Βασίλισσα Ελισάβετ: Η σχέση της με την Ελλάδα, οι απόπειρες δολοφονίας και τα έντονα τελευταία χρόνια

Η Ελισάβετ ήταν βασίλισσα για 70 χρόνια και 214 ημέρες, καθιστώντας την τη μακροβιότερη Βρετανίδα μονάρχη και τη δεύτερη μακροβιότερη μονάρχη όλων των εποχών, μία από τους μόλις τέσσερις που κυβέρνησαν για επτά ή περισσότερες δεκαετίες. Της Ελισάβετ προηγείται ο Λουδοβίκος XIV της Γαλλίας σε με 72 έτη και 110 ημέρες από το 1643-1715, ο οποίος όμως ανέβηκε στο θρόνο σε ηλικία μόλις πέντε ετών.

Τη στιγμή του θανάτου της, τουλάχιστον 9 στους 10 ανθρώπους εν ζωή δεν είχαν γνωρίσει άλλο Βρετανό μονάρχη εκτός από την Ελισάβετ.

Κατά την διάρκεια της βασιλείας της είχαν υπηρετήσει την κυβέρνηση της Αυτόύ Μεγαλειότητάς 15 Βρετανοί πρωθυπουργοί, με τη Λιζ Τρας να παίρνει την εντολή μόλις δύο ημέρες πριν πεθάνει η βασίλισσα, ενώ στις Η.Π.Α είχαν ορκιστεί 14 Αμερικανοί πρόεδροι, και η Ελισάβετ είχε συναντηθεί με όλους εκτός από τον Λίντον Τζόνσον.

Η βασίλισσα ήταν στο θρόνο για τόσα πολλά χρόνια ώστε ο γιος της σημερινός βασιλέας Κάρολος έγινε ο μακροβιότερος διάδοχος της βρετανικής ιστορίας, ανεβαίνοντας στο θρόνο στα 73 του χρόνια.

Όσο ήταν βασίλισσα η Ελισάβετ ταξίδεψε πάνω από 1 εκατομμύριο μίλια, που ισοδυναμούν με τον γύρο της Γης επί σαράντα φορές.

Η Ελισάβετ και ο Φίλιππος είχαν επισκεφθεί την Ελλάδα και είχαν γίνει δεκτοί με θερμότητα, αλλά αυτό συνέβη τρία χρόνια πριν την άνοδο της στο θρόνο

H τελετή στέψης της Ελισάβετ ήταν η πρώτη που μεταδόθηκε σε απ ευθείας σύνδεση από την τηλεόραση.

Η βασίλισσα είχε επισκεφθεί περισσότερες από 100 χώρες ως αρχηγός κράτους. Πραγματοποίησε περίπου 21.000 επίσημες εμφανίσεις. Φιλοξένησε 113 αρχηγούς κρατών από άλλες χώρες, συμπεριλαμβανομένου του αυτοκράτορα Χαϊλέ Σελασιέ της Αιθιοπίας, του αυτοκράτορα της Ιαπωνίας Χιροχίτο και, τέλος, του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ. Παρέθεσε περισσότερα από 180 πάρτι στον κήπο στο παλάτι του Μπάκιγχαμ, στα οποία συμμετείχαν περισσότεροι από 1,5 εκατομμύριο άνθρωποι.

Ήταν η πρώτη επικεφαλής του Ηνωμένου βασιλείου που επισκέφθηκε την Κίνα και την Ρωσία. Συχνά αναφέρεται πως η βασίλισσα της Αγγλίας δεν έχει επισκεφθεί ποτέ την Ελλάδα. Πράγματι, η Ελισάβετ δεν είχε έρθει στην Ελλάδα ως βασίλισσα. Ο ειδικός επί των βασιλικών θεμάτων, Hugo Vickers, έχει αναφέρει πως ένας από τους λόγους ήταν το ότι ο πατέρας του συζύγου της, πρίγκιπας Ανδρέας, παραλίγο να καταδικαστεί σε θάνατο μετά την Μικρασιατική Καταστροφή από τον Ελληνικό Στρατό και πέρασε το υπόλοιπο της ζωής του στην εξορία. Ένας άλλος λόγος, ειδικά στα πρώτα χρόνια της βασιλείας της, ήταν το Κυπριακό ζήτημα. Ένας τρίτος λόγος εικάζεται ότι ήταν η κατάργηση της μοναρχίας στην Ελλάδα και η εξορία του αγαπημένου της ανιψιού Κωνσταντίνου. Ίσως ο σημαντικότερος λόγος, το γεγονός ότι δεν είχε ποτέ προσκληθεί επίσημα από τον πρόεδρο της Δημοκρατίας. Στην πραγματικότητα, ωστόσο, η Ελισάβετ και ο Φίλιππος είχαν επισκεφθεί την Ελλάδα και είχαν γίνει δεκτοί με θερμότητα, απλά αυτό συνέβη το 1950, τρία χρόνια πριν την άνοδο της Ελισσάβετ στο θρόνο.

