Οι 18 μήνες που ο Τζον Λένον έγινε «αριστερός»

Ο Νεοϋορκέζος μουσικός Ντέιβιντ Πιλ περνάει μια βόλτα από το διαμέρισμα του Greenwich Village του Τζον Λένον και της Γιόκο Όνο. Εκείνη απαντά. Αφού ανταλλάσσουν τους καθιερωμένους χαιρετισμούς, η Όνο φαίνεται να καταρρέει.

Γιόκο Όνο: Ο κόσμος λέει ότι εγώ είμαι αυτή που διέλυσε τους Beatles, καταλαβαίνεις; Όταν ήμουν έγκυος, έπαιρνα γράμματα που έλεγαν: «Ελπίζω το μωρό σου να πεθάνει». Και μου έστειλαν μια πάνινη κούκλα με ένα σωρό βελόνες καρφωμένες μέσα της, στα μάτια της, στο στόμα της, στη μύτη της. Όταν περπατάω στο δρόμο με τον Τζον, με πλησιάζουν και μου λένε «είσαι άσχημη». Μου τραβάνε τα μαλλιά και με χτυπούν στο κεφάλι.

Ντέιβιντ Πιλ: Αυτό συνέβη στην Αγγλία;

Γιόκο Όνο: Ναι, ναι, στην Αγγλία. Έκανα τρεις εκτρώσεις κατά τη διάρκεια εκείνης της περιόδου.

Ντέιβιντ Πιλ: Θεέ μου, Γιόκο, δεν μπορώ να το πιστέψω.

Εκείνη η συζήτηση του 1971 δεν δημοσιοποιήθηκε ποτέ, μέχρι που συμπεριλήφθηκε στο ντοκιμαντέρ «One to One: John & Yoko», το οποίο έκανε ντεμπούτο στο πρόσφατο Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Βενετίας, θα προβληθεί στο BFI London Film Festival στα μέσα Οκτωβρίου και αναμένει ημερομηνία εμπορικής κυκλοφορίας.

Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.

Η δημοσίευση κοινοποιήθηκε από το χρήστη i-D Asia (@i_dasia)

Ένα μικρό διαμέρισμα στην Bank Street στην μποέμικη γειτονιά του Greenwich Village

Αυτό που εντυπωσιάζει στην ταινία, -η οποία πραγματεύεται ένα πολύ γνωστό θέμα, αυτό του αγγλικού Τύπου, που συντάχθηκε με ενθουσιασμό στο δημόσιο λιντσάρισμα της Όνο εκείνη την εποχή, όπως καθιστούν σαφή τα αποκόμματα εφημερίδων-, είναι η χροιά των φωνών που καταγράφει, η αγανάκτηση, η αγωνία τους και η ματιά που προσφέρει σε μια στιγμή που ήταν τόσο κοινωνικά και πολιτικά ταραγμένη όσο και μουσικά καινοτόμα.

Το 1971, ενώ οι Beatles είχαν διαλυθεί λίγα χρόνια νωρίτερα, ο Λένον και η Όνο (που είχαν παντρευτεί το 1969) νοίκιασαν ένα μικρό διαμέρισμα στην Bank Street στην μποέμικη γειτονιά του Greenwich Village της Νέας Υόρκης.

Διέφευγαν, έτσι, από την τοξική ατμόσφαιρα στην Αγγλία. Η Όνο ήταν ο αγαπημένος αποδιοπομπαίος τράγος της λεγεώνας των θαυμαστών του λιβερπουλικού κουαρτέτου -η πιο σφοδρή φατρία της οποίας θεωρούσε την γιαπωνέζα καλλιτέχνιδα υπεύθυνη για το ότι οι Beatles τράβηξαν χωριστούς δρόμους.

Δείτε το τρέιλερ του νέου ντοκιμαντέρ «One to One»

«Διακοσμητικές φιγούρες της ακροαριστερής πολιτικής»

Το ζευγάρι ήθελε να ζήσει πιο ειρηνικά, να περπατήσει στους δρόμους της πόλης ινκόγκνιτο, να μη δέχεται πλέον απειλές και να μη γίνεται στόχος επιθέσεων. Παραδόξως, στη Νέα Υόρκη θα αντιμετώπιζαν ακόμη πιο δύσκολες προκλήσεις.

