Καρκίνος μαστού στους άνδρες; Κι όμως. Μπορεί το ποσοστό να είναι μικρό, όμως τα τελευταία χρόνια έχει εμφανίσει μια ανοδική τάση, η οποία ακόμη δεν έχει αποτυπωθεί με σαφήνεια.

Αφορά έναν άνδρα για κάθε 100 γυναίκες που διαγνώσκονται με καρκίνο μαστού ή το 1,5% των καρκίνων που μπορούν να προσβάλλουν έναν άνδρα.

Στις ΗΠΑ, εκτιμάται ότι η άνοδος των τελευταίων ετών στους άνδρες έχει φτάσει να αφορά συνολικά 1,05% των περιστατικών καρκίνου μαστού, διατηρώντας τη σπανιότητα της νόσου στον ανδρικό πληθυσμό.

Το πρόβλημα όμως είναι ότι επειδή ακριβώς δεν συμβαίνει συχνά, η διάγνωση γίνεται καθυστερημένα, όταν η νόσος έχει πλέον προχωρήσει.

Υπάρχει διαχρονικά ένα σταθερό ποσοστό σε γυναίκες στις οποίες η πρώτη διάγνωση γίνεται όταν ο καρκίνος του μαστού πλέον, έχει δώσει μετάσταση

O καθηγητής Χειρουργικής Χρήστος Μαρκόπουλος

Τα στοιχεία αυτά ανέφερε στο in.gr ο καθηγητής Χειρουργικής, ειδικός μαστολόγος Χρήστος Μαρκόπουλος, με αφορμή τον Οκτώβριο, μήνα του καρκίνου του μαστού που φέτος είναι αφιερωμένος στον καρκίνο μαστού στους άνδρες, καθώς επίσης και στο μεταστατικό καρκίνο.

«Φέτος έχω χειρουργήσει ήδη τρία περιστατικά καρκίνου μαστού σε άνδρες, όταν συνήθως χειρουργώ ένα-δύο τον χρόνο», σημείωσε ο κ. Μαρκόπουλος, τονίζοντας ότι «δυστυχώς, οι άνδρες αν ψηλαφίσουν κάτι στο μαστό τους το αγνοούν, οπότε έρχονται στο γιατρό με καθυστέρηση, γι΄ αυτό έχουν και χειρότερη εξέλιξη.

Ένας άλλος λόγος για την καθυστερημένη διάγνωση στους άνδρες είναι ότι δεν κάνουμε ελέγχους – και ορθώς – γιατί είναι εξαιρετικά σπάνιος.

Στην υποψία ότι κάτι συμβαίνει, και οι άνδρες θα πρέπει να απευθύνονται στο γιατρό. Η διάγνωση θα γίνει από ειδικό μαστολόγο, όμως σε οποιονδήποτε γιατρό κι αν απευθυνθούν, αυτός θα τους παραπέμψει στον ειδικό για περαιτέρω διερεύνηση».

Θεραπεία

Σε ότι αφορά τη θεραπεία στους άνδρες, και εδώ, ακολουθείται η ίδια θεραπευτική αντιμετώπιση με αυτήν που εφαρμόζεται στις γυναίκες, με τη διαφορά ότι στους άνδρες, επειδή ο μαστός είναι μικρός και συνήθως η νόσος είναι τοπικά προχωρημένη, χρειάζεται μαστεκτομή, που πλέον στις περισσότερες γυναίκες αποφεύγεται.

Και εδώ, όλες οι επιλογές είναι διαθέσιμες, από την ακτινοθεραπεία, την χημειοθεραπεία, την ορμονοθεραπεία, μέχρι την ανοσοθεραπεία.

Όπως τόνισε ο κ. Μαρκόπουλος, ο καρκίνος του μαστού στους άνδρες εμφανίζεται σε μεγαλύτερες ηλικίες, συνήθως μετά τα 60-65 έτη και αφορά συνήθως άνδρες:

  • υπέρβαρους (η παχυσαρκία δημιουργεί ορμονική ανισορροπία),
  • που έχουν ακτινοβοληθεί ( η ακτινοβολία αποτελεί παράγοντα κινδύνου), αλλά κυρίως άνδρες
  • με κάποια γονιδιακή βλάβη.

Ειδικά για τον κληρονομικό καρκίνο του μαστού, ενώ αντιπροσωπεύει περίπου το 10% από τις γυναίκες που προσβάλλονται, το ποσοστό που αντιστοιχεί στους άνδρες μπορεί να φτάνει από 30-40%.

«Για το λόγο αυτό, αν μια γυναίκα διαπιστωθεί ότι έχει κάποια γονιδιακή βλάβη που οδήγησε σε καρκίνο μαστού, εκεί πρέπει να γίνει γονιδιακός έλεγχος σε όλη η οικογένεια, συμπεριλαμβανομένων και των ανδρών της οικογένειας (γιοι, αδερφοί κλπ). Στις περιπτώσεις αυτές, η πιθανότητα για καρκίνο μαστού στους άνδρες αυξάνει από 1% στο 6-7%, αν και εξακολουθεί να παραμένει μικρή.

Στην περίπτωση που εμπλέκεται το γονίδιο BRCA 2 στη γυναίκα, τότε η πιθανότητα για καρκίνο μαστού στους άνδρες – κοντινούς συγγενείς εξ αίματος αυξάνεται και οι άνδρες αυτοί, εφόσον βρεθούν με BRCA 2 μετάλλαξη, θα πρέπει επίσης να ελέγχονται και για καρκίνο προστάτη, αλλά και για καρκίνο παγκρέατος και για μελάνωμα», υπογράμμισε ο κ. Μαρκόπουλος.

