Τα κινητά τηλέφωνα δεν συνδέονται με τον καρκίνο του εγκεφάλου και της κεφαλής, σύμφωνα με μια ολοκληρωμένη ανασκόπηση των διαθέσιμων στοιχείων που πραγματοποιήθηκε για λογαριασμό του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ).

Με επικεφαλής την Υπηρεσία Προστασίας Ακτινοπροστασίας και Πυρηνικής Ασφάλειας (Arpansa) της Αυστραλίας, η συστηματική ανασκόπηση εξέτασε περισσότερες από 5.000 μελέτες από τις οποίες εντοπίστηκαν οι πιο αυστηρά επιστημονικές ενώ αποκλείστηκαν οι πιο αδύναμες.

Τι δείχνει η έρευνα

Σύμφωνα με τον Guardian, η τελική ανάλυση περιλάμβανε 63 μελέτες παρατήρησης σε ανθρώπους που δημοσιεύθηκαν μεταξύ 1994 και 2022, καθιστώντας την «την πιο ολοκληρωμένη ανασκόπηση μέχρι σήμερα», δήλωσε ο επικεφαλής συγγραφέας της ανασκόπησης, αναπληρωτής καθηγητής Κεν Καρυπίδης. «Καταλήξαμε στο συμπέρασμα ότι τα στοιχεία δεν δείχνουν συσχέτιση μεταξύ των κινητών τηλεφώνων και του καρκίνου του εγκεφάλου ή άλλων καρκίνων της κεφαλής και του τραχήλου» πρόσθεσε.

Η ανασκόπηση επικεντρώθηκε στους καρκίνους του κεντρικού νευρικού συστήματος (συμπεριλαμβανομένου του εγκεφάλου, των μηνίγγων, της υπόφυσης και του αυτιού), στους όγκους των σιελογόνων αδένων και στους όγκους του εγκεφάλου.

Η ανασκόπηση δεν διαπίστωσε συνολική συσχέτιση μεταξύ της χρήσης κινητού τηλεφώνου και του καρκίνου, καμία συσχέτιση με την παρατεταμένη χρήση (εάν τα άτομα χρησιμοποιούσαν το κινητό τους τηλέφωνο για 10 χρόνια ή περισσότερο) και καμία συσχέτιση με την ποσότητα της χρήσης του κινητού τηλεφώνου (τον αριθμό των κλήσεων που έκαναν ή τον χρόνο που περνούσαν στο τηλέφωνο).

Τι λένε οι αναλυτές

«Είμαι αρκετά σίγουρος για το συμπέρασμά μας. Και αυτό που μας κάνει αρκετά σίγουρους είναι ότι … παρόλο που η χρήση του κινητού τηλεφώνου έχει εκτοξευθεί στα ύψη, τα ποσοστά των όγκων στον εγκέφαλο παρέμειναν σταθερά», δήλωσε ο Καρυπίδης, βοηθός διευθυντής αξιολόγησης επιπτώσεων στην υγεία της Arpansa. Τα κινητά τηλέφωνα – όπως και οτιδήποτε χρησιμοποιεί ασύρματη τεχνολογία, συμπεριλαμβανομένων των φορητών υπολογιστών, των ραδιοφωνικών και τηλεοπτικών εκπομπών και των πύργων κινητής τηλεφωνίας – εκπέμπουν ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία ραδιοσυχνοτήτων, γνωστή και ως ραδιοκύματα.

Ο Καρυπίδης, ο οποίος είναι επίσης αντιπρόεδρος της Διεθνούς Επιτροπής για την Προστασία από τις Μη Ιονίζουσες Ακτινοβολίες, δήλωσε ότι οι άνθρωποι ακούνε τη λέξη ακτινοβολία και υποθέτουν ότι είναι παρόμοια με την πυρηνική ακτινοβολία. «Και επειδή χρησιμοποιούμε το κινητό τηλέφωνο κοντά στο κεφάλι όταν κάνουμε κλήσεις, υπάρχει μεγάλη ανησυχία», δήλωσε ο ερευνητής.

«Η ακτινοβολία είναι ουσιαστικά ενέργεια που ταξιδεύει από το ένα σημείο στο άλλο. Υπάρχουν πολλοί διαφορετικοί τύποι, όπως για παράδειγμα η υπεριώδης ακτινοβολία από τον ήλιο. Είμαστε πάντα εκτεθειμένοι σε ραδιοκύματα χαμηλού επιπέδου στο καθημερινό περιβάλλον» πρόσθεσε. Αν και η έκθεση από τα κινητά τηλέφωνα εξακολουθεί να είναι χαμηλή, είναι πολύ υψηλότερη από την έκθεση από οποιαδήποτε άλλη πηγή ασύρματης τεχνολογίας, καθώς τα τηλέφωνα χρησιμοποιούνται κοντά στο κεφάλι, είπε ο Καρυπίδης.

