Γιατί το Ισραήλ επιδιώκει μια περιφερειακή σύγκρουση

Η επιλογή των υπηρεσιών ασφαλείας του Ισραήλ να προχωρήσουν σε μία ακόμη εξωδικαστική δολοφονία, αυτή του πολιτικού ηγέτη της Χαμάς Ισμαήλ Χαμίγια και μάλιστα σε ιρανικό έδαφος δεν θα πρέπει να θεωρηθεί ως άλλη μία απάντηση σε όσα έγιναν την 7^η Οκτωβρίου.

Από τη μια, γιατί είναι πια φανερό ότι αυτό που γίνεται στη Γάζα, των σχεδόν 40.000 θυμάτων – και που στο επίπεδο του Διεθνούς Δικαστηρίου συζητιέται με όρους επαπειλούμενης γενοκτονίας – δεν μπορεί να θεωρηθεί «απάντηση» στην 7^η Οκτωβρίου, παρά μόνο υλοποίηση ενός σχεδιασμού για τη «λύση» του Παλαιστινιακού με όρους ακύρωσης κάθε δυνατότητας των Παλαιστινίων να αποκτήσουν κρατική υπόσταση στο έδαφος της ιστορικής Παλαιστίνης.

Από την άλλη, γιατί η δολοφονία του Χαμίγια, φιγούρας δημοφιλούς εντός και εκτός Γάζας, βασικού διαπραγματευτή της  Χαμάς για μια πιθανή εκεχειρία και εκπροσώπου της πιο «πραγματιστικής» πτέρυγας της οργάνωσης απλώς ακυρώνει κάθε δυνατότητα για επιστροφή των ομήρων που παραμένουν ακόμη στη Γάζα, αποδεικνύοντας το βάσιμο των κατηγοριών κατά του Ισραηλινού πρωθυπουργού Νετανιάχου ότι είναι διατεθειμένος ακόμη και να θυσιάσει τους ομήρους για να συνεχίσει τον τρέχοντα στρατιωτικό σχεδιασμό του.

Εάν μάλιστα συνυπολογίσουμε ότι η δολοφονία Χαμίγια πραγματοποιήθηκε στην Τεχεράνη με τρόπο που ανέδειξε σοβαρότατα προβλήματα στην ικανότητα των ιρανικών δυνάμεων να αμυνθούν,  και ότι συνέπεσε με την επίθεση στη Βηρυτό που στόχο είχε το στέλεχος της Χεζμπολάχ Φουάντ Σούκρ, που ήρθε ύστερα από μια πολύνεκρη επίθεση σε χωριό Δρούζων στα κατεχόμενα υψίπεδα του Γκολάν για την οποία η Χεζμπολάχ αρνήθηκε κάθε ευθύνη, φαίνεται ως να θέλει η ισραηλινή κυβέρνηση να διευρύνει το μέτωπο της σύγκρουσης.

Γιατί παρότι η μορφολογία τέτοιων χτυπημάτων παραπέμπει στο μήνυμα ότι το Ισραήλ «μπορεί να χτυπήσει παντού», που αποτελεί άλλωστε τμήμα της ρητορικής της κυβέρνησής του, η οποία αναπαράγεται από δυτικά ΜΜΕ συχνά με όρους σχεδόν «μυθολογίας», εντούτοις η Ισραηλινή κυβέρνηση γνωρίζει ότι δύσκολα θα μείνουν αναπάντητα τέτοια χτυπήματα.

Βεβαίως, αυτό γεννά το ερώτημα εάν το Ισραήλ επιθυμεί να βρεθεί σε μια συνθήκη όπου θα χρειαστεί να ανοίξει και άλλα μέτωπα, στα όρια της «περιφερειακής σύγκρουσης». Ας μην ξεχνάμε ότι παρά την μακρόχρονη παρουσία των ισραηλινών δυνάμεων εντός Γάζας και τη σφοδρότητα της βίας που εξαπολύουν, εντούτοις κάθε άλλο παρά έχουν πετύχει να συντρίψουν την αντίσταση που συνεχίζεται, ούτε έχουν διαλύσει την υποδομή της Χαμάς και των άλλων ένοπλων οργανώσεων. Την ίδια στιγμή, για την Ισραηλινή κυβέρνηση παραμένει στοιχείο πολιτικού κόστους ότι αναγκάζεται να παρατείνει τον εκτοπισμό των Ισραηλινών που κατοικούσαν κοντά στα σύνορα με τον Λίβανο, όσο συνεχίζεται η έστω και χαμηλής έντασης σύγκρουση με τη Χεζμπολάχ, ενώ δεν θα πρέπει να υποτιμάται το πραγματικό κόστος από τη δράση των Χούθι, όχι μόνο εξαιτίας της δυνατότητάς του να κατάγουν χτυπήματα εντός Ισραήλ όσο και κυρίως με τα προβλήματα που έχουν δημιουργήσει στις ναυτικές μεταφορές προς το Ισραήλ.

