Κατρακυλώντας στην άβυσσο

Όλα δείχνουν ότι η συμπλήρωση ενός χρόνου από την 7η Οκτωβρίου 2023 θα σφραγιστεί από μια ακόμη μεγαλύτερη κλιμάκωση των πολεμικών συγκρούσεων στη Μέση Ανατολή.

Η επιλογή του Ισραήλ να επεκτείνει τον πόλεμο στον Λίβανο, πραγματοποιώντας ουσιαστικά χερσαία εισβολή, την ώρα που στη Γάζα ήδη έχουμε πάνω από 40.000 νεκρούς, και η προσπάθεια να εξοντώσει όλη την ηγεσία της Χεζμπολάχ, με μια μεθοδολογία, αυτή της ισοπέδωσης κτιρίων σε κατοικημένες περιοχές, που απλώς αυξάνει και τα αθώα θύματα, μπορεί να του δίνει την αίσθηση ότι αποδυναμώνει έναν εχθρό, όμως μεσοπρόθεσμα απλώς τροφοδοτεί έναν κύκλο οργής, διάθεσης εκδίκησης και τελικά βίας.

Σε τελική ανάλυση, όλοι ξέρουμε ότι οι συγκρούσεις οι διεθνείς, ιδίως αυτές που αφορούν ανοιχτές πληγές όπως είναι το Μεσανατολικό δεν είναι ποτέ υποθέσεις απλώς «ηγετών» και συνήθως κινήματα, οργανώσεις και δίκτυα βρίσκουν νέους ηγέτες.

Γιατί ακόμη και εάν υποθέσουμε ότι η Χεζμπολάχ περιορίσει τη δράση της προσωρινά, ότι το Ιράν, που έχει αρκετά εσωτερικά προβλήματα, επιλέξει να μην εμπλακεί σε έναν πόλεμο με μια χώρα που είναι πυρηνική δύναμη και έχει αποδείξει ιδιαίτερη ικανότητα διείσδυσης με πράκτορες, ότι οι Χούθι σταθμίσουν εάν μπορούν να συνεχίσουν τις επιχειρήσεις τους απέναντι στους ισραηλινούς βομβαρδισμούς, είναι σαφές ότι ειρήνη στην περιοχή δεν θα υπάρχει.

Γιατί κάποιοι μπορεί να κουραστούν από τον πόνο και την καταστροφή, κάποιοι όμως θα σκέφτονται και θα σχεδιάζουν την εκδίκηση.

Αναγκαίο βήμα για την εξασφάλιση ειρήνης είναι να κάτσουν στο ίδιο τραπέζι αυτοί που είναι εχθροί. Καμία σύγκρουση δεν τελείωσε πραγματικά χωρίς αυτή τη φάση. Ιδίως συγκρούσεις στις οποίες είναι αδύνατο να υπάρξει ολοκληρωτική νίκη κάποιας πλευράς και ολοκληρωτική ήττα κάποιας άλλης. Και με αυτή την έννοια, η λογική ότι προσπαθείς να εξοντώσεις όλους τους εχθρικούς ηγέτες με τους οποίους ίσως κάποτε να πρέπει να κάτσεις στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων δεν βοηθά.

Την ίδια ώρα, η «διεθνής κοινότητα» παρατηρεί αμήχανη. Όσες «κόκκινες γραμμές» έβαλαν οι ΗΠΑ στον Νετανιάχου, κατά βάση τις έχει παραβιάσει. Η Ευρώπη, ούτως ή άλλως καιρό τώρα έχει χάσει τη δυνατότητα να παίρνει πρωτοβουλίες. Και σε ένα κόσμο περισσότερο διαιρεμένο παρά ποτέ θεσμοί όπως ο ΟΗΕ είναι στην πράξη μπλοκαρισμένοι.

Και όμως, τώρα είναι η ώρα που πρέπει να πληθύνουν οι φωνές, οι αποτελεσματικές πρωτοβουλίες και οι πιέσεις για την ειρήνη, για να σταματήσει η κάθοδος στην άβυσσο, για να υπάρξει κατάπαυση του πυρός, για να μπουν οι βάσεις για μια πραγματική ειρηνευτική διαδικασία. Διαφορετικά απλώς θα μετράμε θύματα. Σε μια σύγκρουση που δεν μπορεί να λυθεί ούτε με βομβαρδισμούς, ούτε με επιθέσεις αυτοκτονίας.