Από την τροπική ζούγκλα του Αμαζονίου μέχρι τους μεγαλύτερους υγροτόπους του κόσμου και τα δάση της Βολιβίας, η Λατινική Αμερική αντιμετωπίζει φέτος πρωτοφανή αριθμό πυρκαγιών, εν μέσω παρατεταμένης ζέστης και ξηρασίας που τροφοδοτείται από την κλιματική αλλαγή.

Από τις αρχές του χρόνου, η υπηρεσία διαστημικών ερευνών της Βραζιλίας Inpe έχει ανιχνεύσει με δορυφόρους συνολικά 346.122 εστίες πυρκαγιάς στις 13 χώρες της Λατινικής Αμερικής, ξεπερνώντας το προηγούμενο ρεκόρ του 2007 με 345.322 εστίες.

Φωτογράφος του Reuters που ταξίδευε αυτή την εβδομάδα στην καρδιά του Αμαζονίου στη Βραζιλία είδε τεράστιες πυρκαγιές να μαίνονται και να αφήνουν πίσω τους ένα μαύρο τοπίο.

Ο καπνός από τις πυρκαγιές έχει κάνει τον ουρανό να σκοτεινιάσει πάνω από μεγάλες πόλεις της Βραζιλίας όπως το Σάο Πάολο και φαίνεται από το Διάστημα να διασχίζει διαγώνια την ήπειρο, από την Κολομβία ως την Ουρουγουάη.

Η Βραζιλία και η Βολιβία έχουν αναπτύξει χιλιάδες πυροσβέστες στην προσπάθειά τους να ελέγξουν τις πυρκαγιές, όμως οι δύο παραμένουν στο έλεος των ακραίων καιρικών φαινομένων που τροφοδοτούν τις φωτιές.

Η ζέστη και η ξηρασία που φέρνει στην ήπειρο η κλιματική αλλαγή βοηθά στην εξάπλωση των πυρκαγιών, από τις οποίες οι περισσότερες προκαλούνται από ανθρώπους.

Καπνός καλύπτει την Παραγουάη, τη Βολιβία, την Αργεντινή και την Βραζιλία στις 9 Σεπτεμβρίου σε δορυφορική εικόνα της ευρωπαϊκής υπηρεσίας Copernicus (via Reuters)

Χωρίς χειμώνα

Σειρά κυμάτων ζέστης πλήττουν τη Νότια Αμερική από πέρυσι.

«Δεν είχαμε ποτέ χειμώνα» στο νότιο ημισφαίριο, δήλωσε η Κάρλα Λόγκο, επιστήμονας που ερευνά την ποιότητα του αέρα στο Inpe, αναφερόμενη στις καιρικές συνθήκες των τελευταίων μηνών στο Σάο Πάολο. «Είναι παράλογο» είπε.

Παρά το γεγονός ότι στο νότιο ημισφαίριο ο χειμώνας μόλις τελείωσε, η θερμοκρασία στο Σάο Πάολο παραμένει από το Σάββατο πάνω από τους 32 βαθμούς Κελσίου.

Εκατοντάδες άνθρωποι στη Βολιβία πραγματοποίησαν πορεία στην πρωτεύουσα Λα Πας ζητώντας από την κυβέρνηση να αναλάβει δράση. Οι διαδηλωτές κρατούσαν πανό που έγραφαν: «Η Βολιβία φλέγεται».

Στη Βραζιλία, η ξηρασία που ξεκίνησε πέρυσι θεωρείται η χειρότερη που έχει καταγραφεί ποτέ, σύμφωνα με την εθνική υπηρεσία παρακολούθησης καταστροφών Cemaden.

«Η ξηρασία του 2023-24 είναι η πιο έντονη, η πιο μακροχρόνια σε κάποιες περιοχές και η πιο εκτεταμένη στην πρόσφατη ιστορία, τουλάχιστον από τότε που τηρούνται αρχεία, το 1950», δήλωσε η Άνα Πάουλα Κούνια, επιστήμονας που ερευνά τις ξηρασίες στο Cemaden.

«Ας προσέχουμε το δάσος» γράφει η μισοκαμένη πινακίδα στο Ρίο Μπλάνκο της Βολιβίας (Reuters)

Καπνός πάνω από τη μισή ήπειρο

Σύμφωνα με τα στοιχεία του Inpe, αυτό τον μήνα οι περισσότερες πυρκαγιές καταγράφονται στη Βραζιλία και τη Βολιβία, ενώ ακολουθούν το Περού, η Αργεντινή και η Παραγουάη. Ασυνήθιστα σφοδρές πυρκαγιές ξέσπασαν νωρίτερα φέτος στη Βενεζουέλα, τη Γουιάνα και την Κολομβία.

Οι πυρκαγιές από την αποψίλωση του Αμαζονίου εκλύουν ένα πυκνό νέφος καπνού λόγω της πυκνότητας της βλάστησης που καίγεται, σημείωσε η Κάρλα Λόνγκο.

Κάποιες ημέρες, περίπου 9 εκατ. τετραγωνικά χιλιόμετρα της Λατινικής Αμερικής καλύπτονταν από τον καπνό, περισσότερο από τη μισή ήπειρο, τόνισε.

Στο Σάο Πάολο, την πιο πυκνοκατοικημένη πόλη στο δυτικό ημισφαίριο, η ποιότητα του αέρα αυτή την εβδομάδα ήταν η χειρότερη παγκοσμίως, με τη ρύπανση εκεί να ξεπερνά αυτή που καταγράφηκε σε πόλεις της Ινδίας και της Κίνας, σύμφωνα με τον ιστότοπο IQAir.com. Η Λα Πας επίσης ήταν καλυμμένη από τον καπνό.

Παρανάλωμα η ζούγκλα στο Λαμπρέα της Βραζιλίας στις 4 Σεπτεμβρίου (Reuters)

Η έκθεση στον καπνό αυξάνει τον αριθμό των ανθρώπων που χρειάζονται ιατρική φροντίδα για αναπνευστικά προβλήματα και μπορεί να προκαλέσει χιλιάδες πρόωρους θανάτους, τόνισε η Λόνγκο.

Η εισπνοή καπνού από τις πυρκαγιές προκαλεί κατά μέσο όρο 12.000 πρόωρους θανάτους ετησίως στη Λατινική Αμερική, σύμφωνα με έρευνα του 2023 στην επιθεώρηση Environmental Research: Health.

Συνήθως η εποχή των πυρκαγιών στη Λατινική Αμερική κορυφώνεται τον Σεπτέμβριο. Δεν είναι ξεκάθαρο η ήπειρος θα συνεχίσει να είναι αντιμέτωπη με μεγάλο αριθμό πυρκαγιών.

Αν και την επόμενη εβδομάδα προβλέπονται βροχοπτώσεις στην κεντρική Βραζιλία, όπου βρίσκεται το Σάο Πάολο, οι συνθήκες ξηρασίας αναμένεται να συνεχιστούν μέχρι και τον Οκτώβριο στην περιοχή του Αμαζονίου, στο βόρειο τμήμα της χώρας, και στις κεντροδυτικές γεωργικές επαρχίες.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ / Reuters