πλέον εξαρτάται από την υδροφόρα που φέρνει το δασαρχείο κάθε 15 ημέρες.

«Με μόνο μία υδροφόρα για ολόκληρη την επαρχία είναι αδύνατο να καλυφθούν οι ανάγκες όλων των αγροτών» λέει ο δασάρχης Αλεσάντρο Παντσαρέλα, καθώς φέρνει προμήθειες με το πράσινο φορτηγάκι του.

«Επισκεπτόμαστε πολλές φάρμες σε όλη την επαρχία του Καλτανισέτα και η κατάσταση είναι καταστροφική».

Η αγροτική παραγωγή μειώθηκε δραματικά πέρυσι στην Ιταλία, καθώς οι καλλιέργειες σταφυλιού, ελιάς και φρούτων επλήγη από τους καύσωνες που συνδέονται με την αλλαγή του κλίματος.

Το ύψος των βροχοπτώσεων μειώθηκε δραματικά στη Σικελία και η κυβέρνηση έχει κηρύξει κατάσταση έκτακτης ανάγκης.

Το 2021 καταγράφηκε στη Σικελία η υψηλότερη θερμοκρασία όλων των εποχών για την περιοχή της Ευρώπης, 48,8 βαθμούς Κελσίου.