Έτσι λέει ο Βρετανός συγγραφέας Φίλιπ Νόρμαν, ένας από τους κορυφαίους ειδικούς για τους Beatles, στο ογκώδες βιβλίο του «Paul McCartney: The Biography»:

«Ο Τζον και η Γιόκο είχαν μετακομίσει στη Νέα Υόρκη αναζητώντας καταφύγιο από την αδιάκοπη κακομεταχείριση και τα αστεία που υπέστησαν στη Μεγάλη Βρετανία. Αντ’ αυτού, έγιναν διακοσμητικές φιγούρες της ακροαριστερής πολιτικής που διαπερνούσε τη ροκ κουλτούρα στις Ηνωμένες Πολιτείες εκείνη την εποχή και, με τον τρόπο αυτό, έγιναν πιο εμφανείς και αμφιλεγόμενοι από ποτέ».

Ο Λένον απολάμβανε να είναι η φιγούρα της έντονης αμερικανικής αριστεράς, ενώ η Όνο εγκαινίαζε εκθέσεις σε μοντέρνες γκαλερί που παρουσίαζαν ένα μισοφαγωμένο μήλο σε μια γυάλινη θήκη

«Η Γιόκο με βοήθησε να απαλλαγώ από τα υπάρχοντά μου»

Ο Λένον δικαιολόγησε την απόφασή τους να επιλέξουν ένα απλό διαμέρισμα σε μια εποχή που δεν του έλειπαν τα χρήματα σε μια συνέντευξη που έδωσε σε ένα αμερικανικό τηλεοπτικό κανάλι λίγες ημέρες μετά την άφιξή τους στο Μανχάταν:

«Πάντα ταυτιζόμουν με την εργατική τάξη» είπε αν και μεγάλωσε στο συντηρητικό, αστικό σπίτι της θείας του της Mimi. «Αλλά αγόρασα μια έπαυλη έξω από το Λονδίνο, μια τεράστια ιδιοκτησία. Είχε τα πάντα. Η Γιόκο με βοήθησε να απαλλαγώ από τα υπάρχοντά μου και να απελευθερώσω το μυαλό μου.

»Μου είπε: “Κοίταξε τον εαυτό σου, είσαι πλούσιος και δεν ξέρεις τι είναι η ζωή”. Και με έπεισε. Τα αλλάξαμε όλα για δύο μικρά δωμάτια στο Village. Και είμαι ευτυχισμένος. Αισθάνομαι και πάλι σαν φοιτητής. Είμαστε σαν ένα ζευγάρι νεόνυμφων».

Τα 70s έβραζαν

Η αρχή της δεκαετίας του 1970 δεν θα μπορούσε να είναι πιο ταραχώδης και συναρπαστική στις Ηνωμένες Πολιτείες: οι δρόμοι έκαιγαν από τις διαδηλώσεις κατά του πολέμου του Βιετνάμ, οι πορείες για τα πολιτικά δικαιώματα πολλαπλασιάζονταν, τα κινήματα σεξουαλικής απελευθέρωσης διεκδικούσαν χώρο, οι φεμινίστριες προσπαθούσαν να ανατρέψουν την πατριαρχία και ο φόβος για πυρηνικό πόλεμο μεταξύ της ΕΣΣΔ και των Ηνωμένων Πολιτειών σιγόβραζε.

Όλα αυτά ήταν καρυκευμένα με μια γερή δόση LSD και μαριχουάνας. Ποιητές, πολιτικοί ταραξίες, μουσικοί, έμποροι, απατεώνες και αριστεροί ηγέτες πέρασαν από το μικροσκοπικό διαμέρισμα του Λένον και της Όνο, συμπεριλαμβανομένων μεγάλων ονομάτων όπως ο Άλεν Γκίνσμπεργκ, ο Τζέρι Ρούμπιν, ο Τζον Σινγκλέρ και ο Ει. Τζέι. Γουέμπερμαν.

«Είναι σαν να είσαι ο Ρομπέν των Δασών, γαμώτο»

Η ταινία καταγράφει μια μεγαλομανή συζήτηση μεταξύ του Λένον και του μάνατζέρ του, Άλεν Κλάιν, στην οποία ο πρώην Beatle προτείνει την πρόσληψη δικηγόρων και την καταβολή εγγυήσεων για την απελευθέρωση μαύρων διαδηλωτών που συνελήφθησαν σε αντιρατσιστικές ταραχές. «Είναι σαν να είσαι ο Ρομπέν των Δασών, γαμώτο. Ή ο Τζέσε Τζέιμς», καυχιέται ο Λένον. Τελικά, το σχέδιο δεν υλοποιήθηκε.

Κάποιοι ήρθαν στο σπίτι του ζευγαριού από περιέργεια, για να δουν έναν ροκ σταρ να ζει σε μια ταπεινή κατοικία. Άλλοι, με την πρόθεση να χρησιμοποιήσουν τον Λένον για τους δικούς τους σκοπούς.

