Επεσε η τιμή του ελαιόλαδου στην Ισπανία

Η κρίση του ελαιολάδου φτάνει (;) στο τέλος της. Μετά από δύο χρόνια ξηρασίας στην Ισπανία, κατά την οποία η παραγωγή έχει καταρρεύσει και οι τιμές έχουν εκτοξευθεί ακόμη και πάνω από 12 ευρώ το λίτρο, οι προβλέψεις του κλάδου δείχνουν πλέον σαφή αλλαγή της τάσης και ηρεμία για τους καταναλωτές. «Ελπίζουμε ότι η επόμενη παραγωγή, που ξεκινά τον Οκτώβριο, θα είναι πολύ καλή, μεταξύ 1,4 και 1,7 εκατομμυρίων τόνων, που σημαίνει διπλασιασμό σε σχέση με πέρυσι. Αυτό θα οδηγήσει σε απότομη πτώση της τιμής, περί τα πέντε ευρώ», λένε οι Ισπανοί ειδικοί.

Ειδικά μετά την κατάργηση του ΦΠΑ, οι τιμές ορισμένων ιδιωτικών ετικετών έχουν ήδη αρχίσει να πέφτουν ακόμη και κάτω από τα επτά ευρώ (6.95 ευρώ) στα μεγάλα σούπερ μάρκετ. Ο κλάδος αναμένει μεγαλύτερη πτώση, αλλά θεωρεί αντιπαραγωγικό να μειωθεί κάτω από τα πέντε ευρώ. Αυτό διότι θα άφηνε τους αγρότες χωρίς περιθώριο κέρδους.

Θα πιέσει την Ελλάδα!

Η αύξηση της παραγωγής προκύπτει ως αποτέλεσμα των βελτιωμένων καιρικών συνθηκών. Στις αναλύσεις τους αναφέρουν ότι η αύξηση της παραγωγής στην Ισπανία και η επακόλουθη μείωση των τιμών μπορεί να έχει αντίκτυπο και στην ελληνική αγορά ελαιόλαδου. Αυτό καθώς μπορεί να υπάρξει πίεση στις τιμές του ελληνικού, ιδίως αν οι εισαγωγές από την Ισπανία είναι πιο οικονομικές.

Οι επιπτώσεις στην Ελλάδα θα εξαρτηθούν από διάφορους παράγοντες, όπως η ποιότητα του ελληνικού ελαιόλαδου, οι συνθήκες της τοπικής παραγωγής, η ζήτηση τόσο εντός όσο και εκτός Ελλάδας, καθώς και οι εμπορικές συμφωνίες.

Ο τομέας προειδοποιεί, ωστόσο, ότι παρόλο που η ισπανική παραγωγή ελαιολάδου είναι το κλειδί – αντιπροσωπεύει το 60% ολόκληρης της ΕΕ και το 45% του κόσμου – πρέπει να είμαστε προσεκτικοί στο τι συμβαίνει στη Μεσόγειο. Αν και οι προβλέψεις είναι καλές σε Ιταλία, Πορτογαλία, Ελλάδα και Τουρκία, οι βροχοπτώσεις δεν ήταν πολύ υψηλές, με ότι αυτό συνεπάγεται.

Στην Ισπανία ο κλάδος θεωρεί ότι θα συνεχίσει να μειώνεται η τιμή, αλλά πιστεύει ότι θα ήταν αντιπαραγωγικό να μειωθεί κάτω από αυτό το όριο των πέντε ευρώ, διότι θα άφηνε τους αγρότες χωρίς περιθώριο και θα καθιστούσε αδύνατη τη βιωσιμότητα της αλυσίδας. «Το να πέσει κάτω από αυτό το ποσό θα σήμαινε πρακτικά πώληση με ζημία και αυτό δεν μπορεί να γίνει», επιμένουν. Πριν από την κρίση, η τιμή του λαδιού κυμαινόταν μεταξύ 3,5 και 4 ευρώ το λίτρο για τις φθηνότερες ποικιλίες, αλλά φαίνεται πολύ δύσκολο να επιστρέψουμε σε αυτά τα επίπεδα.

