Τα παθήματα της πανδημίας Covid-19 δεν έγιναν μαθήματα για την πρόληψη νέων ζωονόσων, προειδοποιεί διεθνής ομάδα ερευνητών που ανίχνευσε δεκάδες δυνητικά επικίνδυνους ιούς σε εκτροφεία γουνοφόρων ζώων στην Κίνα.

Μεταξύ άλλων, ένας κορονοϊός που είναι γνωστό ότι προσβάλλει ανθρώπους ανιχνεύθηκε σε νυκτηρευτές, ζώα που εκτρέφονται στην Ασία για την γούνα και το κρέας τους και είχαν συνδεθεί με κάποια από τα πρώτα κρούσματα Covid-19 στην Κίνα το 2019.

Η μελέτη που δημοσιεύεται στο Nature εντόπισε επίσης έναν διαφορετικό κορονοϊό, συγγενικό με αυτόν που προκαλεί το MERS (Αναπνευστικό Σύνδρομο Μέσης Ανατολής), σε μινκ, ζώα που εκτρέφονται ευρέως για τη γούνα τους, όχι μόνο στην Ασία αλλά και στην Ευρώπη.

«Η Ασία είναι μια από τις πιο δραστήριες περιοχές όσον αφορά την παραγωγή και το εμπόριο γούνας. Παρόλα αυτά, λίγα είναι γνωστά για τους ιούς που κυκλοφορούν στα γουνοφόρα ζώα της περιοχής» σχολίασε στον δικτυακό τόπο του Science ο Σούο Σου του Πανεπιστημίου του Φουντάν, τελευταίος συγγραφέας της μελέτης.

Και ο συνωστισμός μεγάλου αριθμού ζώων σε κλειστές εγκαταστάσεις δημιουργεί ιδανικές συνθήκες για τον πολλαπλασιασμό ιών, επισημαίνουν οι ερευνητές.

O νυκτηρευτής (Nyctereutes procyonoides) ήταν ένα από τα ζώα της μελέτης (Wikimedia Commons)

Ο Σούο και οι συνεργάτες του εξέτασαν δείγματα από 461 γουνοφόρα ζώα που είχαν πεθάνει από ασθένειες σε διάφορα εκτροφεία της Κίνας από το 2021 μέχρι φέτος. Εκτός από νηκτηρευτές και μινκ, οι ερευνητές εξέτασαν δύο ακόμα σαρκοφάγα είδη στα οποία αντιστοιχεί το μεγαλύτερο μέρος του εμπορίου γούνας, τις κόκκινες και τις αρκτικές αλεπούδες.

Σε εξετάσεις υποβλήθηκαν επίσης δείγματα ζώων που εκτρέφονται όχι μόνο για τη γούνα αλλά και για το κρέας τους ή φαρμακευτικές ουσίες, όπως ελάφια, μοσχοπόντικες, ινδικά χοιρίδια, κουνέλα και ασβούς.

Οι ερευνητές αναγνώρισαν συνολικά 39 ιούς για τους οποίους εκτιμάται ότι υπάρχει «υψηλό ρίσκο» μεταπήδησης σε άλλα είδη και τελικά στον άνθρωπο, με πιο ανησυχητικό παράδειγμα τον κορονοϊό που βρέθηκε στα μινκ.

Τα ζώα που εξετάστηκαν βρέθηκαν θετικά και σε αρκετούς ιούς που προσβάλλουν ανθρώπους, όπως ιούς γρίπης, ηπατίτιδας Ε, ιαπωνικής εγκεφαλίτιδας και γαστρεντερίτιδα. Η μεγαλύτερη ποικιλία παθογόνων ιών βρέθηκε στα ινδικά χοιρίδια και τα θηλαστικά της τάξης των σαρκοφάγων, αναφέρουν οι ερευνητές.

Τα ευρήματα καθιστούν σαφές ότι ο κίνδυνος μιας νέας πανδημίας παραμένει: «Καθένας από αυτούς τους ιούς που ανακαλύπτουμε είναι απλώς μια νέα ζαριά. Κάποια στιγμή το νούμερό μας θα ξαναβγεί»  προειδοποίησε ο Έντουαρντ Χολμς του Πανεπιστημίου του Σίδνεϊ, μέλος της ερευνητικής ομάδας.

Και όπως σχολίασε η ιολόγος Μάριον Κούπμανς του Πανεπιστημίου «Έρασμος» στο Άμστερτναμ, ο οποίος δεν συμμετείχε στην έρευνα, τα ευρήματα προσφέρουν «ένα ακόμα παράδειγμα του πώς τα εκτροφεία γούνας αποτελούν κίνδυνο για τη δημόσια υγεία και πρέπει να ρυθμιστούν και να παρακολουθούνται πολύ στενότερα».