Αν πιστεύετε ότι οι γυναίκες που έχουν εγγόνια ή είναι ηλικιωμένες, πρέπει να κάθονται σπίτι, να πλέκουν, να μαγειρεύουν και να προσέχουν τα παιδιά των παιδιών τους, μάλλον πρέπει να αναθεωρήσετε. Το να είσαι ηλικιωμένος δεν αποτελεί συνώνυμο της βαρετής ζωής. Μπορείς κάλλιστα να δουλεύεις (αν φυσικά το επιθυμείς, και όχι επειδή τα όρια συνταξιοδότησης βρίσκονται στα ουράνια), να βγαίνεις με τις φίλες σου, να ταξιδεύεις σε άλλες ηπείρους, ακόμη και να πας σε αντιφασιστικές πορείες. Και αν το τελευταίο, σας φαίνεται ένα τραβηγμένο σενάριο, μάλλον δεν έχετε δει φωτογραφίες από τις αντιρατσιστικές διαδηλώσεις στο Ηνωμένο Βασίλειο, όπου ηλικιωμένες γυναίκες, δίνουν το παρόν, λέγοντας ένα τεράστιο «όχι» στην ακροδεξιά.

Όλα αυτά, συνοψίζονται άρτια στο άρθρο της Sally Feldman του Guardian , με τίτλο: «Ξεχάστε τις «γιαγιάδες» ως αδύναμες γριές σε κίνδυνο: είναι μερικές από τις πιο σκληρές ακτιβίστριες εκεί έξω».

Το φόρουμ Gransnet πλημμυρίζει από γιαγιάδες που έχουν κουραστεί από τους δικαιωματιστές κληρονόμους που περιμένουν δωρεάν φροντίδα για τα παιδιά τους

Ακολουθεί ένα απόσπασμα.

Sally Feldman, ορίζει τελικά η ηλικία τις γυναίκες;

«Nans against Nazis» έγραφε ένα μεγάλο πλακάτ που κρατούσαν στις πρόσφατες αντιρατσιστικές διαδηλώσεις στο Λίβερπουλ. Ανήκε στην 71χρονη Pat. «Κάποιος μου είπε: «Είσαι πολύ μεγάλη, μην το κάνεις αυτό»», δήλωσε στον Independent. «Αλλά όσο είναι εδώ [οι ακροδεξιοί] κάποιος πρέπει να το κάνει». Δεν είναι η μόνη που αρνείται να γίνει αόρατη. Ως συντάκτρια της εκπομπής Woman’s Hour του BBC Radio 4 για περισσότερο από μια δεκαετία, γνώρισα τόσο καλά τις αμέτρητες ιστορίες ενεργών, πολυάσχολων ηλικιωμένων γυναικών που τώρα έχω γράψει ένα βιβλίο με συμβουλές για τις σύγχρονες γιαγιάδες.

Πήρα συνεντεύξεις από περισσότερες από 100 γυναίκες. Πολλές από αυτές ήταν εξοργισμένες με τα παλαιολιθικά στερεότυπα που μας παρουσιάζουν είτε ως εύθραυστες, αρχαίες, κουτσές, μοναχικές γριές, είτε το εξίσου κλισέ: «μάχιμες γιαγιάδες» ή «ηρωίδες γιαγιάδες». Η ίδια η λέξη «γιαγιά» έχει γίνει μια συντομογραφία για τη «γριά κυρία», ένας εύχρηστος τρόπος για να μας ορίσουν με βάση την ηλικία μας και τη φθίνουσα κατάστασή μας (και έχει ελάχιστη σχέση με το αν έχετε ή όχι πραγματικά εγγόνια).

Εξακολουθεί να επικρατεί η άποψη ότι, όταν μια γυναίκα γίνεται γιαγιά, όλα τα υπόλοιπα στη ζωή της χάνουν τη σημασία τους. Αυτό είναι εντελώς ξεπερασμένο. Ανεξάρτητα από την ηλικία τους, πολλές γιαγιάδες θα συνεχίσουν να εργάζονται ή θα έχουν μια πολυάσχολη, απαιτητική ζωή εκτός των οικογενειακών τους υποχρεώσεων. Η αναπληρώτρια πρωθυπουργός, Άντζελα Ρέινερ, η οποία στα 44 της είναι η νεότερη γιαγιά στο κοινοβούλιο, δεν φαίνεται να αντιλαμβάνεται ότι αυτοί οι δυο ρόλοι έρχονται σε σύγκρουση.

