Εντμούντο Γκονσάλες Ουρούτια: Ένας «μειλίχιος παππούς» ως αντίπαλο δέος του Νικολάς Μαδούρο στη Βενεζουέλα

Από τις πρώιμες πανηγυρικές διακηρύξεις ότι «τα αποτελέσματα είναι αδιαμφισβήτητα» και πως «η χώρα επέλεξε την ειρηνική αλλαγή», λίγο μετά το κλείσιμο της κάλπης των πιο κρίσιμων προεδρικών εκλογών της έπειτα από 25 χρόνια «τσαβισμού» στη Βενεζουέλα, ο Εντμούντο Γκονσάλες Ουρούτια αναγκάστηκε να αλλάξει γρήγορα και άρδην τη ρητορική του.

«Δεν θα ησυχάσουμε μέχρι να γίνει σεβαστή η βούληση του λαού» διατράνωσε τα ξημερώματα της 29ης Ιουλίου ο 74χρονος πρώην διπλωμάτης, που έγινε αναπάντεχα μόλις προ τριμήνου ο προεδρικός υποψήφιος της φιλοδυτικής αντιπολιτευόμενης συμμαχίας «Ενωτική Δημοκρατική Πλατφόρμα».

Τα επίσημα, αλλά όχι αναλυτικά αποτελέσματα που ανακοίνωσε με καθυστέρηση ωρών το Εθνικό Εκλογικό Συμβούλιο, έδειξαν επανεκλογή του προέδρου Νικολάς Μαδούρο σε μια τρίτη συναπτή εξαετή θητεία.

Αντιμετωπίστηκαν με σκεπτικισμό από ξένους ηγέτες και κυβερνήσεις -των ΗΠΑ, της ΕΕ και οκτώ λατινοαμερικανικών κρατών- στο φόντο καταγγελιών της αντιπολίτευσης για νοθεία, που επίσης διεκδικεί τη νίκη.

Ενώ πυκνώνουν οι αντικυβερνητικές διαδηλώσεις, η συνέχεια πιθανόν θα δοθεί -σε πρώτη φάση τουλάχιστον και με εξαιρετικά αμφίβολη έκβαση- με νομικές προσφυγές.

Το κυρίαρχο ερώτημα είναι εάν η Βενεζουέλα θα βυθιστεί στην αποσταθεροποίηση και στο χάος.

«Προσπαθούν να επιβάλουν ένα φασιστικό και αντεπαναστατικό πραξικόπημα στη Βενεζουέλα», είπε ο Νικολάς Μαδούρο κατά την επίσημη ανακήρυξη της νίκης του.

Αποδυναμωμένος ων από τη βαθιά οικονομική κρίση στη χώρα και τις δυτικές κυρώσεις, κατηγορεί τους βασικούς πολιτικούς αντιπάλους τους ως «υποχείρια των ΗΠΑ».

Απέναντί του έχει αυτή τη φορά μια ετερόκλιτη, πλην συνασπισμένη φιλοδυτική αντιπολίτευση, που μένει να φανεί εάν πήρε μαθήματα από το φιάσκο με τον αυτοανακηρυγμένο «μεταβατικό πρόεδρο» -νυν εξόριστο στις ΗΠΑ- Χουάν Γουαϊδό.

Έχει επενδύσει τώρα το πολιτικό της «κεφάλαιο» στη «Σιδηρά Κυρία», Μαρία Κορίνα Ματσάδο.

Καθώς όμως της έχει επιβληθεί 15ετής εκλογικός αποκλεισμός, η βενεζουελάνικη αντιπολίτευση έβαλε αντ’ αυτής προεδρικό υποψήφιο τον 74χρονο Εντμούντο Γκονσάλες Ουρούτια.

Έναν προβαλλόμενο ως «μειλίχιο παππού» απέναντι στον «αυταρχικό Μαδούρο».

Ο προεδρικός υποψήφιος της αντιπολίτευσης στη Βενεζουέλα, Εντμούντο Γκονσάλες Ουρούτια (στο κέντρο), κατά την προεκλογική εκστρατεία, με την Μαρία Κορίνα Ματσάδο στο πλευρό του (REUTERS/Isaac Urrutia)

«Δημιουργός συναίνεσης»

Περπατά αργά, έχει μονότονη φωνή και ένα ελαφρύ τρέμουλο στα χέρια.

Διανύοντας την όγδοη δεκαετία της ζωής του, ο Εντμούντο Γκονσάλες Ουρούτια δεν είχε σχέδια να βρεθεί στο επίκεντρο μιας ακραία πολωμένης πολιτικής σκηνής.

Μέχρι πριν από λίγους μήνες απολάμβανε τα χρόνια της συνταξιοδότησής του στο σπίτι του στο Καράκας, αφιερώνοντας χρόνο στα τέσσερα εγγόνια του.

Του αρέσει να ταΐζει στο μπαλκόνι του εξωτικά πουλιά. Αγαπά το μπέιζμπολ, τα οικογενειακά μπάρμπεκιου, το διάβασμα.

Είναι μέλος της συντακτικής επιτροπής στη συντηρητική εφημερίδα El Nacional και συγγραφέας βιβλίων για τη χώρα του.

Επαγγελματικά, υπήρξε διπλωμάτης.

Έχοντας σπουδάσει Διεθνείς Σχέσεις στο Καράκας και στην Ουάσιγκτον, υπηρέτησε σε διάφορα πόστα στις διπλωματικές αποστολές της Βενεζουέλας στο Βέλγιο, το Ελ Σαλβαδόρ και τις ΗΠΑ, προτού γίνει πρέσβης στην Αλγερία και στην Αργεντινή.

