Εκλογές στο Βρανδεμβούργο: Πολιτικό «σωσίβιο» ή «ναυάγιο» για τον Όλαφ Σολτς στη Γερμανία;

Σταθερά από το 1990, το κρατίδιο του Βρανδεμβούργου στην ανατολική Γερμανία αποτελεί προπύργιο των Σοσιαλδημοκρατών.

Το κόμμα του καγκελάριου Όλαφ Σολτς δεν έχει χάσει ποτέ στις εκλογές για την ανάδειξη τοπικής κυβέρνησης από τη γερμανική επανένωση και τούδε.

Όμως στις κάλπες της 22ας Σεπτεμβρίου αυτό μπορεί να αλλάξει…

Τρεις εβδομάδες μετά το προαναγγελθέν πολιτικό σοκ από τη νίκη του ακροδεξιού κόμματος AfD στη Θουριγγία και την παραλίγο πρωτιά του στη Σαξονία, ο εφιάλτης πιθανόν να επαναληφθεί αυτή την Κυριακή στο Βρανδεμβούργο.

Σε όλες τις δημοσκοπήσεις αυτής της εβδομάδας το AfD διατηρεί μικρό προβάδισμα έναντι των Σοσιαλδημοκρατών, είτε πολύ οριακό, είτε κοντά στα όρια του στατιστικού λάθους.

Οι τελευταίες τους έδιναν 28% και 27% αντιστοίχως.

Η διαφορά ήταν πάντως ακόμη μεγαλύτερη το προηγούμενο διάστημα, υπέρ της γερμανικής ακροδεξιάς.

Το χάσμα κατάφερε να μειώσει ο 62χρονος Ντίτμαρ Βόιντκε, πρωθυπουργός του Βραδεμβούργου από το 2013, παίζοντας ένα προσωπικό πολιτικό στοίχημα υψηλού ρίσκου.

Αντιμέτωπος με τη δημοσκοπική επέλαση του AfD, ο ψηλός το δέμας (είναι 1,96μ) και υψηλής δημοτικότητας Σοσιαλδημοκράτης πολιτικός επιχείρησε να μπει ο ίδιος ως εμπόδιο μπροστά της.

Κάλεσε τους ψηφοφόρους στο κρατίδιό του να αναλάβουν τις ευθύνες τους και να μην επαναπαυθούν στο γεγονός ότι, ελλείψει αυτοδυναμίας, η ακροδεξιά δεν θα βρει κανένα άλλο κόμμα πρόθυμο να συνεργαστεί μαζί της για τον σχηματισμό κυβέρνησης συνασπισμού.

Υπό αυτό το πρίσμα, οι Σοσιαλδημοκράτες αναμένεται να ηγηθούν και της επόμενης τοπικής πολυκομματικής κυβέρνησης, ακόμη και εάν έρθουν δεύτεροι στις κάλπες.

Αλλά εάν το κόμμα του δεν παραμείνει πρώτη δύναμη αυτή την Κυριακή, διεμήνυσε ο ιδιαίτερα δημοφιλής Ντίτμαρ Βόιντκε, ο ίδιος δεν θα δεχτεί να αναλάβει ξανά πρωθυπουργός.

Κοντολογίς, το δίλημμα που θέτει συνοψίζεται επιγραμματικά ως εξής: «αν θέλετε να παραμείνω επικεφαλής της κυβέρνησης, ψηφίσετε Σοσιαλδημοκράτες, ανεξαρτήτως από το εάν είστε δυσαρεστημένοι με την ομοσπονδιακή κυβέρνηση και με τον καγκελάριο Σολτς».

«Tο Βρανδεμβούργο χρειάζεται ύψος», αναγράφεται με νόημα σε μια από τις προεκλογικές αφίσες του τοπικού επικεφαλής των Σοσιαλδημοκρατών, Ντίτμαρ Βόιντκε. Από όλες απουσιάζει κάθε αναφορά στον καγκελάριο Σολτς (REUTERS/Liesa Johannssen)

«Από μακριά και αγαπημένοι»

Ο Ντίτμαρ Βόιντκε «πατά» στο γεγονός ότι περισσότεροι από τους μισούς πολίτες του Βρανδεμβούργου δηλώνουν ότι θέλουν να παραμείνει πρωθυπουργός.

Θέση από την οποία έχει ηγηθεί κυβερνήσεων συνασπισμού των Σοσιαλδημοκρατών με το κόμμα της Αριστεράς και, πιο πρόσφατα, με τους κεντροδεξιούς Χριστιανοδημοκράτες και τους Πράσινους.

«Ο Ντίτμαρ Βόιντκε είναι πρωθυπουργός πρώτης κατηγορίας. Ο λαός του Βρανδεμβούργου και εγώ θέλουμε να συνεχίσει να είναι επικεφαλής της κυβέρνησης στο Βρανδεμβούργο», τόνισε προπαραμονή των εκλογών ο Όλαφ Σολτς, κάνοντας για άλλη μια φορά ξεκάθαρη τη στήριξή του.

«Έχω ήδη ψηφίσει με επιστολή ψήφο», υπογράμμισε ο Σοσιαλδημοκράτης καγκελάριος, «γιατί την ημέρα των κρατιδιακών εκλογών πρέπει να βρίσκομαι στη Νέα Υόρκη» για την 79η Σύνοδο της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ.

