Σχιζοφρένεια: Εγκρίθηκε το πρώτο νέο φάρμακο μετά από 30 χρόνια – Ελπίδες για καλύτερη θεραπεία

O Οργανισμός Τροφίμων και Φαρμάκων των ΗΠΑ (FDA) ενέκρινε νέο φάρμακο για τη σχιζοφρένεια, το πρώτο μετά από δεκαετίες, που υπόσχεται καλύτερη θεραπεία στους ασθενείς, χωρίς τις σοβαρές παρενέργειες των σκευασμάτων προηγούμενης γενιάς.

Μέχρι τώρα, όλα τα διαθέσιμα αντιψυχωσικά δρούσαν μπλοκάροντας έναν υποδοχέα ντοπαμίνης. Στους περισσότερους ασθενείς με σχιζοφρένεια, μπορούν να μειώσουν τα συμπτώματα όπως οι παραισθήσεις και η παράνοια σε ένα διαχειρίσιμο επίπεδο.

Έχουν όμως σοβαρά μειονεκτήματα. Η αύξηση του σωματικού βάρους, μια συχνή παρενέργεια, αυξάνει τον κίνδυνο καρδιακών παθήσεων και πρόωρου θανάτου σε άτομα που έχουν διαγνωστεί με σχιζοφρένεια.  Πολλοί ασθενείς σταματούν να λαμβάνουν την αγωγή τους, παραπονούμενοι ότι τους καθιστούν νωθρούς και χωρίς κίνητρα, μειώνουν οι New York Times.

Το νέο φάρμακο, Cobenfy, επηρεάζει επίσης τα επίπεδα ντοπαμίνης, αλλά το κάνει έμμεσα, αλλάζοντας τα επίπεδα ενός άλλου νευροδιαβιβαστή, της ακετυλοχολίνης. Η νέα προσέγγιση, ελπίζουν οι ερευνητές, θα αντιμετωπίσει ορισμένες από τις πιο δύσκολες πτυχές της νόσου, όπως η έλλειψη κινήτρων και η αδυναμία να νιώσουν ευχαρίστηση.

Μια νέα θεραπεία;

«Είναι η πρώτη φορά, από τότε που ξεκίνησαν να κυκλοφορούν τα αντιψυχωσικά φάρμακα, που εμφανίζεται μια ριζικά διαφορετική προσέγγιση. Οπότε υπάρχει μεγάλος γάλος ενθουσιασμός ότι ίσως έχουμε κάτι νέο για τη θεραπεία των ασθενών», δήλωσε ο Δρ Φρέντερικ Κ. Νουσιφόρα, διευθυντής της Κλινικής Θεραπείας Ενηλίκων με Σχιζοφρένεια, στην Ιατρική Σχολή Τζονς Χόπκινς (Adult Schizophrenia Clinicat the Johns Hopkins School of Medicine). Το πρώτο αντιψυχωσικό φάρμακο, η χλωροπροζαμίνη, ξεκίνησε να χορηγείται το 1970 και ενώ έκτοτε έχουν εμφανιστεί πολλά νέα, ο μηχανισμός τους δεν έχει αλλάξει σημαντικά.

Επιφυλάξεις από ιατρούς

Παρ’ όλα αυτά, υπάρχουν αναπάντητα ερωτήματα σχετικά με το νέο φάρμακο.

Εχουν δημοσιευτεί μόνο τρεις ελεγμένες μελέτες για την αποτελεσματικότητα του φαρμάκου, και οι τρεις διήρκεσαν μόνο πέντε εβδομάδες. Ετσι, δεν είναι σαφές πόσο αποτελεσματικό θα είναι το Cobenfy για μεγαλύτερα χρονικά διαστήματα ή αν έχει μακροπρόθεσμες νευρολογικές παρενέργειες, όπως διαταραχές της κίνησης, δήλωσε ο Δρ Ντέιβιντ Ριντ, ιατρικός διευθυντής του Ινστιτούτου για την Κλιινική και Οικονομική Έρευνα, το οποίος εξετάζει τα νέα φάρμακα που καταφθάνουν στην αγορά.

«Δεν γνωρίζουμε πώς λειτουργεί ουσιαστικά μετά από πέντε εβδομάδες», δήλωσε ο Δρ Ριντ. Οι ασθενείς και οι γιατροί, πρόσθεσε, «είναι λίγο επιφυλακτικοί με τους ισχυρισμούς πριν δουν πραγματικά τι συμβαίνει με τα φάρμακα».

Ενθουσιασμός στη Wall Street

Η Bristol Myers Squibb, η οποία εμπορεύεται το Cobenfy, έχει δημοσιεύσει τα προκαταρκτικά αποτελέσματα για τις επιδράσεις του φαραμάκου σε ασθενείς που το έλαβαν για ένα έτος και δήλωσε ότι δεν παρουσίασαν αλλαγές στο μεταβολισμό ούτε ανέπτυξαν κινητική διαταραχή. Τα πλήρη αποτελέσματα θα δημοσιευθούν αργότερα φέτος, δήλωσε η εταιρεία.

Ο ενθουσιασμός για το φάρμακο είναι μεγάλος στη Wall Street και μεταξύ των φαρμακευτικών εταιρειών που ήδη διαμορφώνουν άλλα παρόμοια προϊόντα τα οποία θεωρούν ως μέρος μιας πολλά υποσχόμενης νέας κατηγορίας φαρμάκων, με πιθανές ενδείξεις για τη διπολική διαταρραχή, τη νόσο Αλτσχάιμερ και την ευερεθιστότητα που σχετίζεται με τον αυτισμό, μεταξύ άλλων καταστάσεων.

Υπέρογκα έσοδα

Ο Ματ Φιπς,  επικεφαλής της έρευνας μετοχών βιοτεχνολογίας στην επενδυτική τράπεζα  William Blair, δήλωσε ότι αναμένει ότι το φάρμακο θα αποφέρει έσοδα ύψους 3 έως 5 δισ. δολαρίων ετησίως, αν υπάρξουν θετικά αποτελέσματα στις μελέτες για τη χρήση του.

«Είναι ένας τομέας που μαστίζεται από έλλειψη καινοτομίας για αρκετό καιρό, οπότε σίγουρα προκάλεσε ενθουσιασμό», δήλωσε ο Δρ Φιπς.

Η θεραπεία για το φάρμακο θα κοστίζει 1850 δολάρια το μήνα – σε τιμή χονδρικής, ή περίπου 22.500 δολάρια το χρόνο. Σε αντίθεση με όλα τα αντιψυχωσικά που χρησιμοποιούνται, το Cobenfy δεν θα φέρει προειδοποίηση πλαισίου FDA, την ισχυρότερη προειδοποίηση του οργανισμού, η οποία προειδοποιεί τους ασθενείς και τους παρόχους για σοβαρές ανεπιθύμητες ενέργειες, σύμφωνα με την BMS.