Σημείωσε στο σημείο αυτό, ότι δυστυχώς, ενώ το σύστημα υγείας δικαιολογεί με κάποιες προϋποθέσεις τον γονιδιακό έλεγχο στις γυναίκες, δεν έχει πρόβλεψη για τους άνδρες που έχουν γυναίκα συγγενή με γονιδιακή μετάλλαξη, οπότε οι εξετάσεις αυτές δεν καλύπτονται από την κοινωνική ασφάλιση.

Όμως η γονιδιακή βλάβη μπορεί να κληρονομηθεί και από τους δύο γονείς, όχι μόνο από τη μητέρα. Οπότε θα ήταν χρήσιμο να γνωρίζει ένας άνδρας αν φέρει γονιδιακές μεταλλάξεις που μπορεί να κληρονομηθούν από τα παιδιά του και ιδιαίτερα από τις κόρες του.

Πρόληψη

Σε ότι αφορά την πρόληψη, ο κ. Μαρκόπουλος επεσήμανε ότι δεν υπάρχουν οδηγίες, εξαιτίας της σπανιότητας της νόσου, ενώ πρόσθεσε ότι μόνο σε επίπεδο μελετών για τον καρκίνο του προστάτη, υπάρχουν μελέτες όπου έχει γίνει προφυλακτική προστατεκτομή, όμως η επεμβατική αυτή πράξη, παραμένει σε επίπεδο μελετών.

Μεταστατικός καρκίνος μαστού

Οι προληπτικοί έλεγχοι για καρκίνο του μαστού, έχουν φέρει μεγάλη αλλαγή στο στάδιο που βρίσκεται ο καρκίνος μαστού τη στιγμή της διάγνωσης. Οι περισσότερες περιπτώσεις αφορούν πρώιμες διαγνώσεις στις γυναίκες.

Παρόλα αυτά όμως, υπάρχει διαχρονικά ένα σταθερό ποσοστό που εξακολουθεί και σήμερα, να αφορά γυναίκες στις οποίες η πρώτη διάγνωση γίνεται όταν ο καρκίνος του μαστού έχει δώσει πλέον μετάσταση.

«Υπάρχουν συγκεκριμένοι λόγοι γι΄ αυτό», εξήγησε ο κ. Μαρκόπουλος, λέγοντας ότι κυρίως ευθύνεται ο φόβος των γυναικών, καθώς επίσης και η έλλειψη ενημέρωσης.

Φόβος και άγνοια

«Ο κύριος λόγος είναι ο φόβος. Οι γυναίκες αυτές φοβούνται να κάνουν έλεγχο, μήπως διαγνωστούν με καρκίνο, αλλά και όταν δουν κάτι, από το φόβο τους το αγνοούν και πιστεύουν ότι θα περάσει, οπότε έρχονται στο γιατρό, ήδη με προχωρημένη νόσο» ανέφερε ο καθηγητής.

«Ένας άλλος λόγος, είναι οι ειδικοί πληθυσμοί, όπως οι ηλικιωμένες άνω των 75, οι οποίες έρχονται με πιο προχωρημένους καρκίνους, γιατί επικρατεί η λανθασμένη αντίληψη ότι δεν κινδυνεύουν, ενώ συμβαίνει ακριβώς το αντίθετο, αφού η ηλικία αποτελεί από τους σημαντικότερους παράγοντες, και όσο αυξάνει η ηλικία, τόσο αυξάνει η πιθανότητα προσβολής από καρκίνο του μαστού.

Πολλές φορές όμως και το περιβάλλον τους όταν το αντιλαμβάνεται θεωρεί ότι οι ηλικίες των 80-85 ετών είναι απαγορευτικές για θεραπεία και τελικά οι ασθενείς  προσκομίζονται όταν η κατάσταση γίνει δυσβάστακτη, λόγω μεταστάσεων. Κάτι ανάλογο, συμβαίνει και με ηλικιωμένες που ζουν σε ιδρύματα.

Τέλος, υπάρχει και η πιθανότητα – μικρή ευτυχώς – όπου γίνεται έλεγχος, όχι με τις συνθήκες που θέλουμε στη σημερινή εποχή,  και να παραμεληθεί ένας καρκίνος γιατί δεν έχει γίνει σωστή διάγνωση», σημείωσε ο καθηγητής.

Αντιμετώπιση

Στις περιπτώσεις μεταστάσεων, ελέγχεται το όργανο που έχει δεχθεί τη μετάσταση, με πιο εύκολα τα περιστατικά με οστικές μεταστάσεις και με χειρότερη την εγκεφαλική μετάσταση.

«Παρόλες τις δυσκολίες, υπάρχει ένας μεγάλος αριθμός φαρμάκων και άλλων μέσων για να βοηθήσουμε και αυτές τις γυναίκες που ευτυχώς είναι λίγες.

Με μόνη διαφορά, δεν υπάρχει πια ίαση, αλλά σκοπός είναι να διατηρήσουμε καλή ποιότητα ζωής για όσο περισσότερα χρόνια μπορέσουν».

Εναλλακτικές μέθοδοι

Ο κ. Μαρκόπουλος υπογράμμισε ιδιαίτερα περιστατικά σοβαρά που συμβαίνουν σε νέες γυναίκες γύρω στα 40 που λόγω ψυχολογίας ή και κακής ενημέρωσης καταφεύγουν σε αντιμετωπίσεις χωρίς καμία βάση, «εναλλακτικές», και οι οποίες καταλήγουν σύντομα και με κακές συνθήκες. Εδώ, ο καθηγητής υπογράμμισε ότι υποστηρικτικά, οτιδήποτε κάνει τον ασθενή να αισθάνεται καλύτερα, μπορεί να εφαρμόζεται, όμως σε καμία περίπτωση χωρίς να ακολουθείται η κλασσική και καθιερωμένη θεραπευτική πορεία.