Ραφαέλε Φίτο: Ένας αμφιλεγόμενος «γεφυροποιός» μεταξύ της ΕΕ και της ακροδεξιάς της Τζόρτζια Μελόνι

«Συγχαρητήρια στον Ραφαέλε Φίτο για το διορισμό του ως Εκτελεστικού Αντιπροέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής με αρμοδιότητα τη Συνοχή και τις Μεταρρυθμίσεις», πανηγύρισε πρώρα στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης η Τζόρτζια Μελόνι, λίγο αφότου η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν ανακοίνωσε τη σύνθεση της νέας «dream team» της στην ΕΕ.

Η μεταφασίστρια πρωθυπουργός της Ιταλίας δεν έδειξε καν να προβληματίζεται από τις αντιδράσεις στους κόλπους του νέου Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, το οποίο έχει τον τελευταίο λόγο στην έγκριση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

Τουναντίον, η Μελόνι διακήρυξε ότι η επιλογή του Φίτο -μέλους του ακροδεξιού κόμματός της «Αδέλφια της Ιταλίας»- «επιβεβαιώνει το νέο κεντρικό ρόλο του Έθνους μας στο πλαίσιο της ΕΕ».

Το μόνο σίγουρο είναι ένα.

Η περίπτωση του Ραφαέλε Φίτο αποτελεί άλλη μια συστημική «κανονικοποίηση» της ακροδεξιάς στην Ευρώπη, εν προκειμένω με την «υπογραφή» της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.

Δεν πρόκειται μόνο για το πρώτο μέλος ακροδεξιού ευρωσκεπτικιστικού κόμματος που προορίζεται για ένα τόσο υψηλό αξίωμα, όπως του εκτελεστικού αντιπροέδρου.

Το χαρτοφυλάκιό του συνεπάγεται τη διαχείριση δισεκατομμυρίων ευρώ για την περιφερειακή πολιτική.

Συν αυξημένη πολιτική επιρροή.

Η κριτική για την Γερμανίδα πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής περισσεύει.

Πολλοί την επικρίνουν για πολιτική… οσφυοκαμψία απέναντι στην ακροδεξιά ευρω-«οικογένεια» της Μελόνι, παρά το γεγονός ότι μόλις πριν από λίγες εβδομάδες οι Ευρωπαίοι Συντηρητικοί και Μεταρρυθμιστές (ECR) δεν στήριξαν καν την επανεκλογή της στο «τιμόνι» της Κομισιόν.

Μια πιθανή εξήγηση ίσως να είναι η ανάγκη δημιουργίας σιωπηρών συμμαχιών για την οσονούπω έγκριση των νέων Επιτρόπων.

Όμως οι Σοσιαλιστές και Δημοκράτες (S&D), οι κεντρώοι και φιλελεύθεροι του Renew Europe, οι Πράσινοι και η Αριστερά δεν κρύβουν την οργή τους για την υπόθεση Φίτο.

«Πρέπει να οικοδομήσουμε μια Επιτροπή που εκπροσωπεί και ενώνει την Ευρώπη», αντιτείνει ο Γερμανός επικεφαλής της κεντροδεξιάς ευρωομάδας του ΕΚΛ -της μεγαλύτερης στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο- Μάνφρεντ Βέμπερ, χαρακτηρίζοντας τον 55χρονο Ραφαέλε Φίτο «φίλο».

Ο Ραφαέλε Φίτο (REUTERS/Remo Casilli/File Photo)

Μια… «αλεπού στο κοτέτσι» της ΕΕ

Λίγα 24ωρα πριν από τις ανακοινώσεις της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, στις 17 Σεπτεμβρίου, ο Μάνφρεντ Βέμπερ βρισκόταν στη Ρώμη.

Είχε 90λεπτη συνάντηση με την Ιταλίδα πρωθυπουργό -και πρόεδρο του ECR- Τζόρτζια Μελόνι.

Συνάντησε επίσης τον Ραφαέλε Φίτο, υπουργό Ευρωπαϊκών Υποθέσεων και Πολιτικών Συνοχής της Ιταλίας από τον Οκτώβριο του 2022 και πρώην Ευρωβουλευτή, που μεταπήδησε από το ΕΛΚ στο ακροδεξιό ECR το 2019.

«Η Ιταλία πρέπει να εκπροσωπείται καλά στην επόμενη Ευρωπαϊκή Επιτροπή» και «ο φίλος μου ο Φίτο γνωρίζει πολύ καλά την Ευρώπη», τόνισε ο Βέμπερ σε συνέντευξη στην ιταλική εφημερίδα Corriere della Sera.

«Δεν έχει τίποτα να φοβηθεί από οποιαδήποτε ερώτηση», σχολίασε για τις επικείμενες ακροάσεις στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.

Τον χαρακτήρισε «γεφυροποιό», που «έχει επιδείξει οικονομική επάρκεια, για παράδειγμα εφαρμόζοντας με επιτυχία το Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας» της Ιταλίας.

«Θα αποτελέσει μεγάλο πλεονέκτημα για την επόμενη Ευρωπαϊκή Επιτροπή», επέμεινε ο πρόεδρος του ΕΛΚ.

Αυτό που παρέλειψε να αναφέρει είναι η εμπλοκή στο παρελθόν του ονόματος του Ραφαέλα Φίτο σε δύο υποθέσεις διαφθοράς -στη μια μάλιστα καταδικάστηκε πρωτόδικα, προτού τελικά αθωωθεί.

