Στα κατοπινά χρόνια συνεχείς και έντονες ήταν οι πιέσεις που ασκούσαν οι πάντες –ο ίδιος ο Διονύσιος, ο αντίπαλός του Δίων, οι φίλοι του αθηναίου φιλοσόφου στην πατρίδα του και στην Κάτω Ιταλία– στον Πλάτωνα, για να γυρίσει και πάλι στις Συρακούσες. Αυτό τελικά έγινε, την άνοιξη του 361 π.Χ., όταν μια τριήρης σταλμένη από τον Διονύσιο παρέλαβε τον Πλάτωνα από την Αθήνα και τον οδήγησε –άλλη μια φορά, τρίτη στη ζωή του– στη Σικελία. Εκεί όμως τα πράγματα πήγαν απ’ το κακό στο χειρότερο: ο Διονύσιος όχι μόνο δε φρόντισε να γεφυρώσει τις διαφορές του με τον εξόριστο Δίωνα, που βρισκόταν πλέον σε δυσχερή θέση από οικονομικής απόψεως, αλλά και στράφηκε κατ’ ουσίαν εναντίον του Πλάτωνος, ο οποίος υποχρεώθηκε να κατοικήσει εκτός των τειχών της ακρόπολης των Συρακουσών, και μάλιστα υπό τη φρούρηση μισθοφόρων. Με δυσκολία, χάρη και στη μεσολάβηση του φιλοσόφου Αρχύτα, ο Πλάτων κατάφερε εντέλει να επιστρέψει στην πατρίδα του στις αρχές της άνοιξης του 360 π.Χ.

Η αντιπαράθεση του Διονυσίου με τον Δίωνα εξελίχθηκε σε ένοπλη σύγκρουση, στην οποία αρνήθηκε να συμμετάσχει προσωπικά ο Πλάτων. Ο Δίων, έχοντας στο πλευρό του και μέλη της πλατωνικής σχολής (Ακαδημεικούς ή Ακαδημιακούς), εκστράτευσε στη Σικελία, κυρίευσε τις Συρακούσες το 357 π.Χ. και εξεδίωξε τον Διονύσιο. Ακολούθως κυβέρνησε με αυταρχισμό έως το 354 π.Χ., όταν έπεσε θύμα συνωμοσίας που είχε οργανώσει ο Κάλλιππος, ο Ακαδημεικός και άλλοτε συμπολεμιστής του. Το τραγικό τέλος του Δίωνος βύθισε σε βαρύ πένθος το φίλο του Πλάτωνα, ο οποίος –όπως εξάγεται από όλα τα ανωτέρω– δεν κατάφερε να πραγματώσει στις Συρακούσες όσα είχε οραματιστεί ως νομοθέτης.

Περί τας δυσμάς του βίου του ο Πλάτων επιδόθηκε στη συγγραφή των τελευταίων διαλόγων του –προπάντων των Νόμων– και στο διδακτικό έργο του στην Ακαδημία. Απεβίωσε ογδοηκοντούτης περίπου, το 348/347 π.Χ., και ετάφη κατά τον Παυσανία πλησίον της Ακαδημίας.

*Στη φωτογραφία του παρόντος άρθρου, ο Αρχύτας από τον Τάραντα, ο επιφανής πυθαγόρειος φιλόσοφος που βοήθησε τον Πλάτωνα να επιστρέψει στην πατρίδα του στις αρχές της άνοιξης του 360 π.Χ.

Πλάτων: Η ιδέα του αγαθού (Μέρος Α’)

Πλάτων: Η ιδέα του αγαθού (Μέρος Β’)

Πλάτων: Η ιδέα του αγαθού (Μέρος Γ’)

Πλάτων: Η ιδέα του αγαθού (Μέρος Δ’)

Πλάτων: Η ιδέα του αγαθού (Μέρος Ε’)

Headlines