Euroleague: Τι είναι το Financial Fair Play και πώς θα λειτουργήσει – Το κόστος για Ολυμπιακό και Παναθηναϊκό

Η Euroleague ανακοίνωσε πριν από μερικές μέρες μια «επαναστατική» αναμόρφωση των οικονομικών της κανονισμών που αλλάζει τα δεδομένα και θα διαμορφώσει μία ανταγωνιστική ισορροπία μεταξύ των ομάδων, ενώ αναμένεται να προάγει τη χρηματοοικονομική διαφάνεια.

Συγκεκριμένα, η διοργανώτρια αρχή αποφάσισε να εισάγει τα Πρότυπα Ανταγωνιστικής Ισορροπίας (CBS), τα οποία και θα αποσκοπούν τόσο στην οικονομική βιωσιμότητα των συλλόγων, αλλά και στην προστασία των παικτών.

Το λεγόμενο Financial Fair Play της Euroleague θα αλλάξει το στάτους της διοργάνωσης και θα ξεκινήσει να εφαρμόζεται από το χρόνου και για δύο χρόνια, μέχρι τη σεζόν 2027-28 να είναι στο 100% λειτουργικό.

Στα πρότυπα του ΝΒΑ

Οι λεπτομέρειες που θα παρέχει η νέα αυτή κατάσταση στη Euroleague είναι πάρα πολλές, ενώ θα είναι στα πρότυπα του NBA, όπου υπάρχει το λεγόμενο σάλαρι καπ. Το σάλαρι καπ λοιπόν στις ΗΠΑ είναι ότι υπάρχει ένα ανώτατο όριο χρημάτων που μπορεί να ξοδέψει μια ομάδα για το αγωνιστικό της ρόστερ.

Οποιαδήποτε ομάδα ξεπεράσει το όριο που θα τεθεί θα αναγκαστεί να πληρώσει τον φόρο πολυτελείας, ο οποίος δεν είναι στάνταρ και θα οριστεί ανάλογα ποιο θα είναι το ανώτατο όριο. Όσο πιο πολύ ξεπερνάει μία ομάδα το όριο τόσο περισσότερα πληρώνει σαν… φόρο.

Ουσιαστικά, οι νέοι κανονισμοί που έρχονται συνδέουν τα επίπεδα αμοιβών των παικτών με την συλλογική επιχειρηματική απόδοση. Αυτό σημαίνει ότι κάθε ομάδα πλέον θα πρέπει να αντισταθμίζει τα έσοδά της με τα έξοδά της, προκειμένου να καλύπτει τους μισθούς των παικτών χωρίς να εμφανίζει ζημιές και να προκαλεί αθέμιτο ανταγωνισμό.

Οι μέτοχοι και το ανώτατο όριο

Το ακόμη πιο σημαντικό σε όλη αυτή τη νέα κατάσταση είναι το που θα οριστεί το μπάτζετ με βάση τα έσοδα και τα έξοδα των ομάδων. Η σκέψη είναι ότι οι 12 ομάδες-μέτοχοι της Euroleague θα δηλώνουν έσοδα ανά διετία και με βάση τους μέσους όρους θα βγαίνει το όριο του Financial Fair Play. Δηλαδή αν όλες μαζί στη διετία έχουν ένα συγκεκριμένο πόσο τότε αυτό θα διαιρείται διά του 12 και ο αριθμός που θα βγαίνει θα είναι το ανώτατο όριο, που αν το υπερβαίνει κάποιος θα πληρώνει φόρο πολυτελείας.

Σίγουρα θα υπάρξουν πολλές διευκρινήσεις στο μέλλον για όλη αυτή την κατάσταση, όπως το ότι Μπαρτσελόνα και Ρεάλ έχουν κοινό ταμείο σε όλα τα σπορ, αλλά και τι θα γίνει και με τις υπόλοιπες ομάδες, που δεν είναι μέτοχοι. Αυτό που αξίζει να σημειωθεί είναι πως οποιαδήποτε ομάδα είναι έτοιμη να περάσει τα όρια που θα τεθούν θα πληρώνει φόρο πολυτελείας, αλλά στις υπόλοιπες ομάδες. Και αυτό είναι που προσφέρει μεγαλύτερο ανταγωνισμό.

