Οι Ευρωπαίοι πολιτικοί ισχυρίζονται ότι η μετανάστευση είναι εκτός ελέγχου – Οι αριθμοί τούς διαψεύδουν

Η παράτυπη μετανάστευση προς τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης μειώθηκε σημαντικά συνολικά τους πρώτους οκτώ μήνες του τρέχοντος έτους. Μαζί της και η ρητορική μίσους και η βία κατά των μεταναστών, ενώ σημειώθηκε αύξηση στα ποσοστά των ακροδεξιών κομμάτων.

Υπήρξε, ωστόσο, μια έξαρση στις αφίξεις μεταναστών στα Κανάρια Νησιά, μια επιλογή που γίνεται όλο και περισσότερη δημοφιλής εναλλακτικό «σκαλοπάτι» για την ΕΕ, σύμφωνα με το Associated Press.

Η παράτυπη μετανάστευση κυριάρχησε στις ευρωεκλογές του Ιουνίου και επηρέασε τις πρόσφατες εκλογές στα κρατίδια της ανατολικής Γερμανίας, όπου ένα ακροδεξιό κόμμα κέρδισε για πρώτη φορά μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Η γερμανική κυβέρνηση ανακοίνωσε αυτή την εβδομάδα ότι επεκτείνει τους συνοριακούς ελέγχους γύρω από την επικράτειά της μετά τις πρόσφατες εξτρεμιστικές επιθέσεις.

Οι αριθμοί δεν λένε ψέματα

Παρά τις έντονες συζητήσεις, οι παράτυπες διελεύσεις από τα νότια σύνορα της ΕΕ -την περιοχή όπου παρατηρείται η μεγαλύτερη παράνομη μετανάστευση- μειώθηκαν κατά 35% από τον Ιανουάριο έως τον Αύγουστο, σύμφωνα με τα τελευταία προκαταρκτικά στοιχεία που συγκέντρωσε ο Διεθνής Οργανισμός Μετανάστευσης των Ηνωμένων Εθνών.

Σχεδόν 115.000 μετανάστες – λιγότερο από το 0,03% του πληθυσμού της ΕΕ – έχουν φθάσει χωρίς άδεια στην ΕΕ μέσω των οδών της Μεσογείου και του Ατλαντικού μέχρι στιγμής φέτος, σε σύγκριση με 176.252 κατά την ίδια περίοδο πέρυσι, αναφέρει ο ΟΗΕ. Αντίθετα, περισσότεροι από ένα εκατομμύριο άνθρωποι, οι περισσότεροι από τους οποίους διέφευγαν από τις συγκρούσεις στη Συρία, εισήλθαν στην ΕΕ το 2015.

Κατά 39% μειώθηκαν οι παράτυπες διελεύσεις

Τα στοιχεία που κοινοποίησε ο οργανισμός Frontex της ΕΕ για τα σύνορα και την ακτοφυλακή δείχνουν παρόμοια τάση: Οι παράτυπες διελεύσεις από τα νότια σύνορα της περιοχής μειώθηκαν συνολικά κατά 39% φέτος σε σύγκριση με πέρυσι.

«Η κατάσταση έκτακτης ανάγκης δεν είναι αριθμητική φέτος, ούτε ήταν πέρυσι», δήλωσε στο Associated Press ο Φλάβιο ντι Τζιάκομο, εκπρόσωπος του γραφείου του ΔΟΜ για τη Μεσόγειο.

Η Camille Le Coz, αναπληρώτρια διευθύντρια του μη κερδοσκοπικού Ινστιτούτου Μεταναστευτικής Πολιτικής στην Ευρώπη, δήλωσε ότι η παράτυπη μετανάστευση «λαμβάνει υπερβολικά μεγάλη προσοχή σε σύγκριση με το εύρος του ζητήματος και σε σύγκριση με άλλα ζητήματα που θα έπρεπε να αντιμετωπίζει η Ευρώπη, όπως η κλιματική αλλαγή».

Η πιο συχνά χρησιμοποιούμενη διαδρομή για τους μετανάστες είναι από τη Βόρεια Αφρική, μέσω της επικίνδυνης κεντρικής Μεσογείου προς την Ιταλία. Ωστόσο, περίπου 64% λιγότεροι μετανάστες αποβιβάστηκαν στην Ιταλία φέτος από ό,τι την ίδια περίοδο το 2023, σύμφωνα με τους αριθμούς του ΔΟΜ και της Frontex.

Οι ειδικοί λένε ότι αυτό είναι αποτέλεσμα της καταστολής που υποστηρίζεται από την ΕΕ στην Τυνησία και τη Λιβύη, η οποία έχει ως τίμημα τους μετανάστες, πολλοί από τους οποίους συλλαμβάνονται συστηματικά και πετιούνται στην έρημο.

Γιατί αυξήθηκαν οι παράτυπες διαλεύσεις στην Ελλάδα

Ωστόσο, μένει να φανεί πόσο θα κρατήσει η πτωτική τάση. Οι διακινητές προσαρμόζονται πάντα γρήγορα και βρίσκουν νέες διαδρομές γύρω από τους συνοριακούς ελέγχους.

Στην Ανατολική Μεσόγειο, τη δεύτερη πιο συχνά χρησιμοποιούμενη διαδρομή, τα δίκτυα διακινητών χρησιμοποιούν πλέον ταχύπλοα με όλο και πιο επιθετικούς τρόπους για να αποφύγουν τους ελέγχους και στοχεύουν σε νησιά που βρίσκονται πιο μακριά από τις τουρκικές ακτές στο κεντρικό Αιγαίο, σύμφωνα με τις ελληνικές αρχές.

Αντίθετα, με την Ιταλία, ο αριθμός των μεταναστών που έφτασαν στην Ελλάδα μέσω θαλάσσης και ξηράς κατά τους πρώτους οκτώ μήνες του έτους αυξήθηκε κατά 57%, δείχνουν τα στοιχεία του ΟΗΕ.

Ανθρωπιστική κρίση

Οι ενήλικες μετανάστες που φτάνουν με επιτυχία στις Καναρίους Νήσους συνήθως συνεχίζουν να μετακινούνται, με στόχο την εύρεση εργασίας και ασφάλειας στην ηπειρωτική Ισπανία ή σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες πιο βόρεια. Αλλά αυτό δεν ισχύει για χιλιάδες ασυνόδευτους ανηλίκους. Σύμφωνα με την ισπανική νομοθεσία, αυτοί οι νέοι μετανάστες πρέπει να ληφθούν υπό την προστασία  της τοπικής κυβέρνησης, με αποτέλεσμα να καταφύγια να γεμίζουν ασφυκτικά.

Ο Ισπανός πρωθυπουργός Πέδρο Σάντσεθ ταξίδεψε πρόσφατα σε τρεις χώρες της Δυτικής Αφρικής σε μια προσπάθεια να περιορίσει τη μετανάστευση. Στη Σενεγάλη, ο ίδιος και ο Πρόεδρος της χώρας υπέγραψαν συμφωνίες για την προώθηση ευκαιριών προσωρινής εργασίας στην Ισπανία για υπηκόους της Σενεγάλης και επαγγελματικής κατάρτισης στη Σενεγάλη. Συμφώνησαν επίσης να ενισχύσουν την αστυνομική συνεργασία.