Το τελευταίο πόστο το ανέλαβε επί προεδρίας Ούγκο Τσάβες.

Έχει περάσει χρόνια συνεργαζόμενος με την Ενιαία Πλατφόρμα -τον μεγαλύτερο συνασπισμό αντιπολιτευόμενων κομμάτων της Βενεζουέλας- ως σύμβουλος σε θέματα διακυβέρνησης και διεθνούς πολιτικής.

Τον περασμένο Απρίλιο βρέθηκε ξαφνικά -στην αρχή προσωρινά- στη θέση του προεδρικού υποψηφίου της αντιπολίτευσης.

Για την Ενωτική Δημοκρατική Πλατφόρμα ήταν επί της ουσίας μια λύση ανάγκης μετά τον εκλογικό αποκλεισμό της 56χρονης Ματσάδο, αλλά και τις επιπλοκές που υπήρξαν με την υποψηφιότητα της 80χρονης αναπληρώτριάς της, Κορίνα Γιόρις.

Ο ίδιος θεωρεί την υποψηφιότητά του «συμβολή στην ενότητα, στον αγώνα για μια δημοκρατική μετάβαση».

Περιγράφει τον εαυτό του ως «μετριοπαθή» και «δημιουργό συναίνεσης».

«Αξιοπρεπή», «ευφυή» και «δημοκράτη» τον χαρακτηρίζουν άνθρωποι που έχουν συνεργαστεί μαζί του.

Στόχος του, λέει ο Γκονσάλες, είναι «να ενωθούν οι Βενεζουελάνοι και να επιστρέψουν οι πολιτικοί εξόριστοι» σε μια χώρα, που την έχουν εγκαταλείψει σχεδόν οκτώ εκατομμύρια άνθρωποι μέσα στην τελευταία δεκαετία.

Υπόσχεται «ανάκαμψη της οικονομίας και της δημοκρατίας».

Θέλει επαναφορά των σχέσεων με τις ΗΠΑ «στο ίδιο επίπεδο που ήταν για πολλά χρόνια».

Ο πρόεδρος της Βενεζουέλας, Νικολάς Μαδούρο, κραδαίνει το σπαθί του ήρωα της ανεξαρτησίας, Σιμόν Μπολιβάρ, κατά τη διάρκεια προεκλογικής συγκέντρωσης στο Μαρακαΐμπο  (REUTERS/Isaac Urrutia)

Κλίμα ακραίου διχασμού

Παρά την αυτοπεποίθηση που προβάλλει ο 74χρονος Εντμούντο Γκονσάλες Ουρούτια, έχουν εκφραστεί επιφυλάξεις -ακόμη και στον χώρο της ευρύτερης αντιπολίτευσης- για τις ικανότητές του.

Ορισμένοι αναφέρουν επίσης την ηλικία του ως παράγοντα ανησυχίας.

Ανοιχτά δε ο ίδιος αναφέρει ως «αρχηγό της αντιπολίτευσης» την Ματσάδο, η οποία τον συνόδευε σε όλη τη διάρκεια της προεκλογικής του εκστρατείας.

Ένα βασικό ερώτημα για τη συνέχεια στη Βενεζουέλα είναι εάν το κλίμα του ακραίου διχασμού θα κατακλύσει, εν είδει ανοιχτού εμφυλίου, τους δρόμους.

Σε αυτές τις κάλπες άλλωστε αναμετρήθηκαν δύο διαμετρικά αντίθετες κοσμοθεωρίες για το μέλλον της πάλαι ποτέ οικονομικά ισχυρής λατινοαμερικανικής χώρας, με τα μεγαλύτερα γνωστά αποθέματα πετρελαίου στον κόσμο.

Έτερο κομβικό ερώτημα είναι η στάση που θα κρατήσουν οι χώρες της Λατινικής Αμερικής, όσο και της Δύσης.

Στον αντίποδα υπάρχουν χώρες, όπως η Κίνα, η Ρωσία, η Νικαράγουα και η Κούβα, που έσπευσαν να δώσουν μετεκλογικά συγχαρητήρια στον Νικολάς Μαδούρο -ο οποίος μεταξύ άλλων ερευνάται από το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο για φερόμενα εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας.

«Είμαι άνθρωπος της ειρήνης και του διαλόγου», διατράνωσε στην επινίκια ομιλία του ο Νικολάς Μαδούρο, υποσχόμενος «ειρήνη, σταθερότητα και δικαιοσύνη».

Έχει πλήρη επίγνωση ότι τυχόν αποσταθεροποίηση στη Βενεζουέλα θα μπορούσε να βάλει «ταφόπλακα» στις προσπάθειες του Καράκας να αποφευχθεί μια πλήρης οικονομική κατάρρευση.

Η Βενεζουέλα έχει το δεύτερο υψηλότερο επίπεδο πείνας στη Νότια Αμερική και σταθερά έναν από τους υψηλότερους πληθωρισμούς στον κόσμο εδώ και μια δεκαετία, ήτοι σε όλη τη θητεία του Μαδούρο.

Είναι σε αυτό το πλαίσιο που η κυβέρνησή του επιδιώκει να κρατήσει ανοιχτούς διαύλους διαπραγμάτευσης με δυτικές δυνάμεις, και δη με την κυβέρνηση Μπάιντεν στις ΗΠΑ, ενόσω διατηρεί στενούς δεσμούς με το Πεκίνο και τη Μόσχα.

Αλλά τα περιθώρια δείχνουν να στενεύουν ασφυκτικά.

Πολλώ μάλλον όταν στο φόντο είναι πλέον ορατή μια πιθανή επανεκλογή του Ντόναλντ Τραμπ στον Λευκό Οίκο, τον Νοέμβριο.