Ήταν την περίοδο μεταξύ 2006 και 2013, όταν ήταν βουλευτής της κεντροδεξιάς Φόρτσα Ιτάλια και έπειτα του μπερλουσκονικού Λαού της Ελευθερίας.

Συνολικά, από το 1990, ο Φίτο έχει αλλάξει δέκα φορές κόμμα.

Παρέμεινε πιστός στον χώρο της Δεξιάς μέχρι το 2019, οπότε μεταπήδησε με άνεση στα νεοφασιστικών καταβολών «Αδέλφια της Ιταλίας».

Αν και πολιτικός χαμαιλέοντας, χαρακτηρίζεται από πολλούς πραγματιστής.

Αξιωματούχος της Κομισιόν, μιλώντας ανωνύμως στο Politico, δεν είχε να πει πάντως γι’ αυτόν ιδιαίτερα κολακευτικά λόγια.

Παραλλήλησε την ανάθεση οικονομικού χαρτοφυλακίου στον Φίτο με το «να βάζεις μια αλεπού επικεφαλής σε ένα κοτέτσι».

Πολλώ μάλλον όταν η Ιταλία είναι ο κύριος δικαιούχος του μεταπανδημικού ευρωπαϊκού Ταμείου Ανάκαμψης της ΕΕ, ενώ έχει τον δεύτερο υψηλότερο δείκτη χρέους προς ΑΕΠ στην Ευρώπη.

Στην κορυφή, σταθερά, βρίσκεται η Ελλάδα.

Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, στην πρώτη συνάντηση με τους υποψήφιους Επιτρόπους στις Βρυξέλλες (OLIVIER HOSLET/Pool μέσω REUTERS)

Μια Επιτροπή, μα τι Επιτροπή…

Ένα σενάριο λέει ότι, στα πιο σύνθετα ζητήματα, δίπλα στον Ραφαέλε Φίτο θα αναλάβει λίγο-πολύ ρόλο πολιτικού «επιτηρητή» ο Λετονός Βάλντις Ντομπρόβσκις, βετεράνος στην Κομισιόν, νυν υποψήφιος Επίτροπος Οικονομίας, Παραγωγικότητας και Εφαρμοστικότητας.

Όμως ακόμη και αν αυτό ισχύσει, δεν αναιρείται η αναβάθμιση της πολιτικής επιρροής του ευρωσκεπτικιστικού ECR, που πολύ βολικά προβάλλεται ως «soft» ακροδεξιά.

Αυτά σε μια νέα Ευρωπαϊκή Επιτροπή με έντονο το συντηρητικό στοιχείο, χωρίς τελικά ίση εκπροσώπηση των δύο φύλων -παρά τις διακηρύξεις της φον ντερ Λάιεν- και με ριζικό, πλην αμφιλεγόμενο  «λίφτινγκ» προτεραιοτήτων.

Μπορεί στην Ευρώπη του πληθωρισμού και της κρίσης κόστους ζωής να μην υπάρχει πλέον καν ξεχωριστό χαρτοφυλάκιο για την απασχόληση και τα κοινωνικά δικαιώματα (η Ρουμάνα Ροξάνα Μιντζάτου, από τους Σοσιαλιστές, επελέγη ως Εκτελεστική Αντιπρόεδρος Ανθρώπινου Δναμικού, Δεξιοτήτων και Ετοιμότητας, ότι αυτό σημαίνει) ή για θέματα ισότητας.

Υπάρχει όμως Επίτροπος Άμυνας και Διαστήματος (ο πρώην πρωθυπουργός της Λιθουανίας Άντριους Κουμπίλιους), Ενέργειας και Οικιστικής Πολιτικής (Νταν Γιόργκενσεν, Δανία) και Μεσογείου (Ντουμπράσκα Σουίτσα, Κροατία).

Παρά την σκληροπυρηνική του στάση στο μεταναστευτικό, το σχετικό χαρτοφυλάκιο θα αναλάβει -εφόσον εγκριθεί από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο- ο Αυστριακός νυν υπουργός Οικονομικών Μάγκνους Μπρούνερ.

Ως γνωστόν, δε, το χαρτοφυλάκιο Μεταφορών και Τουρισμού πηγαίνει στον Απόστολο Τζιτζικώστα, Επίτροπο από την Ελλάδα της τραγωδίας των Τεμπών.

«Τεχνολογική κυριαρχία» και «καθαρή, δίκαιη και ανταγωνιστική μετάβαση» είναι μερικές από τις «νέες προτεραιότητες» που «αντικατοπτρίζουν την εποχή που ζούμε», είπε η φον ντερ Λάιεν.

Προφανώς τώρα ποντάρει στις πολιτικές ζυμώσεις στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για την έγκριση της νέας Κομισιόν και στην αναγκαιότητα να αποφευχθούν περαιτέρω θεσμικές καθυστερήσεις, ενόσω τα προβλήματα στοιβάζονται στην Ευρώπη.

Στο φόντο βρίσκονται η πολιτική ρευστότητα στη Γαλλία και στη Γερμανία, δύο καταστροφικοί πόλεμοι -στη Γηραιά Ήπειρο, στα ουκρανικά εδάφη, και στη «γειτονιά» της, στη Μέση Ανατολή- καθώς φυσικά και η εκλογή νέου/ας προέδρου στις ΗΠΑ.