Εκλογές ΗΠΑ: Πώς είδε η ΕΕ το debate Χάρις – Τραμπ

Οι προεδρικές εκλογές των ΗΠΑ πλησιάζουν και ήδη πραγματοποιήθηκε το πρώτο debate μεταξύ Χάρις και Τραμπ, το οποίο έδειξε τις προθέσεις τους για την εσωτερική και εξωτερική πολιτική της χώρας. Πέραν του εσωτερικού ενδιαφέροντος, η τηλεμαχία ήταν ενδιαφέρουσα και για την Ευρώπη. Πολλοί Ευρωπαίοι αξιωματούχοι το παρακολούθησαν προκειμένου να καταλάβουν την τακτική που θα ακολουθήσουν οι δύο υποψήφιοι, σε περίπτωση που εκλεγούν.

Σύμφωνα με δημοσίευμα του Euronews, αν και οι δύο προεδρικοί υποψήφιοι απάντησαν σε ερωτήσεις που αφορούσαν την οικονομία, την οπλοκατοχή και τις αμβλώσεις, αναφέρθηκαν και σε διάφορα θέματα που θα μπορούσαν να αποδειχθούν καθοριστικά για το μέλλον της Ευρώπης. Μίας Ευρώπης που αυτή τη στιγμή βιώνει την άνοδο και την επέκταση του λαϊκισμού και της ακροδεξιάς ρητορικής.

Έξι σημεία – κλειδιά για την Ευρώπη

Ακολουθούν τα έξι βασικά σημεία συζήτησης για τους Ευρωπαίους από το πρώτο debate μεταξύ των δύο υποψηφίων.

Ο Τραμπ αναφέρθηκε στον Όρμπαν ως σύμμαχο

Μετά τους ισχυρισμούς της αντιπροέδρου Χάρις ότι ορισμένοι παγκόσμιοι ηγέτες δεν εκτιμούν τον Τραμπ, τόσο πολύ, όσο νομίζει ο ίδιος, ο πρώην πρόεδρος των ΗΠΑ υποστήριξε ότι ο πρωθυπουργός της Ουγγαρίας Βίκτορ Όρμπαν θα στηρίξει την κυβέρνησή του. «Επιτρέψτε μου να πω για τους παγκόσμιους ηγέτες: Ο Βίκτορ Όρμπαν, ένας από τους πιο σεβαστούς άνδρες, τον αποκαλούν ισχυρό άνδρα. Είναι ένας σκληρός άνθρωπος. Έξυπνος πρωθυπουργός της Ουγγαρίας», δήλωσε ο Τραμπ.

«Είπαν: «Γιατί όλος ο κόσμος ανατινάζεται;» … «Επειδή χρειάζεστε τον Τραμπ πίσω ως πρόεδρο. Τον φοβόντουσαν. Η Κίνα φοβόταν. Και δεν μου αρέσει να χρησιμοποιώ τη λέξη ‘φοβάμαι’, αλλά απλά τον αναφέρω», συνέχισε ο Τραμπ. «Η Κίνα τον φοβόταν. Η Βόρεια Κορέα τον φοβόταν». Κοιτάξτε τι συμβαίνει με τη Βόρεια Κορέα, παρεμπιπτόντως. Είπε: ‘Η Ρωσία τον φοβόταν’», πρόσθεσε, αναφερόμενος στον Όρμπαν.

«Ο Πούτιν θα σας έτρωγε για μεσημεριανό», είπε η Χάρις στον Τραμπ

Όταν ρωτήθηκε για το αν υποστηρίζει την Ουκρανία στον επιθετικό πόλεμο της Ρωσίας κατά του γείτονά της, ο Τραμπ απέφυγε την ευθεία απάντηση δηλώνοντας ότι θέλει να «τελειώσει ο πόλεμος» αντ’ αυτού. Αν και ο Τραμπ είπε ότι πρόκειται για έναν πόλεμο «που πεθαίνει για να διευθετηθεί … Θα τον διευθετήσω προτού καν γίνω πρόεδρος», δεν έδωσε λεπτομέρειες για το πώς σκοπεύει να το πετύχει αυτό. «Αυτό που θα κάνω είναι ότι θα μιλήσω στον έναν και θα μιλήσω στον άλλον», είπε. «Θα τους φέρω μαζί».

