«Tα ενέσιμα ομορφιάς μπορεί να είναι αυτοτραυματισμός» – Μια ταινία, μια διαπίστωση

«Δεν μπορώ να σταματήσω να κοιτάζω το πρόσωπό μου. Είμαι έτσι από τότε που θυμάμαι τον εαυτό μου» γράφει η Christina Newland στο Dazed Magazine και συνεχίζει:

«Στο λύκειο της αμερικανικής κωμόπολης που πήγαινα, η τάξη μου με ψήφισε ως “Πιο πιθανή να με πιάσουν να κοιτάζομαι στον καθρέφτη” περίπτωση. Είναι αστείο και λίγο ντροπιαστικό, αλλά είναι ακριβές. Μέχρι σήμερα, έχω μια θήκη τηλεφώνου με καθρέφτη για να ελέγχω το κραγιόν μου, το δέρμα μου, τα μαλλιά μου.

»Και καθώς μεγάλωνα, παρατήρησα μικρές αλλαγές, ρυτίδες, κούραση που είναι πιο εμφανείς και μόνιμες από ό,τι ήταν πριν. Έτσι, αν είστε σαν εμένα, αρχίζετε να σκέφτεστε τα ενέσιμα. Αν είστε σαν εμένα, τα κάνετε θέματα στα σάιτ, με ανάμεικτες αντιδράσεις από φίλους και οικογένεια. Αν είστε σαν εμένα, δεν θέλετε πραγματικά να σταματήσετε».

Ο κόσμος γύρω της τής λέει ότι θα έπρεπε να ανησυχεί

Η Ελίζαμπεθ Σπαρκλ (Ντέμι Μουρ), η πρωταγωνίστρια της νέας φεμινιστικής ταινίας σωματικού τρόμου The Substance της Coralie Fargeat, γνωρίζει ένα ή δύο πράγματα για αυτή τη συνήθεια αυτοελέγχου μέχρι λήθης.

Περνάει πολύ χρόνο με εμμονές σχετικά με την εμφάνισή της, εις βάρος σχεδόν κάθε άλλης προτεραιότητας στη ζωή της. Ο κόσμος γύρω της τής λέει ότι θα έπρεπε να ανησυχεί, αλλά είναι κάτι περισσότερο από αυτό: το κάλεσμα έρχεται από το μυαλό της.

Υποδυόμενη την Ντέμι Μουρ, ως βραβευμένη με Όσκαρ ηθοποιό που έχει πλέον γεράσει και ξεπεραστεί σε έναν σκληρά πατριαρχικό κόσμο της σόου-μπιζ, η Ελίζαμπεθ εργάζεται ακούραστα σε ένα τηλεοπτικό πρόγραμμα γυμναστικής για μεσήλικες γυναίκες.

Αυτό που υπογραμμίζει το The Substance είναι πόσο εθιστική – πόσο επικίνδυνη – είναι πραγματικά αυτή η ώθηση για να συνεχίσετε να «διορθώνετε» φανταστικές ατέλειες

Πειραματική θεραπεία ομορφιάς γνωστή ως Substance (ουσία)

Όμως η Ελίζαμπεθ έχει φτάσει τα 50 και πρόκειται να αντικατασταθεί από μια πιο φρέσκια και λαμπερή εκδοχή του εαυτού της. Και έτσι η δοκιμάζει μια μυστηριώδη, υπερβολικά καλή για να είναι αληθινή, πειραματική θεραπεία ομορφιάς γνωστή ως Substance (ουσία), η οποία επιτρέπει σε μια νεαρή, καυτή εκδοχή του εαυτού σας να ζήσει τη ζωή σας για επτά ημέρες, μετά το σημείο αυτό πρέπει να την αλλάξετε ξανά.

Υπάρχει η αίσθηση ότι πρόκειται για μια απερίσκεπτη επιλογή- η προέλευση του προϊόντος είναι σκοτεινή, το αρχηγείο του βρίσκεται σε κάποιο βρώμικο υπόγειο στο κέντρο της πόλης και το χρώμα του είναι ένα μοχθηρό πράσινο νέον. Και, όχι τυχαία, χορηγείται με ένεση. Το γεγονός ότι τα πραγματικά οφέλη αυτής της θεραπείας φαίνονται λιγοστά, ή σαν μια μικρή απάτη, δεν είναι καθόλου τυχαίο- ενώ η Σιού (Margaret Qualley, που υποδύεται το νεανικό άβαταρ της Ελίζαμπεθ) παίρνει το τιμόνι, η Ελίζαμπεθ φαίνεται να παίρνει μόνο τη σκιά της εμπειρίας της νεότερης εκδοχής της.

Την αφήνει βασανιστικά κοντά, πιέζοντας το πρόσωπό της στο παράθυρο ενός πιο τέλειου εαυτού, και σιγά σιγά την τρελαίνει από φθόνο.

Η ομορφιά έχει το δικό της είδος δύναμης

Πολλές γυναίκες – μεταξύ των οποίων και νεότερες από τον χαρακτήρα της Moore – αγνόησαν συνειδητά τον κίνδυνο για την υγεία, την ψυχική ευεξία ή ακόμη και τη ζωή τους για να δοκιμάσουν μια νέα και πολλά υποσχόμενη αλλαγή ομορφιάς. Η ομορφιά έχει το δικό της είδος δύναμης, άλλωστε, και αν έχετε βασιστεί σε αυτήν για αρκετά μεγάλο χρονικό διάστημα, το να αισθάνεστε οποιαδήποτε απώλεια αυτής της δύναμης είναι σημαντικό.

