Ανά δεκάδες παραιτούνται οι αναπληρωτές εκπαιδευτικοί, που καλούνται να αναλάβουν υπηρεσία σε σχολεία της περιφέρειας, αποθαρρημένοι από τους χαμηλούς μισθούς, το  υψηλό κόστος ζωής και  τις δυσκολίες εύρεσης στέγης – ιδίως σε νησιά και τουριστικές περιοχές.

Ήδη, την Δευτέρα, το υπουργείο Παιδείας, ανακοινώνοντας τις προσλήψεις 8.723 προσωρινών αναπληρωτών, παραδέχθηκε ότι «δεν κατέστη εφικτή η κάλυψη 483 κενών θέσεων», λόγω «περιορισμένου ενδιαφέροντος από τους ενταγμένους στους πίνακες του ΑΣΕΠ υποψηφίους».  Από αυτούς οι 350 θέσεις αφορούν δάσκαλους πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης και ειδικής αγωγής. Πλάι σε αυτούς, έχουν προστεθεί πάνω από 180 «ανακλήσεις πρόσληψης», αναπληρωτών που είτε δεν παρουσιάστηκαν αν να αναλάβουν υπηρεσία ή πήγαν και ήδη παραιτήθηκαν.

Κύμα παραιτήσεων

Όπως αναφέρει η εκπαιδευτική ιστοσελίδα alfavita.gr, χθες δημοσιεύθηκαν απόφάσεις ανάκλησης πρόσληψης συνολικά 82 αναπληρωτών, οι οποίοι είτε δεν παρουσιάστηκαν να αναλάβουν υπηρεσία, είτε παρουσιάστηκαν και κατόπιν παραιτήθηκαν.

Μόλις την προηγούμενη Πέμπτη είχαν ανακοινωθεί άλλες 100 ανακλήσεις πρόσληψης αναπληρωτών, και είναι μόνο η αρχή. Το πρόβλημα παίρνει πλέον μαζικές διαστάσεις, διογκώνοντας τα ήδη υπάρχοντα κενά στα σχολεία. Σύμφωνα με την ΟΛΜΕ, ακόμα και μετά τη α’ φάση των προσλήψεων αναπληρωτών, τα λειτουργικά κενά ανέρχονται αθροιστικά σε περισσότερα από 30.000 και στις δύο βαθμίδες, ενώ εντοπίζονται 20.000 κενά στην παράλληλη στήριξη. Σύμφωνα με τη ΔΟΕ υπάρχουν περίπου 10.000 κενά σε νηπιαγωγεία και δημοτικά, σε όλε τις ειδικότητες και την παράλληλη στήριξη.

Το υπουργείο Παιδείας έχει ανακοινώσει ότι για την κάλυψη των 483 θέσεων που δεν καλύφθηκαν, θα εκδοθεί ειδική προκήρυξη. Όμως άγνωστο παραμένει αν και με αυτή την διαδικασία θα βρεθούν αναπληρωτές.

Εν τω μεταξύ οι κενές θέσεις των αναπληρωτών πολλαπλασιάζονται, όσο συνεχίζονται οι παραιτήσεις.

Το στεγαστικό στο επίκεντρο

Το στεγαστικό πρόβλημα βρέθηκε στο επίκεντρο της  χθεσινής  συνάντησης της ΟΛΜΕ  και της ΑΔΕΔΥ με τον πρόεδρο της ΚΕΔΕ . Όπως ειπώθηκε, το δυσβάστακτο κόστος της στέγασης, ιδιώς στα νησιά,  αναγκάζει πολλούς  εκπαιδευτικούς και υγειονομικούς υπαλλήλους είτε να παραιτηθούν είτε να μην αποδεχθούν το διορισμό, με αποτέλεσμα σχολεία και δομές υγείας να υπολειτουργούν.  Η ΟΛΜΕ ζήτησε να εφαρμοστεί από όλους τους δήμους ο νόμος για  το επίδομα στέγασης και διατροφής των εκπαιδευτικών και των άλλων δημοσίων υπαλλήλων (4483/2017, άρθρο 32). Ο νόμος αφορά τους ορεινούς και νησιωτικούς δήμους της χώρας κάτω των 18.000 κατοίκων.

