«Ψαλιδίζεται» η ανάπτυξη για φέτος και το 2025 – Στο…βάθος υψηλότερο χρέος

Με «κατεβασμένη» την εκτίμηση για την ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας τόσο για φέτος όσο και για του χρόνου ετοιμάζεται να καταθέσει το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης το προσχέδιο του προϋπολογισμού του 2025, αλλά και το 4ετές Fiscal Structural Plan. Η μόνη σταθερά φαίνεται ότι είναι ένα αναμενόμενο υψηλότερο πρωτογενές πλεόνασμα.

Είναι χαρακτηριστικό ότι το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών και η Κομισιόν δεν έχουν καταλήξει ακόμη για το μέγεθος της ανάπτυξης ούτε για το 2024, ούτε για το 2025, αν και αναμένεται να συμβεί μέχρι τη Δευτέρα 30 Σεπτεμβρίου.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εκτιμά πως ο ρυθμός ανάπτυξης θα είναι 2,2% φέτος και 2,3% του χρόνου (από 2,5% και 2,6% που προέβλεπε η κυβέρνηση), ενώ από τα στοιχεία που έχει ήδη ανακοινώσει η Ελληνική Στατιστική Αρχή προκύπτει ρυθμός ανάπτυξης 2,15% το πρώτο εξάμηνο του έτους.

Ανάπτυξη της τάξης του 2,2% «βλέπει» φέτος για την ελληνική οικονομία και η ΤτΕ , σύμφωνα σημείωμα, το οποίο δημοσιοποιήθηκε πριν λίγες ημέρες. Παράλληλα, η κεντρική τράπεζα εκτιμά πως ο πληθωρισμός θα «κλείσει» στο 3%, απέχοντας από τον στόχο του 2% που έχει θέσει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Σύμφωνα με τις τελευταίες, ο ρυθμός ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας το 2024 αναμένεται να διαμορφωθεί στο 2,2%, να επιταχυνθεί το 2025 στο 2,5% και να μειωθεί ελαφρώς στο 2,3% το 2026.

Πρωτογενές πλεόνασμα και όρια δαπανών

Πέραν του παραπάνω, για το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης παραμένει ζήτημα τα νέα όρια αύξησης των καθαρών πρωτογενών δαπανών για την επόμενη τετραετία, καθώς επηρεάζει τη διαμόρφωση των τελικών προβλέψεων πλεονάσματος και ανάπτυξης.

Αναφορικά με το πρωτογενές πλεόνασμα, οι φετινές επιδόσεις ανοίγουν τον δρόμο για ανοδική αναπροσαρμογή της εκτίμησης και για του χρόνου. Η πρόβλεψη για το πρωτογενές πλεόνασμα του 2024 δεν έχει ακόμα συμφωνηθεί, αλλά θεωρείται δεδομένο πως θα είναι σαφώς υψηλότερα από το 2,1% του ΑΕΠ που ενσωματώνει ο προϋπολογισμός και πολύ κοντά στο 2,5%. Ως εκ τούτου, η μεταφορά για του χρόνου θα παρασύρει προς τα πάνω και το πρωτογενές πλεόνασμα του 2025, πάνω από το 2,1% του ΑΕΠ.

Με βάση τις καλύτερες δημοσιονομικές επιδόσεις, μέσα στην εβδομάδα στην τελευταία σχετική σύσκεψη με την Κομισιόν, το ΥΠΕΘΟ αναμένεται να αποσπάσει το πράσινο φως των Βρυξελλών για την αύξηση των καθαρών πρωτογενών δαπανών κατά 3,6% έναντι αρχικής εκτίμησης για 3%.

Ο κίνδυνος με το δημόσιο χρέος

Την ίδια στιγμή, η Eurostat έχει ενημερώσει από τον Απρίλιο τις ελληνικές αρχές ότι σκοπεύει να αναθεωρήσει (η ανακοίνωση θα γίνει στις 17 Οκτωβρίου) το ύψος του χρέους, προσθέτοντας τα 12 από τα 24 δισ. ευρώ των αναβαλλόμενων τόκων από το δάνειο των 90 δισ. ευρώ που πήρε το 2012 η Ελλάδα από τον EFSF (εποχή δευτέρου μνημονίου). Ωστόσο, στη συμφωνία για τη διευθέτηση του χρέους το 2018 είχε συμφωνηθεί με τους δανειστές ότι το σύνολο των αναβαλλόμενων τόκων του συγκεκριμένου δανείου θα έχει περίοδο χάριτος μέχρι και το 2032. Φαίνεται όμως πως η Ευρωπαϊκή Στατιστική Υπηρεσία φαίνεται ότι επιδιώκει να δημιουργήσει αυτήν την αλλαγή, κάτι που θα επηρεάσει το ποσοστό χρέους ως προς το ΑΕΠ. Το αποτέλεσμα θα είναι το χρέος του περασμένου χρόνου να αυξηθεί κατά 4,8 μονάδες κάτι που θα επηρεάσει όλα τα χρόνια.

Με τα μέχρι στιγμής δεδομένα δεν έχει αποσαφηνιστεί ο χρόνος εγγραφής του επιπλέον τμήματος του δημοσίου χρέους και αν αυτό θα επηρεάσει τελικά το κείμενο του προσχεδίου του κρατικού προϋπολογισμού, το οποίο αναμένεται να κατατεθεί στις 7 Οκτωβρίου. Κατόπιν και μέσα σε εκείνη την εβδομάδα θα κατατεθεί το Fiscal Structural Plan, του νέου 4ετούς μεσοπρόθεσμου προγράμματος με τις δεσμεύσεις των νέων δημοσιονομικών κανόνων και την αύξηση των καθαρών πρωτογενών δαπανών. Ακολούθως και συγκεκριμένα στις 15 Οκτωβρίου,  οι προβλέψεις του προσχεδίου θα ενταχθούν στο Draft Budgetary Plan, το οποίο θα λάβει την άγουσα για την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Παράλληλα, αξίζει να σημειωθεί ότι προχωρά και η πρόωρη αποπληρωμή παλιού χρέους των μνημονίων. Ως εκ τούτου, προετοιμάζεται η αποπληρωμή μιας δόσης ύψους 8 δισ. ευρώ από το διμερές δάνειο με τις χώρες της Ευρωζώνης (Greek Loan Facility) μέχρι και τα μέσα Δεκεμβρίου, όπως έχει γράψει εδώ και μήνες ο ΟΤ.