Μητσοτάκης για την άνοδο της στάθμης των θαλασσών: Δεν έχουμε την πολυτέλεια να αγνοήσουμε αυτή την απειλή

«Η άνοδος της στάθμης των θαλασσών απειλεί τις παράκτιες οικονομίες και κοινωνίες. Tο 37% του παγκόσμιου πληθυσμού ζει σε ακτίνα 100 χλμ. από τις ακτές. Δεν έχουμε την πολυτέλεια να αγνοήσουμε αυτήν την απειλή. Για παράδειγμα, ας αναλογιστούμε ότι η ακτή είναι εκεί όπου το ήμισυ, επαναλαμβάνω το ήμισυ του παγκόσμιου τουρισμού λαμβάνει χώρα», τόνισε ο Κυριάκος Μητσοτάκης, μιλώντας στην Ολομέλεια της Συνόδου του ΟΗΕ για την Άνοδο της Στάθμης των Θαλασσών.

Επισήμανε ότι «πολλά κράτη θα δουν την δική τους έκταση να πλημμυρίζει, ενώ οι ζωές των ανθρώπων θα τίθενται σε κίνδυνο», ενώ προειδοποίησε πως «η εγκατάλειψη συγκεκριμένων περιοχών θα γίνει αναπόφευκτη αν δεν αναλάβουμε δράση».

Ο πρωθυπουργός μίλησε επίσης για τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν ήδη κάποια εμβληματικά μνημεία της ανθρώπινης κληρονομιάς που βρίσκονται στις μεσογειακές ακτές και σημείωσε ότι το πρώτο βήμα που πρέπει να κάνουμε είναι «να δεσμευτούμε στο ύψιστο πολιτικό επίπεδο διεθνώς και επειγόντως να μειώσουμε τα αέρια που ευθύνονται για το φαινόμενο του θερμοκηπίου».

«Η Ελλάδα και οι άλλοι Ευρωπαίοι εταίροι εφαρμόζουν ήδη τους υψηλούς στόχους της πράσινης ατζέντας για την άμβλυνση των επιπτώσεων, αλλά και για την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή. Ταυτόχρονα, είναι σημαντικό να αναπτύξουμε μια στρατηγική παρέμβαση σε σχέση με την άνοδο της στάθμης των θαλασσών, ταυτοποιώντας τα hot spot εκείνα και αξιολογώντας την αποτελεσματικότητα διαφορετικών λύσεων που ποικίλουν από τον διαμοιρασμό πρακτικών και γνώσης μεταξύ κρατών», ανέφερε.

Παράλληλα, υπογράμμισε την ανάγκη να «οικοδομήσουμε επαρκή υποδομή για την προσαρμογή σε αυτή την πρόκληση: ένα πλάνο ανθεκτικότητας σε έναν ευέλικτο συνδυασμό φυσικών και πράσινων λύσεων προστασίας και αποκατάστασης του παράκτιου φυσικού κεφαλαίου σε εθνικό και τοπικό επίπεδο, εμπλέκοντας όλες τις παράκτιες κοινότητες στην εφαρμογή μιας ολιστικής προσέγγισης προς έναν επιτυχή σχεδιασμό επιτόπου».

Αναγνωρίζοντας ότι ένα τέτοιο «σχέδιο προσαρμογής ίσως να προκαλέσει δυσανάλογα κόστη και προκλήσεις από τεχνικής απόψεως», ο Κυριάκος Μητσοτάκης σημείωσε ότι «οι συμπράξεις μεταξύ δημοσίου και ιδιωτικού τομέα μπορούν να επιταχύνουν την εν λόγω δέσμευση».

Ολοκληρώνοντας την παρέμβασή του, ο πρωθυπουργός υπενθύμισε ότι «η Ελλάδα οργάνωσε τον περασμένο Απρίλιο τη Διεθνή Διάσκεψη ‘Our Ocean Conference’ στην Αθήνα, με τη μεγαλύτερη συμμετοχή από ποτέ, 3.000 συμμετεχόντων, και δεσμεύσεις άνω των 11 δισεκατομμυρίων δολαρίων».

Ολόκληρη η ομιλία του Κυριάκου Μητσοτάκη

Εξοχότατοι, συνάδελφοι, εθνικοί αντιπρόσωποι,

Η στάθμη των θαλασσών αναμφίβολα αυξάνεται σε παγκόσμιο επίπεδο, λόγω της υπερθέρμανσης του πλανήτη που προκαλείται από ανθρώπινες δραστηριότητες. Οι ρυθμοί που έχουν καταγραφεί πρόσφατα είναι πρωτοφανείς, όπως επισήμαναν οι προηγούμενοι ομιλητές, με τον Παγκόσμιο Μετεωρολογικό Οργανισμό (WMO) να αναφέρει ότι η παγκόσμια μέση στάθμη της θάλασσας ανήλθε σε ιστορικό υψηλό το 2023, ενώ οι επιστημονικές προβλέψεις για το μέλλον είναι, δυστυχώς, ακόμη πιο ανησυχητικές.