«Ούτε τέσσερις Δήμοι σε όλη την Ελλάδα δεν δίνουν αυτό το επίδομα στους Αναπληρωτές και στους Νεοδιοριστους οπως προστέθηκε στο νόμο από τον τωρινό Υπουργό Εσωτερικών. Ζητήσαμε να δίνεται το επίδομα και στους μόνιμους εκπαιδευτικούς όπως δίνεται σε όλους τους άλλους δημόσιους υπαλλήλους και να είναι υποχρεωτικό και όχι εν δυνάμει όπως ορίζει ο συγκεκριμένος νόμος», έγραψε σε ανάρτησή του o πρόεδρος της ΟΛΜΕ Νικηφόρος Κωνσταντίνου.

Αναπληρωτές εκπαιδευτικοί σε αδιέξοδο

Το γεγονός ότι εκατοντάδες αναπληρωτές δεν εμφανίζονται ή παραιτούνται, μολονότι «τιμωρούνται» πειθαρχικά, με την ποινή της μη δυνατότητας πρόσληψης για δύο έτη, αναδεικνύει και το τεράστιο αδιέξοδο που έχει δημιουργηθεί.

Σύμφωνα με εκπροσώπους της εκπαιδευτικής κοινότητας είναι μαθηματικά βέβαιο ότι θα ακολουθήσουν πολλές επιπλέον παραιτήσεις αναπληρωτών, είτε άμεσα είτε κατά τη διάρκεια της χρονιάς, όπως έχει συμβεί και τα προηγούμενα χρόνια.

Oι αναπληρωτές που ενημερώθηκαν χθες με sms ότι έχουν επιλεγεί για τον β’ γύρο διορισμών, έχουν προθεσμία να εμφανιστούν στα σχολεία εντός τριών εργάσιμων ημερών, διαφορετικά υφίστανται κυρώσεις.

Ειδικά για όσους καλούνται να υπηρετήσουν μακριά από τον τόπο κατοικίας τους, σε νησιά,  απομακρυσμένες περιοχές ή ακόμα και σε αστικά κέντρα, αυτό σημαίνει ότι πρέπει σε ελάχιστο χρονικό διάστημα και με δικά τους  – διόλου ευκαταφρόνητα – έξοδα να μαζέψουν τα υπάρχοντά τους, να βρουν στέγη και  να μετακομίσουν, σε ένα μέρος που τους ανακοινώνεται την τελευταία στιγμή.

Όσοι δεν τα καταφέρουν σε αυτό τον άθλο, θα πρέπει να ζήσουν σε συνθήκες survivor – σε κάμπινγκ, σκηνές, ακόμα και στα αυτοκίνητά τους ή  σε σχολικές αίθουσες, μέχρι να βρουν κάπου να μείνουν – συχνά με ενοίκιο που είναι ως και το 50% του μισθού τους.

Με μια βαλίτσα στο χέρι

«Θεωρητικά ένας αναπληρωτής πρέπει να αναπληρώνει κάποιο κενό. Όμως εμείς αναπληρώνουμε τους ίδιους μας τους εαυτούς», μας λέει η Χαρά Μένου, νηπιαγωγός,  μέλος του Συντονιστικού Αναπληρωτών/τριων Αδιόριστων Εκπαιδευτικών.  Στις γραμμές του Συντονιστικού έχουν συμμετάσχει με κινητοποιήσεις δεκάδες χιλιάδες εκπαιδευτικοί, που παραμένουν σε «ομηρία» ως και πάνω από δεκαετία.  Στα βασικά τους αιτήματα είναι οι «μόνιμοι μαζικοί διορισμοί εκπαιδευτικών, με βάση το πτυχίο και με ολόκληρη την προϋπηρεσία, και αυξήσεις στους μισθούς για μια αξιοβίωτη ζωή».

«Το γεγονός ότι ήδη φέτος πάνω από 500 άτομα έχουν παραιτηθεί πρακτικά από την εργασία τους, γνωρίζοντας ότι το κόστος που θα πληρώσουν είναι μεγάλο, δείχνει πόσο οριακή είναι η κατάσταση. Όσοι δεν δεχτούν τη θέση του αναπληρωτή θα βρεθούν δύο χρόνια εκτός πινάκων κατάταξης, χάνοντας μόρια και προϋπηρεσία.  Δεν το κάνουν από επιλογή αλλά εξαναγκάζονται», συμπληρώνει η κ. Μένου.