Το πριγκιπικό τότε ζεύγος είχε επισκεφθεί την Ελλάδα το Δεκέμβριο του 1950. Είχαν γίνει δεκτοί από το βασιλιά Παύλο και τη βασίλισσα Φρειδερίκη και είχαν επισκεφθεί τη Βουλή των Ελλήνων, την πλατεία Συντάγματος –όπου κατέθεσαν στεφάνι στο Μνημείο του Αγνώστου Στρατιώτου– και την Ακρόπολη. Διέμειναν στα ανάκτορα του Τατοΐου και τη δεύτερη μέρα της παραμονής τους επισκέφθηκαν το εκκλησάκι του Αγίου Φιλίππου στο λόφο της Δεξαμενής στην Νίκαια.

Το μέγεθος της περιουσίας της βασίλισσας ήταν δύσκολο να υπολογιστεί. Το Forbes είχε υπολογίσει την αξία των περιουσιακών στοιχείων της βασιλικής οικογένειας στα 28 δισεκατομμύρια δολάρια, αν και όπως είχαν επισημάνει οι New York Times, δεν ανήκουν όλα στους Windsor προσωπικά – τα κέρδη που παράγονται από το χαρτοφυλάκιο ακινήτων 16,5 δισεκατομμυρίων Crown Estate, για παράδειγμα, πηγαίνουν στην κυβέρνηση, με ένα επίδομα να επιστρέφει στη βασιλική οικογένεια σε αντάλλαγμα. Το Fortune τοποθετούσε τον ιδιωτικό πλούτο της βασίλισσας στο ύψος των 500 εκατομμυρίων δολαρίων.

Η βασίλισσα Ελισάβετ έχει βρεθεί σε αρκετές περιπτώσεις αντιμέτωπη με απόπειρες ενάντια στην ίδια της τη ζωή. Όλες απέτυχαν

Με τον πρόεδρο των ΗΠΑ Τζέραλντ Φορντ το 1976.

Η βασίλισσα Ελισάβετ είχε εξετάσει κρυφά πάνω από 1.000 νομοθετήματα πριν έρθουν ενώπιον του Κοινοβουλίου, ασκώντας βέτο σε κάποια από αυτά. Χάρη σε αυτή την εξουσία, η βασίλισσα και η βασιλική οικογένεια είχαν εξαιρεθεί για χρόνια από τους νόμους που αποτρέπουν τις φυλετικές διακρίσεις. Μέχρι το 1968, απαγορευόταν σε «έγχρωμους μετανάστες ή αλλοδαπούς» να εργάζονται στα Ανάκτορα του Μπάκιγχαμ.

Η βασίλισσα αγαπούσε ιδιαίτερα τα σκυλιά ράτσας corgi, κατέχοντας πάνω από 30 από αυτά στη διάρκεια της ζωής της, ξεκινώντας από το πρώτο βασιλικό corgi, τον Dookie, το 1933. Το τελευταίο της corgi πέθανε το 2018 και αντικαταστάθηκε από δύο dorgi, μια διασταύρωση μεταξύ dachshund και corgi.

Το 2003, η βασίλισσα πρόσφερε στον πρίγκιπα διάδοχο της Σαουδικής Αραβίας μια ξενάγηση στο Μπαλμόραλ, με την ίδια στο τιμόνι ενός Range Rover γνωρίζοντας ότι οι γυναίκες δεν επιτρεπόταν να οδηγούν στη Σαουδική Αραβία εκείνη την εποχή. Η βασίλισσα οδηγούσε με τόση ταχύτητα στο στενό δρόμο του κτήματος στη Σκωτία, μιλώντας διαρκώς στον διάδοχο ώστε στο τέλος, μέσω του διερμηνέα του, ο πρίγκιπας παρακάλεσε την Ελισάβετ να χαμηλώσει ταχύτητα και να επικεντρωθεί στον δρόμο μπροστά της.