Tα επίπεδα και ο υψηλός ανταγωνισμός

Τα επίπεδα του μπάτζετ για να τηρηθεί το FFP είναι τρία και πρόκειται για το Low Level, το Base Level και το High Level. Το χαμηλότερο επίπεδο λέει ότι μία ομάδα μπορεί να χρησιμοποιήσει το 32% των εσόδων της για μισθούς παικτών και είναι το χαμηλότερο για κάποια ομάδα, προκειμένου να είναι ψηλά ο ανταγωνισμός.

Το Base Level είναι το βασικό και κάθε ομάδα πρέπει να χρησιμοποιήσει το 40% των εσόδων της για μισθούς παικτών. Αν δηλαδή οριστεί το όριο στα 20 εκατ. ευρώ για τις ομάδες σε έσοδα, τότε το 40% σημαίνει 8 εκατ. ευρώ μπάτζετ. Μόνο που εδώ έχει εξαιρέσεις και αφαιρούνται χρήματα από το μπάτζετ. Ειδικότερα, δεν υπολογίζονται τα δύο μεγαλύτερα συμβόλαια στην ομάδα.

Στην προκειμένη περίπτωση αν πουμε το παράδειγμα του Ολυμπιακού δεν θα υπολογίστούν αυτά των Βεζένκοφ και Φουρνιέ. Ακόμα δεν υπολογίζονται τα συμβόλαια όσων παικτών είναι κάτω των 23, αλλά και αυτών που είναι πολλούς μήνες εκτός λόγω τραυματισμού όπως ο Κίναν Έβανς. Τέλος όσοι παίκτες είναι τρία χρόνια και πάνω σε μια ομάδα, όπως ο Γουόκαπ και ο Φαλ στους ερυθρόλευκους αφαιρείται το 25% του συμβολαίου από το μπάτζετ, ενώ υπάρχει και η medium exception, η οποία είναι ιδιαίτερη και αφαιρείται από το μπάτζετ ένα συμβόλαιο που είναι ισοδύναμο με τον μέσο όρο του πιο ακριβού και του πιο «φτηνού» στην ομάδα.

Κλείνοντας με τα level του μπάτζετ υπάρχει και το high που είναι στο 60% των εσόδων μίας ομάδας και υπάρχουν οι ίδιοι κανονισμοί με το Base Level, μόνο που δεν αφαιρούνται από το μπάτζετ τα δύο μεγαλύτερα συμβόλαια στην ομάδα.

Τα υποθετικά παραδείγματα των «αιωνίων»

Ο Ολυμπιακός της σεζόν 2024-25

Ο Ολυμπιακός τη φετινή σεζόν ξόδεψε πολλά χρήματα για μεταγραφές, εκτόξευσε το μπάτζετ του αλλά το παράδειγμα του είναι προς μίμηση. Είναι συμμορφωμένος στους κανονισμούς και ουσιαστικά ανήκει στο Base Level, αν εφαρμοζόνταν οι κανονισμοί και πούμε ότι το μπάτζετ όλων των ομάδων είναι στα 20 εκατ. ευρώ με βάση τα έσοδα τους.

Οι ερυθρόλευκοι επειδή έχουν πολλούς παίκτες πάνω από τρία χρόνια παίρνουν πολλά exceptions και σε πολλά συμβόλαια γλιτώνει 25% από τα συμβόλαια (Γουόκαπ, Φαλ, Παπανικολάου, ΜακΚίσικ, Λαρεντζάκης και Μιλουτίνοφ). Παράλληλα, εφόσον είναι στην Base Level, δηλαδή στην κλίμακα του 40% γλιτώνει τα δύο μεγαλύτερα συμβόλαια, δηλαδή του Φουρνιέ και του Βεζένκοφ. Ακόμα αφαιρείται με την mid exception και το συμβόλαιο του Γουίλιαμς Γκος, ενώ θα αφαιρούνταν και ο μισθός του Κίναν Έβανς που είναι τραυματίας για τρεις μήνες.

Ο Ολυμπιακός θα είχε πολλές εξαιρέσεις και θα ήταν οκ στο Base Level και θα πλήρωνε φόρο πολυτελείας περίπου 2.5 εκατ. ευρώ με δεδομένα ότι η μεσαία κλίμακα του καλύπτει πολλά exceptions. Αν άνηκε στη high level θα πλήρωνε πολύ περισσότερα, διότι θα ίσχυαν τα δύο μεγαλύτερα συμβόλαια. Θα έφτανε κοντά στα +3.5 εκατ. ευρώ ο φόρος και θα είχε μπάτζετ περίπου 23 εκατ. ευρώ, αν πούμε ότι το όριο των ομάδων είναι στα 20.