Είναι ωστόσο η δυσαρέσκεια από την πολιτική της ομοσπονδιακής κυβέρνησης «φανάρι» (μεταξύ Σοσιαλδημοκρατών, Πρασίνων και Φιλελεύθερων) που ρίχνει βαριά «σκιά» στις εκλογές στο Βρανδεμβούργο.

Όχι τυχαία, ο Βόιντκε δεν έκανε τελευταία ούτε μια κοινή εμφάνιση με τον Σολτς, ενόσω δίνει σκληρή μάχη για να κρατήσει τους Σοσιαλδημοκράτες πάνω από το AfD στο Βρανδεμβούργο -όπως κατάφερε, έστω και οριακά, για τους Χριστιανοδημοκράτες (CDU) ο Μίχαελ Κρέτσμερ την 1η Σεπτεμβρίου στη Σαξονία.

Ο τελευταίος τάχθηκε μάλιστα ανοιχτά υπέρ της εκλογής του Βόιντκε και όχι του υποψηφίου του CDU στο Βρανδεμβούργο.

«Πρώτα έρχεται η χώρα, μετά το κόμμα», διακήρυξε ο Κρέτσμερ.

Όμως αυτή η σπάνια στήριξη μεταξύ δύο πολιτικών από γειτονικά κρατίδια, αλλά αντίπαλα πολιτικά στρατόπεδα, μαρτυρεί πόσο δύσκολη έχει αρχίσει να γίνεται στην ανατολική Γερμανία η ανακοπή της επέλασης της ακροδεξιάς.

Πολλώ μάλλον όταν οι ηγεσίες των δύο ομοσπονδιακών κομμάτων, των κυβερνώντων Σοσιαλδημοκρατών και των αντιπολιτευόμενων Χριστιανοδημοκρατών, ταλαντεύονται ιδεολογικά επικινδύνως, καθώς πλησιάζουν οι ομοσπονδιακές εκλογές του 2025.

Πλέον χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί το μεταναστευτικό, όπου τις εξελίξεις δείχνει πια να υπαγορεύει λίγο-πολύ η ατζέντα της ακροδεξιάς.

Προβληματισμός για τον Γερμανό καγκελάριο, Όλαφ Σολτς, η θέση του οποίου φαντάζει όλο και πιο επισφαλής (REUTERS/Liesa Johannssen/File Photo)

Ένα δύσκολο «στοίχημα» για τη Γερμανία και τον Σολτς

Εάν το AfD αναδειχθεί πρώτη δύναμη στο Βρανδεμβούργο -όπου κατατάσσεται από τις αρχές ως ύποπτο για δεξιό εξτρεμισμό- θα πρόκειται για πολιτικό «σεισμό».

Θα το έχει πετύχει σε ένα κρατίδιο όπου δεν έχει αμφισβητηθεί η πρωτοκαθεδρία των Σοσιαλδημοκρατών εδώ και τρεις δεκατίες.

Έστω και πύρρειος -χάρη στο «δημοκρατικό τείχος»- η νίκη του θα σημαίνει ότι η πρωτιά της 1ης Σεπτεμβρίου στη Θουριγγία αποτελεί μια πιθανή «μαύρη» αφετηρία, ενόψει των ομοσπονδιακών εκλογών.

Τυχόν ήττα των Σοσιαλδημοκρατών στο Βρανδεμβούργο θα αποτελέσει καίριο πλήγμα για τον καγκελάριο Σολτς και για τη δυσλειτουργική κυβέρνηση των «φαναριών», τα μέλη της οποίας βυθίζονται στις δημοσκοπήσεις.

Ακόμη κι εάν δεν προκαλέσει κυβερνητική κρίση στο Βερολίνο (σημειωτέον οι Πράσινοι και οι Φιλελεύθεροι κινδυνεύουν με εκλογική εξαΰλωση στο κρατίδιο του Βρανδεμβούργου), θα πυροδοτηθούν εσωκομματικές διεργασίες.

Ο στόχος του Σολτς να είναι ξανά υποψήφιος καγκελάριος των Σοσιαλδημοκρατών το 2025 ήδη αμφισβητείται, την ώρα που η κεντροδεξιά Χριστιανική Ένωση της αξιωματικής αντιπολίτευσης -με κύριο κόμμα το CDU- μόλις «έστεψε» υποψήφιο καγκελάριο τον αντιδημοφιλή αρχηγό των Χριστιανοδημοκρατών, Φρίντριχ Μερτς.

Αλλά ακόμη κι εάν οι Σοσιαλδημοκράτες γλυτώσουν έστω και οριακά το εκλογικό «ναυάγιο» στο Βρανδεμβούργο, τα προβλήματα δεν θα εξαφανιστούν.

Ούτε και η άνοδος-σοκ του AfD μπορεί να διαγραφεί χωρίς ουσιαστικές, βιώσιμες λύσεις.

«Σε καιρούς σαν αυτούς, μια ομοσπονδιακή κυβέρνηση πρέπει να εκπέμπει εμπιστοσύνη, σταθερότητα και ασφάλεια», σχολίασε ο Σοσιαλδημοκράτης Ντίτμαρ Βόιντκε.

«Όμως κάτι τέτοιο δεν συμβαίνει ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια», τόνισε, «και οι εμπλεκόμενοι είναι υπεύθυνοι για αυτό».

Κάλεσε, δε, το κόμμα του να κάνει την αυτοκριτική του και «να βγάλει τα σωστά συμπεράσματα σε ομοσπονδιακό επίπεδο από αυτές τις εκλογές».