Υπερτουρισμός: Η «μετάλλαξη» της Σαντορίνης «τρομάζει»

Η μαγευτική Σαντορίνη βρίσκεται και πάλι στα ραντάρ του διεθνή Τύπου… Με περισσότερους από 3,4 εκατομμύρια τουρίστες να αναμένεται να επισκεφθούν το κυκλαδίτικο νησί φέτος ο δήμαρχος Νίκος Ζώρζος ζήτησε να ληφθούν επείγοντα μέτρα για να σταματήσει η υπέρμετρη δόμηση που οδηγεί στην καταστροφή το νησί.

«Ζούμε σε έναν τόπο με μόλις 25.000 κατοίκους και δεν χρειαζόμαστε άλλα ξενοδοχεία ή άλλα ενοικιαζόμενα δωμάτια», δήλωσε στον Guardian ο πρώτος πολίτης του κυκλαδίτικου νησιού με έκδηλη την ανησυχία του για το μέλλον του τόπου. «Αν καταστρέψεις το τοπίο, ένα τόσο πλούσιο όσο το δικό μας, καταστρέφεις τον ίδιο τον λόγο για τον οποίο οι άνθρωποι έρχονται εδώ εξ αρχής» αναφέρει με τις ορδές των τουριστών να αποτελούν πλέον «βαρίδι».

Το νησί είχε ήδη φτάσει σε «σημείο κορεσμού»

Η οικοδομική έκρηξη σχετίζεται άμεσα με τους αριθμούς ρεκόρ των τουριστών που επισκέπτονται ένα νησί που είχε ήδη φτάσει σε «σημείο κορεσμού», σύμφωνα με τον Ζώρζο, ο οποίος είναι από τους πρώτους αξιωματούχους της τοπικής αυτοδιοίκησης στην Ελλάδα που μιλούν δημοσίως για το φαινόμενο του υπερτουρισμού και τους κινδύνους που φέρνει.

3,4 εκατομμύρια τουρίστες να αναμένεται να επισκεφθούν το κυκλαδίτικο νησί φέτος.

Αλλάζει η φυσιογνωμία της

Φημισμένη για τα ηλιοβασιλέματα και τη μοναδική φυσική ομορφιά της, η Σαντορίνη, διαθέτει περίπου 80.000 ξενοδοχειακές κλίνες, περισσότερες -ανά τετραγωνικό μέτρο- από οποιονδήποτε άλλο ελληνικό τουριστικό προορισμό, εκτός από την Κω και τη Ρόδο.

Περίπου το ένα πέμπτο του νησιού του νότιου Αιγαίου έχει ήδη τσιμεντοστρωθεί και οι οικοδομικές άδειες μεταξύ 2018 και 2022, που εγκρίθηκαν επιτρέπουν οικοδόμηση σε επιπλέον 449.579 τετραγωνικά μέτρα εδάφους.

Σύμφωνα με το ρεπορτάζ του Guardian, ξενοδοχειακές αλυσίδες -ξένης ιδιοκτησίας- και «στρατηγικοί» επενδυτές έχουν ηγηθεί των αιτήσεων για τις άδειες, πολλές από αυτές εκτός οργανωμένων ζωνών. Θα περιλαμβάνουν πολυτελή καταλύματα, αναμένοντας εύπορους τουρίστες από την Ινδία και την Κίνα τα επόμενα χρόνια.

Οι ομορφιές του νησιού κινδυνεύουν

«Πρέπει να διδασκόμαστε από το παρελθόν»

Για τον Ζώρζο η προοπτική της περαιτέρω ανάπτυξης αποτελεί εξίσου υπαρξιακή απειλή με την κλιματική κρίση. Μπορεί η Σαντορίνη να προχώρησε γρήγορα στη δημιουργία μονάδων αφαλάτωσης, αλλά μετά από χρόνια βροχοπτώσεων κάτω του μέσου όρου σε μια χώρα που βρίσκεται στην πρώτη γραμμή της παγκόσμιας υπερθέρμανσης, ανησυχεί για τις πιέσεις που ασκούνται στους υδάτινους πόρους και τις υποδομές.

