Σε μάστιγα έχει εξελιχθεί το φαινόμενο του revenge porn ή αλλιώς της εκδικητικής πορνογραφίας, η οποία αποτελεί διαδικτυακή μορφή σεξουαλικής βίας με τραυματικές συνέπειες για τα θύματα, τα οποία στην πλειονότητα των περιπτώσεων είναι γυναίκες.

«Στόχος είναι συνήθως ευάλωτες ομάδες, αλλά εν δυνάμει θύμα μπορεί να είναι ο καθένας μας»

Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος, τα τελευταία χρόνια παρατηρείται δραματική αύξηση του φαινομένου. Για το θέμα μίλησαν στο MEGA ο αντιστράτηγος ε.α, και πρώην διευθυντής Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος, Γιώργος Παπαπροδρόμου, και η ψυχολόγος – ψυχοθεραπεύτρια, Αγγελική Κολοκότσα.

Ο κ. Παπαπροδρόμου τόνισε ότι η εκδικητική πορνογραφία αποτελεί ουσιαστικά «Λερναία Ύδρα» καθώς δεν μπορείς να την τιθασεύσεις πλήρως. Το να ανέβει ένα βίντεο με ευαίσθητο υλικό στο διαδίκτυο είναι κάτι εύκολο, το να κατέβει είναι μια ολόκληρη διαδικασία.

Σε κάθε περίπτωση, σημείωσε στη συνέχεια, τα περιστατικά αυτά πρέπει να καταγγέλλονται από τα θύματα, αλλά και η όλη γραφειοκρατία που συνοδεύει τις καταγγελίες πρέπει να απλοποιηθεί ώστε η αντιμετώπιση των περιστατικών να είναι όσο γίνεται πιο άμεση.

Μια νέα διαδικτυακή πραγματικότητα

Ερωτηθείς για τις νέες τεχνολογίες και τη συμβολή τους στην εξέλιξη του φαινομένου, ο κ. Παπαπροδρόμου ανέφερε τα εξής: «Η εξάπλωση των νέων τεχνολογιών δεν σημαίνει πως έχει πέσει στα κατάλληλα χέρια σε όλες τις περιπτώσεις. Αυτό άπτεται της ψηφιακής παιδείας. Το διαδίκτυο άνοιξε τις πύλες σε μία νέα πραγματικότητα με θετική και αρνητική πλευρά. Το κοινωνικό πρόβλημα είναι πως ξεκινάει από τη διαχείριση των προσωπικών δεδομένων, και συνήθως αφορά τις ευάλωτες ομάδες, παιδιά, γυναίκες, αλλά εν δυνάμει θύμα σε τέτοιες περιπτώσεις μπορεί να είναι ο καθένας μας».

Και πρόσθεσε: «Αυτές οι συμπεριφορές πρέπει να καταγγέλλονται. Το να ανέβει ένα υλικό είναι εύκολο, το να κατέβει είναι ολόκληρη διαδικασία. Είναι μία Λερναία Ύδρα, και δεν μπορείς να το τιθασεύσεις πλήρως. Θεωρώ πως είναι θέμα παιδείας περισσότερο και όχι τεχνολογίας ή ψηφιακών δεξιοτήτων. Θεωρώ πολύ σημαντικό τη διαρκή εκπαίδευση για το διαδίκτυο. Η χώρα μας δυστυχώς δεν είναι στο μέσο ευρωπαϊκό όρο στις ψηφιακές δεξιότητες. Τα βιβλία για το διαδίκτυο που υπάρχουν στα σχολεία, έχουν γραφτεί πριν από 20 χρόνια».

«Αποκλεισμός από την πραγματικότητα»

Η Αγγελική Κολοκότσα μίλησε από την πλευρά της για τις επιπτώσεις της εκδικητικής πορνογραφίας στην ψυχική υγεία των θυμάτων, ενώ τόνισε ότι το κλινικό πεδίο δεν είναι ενθαρρυντικό.

«Τα παιδιά, που θέλουν να έχουν ολοκληρωμένες σεξουαλικές επαφές γύρω στα 15 με 17, είναι μόνα τους. Χρειάζονται μια ‘συνοδεία’ από όλους μας, σαν γονείς, σαν πολίτες, σαν κοινωνία». Η κ. Κολοκότσα είπε τα περιστατικά revenge porn είναι ουσιαστικά κακοποίηση, εξευτελισμός της προσωπικότητας δημόσια και πολλές φορές οδηγούν σε κατάθλιψη και αυτοκτονικές συμπεριφορές.

«Είναι τρομακτικό να μπερδεύουμε την κανονική με την ψηφιακή ζωή. Στις μέρες έχουμε περισσότερο ψηφιακή ζωή. Είναι πολύ εύκολο ένας έφηβος να αποκλειστεί από την πραγματικότητα όταν δεν ασχοληθεί σοβαρά η Πολιτεία μαζί του. Όταν δεν ασχοληθεί σοβαρά ο γονέας. Είναι βία να μην ασχολούμαστε με τα παιδιά μας. Είναι βία να μην εκσυγχονίζουμε τα βιβλία, τις οθόνες» συνέχισε η κ. Κολοκότσα.

Τα περιστατικά revenge porn που βγαίνουν στη δημοσιότητα λειτουργούν σαν πρότυπα για τα παιδιά, εξήγησε η ίδια, πάνε και κάνουν το ίδιο. «Δεν μπορεί ένας γονέας να πηγαίνει στο σπίτι και να κρύβεται πίσω από την οθόνη. Τα παιδιά κάνουν αυτό που βλέπουν. Βία στα σχολεία, βία στα σπίτια. Πρέπει ο γονέας να είναι δίπλα. Συνήθως μάς φέρνουν τα παιδιά όταν βρίσκονται στη ‘γραμμή’, εμφανίζοντας αυτοκτονικές συμπεριφορές. Πρέπει όλοι να κάνουμε κάτι, έχουμε ευθύνη».

Να σημειωθεί ότι τα τελευταία χρόνια βαίνει αυξανόμενο ακόμα ένα φαινόμενο διαδικτυακής βίας, που αφορά το bullying, συνήθως αφορά τις πιο μικρές ηλικίες όπου ανεβάζουν βίντεο με ξυλοδαρμό κάποιου ανηλίκου.