Ο Τραμπ δήλωσε και πάλι ότι η πλήρους κλίμακας εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία δεν θα είχε συμβεί ποτέ αν ήταν εκείνος στην εξουσία στις αρχές του 2022, δηλώνοντας ότι ο Πούτιν και ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι θα τον είχαν σεβαστεί έναντι του Μπάιντεν. «Γνωρίζω πολύ καλά τον Ζελένσκι και γνωρίζω πολύ καλά τον Πούτιν», είπε. «Με σέβονται. Δεν σέβονται τον Μπάιντεν».

Ο Τραμπ επανέλαβε πάντως ότι η κυβέρνηση Μπάιντεν ξόδεψε περισσότερα σε σύγκριση με την Ευρώπη για στρατιωτική βοήθεια προς την Ουκρανία, παρά το γεγονός ότι οι αριθμοί δείχνουν το αντίθετο. Ο Χάρις αντεπιτέθηκε, λέγοντας ότι αν ο Τραμπ ήταν πράγματι πρόεδρος κατά τη διάρκεια της ολομέτωπης επίθεσης της Μόσχας, «ο Πούτιν θα καθόταν στο Κίεβο με τα μάτια του στραμμένα στην υπόλοιπη Ευρώπη», με την Πολωνία να είναι η επόμενη στο στόχαστρό του.

Η Καμάλα Χάρις στέκεται στο πλευρό της Ουκρανίας και του ΝΑΤΟ καθώς αποδέχεται το χρίσμα των Δημοκρατικών «Γιατί δεν λέτε στους 800.000 Πολωνοαμερικανούς εδώ στην Πενσυλβάνια πόσο γρήγορα θα παραιτηθείτε για χάρη της εύνοιας και αυτού που νομίζετε ότι είναι φιλία με έναν, ως γνωστόν, δικτάτορα που θα σας έτρωγε για μεσημεριανό», είπε.

Ο Τραμπ κατηγορεί τη Χάρις ότι «μισεί» τους πάντες στη Μέση Ανατολή

Ο Ρεπουμπλικανός υποψήφιος για την προεδρία των ΗΠΑ έμεινε επίσης άναυδος ως προς το πώς θα διαπραγματευόταν μια ειρηνευτική συμφωνία μεταξύ του Ισραήλ και της Χαμάς ή τι θα έκανε για να ανακουφίσει την ανθρωπιστική κρίση στη Γάζα. Ωστόσο, επανέλαβε τον ίδιο ισχυρισμό σχετικά με το πώς ο πόλεμος Ισραήλ-Χαμάς δεν θα είχε συμβεί ποτέ αν ήταν πρόεδρος, περνώντας σε έναν αβάσιμο ισχυρισμό ότι ο Χάρις μισεί τόσο το Ισραήλ όσο και την υπόλοιπη περιοχή.

«Μισεί το Ισραήλ. Δεν θα συναντούσε καν τον [Ισραηλινό πρωθυπουργό Μπενιαμίν] Νετανιάχου όταν πήγε στο Κογκρέσο για να εκφωνήσει μια πολύ σημαντική ομιλία», είπε. «Ω, έλα τώρα», εθεάθη η Χάρις να λέει με το στόμα της ως απάντηση στους ισχυρισμούς του Τραμπ. «Κοιτάξτε τι συμβαίνει με τους Χούτι και την Υεμένη. Κοιτάξτε τι συμβαίνει στη Μέση Ανατολή. Αυτό δεν θα είχε συμβεί ποτέ. Θα το τακτοποιήσω αυτό, και γρήγορα, και θα τερματίσω τον πόλεμο με την Ουκρανία και τη Ρωσία», είπε. «Αν εκλεγώ πρόεδρος, θα το κάνω πριν καν γίνω πρόεδρος».