Πιλοτική μελέτη που διεξήχθη από Έλληνες ερευνητές σε συνεργασία με την UNESCO, διαπίστωσε ότι τα μικρότερα νησιά στο Αιγαίο χρειάζονται ήδη διπλάσια ποσότητα νερού από αυτή που μπορούν να παράγουν φυσικά για να καλύψουν τη ζήτηση από τους τουρίστες, η οποία πρόκειται να διπλασιαστεί μέχρι το 2030.

«Το περιβάλλον είναι το σπίτι μας και καταστρέφοντάς το βλάπτουμε τους εαυτούς μας», είπε στο βρετανικό μέσο ενημέρωσης. «Πρέπει να διδασκόμαστε από το παρελθόν: κανένας αρχαίος πολιτισμός που σεβόταν την ομορφιά δεν παρήκμασε», λέει.

Ο 64χρονος πολιτικός που εξελέγη για μια τρίτη θητεία, έχει ζωντανές αναμνήσεις από τη Σαντορίνη μιας άλλης εποχής, όταν οι κάτοικοι δούλευαν στα ορυχεία του νησιού και κέρδιζαν τα προς το ζην από το ηφαιστειακό έδαφος, παράγοντας τοματοπολτό και κρασιά.

«Ο μαζικός τουρισμός απογειώθηκε πραγματικά τη δεκαετία του 1990 και τότε άρχισαν να παρατηρούνται αλλαγές», είπε.

Τα μικρότερα νησιά στο Αιγαίο χρειάζονται ήδη διπλάσια ποσότητα νερού

Η αισιοδοξία δεν έχει χαθεί

Η Σαντορίνη δεν είναι η μόνη που αντιμετωπίζει προκλήσεις από τη δημοτικότητά της. Άλλα νησιά του Αιγαίου, που κάποτε θεωρούνταν απομακρυσμένα, έχουν επίσης έρθει αντιμέτωπα με την τουριστική επέλαση.

Όμως, όπως γράφει ο Guardian, η φιλοεπιχειρηματική, κεντροδεξιά κυβέρνηση, έχει κατηγορηθεί για υπερβολικά χαλαρή προσέγγιση σε αυτό που ορίζουμε ως ανάπτυξη.

Οι Κυκλάδες είναι η πιο ευάλωτη ελληνική περιοχή στον υπερτουρισμό. Νησιά όπως η Σαντορίνη και η Μύκονος έχουν μετατραπεί σε προορισμούς για ποδοσφαιριστές και αστέρες του Χόλιγουντ, με τους Έλληνες να είναι συχνά αποκλεισμένοι, ενώ η αυξανόμενη παρουσία γιγαντιαίων κρουαζιερόπλοιων που μεταφέρουν χιλιάδες επιβάτες έχει επιτείνει την πίεση.

Το βρετανικό μέσο ενημέρωσης στο σημείο αυτό αναφέρει -μεταξύ άλλων- πως η κυβέρνηση φαίνεται να το λαμβάνει υπόψη της, την πίεση από τα κρουαζιερόπλοια και σκοπεύει να βάλει «πλαφόν».

Οι Κυκλάδες είναι η πιο ευάλωτη ελληνική περιοχή στον υπερτουρισμό

Παρά τη νέα φρενήρη σεζόν, ο δήμαρχος εξακολουθεί να είναι αισιόδοξος. «Μπορεί ακόμα να αισθάνομαι σαν τον Σίσυφο», είπε, αναφερόμενος στον μυθικό βασιλιά. «Αλλά οι συμπεριφορές έχουν αλλάξει. Παλαιότερα, ο κόσμος πίστευε ότι έκανα λάθος που ήμουν τόσο επικριτικός. Τώρα, με σταματούν στο δρόμο για να μου πουν πόσο δίκιο είχα. Δεν θέλουμε να γίνουμε σαν τη Βενετία ή τη Βαρκελώνη. Ξέρουμε ότι δεν μπορεί να συνεχιστεί έτσι».