Η βασίλισσα Ελισάβετ έχει βρεθεί σε αρκετές περιπτώσεις αντιμέτωπη με απόπειρες ενάντια στην ίδια της τη ζωή. Όλες απέτυχαν.

Στις 29 Απριλίου 1970, η βασίλισσα και ο σύζυγός της πρίγκιπας Φίλιππος ταξίδευαν σιδηροδρομικώς από το Σίδνεϊ περνώντας από τα Γαλάζια Όρη, στη Νέα Νότια Ουαλία όταν το τρένο χτύπησε πάνω σε ένα κορμό δέντρου. Ευτυχώς για το βασιλικό ζεύγος ο οδηγός του τρένου, Albert Rowley εντόπισε το εμπόδιο εγκαίρως και τράβηξε τα φρένα την κατάλληλη στιγμή. Δεδομένου ότι οι ράγες είχαν ελεγχθεί μόλις μία ώρα πριν από το περιστατικό, ήταν βέβαιο ότι ο κορμός είχε τοποθετηθεί σκόπιμα από αγνώστους που είχαν χρονομετρήσει πότε ακριβώς θα περνούσε το τρένο. Αν η αμαξοστοιχία έπεφτε πάνω στον κορμό με όλη της την ταχύτητα είναι πιθανό να είχε εκτροχιαστεί και να είχε πέσει σε γκρεμό, όπως εξήγησαν ειδικοί στην εφημερίδα The Telegraph.Το περιστατικό έγινε γνωστό μόλις το 2009.

Κάθε Ιούνιο οι ετήσιοι εορτασμοί του Trooping the Color για τα γενέθλια της βασίλισσας είναι μία από τις πιο λαμπρές εκδηλώσεις στο Λονδίνο με χιλιάδες στρατιώτες και έφιππους να παρελαύνουν στους δρόμους αλλά και επιδείξεις με στρατιωτικά αεροπλάνα της RAF.

Στην παρέλαση συμμετέχουν έφιππα τα μέλη της βασιλικής οικογένειας, ενώ μέχρι το 1986 η βασίλισσα επιθεωρούσε τα στρατεύματα επίσης έφιππη μέχρι το 1986.
Στην τελετή της 13ης Ιουνίου του 1981, ο 17χρονος Marcus Sarjeant πυροβόλησε έξι φορές εναντίον της βασίλισσας Ελισάβετ με κενές βολές ενώ εκείνη περνούσε έφιππή από το Mall. Στο άκουσμα των πυροβολισμών το άλογο της βασίλισσας, η δεκαεννέα ετών Burmese αναστατώθηκε και υπήρχε μεγάλος κίνδυνος να αφηνιάσει. Η βασίλισσα όμως με αξιοσημείωτη αυτοσυγκράτηση, παρ’ ότι δεν μπορούσε να γνωρίζει ότι οι βολές ήταν άσφαιρες, κατάφερε να ηρεμήσει το άλογο και συνέχισε απτόητη την πορεία της ενώ την ίδια στιγμή οι αστυνομικοί έριχναν στο έδαφος τον σκοπευτή. Ο Sarjeant, ο οποίος είχε εμμονή με τις δολοφονίες του John F. Kennedy και του John Lennon, καταδικάστηκε σε πέντε χρόνια φυλάκισης βάσει του νόμου περί προδοσίας του 1842, ο οποίος δεν είχε τεθεί σε ισχύ από το 1966. Βγήκε από τη φυλακή τον Οκτώβριο του 1984. Αναφερόμενος στο περιστατικό, ο σημερνός βασιλιάς Κάρολος είπε το 2016 ότι η μητέρα του «έχει έναν θαυμάσιο τρόπο με τα άλογα», συμπληρώνοντας: «Είναι φτιαγμένη από δυνατό υλικό».

Στους εορτασμούς του Trooping the colour το 2018.