Με τη σειρά της, η Χάρις δήλωσε ότι ως πρόεδρος θα «έδινε πάντα στο Ισραήλ τη δυνατότητα να υπερασπιστεί τον εαυτό του», ιδίως από το Ιράν και τους πληρεξουσίους του, αλλά ότι «πάρα πολλοί αθώοι Παλαιστίνιοι έχουν σκοτωθεί» στον πόλεμο που σχεδόν μπαίνει στον δεύτερο χρόνο του. Είπε επίσης ότι υποστηρίζει τη λύση των δύο κρατών και την ανάγκη των Παλαιστινίων για αυτοδιάθεση. Η ΕΕ και ο επικεφαλής της εξωτερικής της πολιτικής, Josep Borrell, έχουν ασκήσει όλο και πιο έντονη κριτική στο Ισραήλ για τον τρόπο με τον οποίο διεξάγει την εκστρατεία του στη Γάζα.

Διίστανται οι απόψεις και στην πολιτική έναντι του Πεκίνου

Ο Χάρις και ο Τραμπ αναμενόμενα διαφώνησαν σχετικά με την πολιτική της Ουάσινγκτον έναντι του Πεκίνου – συγκεκριμένα, την ιδέα του πρώην προέδρου να επιβληθούν δασμοί μεταξύ 10% και 20% σε όλες τις εισαγωγές από την Κίνα. «Ο αντίπαλός μου έχει ένα σχέδιο που ονομάζω «φόρο πωλήσεων Τραμπ», το οποίο θα είναι ένας φόρος 20% στα καθημερινά αγαθά στα οποία βασίζεστε για να βγάλετε τον μήνα», είπε.

Ο Τραμπ δήλωσε ότι η πρότασή του για πρόσθετους δασμούς μεταξύ 60% και 100% θα είναι ένας τρόπος να κάνει το Πεκίνο και άλλους «να μας ξεπληρώσουν για όλα όσα έχουμε κάνει για τον κόσμο, και ο δασμός θα είναι σημαντικός». Αμφισβήτησε επίσης τον Χάρις για το γεγονός ότι δεν έχει απαλλαγεί από τους δασμούς του, τους οποίους ο Τραμπ επέβαλε για πρώτη φορά κατά τη διάρκεια της θητείας του 2017-2021.

«Αν δεν της αρέσουν, θα έπρεπε να είχαν βγει και να είχαν μειώσει αμέσως τους δασμούς», είπε. «Ποτέ δεν έβγαλαν το δασμολόγιο γιατί ήταν τόσα πολλά τα χρήματα. Δεν μπορούν, αυτό θα κατέστρεφε εντελώς όλα όσα έχουν βάλει σκοπό να κάνουν». Σε απάντηση, ο Χάρις κατηγόρησε τον Τραμπ ότι δεν ήταν σχεδόν τόσο σκληρός απέναντι στην Κίνα όσο πιστεύει, «προσκαλώντας εμπορικούς πολέμους» και προκαλώντας έλλειμμα κατά τη διάρκεια της θητείας του, βοηθώντας άθελά του το Πεκίνο να επιτύχει τους δικούς του στόχους αντ’ αυτού.

Σημειώνεται ότι τον προηγούμενο Μάιο, η κυβέρνηση του Τζο Μπάιντεν αύξησε τους φόρους κατά κινεζικών προϊόντων αξίας περίπου 16 δισεκατομμυρίων ευρώ, συμπεριλαμβανομένων ημιαγωγών και ηλεκτρικών οχημάτων – μια πολιτική-κλειδί για τις Βρυξέλλες, οι οποίες εισήγαγαν επίσης επιπλέον δασμούς στα κινεζικής κατασκευής ηλεκτρικά οχήματα για την προστασία της κοινής αγοράς.

Η επιμονή του Τραμπ στο μεταναστευτικό

Καθ’ όλη τη διάρκεια της προεκλογικής του εκστρατείας, ο Τραμπ έχει στηριχθεί στην παράνομη μετανάστευση, επικρίνοντας τον αυξανόμενο αριθμό παράνομων διελεύσεων στα σύνορα και τις αφίξεις χιλιάδων ανθρώπων που χρειάζονται καταφύγιο σε πόλεις υπό την ηγεσία των Δημοκρατικών. Κατηγόρησε τους Δημοκρατικούς ότι υποθάλπουν μεγάλο αριθμό παράνομων διελεύσεων, αν και οι διελεύσεις αυτές μειώθηκαν τους τελευταίους μήνες εν μέρει λόγω των νέων περιορισμών για το άσυλο από την κυβέρνηση Μπάιντεν.

