Στις 5 Σεπτεμβρίου 2011 έφυγε από τη ζωή, πλήρης ημερών, ο Γεώργιος – Αλέξανδρος Μαγκάκης, διαπρεπής επιστήμονας (καθηγητής Ποινικού Δικαίου) και πολιτικός, που κατάφερε να αφήσει ένα ευκρινές αποτύπωμα στα δημόσια πράγματα του περασμένου αιώνα.


Πέραν της πανεπιστημιακής καριέρας και του συγγραφικού έργου του, αλλά και της αξιοπρόσεκτης πολιτικής διαδρομής του, ο Μαγκάκης ανέπτυξε αντιστασιακή δράση κατά τη διάρκεια της δικτατορίας των συνταγματαρχών, γεγονός που προκάλεσε τη μακρόχρονη φυλάκισή του και το βασανισμό του.

Ως έγκλειστος διαφόρων φυλακών της χώρας μας, ο Μαγκάκης έγραψε κείμενα με τα οποία κατήγγειλε απερίφραστα και καταδίκασε σθεναρά το δικτατορικό καθεστώς.


Στο φύλλο του «Βήματος» που είχε κυκλοφορήσει την Τρίτη 11 Νοεμβρίου 1975, μόλις ένα χρόνο μετά τις πρώτες βουλευτικές εκλογές της Μεταπολίτευσης και τον ανεπανάληπτο θρίαμβο του Κωνσταντίνου Καραμανλή και της Νέας Δημοκρατίας, ο Μαγκάκης είχε τοποθετηθεί δημόσια σχετικά με το κορυφαίο ζήτημα της πολιτικής επικαιρότητας εκείνων των ημερών, την προσπάθεια αναβίωσης ενός εμφυλιοπολεμικού κλίματος από ορισμένους κύκλους, πολιτικούς και δημοσιογραφικούς.

Ιδού όσα είχε δηλώσει ο Μαγκάκης, τότε βουλευτής της ΕΚ – ΝΔ, και είχαν φιλοξενηθεί στην 3η σελίδα της εφημερίδας:


Έχει ξεπεραστεί τελείως στο λαό μας η νοοτροπία που δημιούργησε ο εμφύλιος πόλεμος. Αυτό είναι ένα μεγάλο κέρδος, που δεν πρέπει να σπαταλήσουμε. Και όμως, τον τελευταίο καιρό έχουμε ορισμένα ανησυχαστικά δείγματα. Μικρές ομάδες ανθρώπων και ορισμένα άτομα προσπαθούν να καταστρέψουν τη βάση της εθνικής μας ενότητας, που επάνω της στηρίζεται η εσωτερική μας γαλήνη και πρόοδος και η προστασία των εθνικών μας συμφερόντων.

Η κατάρρευση της δικτατορίας ήταν η ιστορική ευκαιρία για να τεθεί ένα τέρμα στη νοοτροπία που καλλιεργήθηκε μετά τον εμφύλιο πόλεμο, μια νοοτροπία που μπορεί κανείς να την αποκαλέσει νοοτροπία «αντεπανάστασης της Δεξιάς».


«ΤΟ ΒΗΜΑ», 11.11.1975, Ιστορικό Αρχείο «ΤΟ ΒΗΜΑ» & «ΤΑ ΝΕΑ»

Άμεση επίπτωσή της ήταν ότι δημιούργησε δύο κατηγορίες πολιτών, τους καλούς —«εθνικόφρονες»— και τους κακούς — κομμουνιστές. Πάνω στη διάκριση αυτή στηρίχθηκε ολόκληρο το παρασύνταγμα, όλο το παρακράτος και η βιομηχανία του κομμουνιστικού κινδύνου, που απέδιδε ιδιαίτερα οφέλη σε ορισμένους κύκλους.

Με τη δικτατορία, κάτω από τη στυγνή καταπίεση, βρήκαμε όλοι όσοι αγαπάμε τον τόπο μας το κοινό σημείο μας, τη συνείδηση ότι η δημοκρατία είναι το μόνο αντάξιο στο λαό μας πολίτευμα. Έτσι, επιτέλους βρεθήκαμε όλοι μαζί, δεξιοί, κεντρώοι, αριστεροί. Πάνω σε αυτό το κοινό μας σημείο στηρίχθηκε και η εθνική μας ενότητα στα χρόνια της τυραννίας, καθώς και η ενότητα του λαού μας μετά την κατάρρευσή της.