Στην Ισπανία, η μέση παραγωγή ελαιολάδου ανέρχεται σε 1,2 εκατομμύρια τόνους ετησίως. Στις δύο τελευταίες σοδειλες, ωστόσο, η ξηρασία προκάλεσε απότομη πτώση της παραγωγής, πέφτοντας το 2022/2023 στο ελάχιστο των 664.033. Επί του παρόντος, χάρη στον ευνοϊκότερο καιρό, ειδικά λόγω των βροχοπτώσεων που καταγράφηκαν την άνοιξη, η παραγωγή έχει ανέλθει στους 851.000 τόνους, 11,2% πάνω από τις προβλέψεις αλλά εξακολουθεί να είναι πολύ κάτω από τον ετήσιο μέσο όρο.

Προς το παρόν, η παραγωγή και η κατάργηση του ΦΠΑ έχουν ήδη προκαλέσει τις πρώτες σημαντικές μειώσεις τιμών στα σούπερ μάρκετ.

Πρώτη η Mercadona έκανε την αρχή, κατεβάζοντας την τιμή στις ήπιες και έντονες ποικιλίες, έως και 6,95 ευρώ το λίτρο, στο πλαίσιο της «δέσμευσής της να προσφέρει πάντα χαμηλές τιμές» και μετακυλίοντας την πτώση του κόστους. Είναι μια κίνηση στο οποίο δεν δίστασαν να συμμετάσχουν τις τελευταίες μέρες και άλλες μεγάλες εταιρείες διανομής, όπως η Carrefour, η Alcampo ή η Dia, οι οποίες επίσης μείωσαν τις τιμές τους στην ίδια γραμμή. Αν και η οργάνωση καταναλωτών Facua ισχυρίζεται ότι αυτό που κρύβεται πίσω από αυτές τις κινήσεις είναι ένα καρτέλ τιμών, δεν υπάρχουν στοιχεία που να το αποδεικνύουν και οι αλυσίδες σούπερ μάρκετ επιμένουν ότι η ανταγωνιστικότητα στην αγορά, στην πραγματικότητα, είναι πολύ υψηλή. Τον περασμένο Ιούλιο, η Facua υπέβαλε καταγγελία στη Γενική Διεύθυνση Καταναλωτή στην οποία αποκάλυψε παράλληλες αυξήσεις και μειώσεις στις τιμές στις λευκές μάρκες ελαιολάδου οκτώ μεγάλων αλυσίδων σούπερ μάρκετ: Mercadona, Hipercor, Eroski, Carrefour, Alcampo, Dia, Aldi. και Lidl.

«Οι αναλύσεις της ένωσης δείχνουν πώς, συνεχώς, όταν μια από τις αλυσίδες τροποποιεί τις τιμές της δικής της μάρκας ελαιολάδου, οι υπόλοιπες το μιμούνται για να το ταιριάξουν ή να μειώσουν τις διαφορές τους κατά μερικά σεντς ανά λίτρο», επέμεινε η οργάνωση.  Μάλιστα εντόπισε ότι έξι από τις κύριες αλυσίδες σούπερ μάρκετ στη χώρα μας έχουν ήδη την ίδια τιμή που όρισε στις 21 Αυγούστου η Mercadona για τα ελαιόλαδα λευκής ετικέτας στις ήπιες και έντονες ποικιλίες της. Υπό αυτή την έννοια, η οντότητα κατηγορεί τις αλυσίδες διανομής ότι διατηρούν σύμφωνο μη επίθεσης και πρακτικές ολιγοπωλίου κατά τον καθορισμό τιμών στα ελαιόλαδα λευκής ετικέτας και απαιτεί έρευνα ενώπιον των αρχών ανταγωνισμού.