Αυτό που υπογραμμίζει το The Substance είναι πόσο εθιστική – πόσο επικίνδυνη – είναι πραγματικά αυτή η ώθηση για να συνεχίσετε να «διορθώνετε» φανταστικές ατέλειες. Ακόμα και όταν η Σιού βυθίζει μια βελόνα σε μια μολυσμένη πληγή για δικό της όφελος, καταστρέφοντας ό,τι έχει απομείνει από το σώμα και τη ζωή της Elisabeth, η Elisabeth δεν φαίνεται να μπορεί να βάλει τέλος στη διαδικασία.

Είναι πολύ απορροφημένη από την ελπίδα ότι μπορεί τελικά να βρει την τελειότητα.

Οι θεραπείες ομορφιάς δεν είναι πλέον αυτοφροντίδα

Οι κριτικές για το The Substance έχουν συχνά αναφερθεί στην κενότητά του – μια απογοητευτική έλλειψη βάθους στους χαρακτήρες και τα κίνητρά τους. «Υποστηρίζω ότι η επιφανειακότητα είναι ακριβώς το ζητούμενο. Είναι μια προειδοποίηση. Κοιτάξτε τον σχεδιασμό της παραγωγής του πολυτελούς διαμερίσματος της Ελίζαμπεθ στο Λος Άντζελες. Μια τεράστια φωτογραφία της, σφριγηλή σε αδυσώπητο λάτεξ, λεία σαν δελφίνι, με κομψά σκούρα μαλλιά και ένα σχεδόν πλαστικό τέλειο πρόσωπο, γεμίζει το σαλόνι της» γράφει η Christina Newland στο Dazed Magazine.

Δεν υπάρχουν πολλά άλλα αξιοσημείωτα εκεί- μεγάλα παράθυρα, ένας καναπές, μερικά σκονισμένα βραβεία σε μια θήκη.

Υπάρχουν ελάχιστα σημάδια εσωτερικής ζωής, βιβλία, πίνακες ζωγραφικής. Η κουζίνα είναι μικροσκοπική και το μπάνιο παράξενα σπηλαιώδες, κατάλευκο σαν εργαστήριο. Οι ορέξεις πρέπει να καταπιέζονται και οι σωματικές πραγματικότητες πρέπει να παρακολουθούνται και να ρυθμίζονται, τελικά. Ποτέ δεν είναι αρκετά καλό και απαιτεί συνεχή και εξαντλητική εργασία από το πρωί ως το βράδυ. Παρ’ όλα αυτά, το σώμα θα συνεχίσει να γερνάει – θα κρεμάσει, θα βγάλει λακκούβες, θα βγάλει ανεπιθύμητες τρίχες. Οι θεραπείες ομορφιάς δεν είναι πλέον αυτοφροντίδα όταν δεν μπορείτε να συμφιλιωθείτε με αυτό το γεγονός- αντίθετα, μπορεί να γίνουν αυτοτραυματισμός.

Είναι κατανοητό ότι ορισμένες γυναίκες θεατές έφυγαν θεωρώντας τα μηνύματα της ταινίας καταθλιπτικά, ελπίζοντας ότι δεκαετίες φεμινισμού θα έκαναν μια γυναίκα σαν την Ελίζαμπεθ ένα κατάλοιπο των παλαιών, κακών ημερών

the substance (2024) pic.twitter.com/yGy9K3z9iM

— 𖤐 𝖇𝖊𝖘𝖙 𝖔𝖋 𝖍𝖔𝖗𝖗𝖔𝖗 𖤐 (@horrorlogy) October 6, 2024

«Τα πρότυπα παραμένουν αρκετά αειθαλή»

Είναι κατανοητό ότι ορισμένες γυναίκες θεατές έφυγαν θεωρώντας τα μηνύματα της ταινίας καταθλιπτικά, ελπίζοντας ότι δεκαετίες φεμινισμού θα έκαναν μια γυναίκα σαν την Ελίζαμπεθ ένα κατάλοιπο των παλαιών, κακών ημερών ή μια ταινία για αυτό το θέμα στερεοτυπική και ρουτίνα στον τρόπο με τον οποίο παρουσιάζει την πίεση των προτύπων ομορφιάς.

«Αλλά απ’ όσο μπορώ να δω, τα πρότυπα αυτά παραμένουν αρκετά αειθαλή» συνεχίζει η Christina Newland στο Dazed Magazine.

«Cyborgian μακιγιάζ, μη ανιχνεύσιμο filler, γυάλινο δέρμα, TikTok ageism, διαγωνισμοί ομορφιάς με τεχνητή νοημοσύνη- όλες αυτές οι τάσεις υπογραμμίζουν την ίδια επιθυμία για λεπτότητα, θηλυκότητα, συμμόρφωση και συμμετρία των χαρακτηριστικών, μόνο που όλο και περισσότερο ενισχύεται από την τεχνολογική καινοτομία και την καπιταλιστική πείνα. Κατακλυζόμαστε περισσότερο από εικόνες τελειότητας, βομβαρδιζόμαστε με την κανονικότητα των αισθητικών θεραπειών και αντιμετωπίζουμε την πρόσθετη πίεση της επιλογής, ως καλές φεμινίστριες. Και αυτό πριν συνυπολογίσετε τον φόβο μήπως κάτι πάει στραβά, και συχνά πάει – μόνιμα εξογκώματα ή υπερβολικά χείλη που αιμορραγούν και σκάνε. Και είναι σίγουρο ότι θα κριθείς και γι’ αυτό» καταλήγει η Christina Newland.

*Με στοιχεία από dazeddigital.com | Αρχική Photo: The Substance / YouTube