Πρώιμες μελέτες

Η συσχέτιση μεταξύ κινητών τηλεφώνων και καρκίνου προέκυψε από πρώιμες μελέτες όπου οι ερευνητές διερεύνησαν τις διαφορές μεταξύ μιας ομάδας ανθρώπων με όγκους στον εγκέφαλο και μιας άλλης ομάδας που δεν είχε καρκίνο, ρωτώντας και τις δύο για το ιστορικό της έκθεσής τους.

Τα αποτελέσματα τέτοιου είδους μελετών τείνουν να είναι μεροληπτικά, διότι ενώ η ομάδα χωρίς καρκίνο παρείχε καλές πληροφορίες, η πρώτη ομάδα έτεινε να υπερτιμά την έκθεσή της, δήλωσε ο Καρυπίδης.

Με βάση ορισμένες από αυτές τις πρώτες μελέτες που έδειξαν ότι μπορεί να υπάρχει πιθανή συσχέτιση με τον καρκίνο του εγκεφάλου και τη χρήση κινητών τηλεφώνων, ο Διεθνής Οργανισμός Έρευνας για τον Καρκίνο (IARC) του ΠΟΥ χαρακτήρισε πεδία ραδιοσυχνοτήτων όπως αυτά από κινητά τηλέφωνα, ως πιθανό κίνδυνο καρκίνου.

«Η ταξινόμηση αυτή δεν σημαίνει και πολλά»

Ο Καρυπίδης δήλωσε ότι, αν και πολλοί άνθρωποι ανησυχούσαν λόγω της ταξινόμησης της IARC, «η ταξινόμηση αυτή δεν σημαίνει και πολλά». Καθορίζοντας τα ηλεκτρομαγνητικά πεδία ραδιοσυχνοτήτων ως πιθανά καρκινογόνα το 2011.

Ο ΠΟΥ τα έθεσε στο ίδιο επίπεδο με εκατοντάδες άλλους παράγοντες για τους οποίους είναι αβέβαιες οι ενδείξεις βλάβης, όπως η αλόη βέρα, τα λαχανικά τουρσί και οι χημικές ουσίες που χρησιμοποιούν τα στεγνοκαθαριστήρια.

Ο Καρυπίδης δήλωσε ότι μια άλλη συστηματική ανασκόπηση που πραγματοποιήθηκε για λογαριασμό του ΠΟΥ και η οποία εξέτασε την ανδρική γονιμότητα και τα ραδιοκύματα, διαπίστωσε ότι δεν υπήρχαν ενδείξεις στοιχεία συσχέτισης μεταξύ των τηλεφώνων και της μείωσης του αριθμού των σπερματοζωαρίων.

«Ο όγκος των στοιχείων δείχνει ότι τα κινητά θα πρέπει να θεωρούνται ασφαλή»

Μια άλλη συστηματική ανασκόπηση που επίσης πραγματοποιήθηκε για λογαριασμό του ΠΟΥ και η οποία εξέτασε τη γυναικεία γονιμότητα, βρήκε συσχέτιση σε ορισμένα σενάρια, όπως το βάρος γέννησης, «ωστόσο, η συσχέτιση αυτή εμφανίστηκε όταν η έκθεση στα ραδιοκύματα ήταν πολύ πάνω από το όριο ασφαλείας», δήλωσε ο Καρυπίδης.

Ο Τιμ Ντρίσκολ, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Σίδνεϊ και πρόεδρος της επιτροπής επαγγελματικών και περιβαλλοντικών καρκίνων του Αυστραλιανού Συμβουλίου Καρκίνου, δήλωσε ότι η μεθοδολογία της συστηματικής ανασκόπησης ήταν ισχυρή και ότι οι ερευνητές θα πρέπει να θεωρούνται ανεξάρτητοι.

«Νομίζω ότι οι άνθρωποι θα πρέπει να αισθάνονται καθησυχασμένοι από αυτή τη μελέτη. Ωστόσο, αν και πρέπει να θυμόμαστε ότι οι μελέτες δεν είναι τέλειες, ο όγκος των στοιχείων δείχνει ότι τα κινητά τηλέφωνα θα πρέπει να θεωρούνται ασφαλή στη χρήση όσον αφορά τις όποιες ανησυχίες για αυξημένο κίνδυνο καρκίνου», δήλωσε.