Εκείνος ήταν δεκτικός και υπέγραψε σχεδόν τα πάντα με την υποστήριξη της Όνο. Το ζευγάρι μοίραζε τον χρόνο του μεταξύ της υποστήριξης ειρηνιστικών πολιτικών σκοπών και της ψυχαναγκαστικής παρακολούθησης της τηλεόρασης που είχαν στήσει στο κάτω μέρος του κρεβατιού τους. Τη σειρά The Waltons, το ποδόσφαιρο, διαφημίσεις απορρυπαντικών με μητέρες που φρίκαραν με τους λεκέδες στα φορέματα των κοριτσιών τους, τους Sonny και Cher στην ώρα της κωμωδίας τους – και τον Νίξον, ο οποίος επρόκειτο να επανεκλεγεί, παρά την ογκώδη καταγγελία των διαδηλωτών.

Η κόντρα με τον Πολ ΜακΚάρτνεϊ

Ο Λένον απολάμβανε να είναι η φιγούρα της έντονης αμερικανικής αριστεράς, ενώ η Όνο εγκαινίαζε εκθέσεις σε μοντέρνες γκαλερί που παρουσίαζαν ένα μισοφαγωμένο μήλο σε μια γυάλινη θήκη. Πήγαιναν πάντα σε συνεντεύξεις και κοινωνικές συγκεντρώσεις ως δίδυμο.

Εκείνος μιλούσε πολύ και εκείνη άκουγε, με το πρόσωπό της ανέκφραστο. Μερικές φορές, τον πλησίαζε και του ψιθύριζε κάτι στο αυτί.

Ο Λένον είχε ήδη κυκλοφορήσει τα επιδραστικά σόλο άλμπουμ John Lennon/Plastic Ono Band (1970) και Imagine (1971). Το τελευταίο περιελάμβανε το υβριστικό How Do You Sleep, το τραγούδι στο οποίο εκφραζόταν εναντίον του Πολ ΜακΚάρτνεϊ: «Ζεις με στρέιτ που σου λένε, ήσουν βασιλιάς / Το μόνο πράγμα που έκανες ήταν χθες / Και από τότε που έφυγες είσαι απλά μια άλλη μέρα».

Ανάμεσα στις προσωπικότητες που επισκέφθηκαν το τσαλακωμένο διαμέρισμα του ζευγαριού ήταν και ο ίδιος ο ΜακΚάρτνεϊ. Η επίσκεψή του πραγματοποιήθηκε το 1972, σηματοδοτώντας τη συμφιλίωση των δύο ανδρών

Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.

Η δημοσίευση κοινοποιήθηκε από το χρήστη The Beatles (@beatlesband_news)

Η επανένωση του Τζον και του Πολ

Ανάμεσα στις προσωπικότητες που επισκέφθηκαν το τσαλακωμένο διαμέρισμα του ζευγαριού ήταν και ο ίδιος ο ΜακΚάρτνεϊ. Η επίσκεψή του πραγματοποιήθηκε το 1972, σηματοδοτώντας τη συμφιλίωση των δύο ανδρών που είχαν οργανώσει τη μεγαλύτερη επανάσταση στην ιστορία της ποπ.

Είχαν περάσει δύο χρόνια από την οξεία διάλυση των Beatles, αρκετός χρόνος για να σταματήσουν οι δυο τους να φέρονται σαν κακομαθημένα παιδάκια και να βρίζουν ο ένας τον άλλον στα τραγούδια τους. Συμφιλιώθηκαν, αν και δεν θα ξαναέρχονταν ποτέ κοντά.

Αυτή η συνάντηση δεν αναφέρεται στο νέο ντοκιμαντέρ που σκηνοθέτησαν οι Kevin Macdonald και Sam Rice-Edwards. Αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι το «One to One» στερείται γοητείας. «Ακόμα και όσοι δεν έχουν ανοσία στην Beatlemania θα βρουν ενδιαφέρουσα τη ματιά του στο κοινωνικό πλαίσιο της εποχής» γράφει ο Carlos Marcos στην El Pais.

