«Μια γυναίκα ή πολλές;»: Η επική απάντηση ενός πολυγαμικού βεζύρη σε έναν «ξενέρωτο» δούκα

Υπήρχαν πάρα πολλά που χώριζαν Οθωμανούς και δυτικοευρωπαίους στα χρόνια που ο Σουλεϊμάν, ο επιφανέστερος όλων των σουλτάνων της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, επέκτεινε το κράτος του, προκαλώντας τρόμο παντού. Στα χρόνια του όμως, μεταξύ 1520 και 1566, σταυρός και ημισέληνος τσακώνονταν και για το… κρεβάτι.

Ήδη από την περίοδο των σταυροφοριών, μετά τον 12^ο αιώνα, οι ευρωπαϊκές στρατιές που κατέφθαναν στους Αγίους Τόπους, όταν ήρθαν αντιμέτωποι με το Ισλάμ, είχαν γοητευτεί από τα χαρέμια των μουσουλμάνων. Έτσι, ενώ πολεμούσαν –υποτίθεται για τον Σταυρό- άρχισαν να επιδίδονται στην συντήρηση… χαρεμιών για τους ίδιους.

Προχωρώντας όμως τα χρόνια, και μπαίνοντας στην Αναγέννηση, το Βατικανό έγινε πολύ πιο αυστηρό, όσον αφορά την πολυγαμία, απ΄ότι τους προηγούμενους αιώνες.

Την περίοδο του Σουλεϊμάν Α’, Οθωμανική αυτοκρατορία –η πλέον ισχυρότερη τότε μουσουλμανική δύναμη- είχε φτάσει στη μέγιστη γεωγραφική της επέκταση και στο απόγειο της δύναμής της, έχοντας καταλύσει την ελληνική Βυζαντινή Αυτοκρατορία. Πλέον οι Οθωμανοί στράφηκαν εναντίον των δυτικοευρωπαίων.

Η σύγκρουση εκείνη την εποχή των δύο πολιτισμών καταγράφηκε από τον Μπεν Αμπντούλ Κίμπα στον Καθρέπτη των πιστών.

Εκεί αναφέρεται ίσως από τις πιο αποστομωτικές και χαρακτηριστικές απαντήσεις των Οθωμανών στα ήθη –πολλές φορές υποκριτικά- των δυτικοευρωπαίων.

“O Πασάς και το χαρέμι του”, πίνακας του Φρανσουά Μπουσέ, 1735-1739

Σε μια συνάντηση ενός Οθωμανού βεζίρη, την εποχή του Σουλεϊμάν Α’ με έναν απεσταλμένο του Καρόλου E΄ της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, Κάρολου Κουίντου, ο Οθωμανός του τα είπε… έξω από τα δόντια.

«Εσύ σκύλε Χριστιανέ, που ειρήσθω εν παρόδω, εκτιμώ ιδιαίτερα, νομίζεις ότι είσαι άξιος να με κατακρίνεις επειδή, σύμφωνα με τους ιερούς μας νόμους, έχω 4 γυναίκες τη στιγμή που εσύ αδειάζεις 12 καντάρια κρασί τον χρόνο, ενώ εγώ δεν πίνω ούτε ένα ποτήρι. Τι προσφέρεις στον κόσμο όταν προσφέρω περισσότερες ώρες στο τραπέζι παρά στο κρεβάτι. Εγώ κάθε χρόνο μπορώ να δώσω 4 παιδιά που θα υπηρετήσουν τον σεβαστό μου αφέντη. Εσύ με το ζόρι μπορείς να του προσφέρεις ένα».

«Συμφορά στον μουσουλμάνο που δεν είναι αρκετά θερμός ώστε το σπίτι του να παρέχει προστασία σε 4 όμορφες κοπέλες τις νόμιμες συζύγους του και που δεν τους φέρεται όπως τους αξίζει!».

Σου επιτρέπω να πίνεις. Επίτρεψε μου να αγαπώ. Αλλάζει κρασί, δέξου πως αλλάζω γυναίκες, ας αφήσει ο ένας τον άλλον να ζήσει σύμφωνα με τα ήθη της χώρας του.

Το καπέλο σου δεν φτιάστηκε για να υπαγορεύει νόμους στο σαρίκι μου. Ο γιακάς σου και η κάπα σου δεν μπορούν να κυβερνούν το καφτάνι μου. Έλα να τελειώσουμε μαζί τον καφέ μας και πήγαινε να χαϊδέψεις τη γερμανίδα σου, αφού δεν έχεις παρά αυτή μονάχα!»

Με πληροφορίες από το Βιβλίο Ζακ Ατάλι, Η Ιστορία του Έρωτα, εκ. Μεταίχμιο