Παρόλα αυτά, κάποιοι σαφώς βρίσκουν την παραδοσιακή εικόνα τόσο γελοία που στρέφονται στην παρωδία. «Θα γίνω λίγο περισσότερο γιαγιά», δήλωσε η Joanna Lumley στην εφημερίδα Northern Echo. «Το οποίο περιλαμβάνει το να τρώω πολύ κέικ και να γίνω μεγαλόσωμη. Θέλω να αποκτήσω μια από αυτές τις φόρμες για το σπίτι, μια ωραία μεγάλη, ώστε να γίνω λίγο σαν τον Ντέμη Ρούσσο». Θυμάμαι την κωμικό Jenny Eclair να λέει: «Θέλω να γίνω καλή γιαγιά, αλλά δεν είμαι σίγουρη τι συνεπάγεται αυτό. Νομίζω ότι σημαίνει να βάζω προστατευτικό σεντόνι πάνω από τον καλό καναπέ, να μπλοκάρω τις σκάλες και να προσπαθώ να μη με πειράζει όταν φέρνουν μαζί τους ένα φορτηγό με πλαστικά παιχνίδια.

Σύμφωνα με το Age UK, το 40% των παππούδων και γιαγιάδων της χώρας άνω των 50 ετών φροντίζουν συστηματικά τα εγγόνια τους. Όμως αυτό το μοτίβο αρχίζει να αλλάζει. Το φόρουμ Gransnet πλημμυρίζει από γιαγιάδες που έχουν κουραστεί από τους δικαιωματιστές κληρονόμους που περιμένουν δωρεάν φροντίδα για τα παιδιά τους στο χέρι. «Συχνά πρέπει να αλλάζουμε τον προγραμματισμό των επαγγελματικών μας υποχρεώσεων για να ταιριάζουμε με τις ανάγκες των εγγονιών και να ακυρώνουμε κοινωνικές προσκλήσεις», γράφει μια δυσαρεστημένη γιαγιά. Πολλές γιαγιάδες έχουν μια πολυάσχολη, δραστήρια ζωή και δεν είναι έτοιμες να θεωρήσουν τους εαυτούς τους απλώς ως παιδαγωγούς. Πολλές από αυτές με τις οποίες μίλησα για το βιβλίο μου δυσανασχετούσαν με κάθε υπόνοια ότι μεγαλύτερη ηλικία σημαίνει πιο βαρετή, πιο παθητική ή πιο συντηρητική.

Αυτή η αυξανόμενη αντίδραση έχει ζωγραφιστεί στα πρόσωπα των Raging Grannies, μιας ομάδας ακτιβιστριών που διεξάγουν εκστρατείες σε όλη τη Βόρεια Αμερική για την ειρήνη και για περιβαλλοντικά ζητήματα, αμφισβητώντας τις στερεοτυπικές αντιλήψεις για τις ηλικιωμένες γυναίκες και την υπόθεση ότι η πολιτική δράση είναι μόνο για τους νέους. Κατά τη διάρκεια των 30 και πλέον ετών ακτιβισμού, οι Raging Grannies έχουν πραγματοποιήσει αρκετές αντιπολεμικές συγκεντρώσεις, ενώ τον Ιούλιο του 2005 πέντε μέλη της ομάδας κατηγορήθηκαν για καταπάτηση, αφού επιχείρησαν να καταταγούν σε κέντρο στρατολόγησης του αμερικανικού στρατού στην Τουσόν της Αριζόνα. Η ομάδα δήλωσε ότι ήθελε να σταλούν στο Ιράκ για να μπορέσουν τα παιδιά και τα εγγόνια τους να επιστρέψουν στην πατρίδα.

Με πληροφορίες από: guardian.com | Κεντρική φωτογραφία θέματος:rarehistoricalphotos.com