«Θέλουν να με σκοτώσουν;» ρωτάει ο Λένον. Ο ροκ σταρ είναι αρχικά αδιάφορος: «Εμ, είμαι ακόμα ένας καλλιτέχνης, ξέρεις, ένας καλλιτέχνης της επανάστασης»

Τα τηλέφωνά τους παρακολουθούνταν

«Όσοι αναζητούν μουσικές εκπλήξεις, θα ενθουσιαστούν με τον εξαιρετικό ήχο από τη φιλανθρωπική εκδήλωση του Λένον και της Όνο στο Madison Square Garden για το Willowbrook State School για παιδιά με ειδικές ανάγκες, με τον Στίβι Γουόντερ και τη Ρομπέρτα Φλακ, τον ήχο της οποίας έκανε remix ο Σον Λένον για την ταινία» συνεχίζει ο Carlos Marco στην El Pais και συμπληρώνει:

«Κάποιοι θα αναγνωρίσουν τις εικόνες από τη συναυλία της 30ής Αυγούστου 1972 (έγινε ακόμη και ένα άλμπουμ του 1986, Live in New York City), αλλά το να ακούς τo Mother επεξεργασμένo με τις σημερινές τεχνολογικές βελτιώσεις είναι μια πραγματική απόλαυση».

Μέσα από το ντοκιμαντέρ «One to One» γνωρίζουμε ότι τα τηλέφωνα του ζευγαριού παρακολουθούνταν κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου. Τα προοδευτικά τους ιδανικά τούς είχαν καταστήσει απειλή για τη σκιώδη κυβέρνηση Νίξον και η CIA τους παρακολουθούσε.

Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.

Η δημοσίευση κοινοποιήθηκε από το χρήστη The Beatles Zone (@thebeatles.zone)

Ο Λένον μετρίασε την αντίδρασή στην κυβέρνηση Νίξον

Υπήρξε ακόμη και απόπειρα απέλασης του Λένον. Το τηλέφωνό τους χτυπάει ξανά. Αυτή τη φορά είναι ο Τζιμ Κέλτνερ, ένας από τους πιο περιζήτητους ντράμερ. Προειδοποιεί τον Λένον: «Υπάρχουν άνθρωποι που μπορούν να σου κάνουν κακό εξαιτίας των πολιτικών σου θέσεων».

«Θέλουν να με σκοτώσουν;» ρωτάει ο Λένον. Ο ροκ σταρ είναι αρχικά αδιάφορος: «Εμ, είμαι ακόμα ένας καλλιτέχνης, ξέρεις, ένας καλλιτέχνης της επανάστασης».

Όμως η απειλή βυθίστηκε στο μυαλό του και ο Λένον συμφώνησε, με τη συμβουλή του δικηγόρου του, να μετριάσει τα παράπονά του κατά της αμερικανικής κυβέρνησης.

Το 1972, ο Νίξον επανεξελέγη. Ενάμιση χρόνο αργότερα, ο πρόεδρος αναγκάστηκε να παραιτηθεί λόγω του σκανδάλου Watergate. Ο Λένον και η Όνο τερμάτισαν τη 18μηνη διαμονή τους στο μικροσκοπικό διαμέρισμα του Village και ο Λένον ξεκίνησε μια παρακμιακή περίοδο στο Λος Άντζελες με την ερωμένη του Μέι Πανγκ και την παρέα των φίλων του μουσικών που αγαπούσαν τα ναρκωτικά: Κιθ Μουν, Χάρι Νίλσον και τον συνάδελφό του πρώην Beatle, Ρίνγκο Σταρ. Το 1975, η αμερικανική κυβέρνηση ανέτρεψε την εντολή απέλασης του Λένον, ο οποίος είχε ήδη τελειώσει το καλιφορνέζικο ξεφάντωμα και είχε επιστρέψει στην αγκαλιά της Όνο.

Ο γιος, η επιστροφή και το τέλος

Ο Σον Λένον γεννήθηκε, και ο πατέρας του αποσύρθηκε από τη μουσική για πέντε χρόνια για να επικεντρωθεί, σύμφωνα με τον ίδιο τον Τζον, «στην ανατροφή του γιου μου».

Τον Φεβρουάριο του 1979, ο Σιντ Βίσιους των Sex Pistols πέθανε από υπερβολική δόση σε ένα σπίτι στην Bank Street. Στις 17 Νοεμβρίου 1980, ο Λένον επέστρεψε στη μουσική με το άλμπουμ Double Fantasy, μια συνεργασία με την Όνο.

Λιγότερο από ένα μήνα αργότερα, στις 8 Δεκεμβρίου, ο Μαρκ Ντέιβιντ Τσάπμαν πυροβόλησε τον Λένον. Λίγες ώρες πριν, ο τραγουδιστής είχε υπογράψει το αντίτυπο του Double Fantasy στον Τσάπμαν.

*Με στοιχεία από elpais.com | Αρχική Φωτό: Wikimedia Commons