Λίγους μήνες αργότερα, ένας άλλος 17χρονος πυροβόλησε τη βασίλισσα κατά την επίσκεψή της στη Νέα Ζηλανδία. Στις 14 Οκτωβρίου 1981, η βασίλισσα Ελισάβετ βρισκόταν στο Dunedin της Νέας Ζηλανδίας με τον πρίγκιπα Φίλιππο, όταν ο 17χρονος John Lewis κρυμμένος στον πέμπτο όροφο ενός κτηρίου σημάδεψε με ένα τουφέκι το βασιλικό ζεύγος, καθώς έβγαιναν από μια Rolls-Royce. Ευτυχώς για τη βασίλισσα, ο Lewis αστόχησε. Όπως αποκαλύφθηκε αργότερα, το όπλο του δεν μπορούσε να πυροβολήσει μέχρι τόσο μακριά και ο ίδιος δεν βρισκόταν σε φυσική κατάσταση που να του επιτρέπει να το χρησιμοποιήσει αποτελεσματικά. Η αστυνομία της Νέας Ζηλανδίας αρχικά απέκρυψε το περιστατικό από την ασφάλεια της Ελισάβετ αποδίδοντας τον θόρυβο σε κροτίδες. Ο John Lewis αυτοκτόνησε στη φυλακή σε ηλικία 33 ετών. Λίγο νωρίτερα είχε εξομολογηθεί σε συγκρατούμενο του σχετικά με την επίθεση στη βασίλισσα: «Διάολε…μου ξέφυγε!». Το περιστατικό κρατήθηκε μυστικό μέχρι το 2018…

Η Ελισάβετ έπινε ένα ποτήρι σαμπάνια κάθε βράδυ πριν κοιμηθεί μέχρι λίγο πριν το τέλος της ζωής της. Η Μάργκαρετ Ρόουντς, ξαδέρφη της βασίλισσας, είχε αναφέρει πως η βασίλισσα έπινε ένα τζιν με Dubonnet πριν από το μεσημεριανό γεύμα, με μια φέτα λεμόνι και πολύ πάγο, κρασί με το μεσημεριανό γεύμα, ένα ξηρό μαρτίνι κατόπιν και ένα ποτήρι σαμπάνια το βράδυ. Ωστόσο τα προβλήματα υγείας που αντιμετώπισε τα τελευταία χρόνια την ανάγκασαν να κόψει το αλκοόλ το 2021.

H βασίλισσα Ελισσάβετ δε χρειαζόταν να κουβαλά μαζί της τα κλειδιά του σπιτιού της, ούτε το κινητό της τηλέφωνο. Οπότε, τι ακριβώς είχαν μέσα τα τσαντάκια του οίκου Launer, που κρατούσε πάντα σε κάθε δημόσια εμφάνισή της; Το 2012, η δημοσιογράφος, Sally Bedell Smith, αποκάλυψε ότι η βασίλισσα είχε πάντα μαζί της ένα μικρό καθρέφτη, κραγιόν, ένα στιλό, παστίλιες μέντας και τα γυαλιά της. Τις Κυριακές έπαιρνε και μερικά χαρτονομίσματα μικρής αξίας «προσεκτικά διπλωμένα» για να τα δώσει στο παγκάρι της εκκλησίας. Η αλήθεια είναι, όμως, ότι η τσάντα της βασίλισσας είχε μία ακόμα πολύ σημαντικότερη αποστολή: Αποτελούσε μέρος του κώδικα που χρησιμοποιούσε η βασίλισσα προκειμένου να επικοινωνεί κρυφά με τα μέλη της συνοδείας της κατά τη διάρκεια των δημόσιων εμφανίσεών της.

Όταν, κατά τη διάρκεια ενός δείπνου, ακουμπούσε το τσαντάκι πάνω στο τραπέζι, αυτό σήμαινε πως θα πρέπει να γίνουν ετοιμασίες για να φύγει μέσα στα επόμενα πέντε λεπτά. Αν ακουμπούσε την τσάντα της στο πάτωμα, αυτό σήμαινε πως δεν απολάμβανε καθόλου την τρέχουσα συνομιλία της και πως κάποια από τις κυρίες των τιμών της θα έπρεπε να έρθει και να τη «σώσει».

