Μικροσκοπικές παρασιτικές σφήκες έδωσαν σανίδα σωτηρίας σε ένα από τα σπανιότερα είδη πουλιών στον κόσμο, σκοτώνοντας ένα χωροκατακτητικό έντομο που απειλούσε την επιβίωσή του.

Το είδος Wilkins’ bunting ζει στο νησί Ναϊτινγκέιλ, στον Ατλαντικό ωκεανό. Τρέφεται με τους καρπούς της Phylica arborea, του μοναδικού αυτοφυούς δέντρου του νησιού.

Ωστόσο το 2011, οι επιστήμονες άρχισαν να παρατηρούν σημάδια ενός ανεπιθύμητου επισκέπτη.

Ένα χωροκατακτητικό, έντομο είχε, όπως φαίνεται, εισαχθεί κατά λάθος στο νησί από τον άνθρωπο. Αυτά τα έντομα εκκρίνουν μελιτώματα, τα οποία ενθαρρύνουν την ανάπτυξη μιας μούχλας που αποδυναμώνει και τελικά σκοτώνει το δέντρο Phylica arborea.

Η άφιξή τους απειλούσε να καταστρέψει το δάσος και μαζί του τον μικροσκοπικό πληθυσμό των πουλιών, σύμφωνα με πληροφορίες από τον Guardian.

Οι σφήκες ήταν η μόνη λύση

Η είδηση αυτή ήταν καταστροφική για τους επιστήμονες που μελετούν και προστατεύουν το μικρό κίτρινο πουλί, καθώς ο αριθμός του είχε υποφέρει. Τεράστιες καταιγίδες το 2019 κατέστρεψαν μεγάλο μέρος του δάσους και οι έρευνες πριν από την καταιγίδα διαπίστωσαν ότι είχαν απομείνει μόνο περίπου 120 αναπαραγωγικά ζευγάρια του πουλιού.

Οι σφήκες ταξίδεψαν σχεδόν ένα μήνα για να φτάσουν στο νησί. Φωτ: Chris Malumphy

Η RSPB, το Διεθνές Κέντρο Γεωργίας και Βιοεπιστήμης, η Υπηρεσία Ερευνών Τροφίμων και Περιβάλλοντος και η κυβέρνηση του Tristan da Cunha εκπόνησαν ένα ανορθόδοξο σχέδιο για τη διάσωση των κοτσυφιών, απελευθερώνοντας μια μικρή παρασιτοειδής σφήκα που ονομάζεται Microterys nietneri, η οποία εμποδίζει την αναπαραγωγή των εντόμων που προκαλούν λέπια.

Θα δημιουργούσαν επίσης ένα φυτώριο δέντρων για να αυξήσουν τον αριθμό των δέντρων και θα βελτίωναν τη βιοασφάλεια στο νησί για να σταματήσουν την είσοδο χωροκατακτητικών ειδών στο μέλλον.

Το δύσκολο ταξίδι από το Λονδίνο στο νησί Ναϊτινγκέιλ

Αλλά πρώτα, οι σφήκες έπρεπε να επιβιώσουν στο ταξίδι από το Λονδίνο – σχεδόν ένας μήνας από ξηράς, θάλασσας και αέρα.

Ο Δρ Norbert Maczey, εντομολόγος στο CABI, δήλωσε: «Οι σφήκες είναι μια από τις μεγαλύτερες και πιο ισχυρές που υπάρχουν: «Οι σφήκες αντιμετώπισαν ένα επικό ταξίδι. Πρώτον, μια πτήση από το Λονδίνο στο Κέιπ Τάουν, σε μια ψυχρή τσάντα, ακολουθούμενη από μια αναγκαστική διαμονή σε ένα δωμάτιο ξενοδοχείου ως μέρος της καραντίνας Covid ενός μέλους του προσωπικού.

Στη συνέχεια ακολούθησε ένα εβδομαδιαίο ταξίδι με πλοίο στο Τριστάν με θερμοκρασίες που μερικές φορές έπεφταν κάτω από το μηδέν. Τέλος, ακολούθησε ένα ακόμη ταξίδι με πλοίο στο νησί Nightingale. Φαινόταν ότι η τύχη και ο χρόνος ήταν εναντίον μας, αλλά μερικές από τις σφήκες τα κατάφεραν».

Λιγότερες από το 10% των σφηκών επέζησαν του ταξιδιού, αλλά τον Απρίλιο του 2021 πραγματοποιήθηκε η πρώτη απελευθέρωση και ακολούθησαν κι άλλες τα επόμενα δύο χρόνια. Σιγά σιγά ένας πληθυσμός σφηκών άρχισε να εγκαθίσταται.

Τελικά οι σφήκες έσωσαν τα πουλιά και τα δέντρα

Οι επιστήμονες πιστεύουν ότι οι σφήκες βοήθησαν στη διάσωση των πτηνών από την εξαφάνιση. Έρευνες τον Φεβρουάριο του τρέχοντος έτους έδειξαν ότι παρά την απώλεια περίπου του 80% του δάσους, υπάρχουν ακόμη περίπου 60-90 ζευγάρια του Wilkins’ bunting στο Nightingale.

Το πουλί Wilkins’ bunting Φωτ: Peter Ryan

Αν και ο πληθυσμός έχει μειωθεί, το δάσος έχει ανακάμψει στο σύντομο χρονικό διάστημα από την απελευθέρωση των σφηκών και οι επιστήμονες πιστεύουν ότι ο αριθμός των κοτσυφιών θα πρέπει να σταθεροποιηθεί και θα έχει την ευκαιρία να ανακάμψει τα επόμενα χρόνια.

Ο David Kinchin-Smith, υπεύθυνος του προγράμματος της RSPB για τα υπερπόντια εδάφη του Ηνωμένου Βασιλείου, δήλωσε: «Το έργο αυτό δείχνει τι μπορεί να επιτευχθεί για την ανατροπή της τύχης ενός απειλούμενου είδους. Η ατσάλινη αποφασιστικότητα, η οικολογική εμπειρογνωμοσύνη και μια μεγάλη δόση τύχης συνέβαλαν στην επιτυχία αυτού του έργου, αλλά ελπίζουμε ότι εμείς, και οι σφήκες, δώσαμε στα κοτσύφια μια πολυπόθητη σανίδα σωτηρίας».