Θα έλεγε κανείς ότι σε αυτό το φόντο η διεύρυνση των μετώπων θα κάνει τα πράγματα πιο δύσκολα. Όμως, μια τέτοια ανάγνωση θα παρέβλεπε ότι για τον Νετανιάχου και την ισραηλινή ακροδεξιά ο «διαρκής πόλεμος» αποτελεί έναν μονόδρομο, παρά το κόστος. Γιατί οποιαδήποτε ειρηνευτική διαδικασία εκ των πραγμάτων θα επαναφέρει στο προσκήνιο αυτό που κατεξοχήν προσπαθούν να αποτρέψουν, δηλαδή τη συζήτηση για την έμπρακτη κατοχύρωση του δικαιώματος των Παλαιστινίων στην κρατική υπόσταση. Αλλά και γιατί επενδύοντας σε μια διαρκή πολεμική σύγκρουση «υπερβαίνουν» τη σημερινή βαθιά διαίρεση μιας ισραηλινής κοινωνίας, έναν ιδιότυπο πολιτισμικό εμφύλιο που εκφράστηκε ποικιλοτρόπως τα προηγούμενα χρόνια.

Ας συνυπολογίσουμε εδώ και τον πολιτικό υπολογισμό που έχει να κάνει με τις ΗΠΑ. Πέραν της επένδυσης στην εκλογή του Ντόναλντ Τραμ, ενός πολιτικού που στήριξε τις πιο επιθετικές πλευρές της πολιτικής Νετανιάχου, η ισραηλινή κυβέρνηση πιστεύει ότι τελικά δεν θα υπάρξει κάποια μετατόπιση των Δημοκρατικών, παρότι αποτελούν το κατεξοχήν κόμμα που πιέζεται από το πλατύ κύμα αλληλεγγύης στον Παλαιστινιακό λαό. Και με αυτή την έννοια εκτιμούν ότι στο τέλος του δρόμου θα συνεχίσουν να έχουν μια υποστήριξη των ΗΠΑ παρότι προφανώς μια περιφερειακή σύγκρουση στην Μέση Ανατολή είναι το τελευταίο πράγμα που θα ήθελαν οι ΗΠΑ όταν έχουν να διαχειριστούν τον πόλεμο στην Ουκρανία και την κλιμακούμενη ένταση με την Κίνα σε σχέση με την Ταϊβάν.

Βεβαίως δεν είναι δεδομένο ότι τελικά ο Νετανιάχου και οι ακροδεξιοί σύμμαχοί του θα έχουν τον περιφερειακό πόλεμο που τόσο επιθυμούν. Αφενός γιατί δεν είναι δεδομένο ότι πρώτα και κύρια το Ιράν θα θελήσει να εμπλακεί σε μια μείζονα σύγκρουση δεδομένης και της ανάγκης για αντιμετώπιση των εσωτερικών κοινωνικών προβλημάτων αλλά και δεδομένου ότι μέχρι τώρα έχει αποφύγει μεγαλύτερη εμπλοκή. Αντίστοιχα ούτε η Χεζμπολάχ δείχνει να θέλει μια τέτοια κλιμάκωση. Αφετέρου, γιατί δεν είναι καθόλου δεδομένο ότι μια περιφερειακή σύγκρουση θα είναι τόσο ευνοϊκή για το Ισραήλ. Η προηγούμενη εκστρατεία του Ισραήλ στον Λίβανο το 2006 κατέληξε σε φιάσκο, η απόσταση ανάμεσα στα «χτυπήματα» σε Ιρανικό έδαφος και ένα πλήρη πόλεμο είναι μεγάλη και βεβαίως την ίδια ώρα παρά τη διαρκή προβολή ισχύος που κάνει το Ισραήλ, στη Γάζα εξακολουθεί να μην μπορεί να νικήσει την ένοπλη αντίσταση.

Ωστόσο, όταν η λογική είναι ακριβώς η πολεμική φυγή προς τα εμπρός για την αποφυγή αναμέτρησης με οποιοδήποτε ενδεχόμενο να αναγνωριστεί το δικαίωμα κρατικής υπόστασης στους Παλαιστινίους, τότε ακόμη και αυτές οι «αντενδείξεις» δείχνουν να προσπερνιούνται. Με ορατό το ενδεχόμενο πολύ μεγαλύτερης ανάφλεξης στην περιοχή.