Οι κύκλοι που προσπαθούν σήμερα, για μια ακόμα φορά, να καλλιεργήσουν κλίμα αντικομμουνιστικής ψυχώσεως είναι τέλεια αποκεκομμένοι από το λαό, αλλά σίγουρα συνδεδεμένοι με σκοτεινούς αλλά γνωστούς παράγοντες, που επιβουλεύονται και τα εθνικά μας συμφέροντα και τις ελευθερίες μας. Αυτές οι προσπάθειες να ξαναλειτουργήσει η νοοτροπία του αντικομμουνισμού και πάνω της να στηριχθεί η βάρβαρη νόθευση του πολιτεύματός μας αποτελούν έγκλημα.

— Πώς κρίνετε τη σημερινή θέση της κυβερνήσεως απέναντι στο όλο ζήτημα;

Πρέπει όλοι μας να αντιδράσουμε στην κατάσταση που δημιουργείται, αλλά προ πάντων πρέπει να αντιδράσει η παράταξη της πλειοψηφίας, που μέσα από τους κόλπους της ξεπρόβαλαν και πάλι οι φορείς μιας νοοτροπίας η οποία δημιούργησε τόσες συμφορές. Ανάμεσα στα άλλα, οδήγησε στη δικτατορία του ’67, που άλλωστε την υπέστησαν και την πλήρωσαν όλοι σχεδόν οι σοβαροί εκπρόσωποι της σημερινής κυβερνητικής παρατάξεως.


«ΤΟ ΒΗΜΑ», 11.11.1975, Ιστορικό Αρχείο «ΤΟ ΒΗΜΑ» & «ΤΑ ΝΕΑ»

Το ξερίζωμα των επικίνδυνων αυτών εστιών αποτελεί, κατά την αντίληψή μου, μια μεγάλη αποστολή του ηγέτη της πλειοψηφίας. Θα είναι πραγματικά μια μεγάλη εθνική προσφορά.

Πάντως, τη σημερινή τοποθέτηση της κυβερνήσεως τη χαρακτηρίζω σαν καθόλου ικανοποιητική, στη σημερινή της τουλάχιστον φάση. Ενώ μετά τη δικτατορία έγινε το σωστό ξεκίνημα, κυρίως με τη νομιμοποίηση του Κ.Κ., σήμερα η κυβέρνηση μοιάζει να ενδίδει σε αυτή την επικίνδυνη τάση που εκδηλώνεται πρόσφατα στους κόλπους της κυβερνητικής παρατάξεως, μια τάση που ενορχηστρώνεται από το χουντικό Τύπο.

— Νομίζετε ότι η σημερινή Αριστερά βοηθάει στο ξεπέρασμα των αντιθέσεων που δημιούργησε ο εμφύλιος πόλεμος;

Αναμφισβήτητα βοηθάει, και στη λαϊκή της βάση και στη στάση της ηγεσίας της. Εδώ θα ήθελα να επισημάνω την ιστορικά πολύ υπεύθυνη και πολιτικά πολύ θαρραλέα δήλωση του κ. Παρτσαλίδη στον εορτασμό του ΕΑΜ, ότι ο εμφύλιος πόλεμος υπήρξε μεγάλο λάθος της παρατάξεώς του.

Εξ άλλου, θεωρώ βαρυσήμαντο πολιτικό γεγονός την κατεύθυνση που υπάρχει μέσα στην Αριστερά, η οποία αποδέχεται και στηρίζει όλο τον πολιτικό της προγραμματισμό πάνω στο πολυκομματικό σύστημα και τη συνεχή έκφραση της λαϊκής κυριαρχίας, απορρίπτοντας το δόγμα της βιαίας κατάληψης και κατακράτησης της εξουσίας. Εκείνοι που αμφιβάλλουν για την ειλικρίνεια αυτής της κατεύθυνσης δεν έχουν συνειδητοποιήσει τις βαθιές πολιτικές μεταβολές που έχουν συντελεσθεί στο χώρο της ευρωπαϊκής Αριστεράς.

Headlines