Η βασίλισσα Έλισάβετ είχε θυμώσει ιδιαίτερα με τον πρίγκιπα Χάρι και τη Μέγκαν για τον ισχυρισμό τους ότι τους είχε δώσει τις ευλογίες της προκειμένου να δώσουν στην κόρη τους το όνομα Lilibet, το χαιδευτικό της βασίλισσας.

Ο εκπρόσωπος του δούκα και της δούκισσας του Σάσεξ είχε δηλώσει ότι το ζευγάρι επέλεξε το όνομα αφού ζήτησε άδεια από την εκλιπούσα μονάρχη και δεν θα το έκανε αν είχε αντιταχθεί. Το όνομα ήταν το χαϊδευτικό της βασίλισσας Ελισάβετ στα παιδικά της χρόνια ενώ έτσι την αποκαλούσε κατ’ ιδίαν και ο σύζυγός της πρίγκιπα Φίλιππο καθ ‘όλη τη διάρκεια της σχέσης τους. Μέλη του προσωπικού των ανακτόρων ανέφεραν ότι δεν είχαν δει ποτέ την βασίλισσα τόσο θυμωμένη σε όλα τα χρόνια που εργάζονταν εκεί.
Οι Σάσεξ απείλησαν με νομικές κυρώσεις το BBC επειδή σε ρεπορτάζ του ισχυρίσθηκε ότι η βασίλισσα δεν είχε δώσει την συναίνεση της για την επιλογή του ονόματος. Όταν όμως ζήτησαν την υποστήριξη των ανακτόρων, το αίτημα τους απορρίφθηκε.

Η βασίλισσα Ελισάβετ πέρασε τα τελευταία της χρόνια υποφέροντας κρυφά από καρκίνο του μυελού των οστών

Η τελευταία φωτογραφία: Δύο μέρες πριν τον θάνατο της περιμένοντας την Λιζ Τρας για να της αναθέσει την δημιουργία της νέας κυβέρνησης, στις 6 Σπετμεβρίου του 2022.

Η βασίλισσα Ελισάβετ πέρασε τα τελευταία της χρόνια υποφέροντας κρυφά από καρκίνο του μυελού των οστών – το πιο κοινό σύμπτωμα του οποίου είναι ο πόνος στα οστά, σύμφωνα με την βιογραφία «Elizabeth: An Intimate Portrait», του Gyles Brandreth.

Τους μήνες που προηγήθηκαν του θανάτου της σε ηλικία 96 ετών, υπήρξαν ευρέως διαδεδομένες εικασίες ότι η βασίλισσα αντιμετώπιζε μια ασθένεια. Το πιστοποιητικό θανάτου της ανέφερε επίσημα ως την αιτία θανάτου της το προχωρημένο γήρας.

«Είχα ακούσει ότι η βασίλισσα είχε μια μορφή μυελώματος – καρκίνου του μυελού των οστών – που εξηγούσε την κούραση και την απώλεια βάρους της και αυτά τα «κινητικά προβλήματα» για τα οποία ακούγαμε συχνά κατά τη διάρκεια του τελευταίου έτους της ζωής της», αναφέρει ο Brandreth στο βιβλίο. Η βασιλική βιογραφία υπογραμμίζει επίσης τη στωικότητα της βασίλισσας μετά τον θάνατο του επί 73 χρια συζύγου της, πρίγκιπα Φιλίππου, ο οποίος πέθανε τον Απρίλιο του 2021.

Η βασίλισσα φέρεται να είπε σε μια κυρία των τιμών ότι το να είναι απασχολημένη με τα βασιλικά της καθήκοντα τη βοηθούσε να αντιμετωπίσει την απώλεια, αρνούμενη να ενδώσει στη θλίψη. «Ο σύζυγός μου σίγουρα δεν θα το ενέκρινε», είχε πει η βασίλισσα που παρακολούθησε το αστυνομικό δράμα του BBC «Line of Duty» για να φτιάχνει την διάθεση της. Ένα χρόνο πριν φύγει από την ζωή οι γιατροί της την παρότρυναν να χαλαρώσει την δραστηριότητας της λόγω κόπωσης. «Πρέπει να έχω σύνεση», είχε πει τότε για την επιδείνωση της υγείας της.

* Πηγή: Grace