Το μείζον ζήτημα παραμένει η έλλειψη στέγης, και οι υπέρογκες τιμές των ενοικίων, όχι μόνο στις τουριστικές περιοχές, αλλά και στα αστικά κέντρα που έχουν πλέον «τουριστικοποιηθεί» όπως η Αθήνα.

Στα νησιά όμως το πρόβλημα είναι ακόμα πιο εκρηκτικό. «Αν είναι τυχεροί και βρουν σπίτι, συχνά τους διώχνουν πριν τελειώσει η σχολική χρονιά, με την έναρξη της τουριστικής σεζόν, ακόμα και πριν το Πάσχα. Αναπληρωτής εκπαιδευτικός σημαίνει ότι θα είσαι συνεχώς μια μια βαλίτσα στο χέρι, που δεν κλείνει ποτέ, αφού είσαι διαρκώς περιπλανώμενος».

Αναπληρώτριες «κατώτερου θεού»

Ο μισθός του αναπληρωτή εκπαιδευτικού – 876 ευρώ καθαρά – πρέπει να καλύψει το ενοίκιο, που στις τουριστικές περιοχές ξεκινάει από 400 ευρώ,  τα πάγια έξοδα στέγασης και σίτισης, συχνά ένα μεταφορικό μέσο για να πάνε στη δουλειά τους (είναι κοινό μυστικό ότι οι συγκοινωνίες στα νησιά και την επαρχία υπολειτουργούν). «Δεν μιλάμε καν για τις συνθήκες μιας αξιοπρεπούς ζωής, αλλά τους βασικούς όρους επιβίωσης»,  δηλώνει η αναπληρώτρια εκπαιδευτικός.

Το Συντονιστικό Αναπληρωτών/τριων έχει πρωτοστατήσει σε αγώνες για μόνιμους διορισμούς εκπαιδευτικών, οι οποίοι είχαν παγώσει από το 2008 και έγιναν ξανά για πρώτη φορά το 2020. Έκτοτε, οι μόνιμοι διορισμοί παραμένουν αναντίστοιχοι με τα πραγματικά κενά, γι’αυτό και «μπαλώνονται» με αναπληρώσεις, υποστηρίζουν οι εκπαιδευτικοί.

Το γεγονός ότι γίνονται με «δόσεις», ακόμα και μετά τα Χριστούγεννα, αναγκάζει πολλούς εκπαιδευτικούς να αποποιηθούν το δικαίωμά τους να εργαστούν στο αντικείμενό τους, αφού πρέπει εν τω μεταξύ να βρουν αλλού δουλειά για να επιβιώσουν. Στην πραγματικότητα είναι η οικογένεια του  εκπαιδευτικού που «χρηματοδοτεί» τη θητεία του ως αναπληρωτή, με την ελπίδα κάποτε να γίνει μόνιμος.

Οι αναπληρωτές/τριες  εκπαιδευτικοί δεν έχουν δικαίωμα αναρρωτικής άδειας όπως οι μόνιμοι, και δικαιούνται μόλις 15 ημέρες άνευ αποδοχών. «Αν μια γυναίκα έχει επαπειλούμενη κύηση, δεν δικαιούται άδεια και πρέπει να αναγκαστεί να διαλέξει ή τη ζωή της και τη ζωή του παιδιού της ή την εργασία της. Μας βάζουνε σε ένα απάνθρωπο ζύγι», λέει στο in η αναπληρώτρια νηπιαγωγός.  Όπως ανέδειξε και η εκπομπή του Mega «Εξελίξεις τώρα» , οι άδειες ανατροφής τέκνου για τις αναπληρώτριες είναι μόλις 3,5 μήνες, αντί για 9 μήνες όπως είναι για τις μόνιμες, με αποτέλεσμα να πρέπει να διαλέξουν είτε άδεια άνευ αποδοχών ή να παραιτηθούν, με ποινή να μην μπορούν να εργαστούν ως αναπληρώτριες για δύο χρόνια.