Εκατοντάδες εκατομμύρια δόσεις εμβολίου για την mpox που περιμένουν στα ράφια πλούσιων χωρών θα μπορούσαν να αναχαιτίσουν την επιδημία που πλήττει την Αφρική, όμως οι δωρεές είναι ελάχιστες σε σχέση με αυτά που ζητά ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, δείχνει απολογισμός του Reuters.

Τα εμβόλια παραμένουν σε απόθεμα εδώ και χρόνια ή δεκαετίες για την περίπτωση επανεμφάνισης της ευλογιάς, ασθένειας συγγενικής με την mpox η οποία έχει εξαλειφθεί από τον πλανήτη χάρη στους εμβολιασμούς.

Ένα μέρος από τα εμβόλια αυτά είχαν χρησιμοποιηθεί σε χώρες εκτός Αφρικής το 2022, όταν η mpox εξαπλώθηκε για πρώτη φορά σε άλλες ηπείρους.

«Δεν είναι τεχνικό ζήτημα, είναι πολιτικό»

Ανεξάρτητοι ειδικοί εκτίμησαν ότι ακόμα και ένα μικρό τμήμα αυτών των αποθεμάτων θα αρκούσε για να αναχαιτιστεί η σημερινή επιδημία στη Λαϊκή Δημοκρατία του Κογκό και γειτονικές χώρες, η μεγαλύτερη που έχει καταγραφεί ποτέ.

Οι πλούσιες χώρες έχουν προσφερθεί μέχρι σήμερα να στείλουν λιγότερες από 4 εκατομμύρια δόσεις, από τις 18-22 εκατομμύρια που εκτιμάται ότι χρειάζονται για τον εμβολιασμό 10 εκατ. ανθρώπων το επόμενο εξάμηνο, ανέφεραν τα Αφρικανικά Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων.

«Δεν είναι τεχνικό ζήτημα, είναι πολιτικό» δήλωσε η Μαρία βαν Κερβόβε, επικεφαλής πρόληψης επιδημιών και πανδημιών στον ΠΟΥ.

«Τα εμβόλια είναι άχρηστα στα ράφια. Γιατί να μην τα στείλουμε στους ανθρώπους που τα χρειάζονται αυτή τη στιγμή;» είπε.

Η επιδημία ξέσπασε στις αρχές του 2023 στο Κογκό, στο οποίο αντιστοιχούν τα περισσότερα από τα 37.500 κρούσματα και τους 1.451 θανάτους, και έχει πλέον επεκταθεί σε 14 αφρικανικές χώρες.

Ύποπτα κρούσματα περιμένουν για εξέταση στην επαρχία Κίβου του Κογκό (Reuters)

Μια πρώτη εκστρατεία εμβολιασμού με 265.000 δόσεις πρόκειται να ξεκινήσει στο Κογκό τον Οκτώβριο.

«Αν είχαμε περισσότερες δόσεις νωρίτερα, θα μπορούσαμε να είχαμε σχεδιάσει μια εκστρατεία μεγάλης κλίμακας και να μειώσουμε τη μετάδοση» δήλωσε ο Κρις Κασίτα, επικεφαλής των προσπαθειών αντιμετώπισης της mpox στο Κογκό.

Ανησυχία στους ειδικούς προκαλεί η εξάπλωση ενός νέου στελέχους, με την ονομασία Κλάδος 1b, που δείχνει να μεταδίδεται πιο εύκολα με τη στενή επαφή.

Ιδιαίτερα ευάλωτα είναι τα παιδιά και οι άνθρωποι με παθήσεις του ανοσοποιητικού συστήματος όπως ο HIV. Για τις χώρες εκτός Αφρικής ο κίνδυνος κρίνεται αυτή τη στιγμή μικρός.

Πού είναι τα εμβόλια;

Τρία εμβόλια που έχει εγκρίνει ο ΟΗΕ από τις εταιρείες Bavarian Nordic, KM Biologics και Emergent BioSolutions υπάρχουν σε απόθεμα σε διάφορες χώρες, πολλές όμως αρνούνται να αποκαλύψουν τον αριθμό των δόσεων επικαλούμενες λόγους εθνικής ασφάλειας.

Η διεθνής εμβολιαστική συμμαχία GAVI έχει στη διάθεσή της έως και 500 εκατ. ευρώ για την προμήθεια εμβολίων, χωρίς όμως να είναι σαφές αν η ζήτηση μπορεί να καλυφθεί.

Η Ιαπωνία διαθέτει 200 εκατ. δόσεις του εμβολίου της KM Biologics και βρίκσεται σε συνομιλίες με το Κογκό για τη διάθεση έως 3,5 εκατ. δόσεων.

Περίπου 100 εκατ. δόσεις του εμβολίου της Emergent και αδιευκρίνιστος αριθμός δόσεων της Bavarian Nordic υπάρχουν στις ΗΠΑ και ακόμα 2 εκατ. δόσεις της Bavarian Nordic στον Καναδά.

Η Ισπανία είναι ίσως ο μεγαλύτερος δωρητής, καθώς έχει υποσχεθεί το 20% του αποθέματός της, ή 500.000 δόσεις, ενώ η ΕΕ έχει στείλει ήδη 215.000 δόσεις στο Κογκό.