Προφανώς λοιπόν ο Ολυμπιακός θα ήθελε ιδανικά να είναι στο Base Level για να είχε ανέσεις και να γλίτωνε λεφτά. Από εκεί και πέρα, Ολυμπιακός, παρόλο που έχει μεγαλύτερο αγωνιστικό μπάτζετ από τον Παναθηναϊκό, επειδή έχουν εφαρμογή στο ρόστερ του περισσότερα exceptions, πληρώνει σχεδόν παρόμοιο φόρο από τον Παναθηναϊκό, που έχει μικρότερη μισθοδοσία.

Ο Παναθηναϊκός της σεζόν 2024-25

Ο Παναθηναϊκός από την πλευρά του στα 20 εκατ. ευρώ αν ήταν στο Base Level θα γλίτωνε τα συμβόλαια των Σλούκα και Ναν που είναι τα μεγαλύτερα, του Σαμοντούροφ που είναι κάτω των 23 , αλλά και των Παπαπέτρου και Μήτογλου που είναι πάνω από τρία χρόνια στην ομάδα. Αρα στο Base Level που είναι το 40% των εσόδων δηλαδή 8 εκατ. ευρώ, ο Παναθηναϊκός μεν γλιτώνει, αφού το καθαρό μπάτζετ είναι 18 εκατ. ευρώ, αλλά και πάλι πληρώνει φόρο πολυτελείας.

Χωρίς τα παραπάνω συμβόλαια φτάνει περίπου στα 11 εκατ. ευρώ και πάνω περίπου 3 εκατ. ευρώ από το μπάτζετ, οπότε πληρώνει φόρο. Όπως θα δείτε παρακάτω για κάθε ευρώ παραπάνω από το όριο, υπάρχει διαφορετικό κόστος, αφού υπάρχουν διαβαθμίσεις. Οπότε περίπου ο Παναθηναϊκός θα πλήρωνε 2.5 εκατ. ευρώ σε φόρο.

Αν ο Παναθηναϊκός είχε το High Level δηλαδή αν είχε μισθούς που αναλογούν στο 60% του μπάτζετ του δηλαδή 12 εκατ. ευρώ αν πουμε ότι το σάλαρι καπ είναι 20, τότε δεν θα εξαιρούνταν τα δύο μεγάλα συμβόλαια δηλαδή του Σλούκα και του Ναν.

Άρα θα έφτανε περίπου στα 16. εκατ. ευρώ το μπάτζετ του και θα γλίτωνε μόνο τα συμβόλαια των Σμαμοντούροφ (κάτω των 23) και Παπαπέτρου, Μήτογλου (είναι πάνω από τρία χρόνια στην ομάδα). Άρα θα πλήρωνε φόρο ξανά και μάλιστα μεγαλύτερο, αφού θα ήταν περίπου 4 εκατ. ευρώ πάνω από το 60% του μπάτζετ του (είχε 12 εκατ. το 60% και θα είχε 16). Άρα αυτόματα θα πλήρωνε φόρους στις υπόλοιπες ομάδες 4 εκατ. ευρώ και πάνω.

Από εκεί και πέρα, η κάθε ομάδα θα πρέπει να έχει έσοδα από το γήπεδό και τους χορηγούς που θα αντισταθμίζουν τα έξοδά της. Η Συνέλευση των Μετόχων της Euroleague Commercial Assets (ECA) ενέκρινε την εφαρμογή των Προτύπων Ανταγωνιστικής Ισορροπίας (CBS), ένα νέο σύνολο κανονισμών που διευρύνει το πεδίο των υφιστάμενων Κανονισμών Οικονομικής Σταθερότητας & Fair Play (FSFPR).

Κάπως έτσι πλέον οι ομάδες καλούνται να ευθυγραμμιστούν με τους νέους κανόνες και να φροντίζουν τα χρήματα που δαπανούν, να… επιστρέφονται από τις πηγές εσόδων τους, ενώ είναι σημαντικό ότι κανείς δεν απαγορεύει σε κανέναν να ξοδεύει.

Κάθε σύλλογος μπορεί να διαθέσει για μισθούς όσα χρήματα θέλει, αρκεί να είναι προετοιμασμένος να αποζημιώσει τις υπόλοιπες ομάδες, όπως θα προβλέπουν οι κανονισμοί!