Όμως, όπως κάνει συχνά στις συγκεντρώσεις του και στον λογαριασμό του στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, ο Τραμπ ξεδίπλωσε μια σειρά από ψεύδη ή αναπόδεικτους ισχυρισμούς για τους μετανάστες. Ένας από αυτούς τους ισχυρισμούς ήταν μια διαψευσμένη φήμη που ο Τραμπ και οι σύμμαχοί του διέδωσαν στο διαδίκτυο τις τελευταίες ημέρες, ισχυριζόμενοι ότι οι μετανάστες από την Αϊτή σε μια πόλη του Οχάιο κυνηγούν και τρώνε κατοικίδια ζώα.

«Τρώνε τα σκυλιά, τρώνε τις γάτες, τρώνε τα κατοικίδια των ανθρώπων που ζουν εκεί. Αυτό είναι ντροπή», δήλωσε. Το μεταναστευτικό είναι ένα από τα καυτά θέματα της Ευρώπης, που επιδεινώθηκε περαιτέρω από την απόφαση της Γερμανίας να επαναφέρει προσωρινά τους ελέγχους στα χερσαία σύνορα την Τρίτη για να περιορίσει την παράνομη μετανάστευση – μια κίνηση που οι γείτονές της πιστεύουν ότι είναι αντίθετη με τις αρχές της ΕΕ και του Σένγκεν.

Πώς η Χάρις γύρισε μπούμερανγκ τη αναφορά του Τραμπ σε φυλετικά ζητήματα

Ο Τραμπ έχει κατά καιρούς καταφύγει στην επίκληση φυλετικών και έμφυλων στερεοτύπων και ισχυρίστηκε ψευδώς ότι η Χάρις, η οποία φοίτησε σε ιστορικά μαύρο πανεπιστήμιο, έκρυψε τη φυλή της κατά τη διάρκεια της καριέρας της. «Διάβασα όπου δεν ήταν μαύρη», είπε ο Τραμπ όταν ρωτήθηκε για σχόλια που αμφισβητούσαν τη φυλή της Χάρις, προσθέτοντας ένα λεπτό αργότερα: “και μετά διάβασα ότι ήταν μαύρη”. Φάνηκε να υπονοεί ότι η φυλή της ήταν επιλογή, λέγοντας δύο φορές: «Αυτό εξαρτάται από εκείνη».

Η Χάρις δεν έμεινε σιωπηλή, λέγοντας: «Νομίζω ότι είναι τραγωδία το γεγονός ότι έχουμε κάποιον που θέλει να γίνει πρόεδρος, ο οποίος κατά τη διάρκεια της καριέρας του προσπαθεί σταθερά να χρησιμοποιήσει τη φυλή για να διχάσει τον αμερικανικό λαό».

Η Χάρις, ωστόσο, τη χρησιμοποίησε για να παρουσιάσει έναν μακρύ κατάλογο με τις φυλετικές αντιπαραθέσεις του Τραμπ: τον δικαστικό συμβιβασμό του για διακρίσεις σε βάρος υποψήφιων μαύρων ενοικιαστών στις πολυκατοικίες του στη Νέα Υόρκη τη δεκαετία του 1970- τη διαφήμισή του που ζητούσε την εκτέλεση μαύρων και λατινοαμερικανών εφήβων, οι οποίοι είχαν συλληφθεί λανθασμένα στην υπόθεση επίθεσης σε βάρος δρομέα στο Σέντραλ Παρκ τη δεκαετία του 1980- και τους ψευδείς ισχυρισμούς του ότι ο πρώην πρόεδρος Μπαράκ Ομπάμα δεν γεννήθηκε στις ΗΠΑ. «Νομίζω ότι ο αμερικανικός λαός θέλει κάτι καλύτερο από αυτό, θέλει κάτι καλύτερο από αυτό», δήλωσε ο Χάρις.