Η άνοδος της στάθμης της θάλασσας ήδη απειλεί τις παράκτιες οικονομικές δραστηριότητες και τις παράκτιες κοινότητές μας. Λαμβάνοντας υπόψη ότι το 37% του παγκόσμιου πληθυσμού ζει σε ακτίνα 100 χιλιομέτρων από τις ακτές, δεν μπορούμε να αγνοήσουμε πλέον αυτή την απειλή. Ας αναλογιστούμε, παραδείγματος χάρη, ότι στις ακτές λαμβάνει χώρα το ήμισυ -επαναλαμβάνω, το ήμισυ- του παγκόσμιου τουρισμού.

Πολλά κράτη θα δουν τα εδάφη τους να πλημμυρίζουν, θέτοντας σε κίνδυνο ζωές και μέσα βιοπορισμού, ενώ ο εκτοπισμός θα καταστεί αναπόφευκτος αν δεν αναλάβουμε άμεση και τολμηρή δράση. Οι ακτές της Μεσογείου, όπου βρίσκονται κάποιες από τις πιο ιστορικές τοποθεσίες και εμβληματικά μνημεία της ανθρώπινης κληρονομιάς, αντιμετωπίζουν ήδη μια αυξανόμενη πρόκληση.

Ως πρώτο βήμα, πρέπει να δεσμευτούμε στο υψηλότερο πολιτικό επίπεδο, σε παγκόσμιο επίπεδο, και να μειώσουμε επειγόντως τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου, καθώς η κλιματική αλλαγή είναι η βασική αιτία του προβλήματος. Από την πλευρά της, η Ελλάδα και οι ευρωπαίοι εταίροι μας εφαρμόζουμε την εξαιρετικά φιλόδοξη ατζέντα της Πράσινης Συμφωνίας για τον μετριασμό των επιπτώσεων και την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή.

Ωστόσο, είναι σημαντικό να αναπτύξουμε επίσης μια στρατηγική προσέγγιση όσον αφορά την άνοδο της στάθμης της θάλασσας, εντοπίζοντας τα παράκτια hotspots της κλιματικής αλλαγής και αξιολογώντας την αποτελεσματικότητα των διαφόρων λύσεων, επωφελούμενοι από τις κοινές εμπειρίες και γνώσεις μεταξύ των χωρών. Για τον σκοπό αυτό, βλέπω τρεις βασικές προτεραιότητες:

Πρώτον, πρέπει να δημιουργήσουμε μια επαρκή βάση υποδομών για την προσαρμογή στην πρόκληση, ένα σχέδιο ανθεκτικότητας, έναν ευέλικτο συνδυασμό φυσικών και πράσινων λύσεων και να προστατεύσουμε και να αποκαταστήσουμε το παράκτιο φυσικό κεφάλαιο. Σε εθνικό και τοπικό επίπεδο, είναι επιτακτική ανάγκη η συμμετοχή όλων των ενδιαφερόμενων φορέων και μελών των παράκτιων κοινοτήτων στην υιοθέτηση μιας ολιστικής προσέγγισης για τον αποτελεσματικό σχεδιασμό πολιτικής και την εφαρμογή της στο πεδίο.

Δεύτερον, ένα σχέδιο προσαρμογής μπορεί να έχει δυσανάλογο κόστος και να είναι τεχνικά δύσκολο. Οι συμπράξεις μεταξύ του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα μπορούν να επιταχύνουν την πρόοδο μέσω αμοιβαίου ενδιαφέροντος και να φέρουν τις απαραίτητες επενδύσεις.

Τρίτον, πρέπει επίσης να ενθαρρύνουμε τη διεθνή συνεργασία για την αποτελεσματική αντιμετώπιση των παγκόσμιων επιπτώσεων της ανόδου της στάθμης της θάλασσας, συμπεριλαμβανομένων των χρηματοδοτικών πόρων από διαφοροποιημένες πηγές.

Επιτρέψτε μου να επισημάνω ότι η Ελλάδα οργάνωσε τον περασμένο Απρίλιο τη Διεθνή Διάσκεψη ‘Our Ocean Conference’ στην Αθήνα, με τη μεγαλύτερη συμμετοχή από ποτέ, 3.000 συμμετεχόντων, και δεσμεύσεις άνω των 11 δισεκατομμυρίων δολαρίων.

Παραμένουμε απόλυτα προσηλωμένοι στο να καταστεί η άνοδος της στάθμης της θάλασσας προτεραιότητα που πρέπει να αντιμετωπιστεί σε ευρωπαϊκό επίπεδο και όχι μόνο ένα ζήτημα που αφορά τα μικρά νησιωτικά κράτη. Σας ευχαριστώ πολύ.